Eibartik

Beheko zerrendan, Eibarko ehiztari eta basarrittarren artian jasotako txori-izenak batu dittut. Hau da, txori bakoitxak zer izen dakan Eibarren, eskopetaz eta ehiztariz betetako herri honetan.

Zerrendia, 1997an Eibar rebistan kaleratutako "Eibarren erabiltzen diran txori-izenak" artikuluan oinarrittu da (eta urtebete lehenago kaleratutako Eibarko hegaztiak liburuan).

Testua, gitxi gorabehera, bere horretan laga dot; txori-izenetan, baina, aldaketa txiki batzuk egin dittut, azken urtiotan jasotako izenak gehittuta, eta orduko zalantza/akatsak argittuta.

Eibarren erabiltzen diran txori-izenak

Euskeriak, hizkuntza gitxik daken aberastasuna daka animalixa eta landara izenetan. Herri bakoitxak, animalixa eta landareri esateko izen desbardiñak gorde dittu. Herri batetik besterako aldia sekulakua da; nahikua da Eibartik Bergarara edo Elorrixora juatia, izen asko eta asko beste modu batera esaten dittuela ikusteko.

Animalixen artian ezagunenak hegaztixak izan dira beti, seguru asko ugarixenak eta ikusteko errezenak eurak diralako, eta jan be, gehixen eurak jan diralako. Txori-izenetan Eibarrek dakan aberastasuna, oso nabarixa da mendizale eta basarrittarrekin berba eiñ ezkero. Horretan garrantzi haundixa euki dabe faktore birek. Lehenengo eta behin, XV. gizaldittik aurrera armagintzia Eibarren oso inportantia izan dala; horrek gure herrixan ehiztarixak beste iñun baino ugarixagoak izatia bultzatu dau. Eta bestetik, oin dala gitxira arte, Eibar, euskeraz bizi zan euskal herririk haundixena zala; euskeria eguneroko bizitzako edozein gauzatarako erabiltzen zan. Hori dala eta, Eibarko txori-izenen zerrendia luze eta berezixa da.

Zoritxarrez azken urtiotan, hori aberastasun hori, galzorixan dago. Eibartarrok asko urrindu gara mendittik eta gehixenentzat gure basuetako biztanliak eta euren izenak ezezagunak dira. Gainera, euskara batua asko sartu da eguneroko berbetan eta jende askok ezagutzen dittuan izen bakarretakuak, euskera batuak araututakuak dira. Guzti horretaz lehenen konturatu zana Juan San Martin izan zan, eta 1978. urtian argittaratu eban artikulu baten, 121 izen batu zittuan. Nere artikulu honekin, San Martinen bihar hari jarraipena eta gaurkotasuna emotia nahi izan dot, berak batu ez zittuan izen batzuk zerrendara gehittuz, zalantzazkuak ziran beste batzuk argittuz eta azken hogei urtiotan erderazko eta latinezko izenetan egon diran aldaketak zuzenduz. Horretaz gainera, Juan San Martinek izen batzuk Eibartik kanpoko jendian artian batu zittuan eta gure herrixan ez dira erabiltzen. Zerrenda barri honetako danak, ostera, Eibarren bertan, eta mendizale, basarrittar eta ehiztari eibartarren artian jaso dittut.

Izen batzuk beste herri batzuetan be erabiltzen dira (ollagorra, txepetxa, zozua...); beste batzuk, ostera, ez dittut sekula gure ingurutik kanpo entzun (abijoia, ur-makinistia, pikuko txinbua, aritxarrua...). Azpiko zerrendan 150 izen inguru ikusiko dozuez. Lehenengo izen zientifikua agertzen da, eta atzetik Eibarren erabiltzen dana (edo diranak) letra haundiz. JSM oharra daukenak Juan San Martinek batutako izenak dira, nere ustez zalantzazkuak.

