Eslovakiako euskalduna
Bazkoa Eslovakian
Eslovakian jentilgo ohitura iraun du zigorra eta ura osasuna eta ugalkortasuna emakumeari eramaten dela. Horregatik osasuntsuko neskalaguna edo haura nahi duzue, hartu zigorra eta bertza urarekin - hotz hobeto :-)
http://www.youtube.com/watch?v=OAuxbc8t6fo
Noski, emakumeak oso pozik daude osasuntsoak eta haur askorekin egongo dira :-)Horregatik arrautza pintatuak mutilei ematen ditute.
Sozialismo aurrera
Sobietako Batasuna, Hungaria, Polonia eta Bulgaria. Alemaniako demokratiko errepublikaren armada prestatzen zuen baina azkenean Breznev bere aurrerakada gelditu zuen.
Txekoslobiako gobernua eta bere gobernuburua Alexander Dubcek erreformak egiten hasi zuten (zentsura utzi, mugak ireki...) Amets hau askatasunaz ez zuen luzaron iraungo.
500.000 soldadu eta 5.000 tanke sozialistako/komunistako askatasuna eta aberastasuna eraman zuten.
Hori esperientzia bezalak kontuan hartu, agian inoiz ez dut ulertuko jendearen babesa sozialismo erradikalari. Hitz nobleak baina azkenean bakarrik borroka agintez.
Eta badakizue zer txarrena den? Orain dela Eslabakiako sortzea 1993an, ez daukagu komunistako histori gabe lehendakarik (hiru lehendakari aldatu zuten). Eta gure gobernuburua... bere hitzaz “ez zuen 1989an ezer ohartu” (Orain dela 1989 ez gara komunistako herria)
Noski, gaur bere mintzamena “demokratikoa” da ...
Baliozko da oraindik “Ogia eta jokoak”. Nork gehiago eta handiako promesak emango du irabaziko du.
“Inork ez zaituzte hainbeste eman guk promesa eman ahal zaituztegu baino”
Hugo Rothenstein - Lehen eta gero
Lehen... Lo egite eta janari nahikoa...
Predtým... Dostatok spánku a jedla...
Orain... Etorkizuna? Ikusiko dugu.. :-)
Teraz... Budúcnosť? Uvidíme... :-)
Ongi etorri geure herri batuan!
Lehen ez nuen gutxi gora behera ezer jakin Euskal Herriaz. Eta orain herri batuan bizi gara. Batzuek ados ez egongo dute, baina….
Eskolan gizarte irakaskuntzan ikasten genuen zer egiten duela herria herriaz (zer ditu herria ezaugarri) – politikako ordezkariak (gobernua), herriko legearen sistema, elkarren ikurrak (adibidez bandera bezala) eta elkarren dirua.
Azkena aparte urtarrila arte dena elkarrena egon geneuzkan. Orain dela urtarrila dirua elkarrena ere bai daukagu. http://en.wikipedia.org/wiki/Slovak_euro_coins Horiekin herri berriaren (Europa batua) handitze bestea bukatu du.
Gu, Eslovakiakoak eta Euskal Herrikoak, badauzkagu geure politiko ordezkariak (Europako parlamentua), geure lehendakaria eta bere jaurlaritza. Legeak Europa batuan guztian balio dute eta estatuak bere legeak egokitu behar dituzte. Lisboaren akordiorekin estatuaren estatusa gehiago ahulduko dute. Gehiengoa erabakitzea hartu du eta denak egokitu behar dute.
Zer Europa batuko herriari independentzia adierazi du? Zer Euskal herriari adierazi luke?
Eslovakiako punk Euskal Herrian
Orain dela hogei urte baino ehiago jotzen dute. 1984an sortu dute eta harrezkero orain arte ez bukatu. 1989 urtean arte ezin dute diskoa argitaratu. Haieren musika ez zen ondo nahikoa sozialismoaren gaztearentzat. Talde guztiak izena emate behar zuten instituzio batean. Han lehen izena ANTIZONA (ANTIEREMUA) emate nahi zuten baina erantzuna egon zen hitza “ANTI” ulertu ahal dela anti-komunizmoa esanahia dela. Horregatik izena laburtu zuten - A ZONA - baina haieren ustez ZONA A itxura hobetoa da.
