Zamorako modernismoa
Amatiño
2013/09/06 22:00
Arteaz nahiz arkitekturaz hutsaren hurrengo dakikeen edonork jakin badaki zein garrantzitsua den Zamorako erromanikoa. Hiri gutxi gero, munduan, Zamora bezain emankorra erromar arte estiloan. Ez da inondik ere horren ezaguna, ostera, XIX. eta XX. mendeen arteko zubigintzan Zamoran bertan nagusitu zen arkitektura modernista.
Erantzunik ez
Gehexan Pontto, euskal “billettista”
Amatiño
2013/09/04 18:30
“Gogoratu beharko, gure artean behintzat genero honi lehendabizikoz ekin ziona Jean Haritschelhar, Gehexan Pontto izenordez, euskaltzainburua izan zela, HERRIA astekarian 1969tik aurrera. Beraz, agur eta ohore, gaur egun euskaltzainburu dugun Haritschelhar jaunari, zortzi-hamar lerroko artikuluxkak idaztea guztiz ezohiko baitzen duela mende laurden. Zer esanik ez euskaraz, zerbait ganorazkorik idazteko luze idatzi beharra zegoela uste genuen-eta guztiok” (Luis Aranberri, 1996)
Haritschelhar hil da
Amatiño
2013/09/01 18:30
Jean Haritschelhar euskaltzain emeritua hil da gaur goizaldean, Miarritzen, gaixotasun larriz. Hil-kapera bihartik aurrera jarriko da Baionako tanatorioan (Balte karrikan), goizez (9:00-12:00) zein arratsez (14:00-19:00). Elizkizuna asteazkenean izango da Baigorrin, arratsaldeko 4etan.
Askarrunbideazpikosoluko misterioa
Amatiño
2013/08/30 18:50
Mila bederatzirehun eta hogeita hemeretziko abuztuaren 31an gertatu zen, Bergarako Askarrunbideazpikosoluan, Espartero eta Marotoren arteko “besarkada”, egun bi lehenago Oñatin hitzartutako Bake Ituna elkarrekin berresteko eta lehen karlistaldiari amaiera emateko. Ituna oroitarazteko monolitoa eraiki omen zen hurrengo urtean eta, hirurogei urte geroago (1873), karlistek gainbehera bota omen, traizioaren gomutarik iraun ez zezan. “Omen” bi ditu kontakizun honek, zenbaiten ustez liberalek ez baitzuten inoiz monolitorik jaso eta, hartara, ezin ba karlistek jaso ez zena sekula suntsitu.
Gaztela eta Leon: hain hurbil, hain urrun
Amatiño
2013/08/28 18:30
Cid Campeador-en lur-eremuetatik euskaraz mintzo diren lehen baserrietara berrogeita hamar kilometro inguru besterik ez dago. Hala ere, Gaztela eta Leon erresuma dezente urruti egokitu ohi zaigu, Aragoi eta Katalunia baino nabarmen urrutiago... niri behintzat. Bada, ordea, zer ikusi eta zertaz liluratu.
Erreka ubideaz berjabetu arte
Amatiño
2013/08/26 13:30
Gezurra dirudien arren, gaur dela hogeita hamar urte (1983.08.26), hainbatek Euskal Telebistan lo egin behar izan genuen Iurretatik atera ezinik. Ez ohiko euri-jasa haiek erakutsi ziguten, ETB sortu zen urte berberean, telebista pakidermo samarra zela han-hemenka irudiak jaso eta uholdeen gainetik zuzenean eskaini ahal izateko, irratia unean uneko eta edozein lekutatik tarin arinarenak egiteko gauza zen artean. Baina, jakina, uholdeek beste zerbait garrantzitsuagorik ere frogatu zuten, alegia: errekei ezin zaiela ubiderik eragotzi.
Allende, Aldama eta Abasolo
Amatiño
2013/08/24 23:30
Mexikon inork ez daki euren nazioaren independentziaren hiru heroirik nabarmenenetakoak –Ignacio Allende, Juan Aldama eta Mariano Abasolo*—euskaldunen semeak zirenik, eta gurean inork ez daki euren aitak –Domingo Narciso Allende, José Ignacio Aldama eta Bernardo Abasolo— euskaldunak izan zirena. Informazio bi horiek bilbatu ditu Inma Roiz kazetari okondoarrak “Manuela” nobelaren (Ttarttalo, 2013) baitan.
Modeluaren amaiera
Amatiño
2013/08/22 23:40
“Modelua apurtu egin da” adierazi du Mikel Astorkizak, Basque Cycling Pro Team fundazioaren zuzendariak. Zein modelu ote apurtu egin dena? WordTourrean parte hartzeko Euskaltel-Euskadiren modelua.
Urrezko Maskorra suei
Amatiño
2013/08/20 09:30
“Donostiako suek elementu kutsatzaile gehiago isurtzen dute Aste Nagusian, errauskailuak urte guztian zehar baino”*. Hala ere, Donostiak berrogeita hamar urte daramatza Su Artifizialen Nazioarteko Lehiaketa antolatzen eta irabazleari, esker onez, Urrezko Maskorra ematen. Baita aurten ere.
Burdinazko itsas-zubia
Amatiño
2013/08/16 23:40
Bizkaiko Muskizko itsasbazterretik Nafarroako Urdazubiko basoetaraino 180 kilometro galdu daude eta, itxuraz behintzat, bi mundu eta bi historia (Lope Gartzia Salazarren eta Axularreneko Pedro Agerreren munduak eta historiak), elkarren arteko batere harremanik gabe. Hala ere, azken bizpahiru astebeteotan hainbat bilera izan dute muzkiztarrek eta urdazubitarrek “bi herrion arteko senidetzea sustatzeko eta hainbat mendetan zehar elkarrekin izan dugun harremana berbaliotzeko”. Muskizek eta Urdazubik mendetako harremana? Zertaz ote?