Hegazti batzuk izen bat baino gehixago dake; beste batzuetan, izen bera erabiltzen da bi edo hiru txorirentzat. Seguru asko, irakurlien artian beste izenen bat ezagutzen dabenik be egongo da; hamendik aurrera, norberan esku gelditzen da hau zerrendiau luzatu edo moztia.

Hamen izenok:

Accipiter nissus: Gabillada, Gabillara, Kabillara
Aegithalos caudatus: Txinbo buztanluze
Alauda arvensis: Kalandres, Kalandria
Alaudidae: Kalandresak, Kalandrixak
Alcedo atthis: Ur-makiñista, Ur-martiñ(eta) (askoz gitxiago entzutzen da)
Alectoris rufa: Eper gorri
Anas crecca: Zerzeta
Anas plathyrrhynchos: Arata, Ahata, Agata (pasekuak); bili, paitta (etxekuak, basarrikuak)
Anser anser: Antzar, Itsasantzar
Anthus pratensis: Paseko txitxi, Neguko txitxi
Anthus trivialis: Bertako txitxi, Udako txitxi
Apus apus: Abijoi, Ernara baltz, Txirri (JSM)
Aquila chrysaetos: Arrano baltz
Asio otus: Gaberdiko mozolo
Athene noctua: Gaberdiko mozolo, Mozolo txiki
Bubo bubo: Gaberdiko mozolo haundi, Gran Duke
Burhinus oedicnemus: Frankoliñ, Larroillo (JSM)
Buteo buteo: Abendu, Txitxalapur
Caprimulgus europaeus: Gautxori
Carduelis cannabina: Pardillo
Carduelis carduelis: Kardantxillo
Carduelis chloris: Berderoi
Carduelis spinus: Tariñ
Certhia brachydactyla: Katanar
Cettia cetti: Errekako txinbo
Ciconia ciconia: Zigueña
Cinclus cinclus: Urzozo
Circus cyaneus: Gabillara zuri, Gabillara buztanluze
Circus pygargus: Gabillara urdin (JSM)
Coccothraustes coccothraustes: Paranden gixoi
Columba oenas: Pauso txiki, Zurita
Columba palumbus: Pagauso, Paguso
Corvus corax: Belazar
Corvus corone: Bela
Corvus monedula: Belatxinga
Coturnix coturnix: Galeper, Pospolin (ezaguna)
Crex crex: Galeperren gixoi
Cuculus canorus: Kuku
Delichon urbica: Ernara txiki
Dendrocopus minor: Okil txiki
Emberiza citrinella: Txirta
Erithacus rubecula: Txantxagorri
Falco peregrinus: Gabillada txiki, Gabillara txiki, Kabillara txiki
Falco tinnunculus: Gabillada txiki, Gabillara txiki, Kabillara txiki
Ficedula hypoleuca: Txinbo hegozuri
Fringilla coelebs: Paranda
Fringilla montifringilla: Neguko paranda
Fulica atra: Uroillo baltz
Gallinago gallinago: Mingor
Gallinago media: Mingor haundi
Gallinula chloropus: Uroillo
Garrulus glandarius: Eskillaso
Glareola pratincola: Itsas-eper (JSM)