Hogeitalau urte barru zortzi diskoak argitaratu dute. Nire ustez lehenak hoberenak dira baina denaren nahierara dago. Batzuetan Matrallako irratixan haiek entzun dezakezue.
Informazio gehiago www.zonaa.sk (eslovakieraz bakarrik)
Zona A - Utok na spicu hitparady LIVE 2006 - Eraso arrakastako zerrendaren aurerakoara
http://www.youtube.com/watch?v=X92QekSuKOQ
Zona A - Nezmenim sa! - Ez nago aldatuko
http://www.youtube.com/watch?v=myZphffWyhY&feature=related
Zona A - Chces si zit po svojom - Zure moduan bizi nahi duzun
http://www.youtube.com/watch?v=v5hpvGgueus&feature=related
Zona A - Nebud hlupa - Ez zaude ergela (Emakumea)
http://www.youtube.com/watch?v=jqwKOMsGig4&NR=1
Zona A - Utok na spicu hitparady - Eraso arrakastako zerrendaren aurerakoara
“1989ko bideo zaharra”
http://www.youtube.com/watch?v=6QVdzFPNXYc
ZONA A- Cigansky problem – Ijitoaren arazoa
http://www.youtube.com/watch?v=mYruBgU6xD4&feature=related
Osteguna 23. Urria
SALA TUNK. 21:00h. 5e
IRUN (Gipuzkoa)
ZÓNA A
APURTU (Irun punk rock)
PEDRADA EN LA CARA (Irun - http://www.youtube.com/watch?v=5nLnAsWwPfU)
Ostirala 24. Urria
UDONDO GAZTETXEA
LEIOA (Bizkaia). Metro: Leioa (a 5 min.)
21:00h (hasiera zehatzean, kontzertuaren azkena 0:00h delako!).
ZONA A
SEMEN (Bilbao)
PUTAKASKA (Barakaldo punk rock)
Larunbata 25. Urria
FESTIVAL ZIMIKO PUNK
Bares Bidaxka, Ikuilu y Kataku
Bera (Nafarroa)
Bizitzeko eskubidea
Lehen taula ekinaldiarena da. Besteak "aldatuak".
Taulan idazten da:
Tebe pravo na zivot odoprete nebolo.
Zuri ez zitzaizun bizitzeko eskubidea ukatu
Od roku 1957 bolo na Slovensku usmrtenych 1 370 000 deti.
1957az gero Eslovakian 1 370 000 ume hilketa egitenak zen
Argazkian idazten da:
Tebe pravo na zivot odoprete nebolo lebo tvoj otec nepremarnil sema
Zuri ez zitzaizun bizitzeko eskubidea ukatu, zure aita ez zuenelako hazia xahutu.
Ani ty si nehon!! Chran zivot!
Ez duzu kanpaia jotzen!! Bizitza babestu!!
Od roku 1957 bolo na Slovensku splachnutych 27 547 897 568 402 565 spermii.
1957az gero Eslovakian 27 547 897 568 402 565 hazi bota zen.
Interupcia 1. minuta
Abortua 1. minutu
Gizon hori gure gobernuburua da. Argazkian idazten da:
Jemu pravo na zivot odoprete nebolo. Chyba.
Hari ez zitzaion bizitzeko eskubidea ukatu. Okerra.
Nepotrateny plod. 43. rok zivota
Umeki ez abortuta. 43garren bizitzaren urtea.
Argazkian idazten da:
Od roku 1900 bolo na Slovensku uprazenych 7 999 999 vajec
1900az gero Eslovakian 7 999 999 arrautza frijitzenak ziren.
Veľká Lesná
Herri lehen aipamena Hrhovako aristokraziaren eskuetarako liburuan 1323 urtean da izenaz Richvald. Herria lehen betetzeko lurraldean Gorgej familiak sortu zuen. Geroago bestelako aristokraziako familiaken ala monasterioakarena izan zen. Biztanleak nekazaritzaz, artzainaritzaz eta aizkolaritzaz bizibide jarraikitzen zuten. Ohituraretan oinarritu lehen herri patatak hasten zituena Spiš aldean (Spiš – Eslovakiako alde bat) izan zen. Feudal munduan herria ospe ohoinakoa zuen.
