Sukaldaria ez naizen arren sukaldean aritzea dut gustuko. Edozein otordu, edozer janari prestatzen gozatzen dut sukaldean. Denetik egiten dut, nahiz eta ez naizen oso abila postreetan. Gauza berriak ikastea eta esperimentatzea gustatzen zait, baita errezeta tradizionalak gertatzea ere. Sukaldean sortzea dut gustukoen, porru patatak zein legatz beltza piper irristagarrien gainean dilista pure eta mihilu konpotaz lagunduta gertatzen. Ona naizela uste dut, nik gustuko dut egiten dudana. Nire lagunek eta familiak ere gustuko dute, gustura gelditzen dira gehienetan eta kritikak oso onak izaten dira ia beti. Egiten ditudanak idatzi eta azalduko ditut hemen, nire trukuak ere azalduko ditut. Eta norbaitentzat balekoak badira primeran, baina sukaldean aritzea eta ikastea ditudanez gogokoen, iritziak, gomendioak eta proposamen berriak jaso nahi ditut. Praktikara eramango ditut ekarpenak, eta nire ukitua emango diet. Azalpen erraz eta garbiak emango ditut, irudiekin eta oharrekin lagunduta.
Errigorako orburuak txirlekin
Orburuak txirlekin
LAU LAGUNENTZAKO OSAGAIAK
- Orburu poto bi
- 500 gr txirla
- Berakatza
- Basokada bat ardo txuri
- Oliba olioa
- Gatza
NOLA EGIN
Urgazitan sartu txirlak, ahal bada ordu batzuk ordo garbitu daitezen.
Xerratan moztu berakatzak (erdiko ernamuina kentzen dut nik beti) eta oliba olioarekin frijitu lapiko zapal batean.
Txirlak bota lapikora eta berakatzarekin ondo nahasteko eragin ostean minutu bete inguru mantendu su nahiko altuan.
Ardo txuria bota eta ondo eragin. Su altua mantendu txirlak zabaltzen hasi arte, orduan apur bat jaitsi sua. Ia txirla guztiak zabaltzean gehitu orburuak eta hauen uraren erdia (poto batena kasu honetan). Ondo nahastu eta orburuak berotzean jateko prest egongo da otordu gozo hau.
Hainbat pate
Pikillo, tipula eta itsas kabra pastelak
Osagaiak
- 500 gr Igurtzeko gazta suabe
- Tipula bat
- Tipulina bat
- Pikillo piperrak
- Itsas kabra bat
- Ale bi berakatz
- Oliba olioa
- Gatza
- Piperbeltz beltza
Prozedura
Pikillo piperrak egin lapiko batean oliba olioarekin eta berakatz aleekin. Gatza bota nahi izanez gero.
Tipula bat eta tipulina txikitu eta ondo erregosi zartagin batean. Su altuan hasieran eta su ertainean bukaeran.
Gatza eta piperbeltz beltza bota itsas kabrari eta frijitu bi minutuz. Hoztean hezurrak kendu eskuz.
Bukatzeko, osagai bakoitza gaztarekin nahastu behar duzu. Pikillo piperrei berakatza kendu eta 250gr gaztarekin nahastu eta tipulak eta itsas kabra 125gr gaztarekin. Ondo irabiatu eta hozkailuan sartu.
Jateko prest egongo dira hiru pateak hoztu ostean.
Bildots-txuletak ardo (beltz) saltsarekin eta txanpiñoiekin
Bildots-txuletak
OSAGAIAK (lau lagunentzat)
Txanpiñoiak egiteko
- 300gr inguru txanpiñoi
- Tipula ertain bat
- Berakatz ale bat
- Ardo zuria (basokada handi bat)
- Oliba olioa
- Gatza
- Bildots-txuletak (kilo erdi)
- Tipula txiki bat
- Tipula gorri txiki bat
- Tipulin bat
- Piper berde bat
- Porru bat
- Berakatz ale bat
- Barazki salda (basokada bat)
- Ardo beltza (basokada bat)
- Oliba olioa
- Gatza
- Arto-irina (aukeran)
Prozedura
Txanpiñoiei buztana moztu eta urarekin ondo garbitu. Txanpiñoiak segituan egin ahal diren arren, sutan ahalik eta denbora gehien edukiko ditugu gozo-gozoak egon daitezen. Tipula bat eta berakatz ale bat txikitu eta oliba oliotan egin, su altuan hasieran eta baxuan ondoren. Txanpiñoiak oso handiak badira erditik edo lau zatitan moztu. Lapikora bota, sua igo eta bost minutuz egin, tarteka eraginez. Ardo zuria bota, eta irakiten hastean sua jaitsi. Gatza gehitu eta su baxuan kozinatu ordu betez gutxienez. Tarte horretan saltsa barik gelditzen bada ardo (edo ur) gehiago bota.