Grus grus: Kurrillo
Gyps fulvus: Arrano, Abendu errege (JSM), Arrano samaburu (?)
Hankaluzeak: Kuliska
Hippolais polyglotta: Sasitxori
Hirundo rustica: Ernara
Jynx torquilla: Txinbo errial, Okil txiki
Lagopus mutus: Eper zuri (JSM)
Lanius collurio: Txorihaundi, Txinbo pikumotz, Txori gaizto (JSM) Larus spp.: Kaixo
Loxia curvirostra: Pikuoker, Pikoker
Luscinia megarhynchos: Urretxindor
Lymnocryptes minimus: Mingor txiki
Milvus migrans: Miru baltz
Milvus milvus: Miru (gorri)
Motacilla alba: Buztanikara zuri
Motacilla cinerea: Buztanikara hori, Errekako buztanikara
Muscicapa striata: Bigotedun txinbo, Hautskoloreko txinbo
Neophron percnopterus: Arrano zuri
Oenanthe oenanthe: Txinbo buztanzuri
Parus ater: Txinbo burubaltz
Parus caeruleus: Txinbotxa, Txinbo burubaltz
Parus cristatus: Txinbo burubaltz
Parus major: Txinbo burubaltz
Passer domesticus: Hormatxori
Passer montanus: Artatxori (JSM)
Perdix perdix: Eper urdin
Phoenicurus ochruros: Txinbo buztangorri
Phylloscopus collybita: Txirixo
Pica pica: Mika
Picus viridis: Okil
Prunella modularis: Sasitxori
Pyrrhocorax graculus: Belatxinga pikuhori
Pyrrhocorax pyrrhocorax: Belatxinga pikugorri
Pyrrhula pyrrhula: Frutabatzaille, Hazibatzaille, Lorabatzaille, Motabatzaille, Puntabatzaille (lehelengua ezagunena)
Rallus aquaticus: Uroillo, Ureper (JSM)
Rapaz: Arrai, Txitxalapur
Regulus ignicapillus: Txirixo burugorri, Paseko txirixo
Saxicola torquata: Txinbo-karkar, Otatxori (lehelengua askoz ezagunagua)
Scolopax rusticola: Oillagor
Serinus serinus: Txirriskilla
Sitta europaea: Okil txiki, Okil txori
Streptopelia turtur: Usotortola
Strigidae: Gaberdiko mozoluak
Strix aluco: Gaberdiko mozolo, Basontz (JSM)
Sturnus vulgaris: Arabazozo
Sylvia atricapilla: Pikukotxinbo, Txinbo burubaltz
Sylvia communis: Txinbo
Tetrao urogallus: Mendiollar
Tetrax tetrax: Mendioillo
Troglodytes troglodytes: Txepetx
Turdus iliacus: Paseko birigarro, Birigarro hegagorri, Birigarro txiki
Turdus merula: Zozo
Turdus philomelos: Birigarro, Bidegarro
Turdus pilaris: Durdula baltz, Paseko durdula
Turdus torquatus: Zozo paparzuri
Turdus viscivorus: Durdula, Durdura
Tyto alba: Gaberdiko mozolo, Ontz (lehelengua askoz ezagunagua)
Upupa epops: Argioillar
Vanellus vanellus: Egabera

