Blogak
Aragoieraren historiaz eta egungo egoeraz
2016/03/09Euskaldunak hizkuntza-komunitate gutxitu bateko kide garen arren, esango nuke nahiko gutxi dakigula inguruan ditugun beste hizkuntza gutxitu batzuetaz. Ber-bertan ditugu, esate baterako, okzitaniera eta aragoiera, historikoki Euskal Herrian ere mintzatu izan direnak, eta nik neuk, behintzat, ezer gutxi dakit hizkuntza horien historiaz edo egoeraz. Egunotan "El aragonés en el siglo XXI" liburua irakurri dut. Interesgarria, egoera larrian dagoen hizkuntza gutxitu horren inguruan ikuspegi orokor bat izateko, historiaz, orainaz eta geroaz.
Gure abertzaletasunaren aita
2016/03/07Azkenaldian arnasberritzen (edo aldrebesten, nondik begiratzen zaion) ari da abertzaletasunaren diskurtsoa. Galfarsoro, Apaolaza eta beste zenbait hor dabiltza, independentzia lortzeko abertzaletasunaren oinarriak eta euskaltasunaren esentziak gainditu egin behar direla esanez (laburpen azkar eta baldar bat eginez). Orain arteko tesi nagusiaren antitesia omen da, etorriko den sintesi baten bila (Jon Jimenez argiak esana). Tesia, baina, zein da?
Gimnasioko pelikulak
2016/03/06Gimnasioa da mundu bat non, oro har, fauna berezi bat bizi den. Eta nago, gainera, arras berdineza dela arra ala emea izan. Segurutik egia da bakoitzak bere pelikulak egiten dituela, baita gimnasioan ere.
Berriztarra (Lekeitio)
2016/03/05Umetan, sarri juaten giñan bertara –aitta halako zulo illunen zalia zan-, eta lanbro artian orduko errekuerdo bizixak dakadaz: Joxen goxotasuna; banderilla pikantiak, estraza papel gaiñian zerbitzatuta; mostradorian formika jaspeau berdia; barrika arteko illuntasun bildurgarrixa; ardau minduan eta upel zaharren usaiña...
Modaz pasatako hitzak: fina, alferra...
2016/03/04Modako hitzek zerbait esan ohi digute gure garaiaz eta gizarteaz. Zerbait, edo asko. Eta modaz pasatakoek ere bai. Aurreko batean ohartu nintzen, txikia nintzela, nire inguruan, irainik larriena, euskaraz, "alferra" zela, gaur ia entzuten ez den hitza, edo askoz gutxiago behintzat. Kontrara, norbait goraipatzeko hitzik gorena ia "fina" izango zen, seguru asko. Lana, langilea, lantokia bizitzaren muinean zeuden garai horri dagokio, bete-betean, "Gaueko zaintzailea" eleberria ere.
Ladina
2016/03/03Taxilariak ez du bere ama-hizkuntza, ladina, saltzeko. Etxean ez omen dute besterik hitzegiten, lehen mailako eskolan lantzen dute, irratirik badute eta baita astekaria ere “La usc di ladins" (Ladinen ahotsa), non, besteak beste, eskelak eta lan-eskaintzak ere biltzeko gauza diren. 40.000 lagun baino ez dira, Bolzanon, Italiako probintziarik autonomoenean; BPGrik aberatsenean; Unescok Gizateriaren Ondaretzat jo duen europar eremu eskiagarririk handienean; paradisuetako batean.
I. Euskadiko Kongresu Ornitologikoa: kronika txiki bat
2016/03/03Joan den asteburuan ospatu da Busturian I. Euskadiko Kongresu Ornitologikoa. Mugarri bat. Lehenengo aldiz elkartu gara gure inguruko txorizale guztiak gure zaletasun (eta batzuentzat lanbide) den honetaz berba egiteko. Ondo antolatutako jardunaldiak izan dira, alderdi pertsonaletik oso aberasgarri, eta komunitatearentzat ere, nire uste apalean, urrats handi bat.
Cortazarren itzal luzea
2016/03/03102 urte Julio Cortázar jaio zela, 32 hil zela, eta 53 haren liburu ospetsuena ("Rayuela" eleberria, nahiz seguru asko ipuinak hobeak diren) kaleratu zela. Ez dago data biribilik artikulu baten aitzakia izateko, baina argentinarraren itzal luzea gogorarazi dit oraintxe argitaratu berri den euskal nobela batek: "Hauts haietatik", Unai Villenarena.