Saltsa egiteko barazki guztiak zatitu (ez dute zertan zati txikiak izan) eta oliba olio apur batekin lapiko txiki batean su ertainean jarri.
Barazkiek euren ura botatzean ardoa bota eta bertan egosi. Barazki salda eta gatza bota, ordu betez su baxuan egin. Barazkiak irabiatu eta beste ordu erdiz kozinatu. Saltsa potolatu nahi izanez gero, arto-irina ur epelarekin nahastu eta gehitu, beste 10 minutuz egin.
Txuletak olio apur batekin ondo egin plantxan, gatza bota eta ardo saltsa eta txanpiñoiekin lagundu.
Pipermina erabili txanpiñoi biziak gustoko badituzu. Nik ez dut erabili nire gonbidatuari kalte egiten diolako.
Txanpiñoiak ardo zuria zein beltzarekin egin daitezke, baita koñakarekin ere (basokada erdi).
Penka beteak saltsa zurian
Penka beteak saltsan
OSAGAIAK (12 penka inguru egiteko)
- Penkak (24 behar ditugu, penka beteak izango direlako)
- Ura (penkak egosteko erabilitakoa, edo kontserba potean datorrena)
- 100gr urdaiazpiko (urdaiazpiko egosia ere erabili dezakezu)
- 70gr gazta (xerra edo xaflatan)
- Idiazabal gazta zati bat (edo gustukoen duzun gazta)
- Berakatza
- Irina
- Arrautza bi
- Oliba olioa
- Gatzarik ez dut erabili urdaiazpikoak eta gaztak badutelako gatza.
PROZEDURA
Saltsa prestatzen hasi naiz ni. Horretarako, berakatz ale bat eta berakatz fresko bat moztu eta erregosi egin ditut. Ondoren urdaiazpiko xerra bi txikitu eta berakatzarekin batera erregosten jarri ditut.
Ondoren irin koilarakada bat bota eta ondo egin ostean ura gehitu diot, basokada bat. Irina uretan ondo desegin ostean Idiazabal gazta zatituta bota dut, eta sutan laga dut gazta ondo urtzen. 
Pare bat minutu su altuan eta ondoren su baxuan.
Gazta xerrekin eta urdaiazpikoarekin bete ditut penkak. Irinetik eta arrautzatik pasa ostean frijitu egin ditut.
Bukatzeko, penkak saltsara bota eta listo!!!
Madalenak
Madalenak
Osagaiak:
- 3 arrautza
- 300gr irin
- 200gr azukre (gozozalea bazara gehiago erabili)
- 125ml esne
- 100ml oliba olio
- Legamia edo altxagarria
- Gatz apur bat eta limoi tanta batzuk
- Aukeran: txokolatea eta mahats-pasak
Prozedura:
Madalenak egiten hasi aurretik laba piztu dezakezu, osagaiak prestatzen dituzun bitartean berotzeko. 180º behar ditugu madalenak egiteko.
Arrautzen gorringoak eta zuringoak banatu behar dituzu. Eta zuringoei gatz koilaratxo bat bota ostean elur puntua lortu behar duzu. Eskuz egiten dut nik hau, neketsua izan daiteke, baina gatzak lagundu egiten du.
Aparte gorringoak azukrearekin irabiatu eta gainontzeko osagaiekin nahastu. Nik irina iragazi egiten dut, fintzearren. Limoi tanta batzuk beharrean limoi azal birrindua bota dezakezu, edo limoia beharrean laranja erabili, zure gustuaren arabera. Orain merengea gehitu nahasketa honi, eta poliki-poliki koilara batekin nahastu.
Honekin nahikoa da, moldeak erdiraino bete ditzakezu eta laban sartu. Nik gaur batzuk horrela bete ditut, beste batzuk betetzeko orearen zati bati Maria bainuan urtutako txokolatea gehitu diot, eta azkeneko zatiari mahats-pasa batzuk. Molde bakarrean ore ezberdinak nahastu ditzakezu.
Laban sartu 180ºra 10-15 minituz. Kontuz ibili! segituan egiten direnez denbora larregi utziz gero gogortu edo erre ahal dira.
Oreari beste osagai batzuk ere gehitu ahal dizkiozu: intxaurrak, sagarrak, masustak… zuk zeuk nahi duzuna!!
Zilikonazko moldeak erabiltzen ditut, berrerabilgarriak direlako. Paperezko moldeak erabili behar badituzu kontuan izan asko betez gero zabaldu egiten direla.