Iazko mezu batean aipatu nuen gai hau. Eibarren abijoia deitzen diogu gaztelaniazko vencejori (Apus apus), gaur egungo euskaraz sorbeltz deitzen dioten horri. Txori ezaguna izanda, ia-ia herri bakoitzean izen ezberdina dauka.

Orain urtebete esandakoak labur geratu, eta beste zenbait izen eta datu ere gehituko ditut eguneraketa honetan, gehienak ehiztari eta baserritarrei ahoz jasotakoak. Nafarroa eta Iparraldeko datu gutxi daukat oraindik; ea datorren urterako... Izen batzuen erabilera-eremua gutxi gorabeherakoa da, eta baliteke albo-herrietan ere erabiltzea.

Apus apus herririk herri

• Txirri, txirritxori (eta aldaerak): gehienbat Bizkaia sartaldeko hainbat ingurutan, Mungian-Uriben bereziki, baina Euskal Herriko beste hainbat txokotan ere, antzeko izenak erabiltzen dira, esate baterako: Sakanan txirriño, Legutianon txirri, Zumarraga-Urretxun txirrintxori, edo Elorrion txirribirri.
• Txirriskillo / Kirriskillo: Lea-Artibai ia osoan horrela deitzen diote (edo aldaerak: Zirriskillo, Karraskillo, Txirritxaldo...). Seguru asko Busturialdeko herri batzuetan ere bai (Muxikan eta Ereño-Nabarniz inguruan bai, behintzat).
• Ermitarixo, Imintarixo: Durangaldean (Durango, Iurreta, Garai, Berriz...).
• Erlai: Leintz aldean, Aramaio, Otxandio eta Ubidea (elai) barne; Diman ere elai. Salbuespena Leintz Gatzaga eta Marin (Eskoriatzako auzoa) dira.
• Artxilloi: Gatzaga eta Marin (Eskoriatza).
• Ka(n)pantxoi: Oñatin.
• Beltxijoi, beltxiju: (baita Pentzajo eta aldaerak). Bergara-Antzuolan, eta Markina-Aulesti inguruan.
• Abijoi: Eibar inguruan (Mallabia, Ermua, eta Soraluze barne).
• Txio: Elgetarrak, betiko moduan, berezi xamarrak dira. Enara azpizuriari egabera deitzen badiote, eta egaberari azpizuri... hortik aurrera, dena libre :-).
• Kataki: Elgoibar-Azkoitia inguruan, eta Mutrikun. Ziurrenik Mendaron eta Deban ere bai, baina datu hori ez daukat.
• Txenada beltz (txinara beltz, enara beltz...): Azpeitia eta inguruan (Beizama, Errezil, Aizarnazabal, Aizarna, Urrestila, Matxinbenta...).
• Arrandera/Arrantxori: Zumaia inguruan; baita Zerain inguruan ere.
• Zirringillo, txirringillo: Zarautz-Getaria-Aia inguruan eta Goierrin. Azken batean, hasieran aipatutako txirri izenaren aldaera bat dirudi (edo alderantziz).
• Mitxigu, mitxiku: Tolosaldeko hainbat herritan, alboko Aia barne.
• Irra, irriyo: Donostialdean, Oiartzunen, eta abar.
• Sorbeltza. Hernani inguruan eta Baztan-Xareta aldean.

Azken egunotan jaso dot berba honen barri. Zarautzen entzun dot, baina gerora ikusi dot Gipuzkoako beste inguru batzuetan be ezaguna dala.

>> Gazte-haziya • espero dena baino azkarrago hazitako gaztea, txikitatik handi datorrena, itxuraz zein izaeraz.

Hau da, 4-5 urte izan arren, 8-9 urteko mutikoskorra dirudixana.

Erdi-aiarra dan Zarauzko Belenek emon destaz argibide gehixago, adibide eta guzti.

• "Antonion semiak sei urte dixkik"
• "Bai, baina oso gazte-haziya dek; han ikusi nin lehenguan aitakin behiak biltzen". Edo. "Bai, baina oso gazte-haziya dek; nere 12 urteko semia adiña haundi izango dek".

Euskaltzaindiak batzarra egin zeban Elantxoben joan zan barixakuan (maiatzak 26), eta 35 euskaltzain urgazle barri izentau zittuan. Esparru ezberdiñetako lagunak dira (zientzia, hizkuntzalaritza, irakaskuntza, kazetaritza, bertsolaritza...), eta pozgarrixa da hori.

Urgazle barrixen artian hiru eibartar:

• Luis Alberto Aranberri "Amatiño", (1944) kazetari eta blogarixa.
• Odile Kruzeta (1957) kazetarixa, Euskadi Irratiko zuzendarixa.
• Joakin Gorrotxategi (1953). EHUko Filologia eta Geografia-Historia Fakultatian katedradun eta irakasle.

Lehendik be bazeren, barrena, beste bi eibartar: Koldo Zuazo eta Serafin Basauri.

El Paísen irakorri dotenangaittik, momentu honetan 150 euskaltzain urgazle daukaz Euskaltzaindiak, hainbat esparrutakuak. Ez dakat oso garbi zertarako balio daben urgazliak; hau da, zein dan euren lana, ia euren iritzixa zenbaterainok eukiko daben kontuan Akademixan, baina tira, onerako izango da, seguru!