1598 urtean 27 etxeak zituen.
Geroago 1787 urtean 99 eta 1828 urtean 129 etxeak zituen.
18garren mende azkenean beira galdagailua herrian egon zen.
1831 urtean herria astindu zuen kolerak. 58 biztanleak hil ziren.
1880-90 jende asko herritik joan zen.
20. 12. 1918 poloniek herria okupatu zuten 14. 1. 1919 artean.
15. 4. 1919an janari elkartea herrian 40 elkartekidekin sortu zen.
20. 4. 1951an 85 elkaertekidekin “Stare Lubovna Batua”ri (Stara Lubovna – herri bat, Batua - estado elkartea) atxiki zion
1. 9. 1939 alemaniako ekinaldian Poloniaren kontra alemaniako armada herria sartu zuen. “Eslovakiako national matxinada” bitartean partisanoek inguruetan dihartzen zuten. Herria askatua zen 27. 1. 1945an.
1946ko hauteskundetan “Demokrazio alderdia” 271 botoak, “Komunist alderdia” 20 botoak eta “Lanearen alderdia” 1 botoa lortu zituten.
1945 – telefono eta elektrizitate lotura,
1954 – autobus lotura
1956 – publiko argitzea
1968 – eskualdeko emankizuna (herriako ozengailuak)
1969 – udaletxearen etxea eta kulturaren etxea
1971 – etxe berriak, suhiltzaile-kaserna
1973 – uraren tutua
1978 – eskualdeko komunikabideak, zubiak eta beste eraikuntzak
2004 – Euskal bisita (Ane eta Oier)
Tagzania - http://www.tagzania.com/item/2663
Gehiago (ingelesez): http://www.pieniny.sk/obce/vlesna/en.html
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Obec sa prvýkrát spomína v majetkoprávnych listinách šľachticov z Hrhova r. 1323 pod názvom Richvald. Obec založili na predtým osídlenom území Gorgejovci. Neskôr bola majetkom rôznych kláštorov a šľachtických rodín. Obyvatelia sa zaoberali poľnohospodárstvom, pastierstvom a drevorubačstvom. Podľa tradície bola prvou obcou na Spiši, kde pestovali zemiaky. Vo feudálnom svete si obec vyslúžila povesť zbojníckej dediny.
1598 - mala 27 domov
1787 - mala 99 a r. 1828 129 domov
Konc. 18. st. bola v obci sklárska huta.
V 1831 obec postihla cholerová epidémia - zomrelo 58 osôb.
1880-90 sa mnoho ľudí z obce vysťahovalo.
20. 12. 1918 obec obsadilo poľské vojsko, ktoré tu zotrvalo až do 14. 1. 1919.
15. 4. 1919 bolo v obci založené Potravné družstvo Richvaldu a okolia. Malo 40 členov.
20. 4. 1951 bolo s 85 členmi začlenené do Jednoty Stará Ľubovňa.
1. 9. 1939 pri nemeckom ťažení do Poľska prišlo do obce nemecké vojsko. Počas SNP v okolí obce operovali partizánske skupiny. Obec bola oslobodená 27. 1. 1945.
Vo voľbách v 1946 Demokratická strana získala 271, KSS 20, Strana práce 1 hlas.
1945 bol v obci zavedený telefón, elektrická sieť
1954 autobusová doprava
1956 verejné osvetlenie
1968 miestny rozhlas
1969 budova MNV, kultúrny dom
1971 postavené nové rodinné domy, požiarna zbrojnica
1973 vodovod
1978 miestne komunikácie, mosty a ďalšie stavby.
2004 návšteva z Baskicka (Oier a Ane)
Borovička (Borovitxka)
Borovičkaren historia hasi zen 16garren mendean Eslovakiako alde batean Liptov ezagutu duena. Ipuru alez egiten duena eta gin zaporen antzekoa da. Badauka zuri ala urre kolorea.
Askotan eritasun mota bakoitzarentzat gomendatua da :-) Batez ere liseriketentzat. Janaria aurretik, ondoren...... eta ere bitartean – bermerengatik.