Berdel bolak saltsan
Berdel bolak saltsan
OSAGAIAK (lau lagunentzat, 20 bola inguru egiteko)
- Bi berdel (450gr ingurukoak)
- Bi kipula
- Bi berakatz ale
- Tomate saltsa (3 koilarakada handi)
- Irina
- Oliba olioa
- Gatza
PROZEDURA
Berdela erostean saltzaileari burua eta hezurrak kentzeko eskatu, horrela ondorengo lana errazagoa izango da. Buruak eta hezurrak gorde.
Bi kipulak eta berakatz aleak txikitu, ahalik eta zatirik txikienak egin itzazu. Ondoren lapiko zapal batean erregosi. Horretarako, hasieran su altua erabili, eta erregosten hastean su motela erabili.
Bitartean berdelei azala kendu eta txikitu. Lapiko batean buruak eta hezurrak urarekin irakiten jarri. Berdelak txikitu ostean lapikotik erregositako kipula apur bat hartu behar duzu arrainarekin nahasteko. Gatza bota ondoren bolak egin, eta irinetik pasa ostean frijitu.
Gainontzeko kipulari tomate saltsa bota, apur bat eragin ostean berdelaren buruak eta hezurrak egosteko erabilitako ur apur bat bota, kipula estaltzeko beste. Gatza zure neurrira bota eta su ertainean laga hamar minutu inguru. Ondoren irabiagailu edo pasadore batekin saltsa egin.
Bolak saltsara bota. Jar itzazu sutan eta hamar minutura jateko prest egongo dira.
Mailuki (marrubi) marmelada
Mailuki marmelada
OSAGAIAK (marmelada pote bi egiteko)
- 400gr mailuki
- 75gr azukre
- Ur txorrostadatxo bat
- Limoi edo laranja ura, aukeran
PROZEDURA
Mailukiak txikitu ondo-ondo garbitu ostean. Lapiko batean berotzen jarri zatitutako mailukiak eta azukrea. Nik oso azukre gutxi bota dut oraingoan, oso gozo zalea ez naizelako. Azukrerik gabe edo azukre gehiagorekin egin dezakezu, zure gustuaren arabera.
Su ertainean jarri lapikoa, 10 minutuz. Orain ura bota. Uraren kantitatea ere ezin da zehatza izan. Marmelada urtsua gustuko baduzu ur gehiago bota, eta bestela gutxiago.
Nik marrubiak ia estaltzeko beste ur bota dut oraingoan, nik sekula ez neuke gehiago botako, behintzat oso-oso urtsua den marmelada nahi ez baduzu. Eta ur gutxiagorekin ere nahikoa da. Tapa jarri lapikoan eta beste ordu erdiz laga sutan, marrubiak ondo bigundu arte.
Marrubiekin purea egin behar duzu marmelada bukatzeko. Horretarako irabiagailua edo purea eskuz egiteko tresna erabil dezakezu. Eta marmelada oso fina gustuko baduzu iragazi eta listo. Nik irabiagailua erabili dut.
Marmelada kristalezko poteetan banatu. Kontserba egiteko ondo itxi eta Maria bainuan egosi ordu erdiz.
Oilaskoz eta hirugiharrez betetako Krep gaziak, gazta saltsarekin
Krep gazia
OSAGAIAK (6 lagunentzat)
Krepak betetzeko:
- Oilasko papar bat
- 150gr hirugihar (hiru xerra potolo)
- Kipula bat
- 6 txanpi
- Oliba olioa
- Gatza
- 500ml ardo zuri
Saltsa egiteko
- Kipula bat
- Piper berde bat
- Azenario bat
- Berakatz ale bat
- 500ml ardo zuri
- Gatza
- Gazta (zabaltzeko gazta, bi goiarakada handi)
- 50gr gazta urdin
Krepak egiteko
- 3 arrautza
- 150gr irin
- 250ml esne
- Gatza
- Txorrostadatxo bat oliba olio
PROZEDURA
Kipula juliana erara zatitu ostean sutan jarriko duzu lapiko batean, olio txorrostadatxo batekin. Kipula egiten den bitartean oilaskoa, hirugiharra eta txanpiak ere juliana eran moztu behar dituzu.
Guztia lapikora bota eta, hasieran su altuan izango duzun arren, bukaeran sua jaitsi guztia ondo erregosi dadin.
Oilaskoa zuritzean ardo zuria bota behar duzu. Nahi beste gatza bota eta tapa jarri lapikoari, dena ondo egin arte. Tarteka ura behar duela uste baduzu beldurrik gabe bota dezakezu. Bukaerarako ardo eta ur guztia lurrundu behar da. 20m inguru izango dira.
Saltsa egiteko lapiko txiki batean kipula, piper berdea eta azenarioa jarri behar dituzu, olio apur batekin. Ez da beharrezkoa oso zati txikitan moztea. Berakatz alea osorik bota dezakezu.