Pare bat zalantza geldittu jataz. Batetik, ia zelan aukeratzen dittuen urgazliak. Euskaltzaindiaren barne-araudixaren arabera, "euskalaritzan pertsona ezagunak nahiz idazle hautak edo euskararen jagoletzan nabarmenduak direnak hautatzen dira". Pertsona ezaguna izatia, ez da ba geró, merito haundiegixa.

Bestetik, harrittu egin naiz urgazle barrixen adiña ikusitta: 40 urtetik beherako 3 bakarrik, eta gehixenak 50 urte bueltan. Euskaltzaindia modernizatzeko eta euskeria egoera barrixetara egokitzeko... jende gazte presturik izango da, ba, gure artian!

Eibarren, inguru guztian moduan, berba bati mugatzailea gehitzerakoan, hitza aldatu egiten da: etxe+a > etxia; ogi+a > ogixa; asto+a > astua; eta abar. U amaieradun berbak, baina, ez dira aldatzen deklinabide-kasuak hartzerakoan. Adibidez: dirua, eskua, mirua, katua... Beste inguru batzuetako piñuba, diruba, buruba eta xaguba oso arrotzak dira gaur egungo eibartarrendako.

Baina horrela izan da beti? Ez, ez dirudi. J. A. Mogel idazle eibartarrak XIX. mende hasieran idatzitako testuetan badira u+a>uba tankerako hiatoak (barberuba, buruba, escuba, miruba, erretilluba...). 1754ko Eibarko udal ordenantzetan ere agertzen da, lehen aldiz gure inguru honetan (atrebiduba, onrrauba, graduban, Conzejubaren, errejimenttubac...), eta Bergarako udal artxiboko XIX. mendeko agirietan ere behin baino gehiagotan ageri da lauba (laua, lautada) aldaera.

Gaur egungo hizkeran, baina, ez dago inongo aztarrenik. Ezta 1887an jaiotako Toribio Etxebarria idazlearen lanetan ere, gainontzeko aldaerak ondo adierazten dituen arren. Pixka bat lehenagokoa den Francisco Arrate Agiñagako apaizaren sermoietan ere ez dago horren aztarrenik.

Gaur egun nahiko hedadura txikia duen bilakaera da (Gipuzkoa iparraldea, Sakana eta Lapurdiko zenbait hizkera) eta, gainera, badirudi hainbat eskualdetan atzeraka doala. Ziurrenik, gure herria bilakaera horren muga-mugan egongo zen, eta azken 150 urteotan erabat desagertu da gure ingurutik. Jakin badakigu, Lea-Artibain oso azkar desagertu omen zela, 50 urte eskasean, XIX. mende hondarrean (The Basque dialect of Lekeitio, Hualde et al., 1994). Eibarren ere, sasoi horretan gertatuko zen aldaketa, seguru asko.

Hala ere, uste duguna baino hurrago daukagu -uba amaieraren eremua. Azken batean, Urola-kostako zenbait baserri-auzotan arrunta da, Zestoako Aizarna auzoko baserritar hedadetuen artean, eta Zarauzko Urtetan, Aia osoan, Orioko auzo batzuetan, eta abar.

Azken urteotan izugarri zabaldu eta hedatu da sai hitza. Ikastolei eta hedabideei esker, Euskal Herriko txoko gehienetan ezagutzen dugu gaur egun saia zer den, buitrea.

Jatorriz, gure inguruan nahiko eremu murritzeko hitza da saia, edo hobeto esanda, saixe. Leintz bailara (Arrasate, Aretxabeleta, Aramaio...), eta Durangaldeko herri batzuetan erabiltzen da gehienbat. Hortik kanpo, Bizkaian (eta Eibar inguruko hizkeretan), Arranoa esaten zaie buitreei; baita Nafarroako zenbait eskualdetan ere. Eta Gipuzkoan putre hitza da nagusi. Ez dakit Iparraldean nola esaten duten; beharbada saia ere erabiliko dute.

