“Sabemos de lo nuestro menos que un escolar checo”
Amatiño
2020/09/06 10:00
Hau izan zen Bartzelonako La-Vanguardia egunkariaren burulerroa, “Literatura Vasca. Tesoro breve de las letras hispánicas” liburua argitaratu zenean, 1972 urtean, Luis Villasanteren zuzendaritzaz. Kontua zera zen, Pragako Odeon argitaldariak jasoa zuela 1968an euskal literaturaren berri, eta urte berean “Cuadernos para el diálogo” aldizkari aurrerakoiak literaturaz egindako ale berezian, ordea, Galizia eta Katalunia baino ez zituela gogoan izan.
Erantzunik ez
Instantanea
Amatiño
2020/09/03 00:10
“Instantanea” argazkilaritzaren alorreko kontzeptu ezaguna da, edo zen, adintsu samarrak garenontzat behintzat. Hau da, esposizio-denbora nahita luzarazi ezean, denak dira, gaur egun, unean uneko momentuan ateratako argazki azkarrak. Alegia, “instantaneak” dira orain argazkirik arruntenak, eta geldoak, berriz, ezohikoak.
Hiru ñabardura baino ez
Amatiño
2020/08/31 11:30
Eibarren esaten den bezala, ‘barriketabako’ lana da Pedro Berriochoa Azcárate historialariak, Toribio Etxebarria zenaz, burututako biografia. “Un eibarrés extraordinario: Toribio Echevarría (1887-1968)“ da sekula eibartarraz egindako libururik osatuena. Iturri onak, datu-pila ikaragarria eta, oro har, kontakizun irakurterraza, eleberri arina ez bada ere.
Korta erdi-erditik pasatu eta… ikusi ez!
Amatiño
2020/08/28 20:00
Jakina, kortak edo saroiak ganadua biltzeko egokitzen ziren larre biribilak zirena. Pentsatzen ez jartzeagatik, ostera, beti uste izan dut garai bateko abelzaintzari zegokion kontu zaharra zela, etnografia-ikerketetan agertzen diren gai ahitu horietakoa. Nekez izan zitekeela horrelakorik aurkitzea egungo industria-gizartean eta, are gutxiago, Eibar inguruan. Hala ere…
Putzu Beltzeraino joan eta ubide gainetik itzuli
Amatiño
2020/08/25 11:30
Putzu Beltza leku polita da. Nabarmen polita. Hala ere, ez dakit ba inguruko basoa ez ote den putzua bera baino xarmangarriagoa. Hain zuzen ere, buelta ubidetik egin nuen. Ez pasatzeko langa apropos jarria dago, ez da umeekin abiatzeko lekua eta, behar bada, ezta bakarrik ibiltzekoa ere. Hala ere, merezi du.
Beethovenen “zazpigarrena"... herri-musika
Amatiño
2020/08/22 20:00
Zazpigarren Sinfonia ez da jadanik Beethovenen konposizio klasiko soila, entzuleria handien herri-musika ere baizik, Urelepeko artzainarena honezkero Xabier Leterena baino zerbait gehiago den bezalaxe.
Bizkaia eta Gipuzkoa arteko mendilerroan zehar
Amatiño
2020/08/19 09:00
Elgoibar eta Markina bitartean, Gipuzkoa eta Bizkaiaren arteko muga-seinale bien artean bertan, Urkaregi gainetik iparraldera ateratzen den pista hartu eta, hogeitaka kilometro haratago, txirrindularia heldu ahal izango da, aukeran, Ondarroara, Mutrikura edo Debara. Ez du galbiderik, joan eta joan, itsasoa ikusi arte. Nik estreinako ezagutu nuenean dena estrata zen arren, orain, zati handi bat autoz ibiltzeko besteko baserri-bidea da, Markina, Mutriku eta Debaraino.
Eñaut, ur laster eta zurietako entziklopedia
Amatiño
2020/08/16 10:00
Eñaut ordiziarra da Gallego ibaiaren ur-lasterretako lemazainetako bat. Ur “zuri” hauetan kapitain pilotuarenak egiteko, korrontearen nondik norakoa irakurtzen jakin behar du; bitsaren jarioa aldez aurretik asmatzen, igartzen, iragartzen. Kontrara joan ezinean, uhin apartsua otzandu eta bidelaguntzat hartzerik besterik ez du. Zer erremedio.
Egiazko Trujillo ez zen izan, nonbait, literaturari komeni bezain sinesgarria
Amatiño
2020/08/13 11:45
2000 urtean Vargas Llosak argitara eman zuen “La fiesta del chivo” eleberri historikoa non, 500 orrialdetan, Trujilloren hiru hamarkada luzeko (1930-1961) diktadura nobelaratu zuen. Hogei urte geroago, Carlos Saurak, 80 minutuko saioan, antzerkiratu duen nobela, hain zuzen ere. Artea behar da, gero, 30 urteko historiaz nobela egiteko. Eta orobat, artea, 500 orrialdeko nobelaz ordu eta erdiko antzerki-saioa burutzeko. Baina, artea nahiko ote?
Kalamuako malkarretik behera… ausartu ez.
Amatiño
2020/08/10 09:45
Orain 35 urte-edo, larunbat goizeko hamarrak aldera, emaztea zenak Usartzara eraman gintuen nire Peugeota eta biok, eta elkarrekin abiatu ginen, mendiz mendi, Ondarroaraino, errepidez Eibarrera itzultzeko asmotan. Zazpi ordu inguru behar izan nituen. Gaur ez nuke egingo, ezta bizikleta elektrikoaz ere.