Barazkiak erregostean ardo zuria eta gazta gehituko dituzu, bost minituz irakiten egon ostean suaren tenperatura jaitsi. Noizbehinka eragin gazta guztia ondo urtzeko. 20 minutuan eginda egongo da, eta iragazi ostean prest egongo da gazta-saltsa.
Krepak egitea oso erraza da. Osagai denak irabiagailuarekin nahastu behar dituzu. Zartagina sutan jarri, olio goiaratxo bi bota, eta berotzean nahasketa bota, zartaginaren ondoa betetzeko beste. Eginda dagoenean buelta eman eta listo, sardexka bat erabili horrretarako. Oso erraza da, benetan. Kreparen lodiera zure gustura egin dezakezu, nahasketa gutxiago edo gehiago botaz.
Bukatzeko krepak bete behar dituzu. Adi! Erre gabe! Kreparen gainean gazta saltsa apur bat jarri eta oilasko eta hirugihar nahasketa, nahi duzun formarekin itxi eta berriz ere saltsa erabili gainetik, deitaletxo moduan. Krepa betetzeko ez duzu gazta saltsa askorik erabili behar, mahai gainera saltsa ere atera dezakezu, norberak nahi beste hartzeko.
Oharra: gustukuen duzun gazta mota erabil dezakezu. Eta krepa bera ere nahi duzunarekin bete dezakezu. Ordu betetxo bat beharko duzu krep hauek prestatzeko.
Haragiz betetako piper gorriak
Haragiz betetako piper gorriak
OSAGAIAK (40 piper inguru betetzeko)
Kipula erdi
300gr okela pikatu
40-45 piper gorri
100gr irin
500 mililitro esne
Litro erdi tomate saltsa
Olioa
Gatza
PROZEDURA
Kipula ondo txikitu ostean lapiko zabal batean erregosi. Hasieran su altua erabili, baina erretzen hastean sua jaitsi kipula erre ez dadin. Kipula biguntzean bi piper gorri hartu eta ondo txikituta gehitu. Horrela barrukoak kolore apur bat hartuko du.
Okela pikatua gehitu eta egin. Gatza zure neurrira bota.
Erabil ezazu koladore bat irina fintzeko. Eta gutxika bota, esnea botatzen hasi aurretik irina egin, ondo eginda egon behar da zereal zaporea galdu dezan.
Ez bota esne guztia batera, lehenengo erdia bota. Irinak esne guztia xurgatzean botaizu beste erdia, eta su bajuan mantendu lapikoa, bexamela ondo egin arte. Probatu, eta zure ustez gatz gehiago behar badu, gehitu.
Hoztean piperrak bete
Eta, bukatzeko, tomate saltsan 10-15 minutuz berotu, piper beteak ondo egin daitezen.
Bexamela egiteko esnea oso hotza ez badago hobeto, esne epelarekin errazago egingo dugu bexamel fin bat.
Tomate saltsa uda bukaeran egiten dut, eta urte guztirako gorde. Garaia heltzean azalduko dizut honen prozesua.
Barazki pastela
Hiru koloretako barazki pastela
OSAGAIAK (6 lagunentzat)
Azalore txiki bat
Brokoli txiki bat
7 azenario handi
4 arrautza handi
Olioa
Gatza
Ogi birrindu apur bat
PROZEDURA
Azenarioak, brokolia eta azalorea egosi behar dituzu. Azenarioak oso bigunak egon arte egosi. Egostean gatza gehitu behar duzu, zure gustuaren arabera gehiago edo gutxiago bota, baina pasatu gabe, ondoren arrautzei ere botako diozulako gatza.
Pistuizu laba pastela montatzen hasi aurretik, horrela denbora aurreztuko duzu. (berotzeko 200º-tara jarri).
Azenarioak egosi ostean bost hartu eta arrautzekin batera txikitu irabiagailu baten laguntzaz, pure laranja bat lortu arte. Txikitu aurretik gatza bota, zure gustura. Hau gure pastelaren oinarria izango da.
Flanera batean laberako paper begetalean jarri eta olio txorrostada txiki bat ondo zabaldu ostean ogia ere bota eta zabaldu. Ondoren hartuizu azenarioekin egin dugun purea eta berton zabaldu
Orain pastela montatzen hasiko zara. Azenarioak laminatan moztu eta zabaldu.
Ondoren azalorea eta brokolia tartekatuta jarri. Eta Pure apur bat gehiago bota gainetik. Berriro ere azenarioak, brokolia, azalorea eta bukatzeko purea.
Orain laban sartu behar duzu. Labaren tenperatura 175º ingurura jaitsi eta 35 minutuan prest izango duzu pastela. Laban beroa goitik eta behetik botatzeko aukera jarri.
Moldetik ateratzeko gutxienez epeldu arte itxaron.