Baina Leintz inguru horretatik kanpo ere, erabiltzen dugu gehienok sai hori, hitz-elkartuetan izan arren. Lea-artibai inguruan, saidxerri esaten diote abendu edo zapelatzari; Urola-kostan (eta inguruko beste zenbait herritan), berriz, saizuri deitzen diote mirotzari (Circus cyaneus).

Hitz horiekin jira-bueltaka nenbilela, pentsatu dut: "eta zapelatz"? Azken batean, ez da izango "sai+belatz" edo antzeko zerbait? Lehenengo begiratuan, behintzat, badirudi sai hitza egon daitekeela tartean. Arrano hitzean arrai (Eibar inguruan, rapaz) egon daitekeen bezela (arrai hitz horren eratorriak dira, besteak beste, Deba ibarrean takian-potian erabiltzen diren arraipardo, arranbeltz, arrangorri, eta abar).

Badihardugu euskera elkartiaren albistegixari esker jakin dot, laster-laster kaleratuko dala Mallabiko euskerie liburua.

Pello Mugarza mallabiarra izan da egillia, eta urtietako lana egin dau. Ez bat eta ez bi, hainbat urte pasau dittu Mallabiko hiztunak elkarrizketatzen, mallabiarren ahozko jarduna batzen, jasotako guztia jorratzen... eta sekulako lana kaleratu dau.

Liburuan Mallabiko euskeria aztertu dau Pellok: fonetikia, morfologixia, sintaxisa, hiztegixa... baina ez hori bakarrik. Hainbat transkribapen eta argazki be badakarz lanak.

Mallabiko euskeria hobeto ezagutzeko, liburuakin batera DVD bat be kaleratuko da. Ikusentzunezko horretan, Pellok urtietan zihar egindako grabaziñuak entzun ahal izango dittugu, eta horrekin batera, Badiharduguko kide dan Itziar Alberdik egindako bideo-grabaziñuak, Deba ibarreko ahotsak proiektu barruan gauzatu diranak.

Liburuan aurkezpena maietzan 26xan izango da, arratsaldeko 19.00etan.

Liburua Mallabiko udalak argitaratu dau, eta Orraittio euskera elkartia eta Badihardugu euskera elkartia izan dira laguntzaille.

Aste Santu honetan, ia-ia nahiezta, Zestoako zenbait argitalpenen berri jaso dut. Lehenengoa "Zestoarren erretolika" izan zen. KM liburutegian nengoela aurkitu nuen, kasualitatez, eta etxera ekarri. Zestoarrei jasotako hitzekin betetako hiztegia da. Landua, aberatsa, betea... Sekulako lana.

Zestoarren erretolika
Agurtzane Azpeitia
Zestoako udala, 2003.

Azken urteotan Zarautz eta Getaria inguruko euskara jasotzen eta aztertzen ari garenez, primerako baliabidea izango da guretzat. Eibartarrontzat ere interesgarria, azken batean, Eibarrek Urolaldearekin ere hartu-eman estua daukalako.

Aukeran, sarrera luzexeagoa eskertuko nuke (proiektuaren eta zestoarren euskararen inguruko informazio gehiago), eta bibliografia apur bat ere bai; baina lan ona da, bai. Gomendagarria. Non aurkitu? Horixe gatxena. Antzerako lan gehienak ezagutzen ditudala esango nuke (herri hizkerak, transkribapenak eta lexikoa biltzen dituzten lanak...), baina hau ezezaguna zitzaidan. Liburudendetan ere ez dago. Interneten oso erreferentzia gutxi. Horrelako lanei askotan gertatzen zaiena: sekulako lana egin, urteak pasa hizlariak elkarrizketatzen, azterketak egiten... eta hedapena falta!

