Blogak
Euskal proposamen orok kolektibo handia eskatzen du
2025/05/03Jakin aldizkariaren azken aleak (266) Paulo Iztuetari (1) egindako elkarrizketa dakar, eta gure pentsalariak zera dio: “Euskal pentsamendua sortzeak kolektibo handia eskatzen du”.
Zer BAI den BIOLOGIA
2025/05/01Stefan Lanka doktorearen biologiari buruzko hitzaldiaren bigarren zatia. Ikustekoa benetan! Zientzian aurrera egin nahi duen edonork beharrezkoa duen kuriositatez murgiltzekoa, galderak egitekoa.
BIOLOGIA zer ez den
2025/05/01Egiak eta medoto zientifikoak, dogmatzat hartzen diren "egia zientifiko" asko hankaz gora botako ditu, historian hainbatetan pasatu den bezala. Zientzia behar dugu eta ez gizakia manipulatzeko darabilten pseudozientzia ankerra.
Barre-algaratik patetismora
2025/04/30Juan Carlos Rubioren “Arizona”(1) antzezlanak (berea izaten darraien heinean) ez du aitzakiarik. Kepa Erraztiren euskal itzulpenak “traduttore traditore” leloa gogoraraz dezake (ez du txarrerako izan beharrik) eta Garmendia-Plazaola bikotearen jokoak txalo guztiak merezi ditu (ikusentzuleen harrera ona baietsi, ez besterik). Baina, betiko baina…
Lee Miller, Hitlerren bainuontzian
2025/04/26Lee Millerren historia behin gertatzen diren horietakoa da. Aurreneko aldiz entzunez gero nekez sinesten direnetakoa. Baina egia da. Eta harrigarri bada ere, filma ez da egin kontakizun interesgarria zelako, baizik eta norbait jabetu zelako Kate Winslet eta Lee Miller elkarren antz handia dutela.
Historia historikoki pentsatzen erakutsi zigunaren maisutza
2025/04/23Lerro hauek argitara orduko hamabiren bat egun dira Elena Barrena Osoro (Eibar, 1953 – Donostia, 2025) lizentziadun eta doktorea zendu dela. Hur-hurretik ezagutu izan zutenek (1) bazekiten irakasle eta ikertzaile aitzindaria zela, ezohiko moldeen eragile, mugarria bere lanbidean, azken berrogei urteotako belaunaldiaren erreferente, bera heldu artekoak hankaz gora jarri eta errealitate berriak aurkitu zituena.
Gehien dira 90 urterekin hiltzen diren eibartarrak
2025/04/20Ez da inon irakurri dudan datua, ez eta inork ezustean adierazitakoa ere. Ez da inkesta, ez estatistika, ez igarpena, ez lagunarteko jarduna. Are gutxiago, susmoa. Datu erreala da. Bene-benetakoa. Azken hiru hilabeteotan Eibarren gertatutakoaren balantza zehatza.
Ikusezinttasuna reloaded
2025/04/19Guraso izatia ez dok, iñondik iñora, bizitzan izan doten esperientziarik gorena edo gogoangarrixena. Umien jaixotzak, batez be, larrialdi modura gogoratzen jittuadaz. Anekdota bat, batez be: Kruzesera harrapaladan juanda, udako erropekin, eta gaupasa hotza aguantatzeko kanpoko kontenedorian hornittu nintzanekua. Eta hortik aurrera gogoratzen dotena: konpondu biharreko gauza asko, astirik ez filosofia eta metafisikarako, eta biharbada harridura pixkat kakanarru zimur bati ongietorrixa emoteko. Euren bizitzetako lehelengo hillietan, bardintsu.
Galga, Blasquita eta Elena, Iputzako hiru damak
2025/04/17Aurten 1000 urte betetzen dira, Gipuzkoaren gainean ezagutzen den lehen aipamen historikoa landu zela. “Landu” diogu eta ez “agertu”, Elena Barrena Osoro historialari eibartarra izan baitzen, 1988-89an burutu zuen tesian (1), Iputzaren esangura jorratu eta ulergarri bihurtu zuena, eta gaur egun Gipuzkoa deitzen den izaki politikoaren izaera, izanak eta osagarriak xehatu zituena. Nork esango zion gero Elenari, Iputzaren milurtekoan zenduko zenik...