Interneten irakurri nuen borovička ondoren biharamuna ona dela. Nik ez dut uste.... :-)
Dena dela seguru gauza birentzat oso ona da. Hizkuntzak ulertzeko eta indarraz lo egiteko! Oier eta Anerekin Eslovakiako herri txiki txikian egon ginen - Veľká Lesná. Han nik ez dut ulertuko dialekto batez hitz egiten dute, baina Anek ez dauka problemarik dialekto hori ulertzen ezezik, haiek ulertzen ere bai :-)
Dejiny borovičky sa začali v 16. storočí na Liptove. Robí sa z borievok a má chuť podobnú ginu. Farbu ma bielu alebo do zlatista.
Častokrát sa odporúča na všetky druhy chorôb :-) Predovšetkým na trávenie... Pred jedlom, po..... aj počas - pre istotu.
Na internete so čítal, že nasledujúci deň po boričke je v pohode. Ja nemyslím..... :-)
Napriek všetkému určite na dve veci je dobrá. Na jazykové dorozumenie sa a hlboký spánok! Oier a Ane boli v maličkej dedinke - Veľká Lesná. Tam rozprávajú nárečím, ktorému ani ja nerozumiem, ale ako môžete vidieť, Ane nemá problém porozumieť tomuto nárečiu, a oni rozumejú tiež :-)
Drumbľa
Drumbľa metalezko musika tresna soinubakarra, erabiltzea Eslovakian 12. mendean archaeologyz frogatu duena. Onarpen handienik 19. mendean atsegin zait nagusiki iparra-mendebaldeko Eslovakian. Burdinako, erdizirkular, eliptiko ala udareko armazoia 4-6 zentimetro diametrokin, 5-7 zentimetro luzera mingaintxo forjatua osatzen duena.
Musikaria armazoia ezpainan ipini, hortzaren kontra jarri eta hatz erakuslekin mingaintxora zarrastaka jotzen du. Tonu altua aldatzen da ahoa zabaldu eta hertsitu eginarekin (masaila, mingania) eta harnasa hartzearekin ere.
http://drumble.kvalitne.cz/data/kubko_a_matko.mp3
http://drumble.kvalitne.cz/data/po_valasky.mp3
http://drumble.kvalitne.cz/data/okolo_mlyna.mp3
Denborarik eta gogorik badaukazu zuzendu mesedez nire akatsak. Eskerrik asko J
Babako sopa garratzako moduz / Fazuľová polievka na kyslo
- baba berdeak (ala babak latan) / Fazuľové struky (alebo sterilizovaná fazuľa)
- patatak (2-3 puska) / Zemiaky (2-3 kusy)
- esnea (3 dcl) / Mlieko (3 dcl)
- irin leuna / Hladká múka
- gatza / soľ, espezia beltz guztia / celé čierne korenie, erramu hostoa / bobkový list, ozpina / ocot, “Vegeta” – espezia berazkia (produktuaren izena)
Babak garbitu eta puskatxo txikiagoei moztu ditugu. Ur gatzakoan espezia beltz guztiekin eta erramu hostokin ipini ditugu. Babak erdi bigunak badira kubo txiki moztuak gehitu ditugu. Dena babaekin biguna arte egosi ditugu. Dena biguna bada ontzi txikian esne irin leunarekin nahastekatu duitugu eta sopari gehitu dugu. Sopa irakin utzi dugu eta 3-4 minutu geroago sua itzaliko dugu. Sukalduaren ondoren zaporentzat vegeta gehitu dugu. Ozpina gehitu dugu sopa hoztu pixka batearen ondoren ala sopa platerkadara ipintzen ari bada.
Najprv fazuľu očistíme a nakrájame na menšie kúsky. Dáme ich variť do osolenej vody spolu s čiernym korením a bobkovým listom. Keď sú struky polomäkké, pridáme k nim očistené, na menšie kockynakrájané zemiaky. Spolu s fazuľou ich uvaríme do mäkka. Ak je všetko mäkké v menšej miske rozmiešame mlieko s hldkou múkou a pridáme do polievky. Necháme ju zovrieť a asi po 3-4 minútach odstavíme. Po dovarení dochutíme Vegetou. Ocot pridáme po miernom vychladení polievky alebo ak ju naberieme na tanier.
On egin! / Dobrú chuť