Agurtzaneren eta zestoarren lanaren atzetik internetera jo, eta beste lan bi agertu zaizkit, hau eta hau. Badirudi "Zestoako hizkera" izeneko bildumaren baten zati direla (eta goiko lanaren ondorio-edo).

Horien bila ere hasiko naiz. Ea aurkitzen ditudan.

Lan guztien atzean, Agurtzane Azpeitia filologo arroarra, eta Nora Palmitano euskara teknikaria, horrelako lanetan urteetako ibilbidea daukana. Besteren batzuk ere izango dira tartean. Zorionak eta eskerrik asko denoi.

Azken egunotan gai horren inguruan jardun dogu Badihardugu euskara elkartearen posta-zerrendan. Aintzane Agirrebeña Soraluzeko grabaziño batzuk transkribitzen hasi da, eta aittatu zeban Soraluzen nahiko arruntak dirala "etxeRAIÑOKAN" moduko formak.

Hasiera baten, neri behintzat, ez jatan hain arrarua egin, baiña inguruan galdetu eta gero, ba bai, egixa esan, Euskal Herriko txoko larregittan ez da erabiliko forma hori. Erabiltzekotan, Soraluzen, edo hurrian.

Batian eta bestian galdetuta, ondorixo hau atera genduan. Hiru egoera daukaguz:

• ELGOIBAR-DEBA-UROLA ingurukua: -K amaierako kasu marketan (dirurik, etxetik, zuregatik), -AN amaieria gehitzeko joeria dago (etxetiKAN, diruriKAN, zuregatiKAN...). Baiña -raiño aldaeria bakarrik dagonez (eta ez -raiñoK), ez dago K amaierarik eta ez da sortzen -raiñoKAN moduko analogixarik.
• EIBAR-ERMUA: gure herrixan -raiñoK aldaeria daukagu, baina ez dogunez -AN gehitzen, ez dogu -raiñoKAN erabiltzen.
• SORALUZE: -raiñoK aldaeria erabiltzen da, eta -AN atzizkixa gehitzeko joeria dagonez, ba, ondorioz: -raiñoKAN.

Eibarren zein Soraluzen, etxeraiño moduko forma estandarrak be erabiltzen dira.

Eskerrik asko, Maka, Ane, eta Egoitz, inguruko herrixetako barri emotiarren.

Eibar hegoaldean bada auzo bat, Saratsuegi-Sautsi izenekoa. Orain gutxira arte, baserri pare bat eta futbol-zelai kaskar bat besterik ez zeuden bertan, baina orain etxeak egiten dihardute. Guztira 106 familiarentzako tokia, tartean nirea.

Azkenaldian sarri agertzen da komunikabideetan gure auzoa, eta gehienetan Sautxi idatzita ikusten dut. Berdin udaletxetik edo Korreosetik datozen agirietan.

Izen horren inguruan zenbait ohar egin nahi ditut:

• jatorrizko izena Saratsuegi da (lehenengo aldiz 1779ko agirietan jasoa). Sarats-lekua, sahastia.
• forma horren eratorria da Sautsi.
• izenak izan duen bilakabidea: saratsuegi - saratsuei - saatsui - satsui - sautsi. XX. mendera arte, Saatsui estiloko formak ziren nagusi Eibarren, eta azken hamarkadetan nagusitu da Sautsi/Sautzi forma ahoz.
• Idatziz, beraz, horrela idatzi behar dugu: Sautsi, eta ez Sautxi
• Ahoskatzeko orduan, betiere hiru silabatan banatuta, Sa-ú-tsi, eta ez azken aldian entzuten ari garen Sáu-tsi.

Zuen komunikabideari eta udalari eskatu nahi diet, beraz, forma zuzena erabil dezatela, Sautsi, eta ez Sautxi edo Sauchi.

Oharra: eskutitz hau udaletxera eta Eibarko komunikabideetara bialdu dut.