Eibarko Kontsejua Erdi Arorako bidean
Gehixenetan gaur egungo kontuak ekartzen dittut blog honetara, baina oinguan Eibarko historixara egin dot salto, Eibarko herrixa sortu zan sasoira, eta gehixenbat hurrengo 150 urtietara, XIV-XV. gizaldixetara.
Euskal filologia ikasten niharduala, orain dala 3-4 urte, "Euskal Herriko historia" ikasgaixa hartu neban, eta XV. gizaldixan inguruko lan bat egin bihar izan neban. Lan xumia da, ez oso sakona, baina Interneten zaila danez jakitzia zeiñek zer billauko ete daben, sarian ipintzia pentsau dot, bateron batendako baliagarrixa izan leikialakuan. Atal barri honetan ipini dot materixala.
XIV-XV. gizaldiko historixak, burrukak, familixa ezagunak (Urkizu, Isasi, Untzueta, Mallea...), errebal barrixak (Untzaga eta Ibarra), basarrittarrak eta kaletarrak. Holako kontuak.
Hamentxe sarrerako lerro batzuk:
Eibarko Leinu Agintariak Erdi Arotik Aro Modernorako jauzian: Ahaide Nagusien Sasoitik Burgesiaren Arora
Eibar 1346an jaio zen. Jatorriz herri txikia eta garrantzi gutxikoa izan arren, XV. mende amaierarako indartzen hasia zen (demografikoki eta ekonomikoki), eta Aro Modernorako sarrera ezin hobea izan zuen herriak.
Mende eta erdiko epe horretan, gainera, herria handitu eta indartzearekin batera, botere aldaketa nabarmena ere gertatu zen: udal kontsejuaren indarra handitu ahala, ahaide nagusien boterea ahuldu egingo da. Ordura arte nagusi ziren Untzuetatarrek indarra galdu, eta euren lekuan Ibarra, Isasi, Orbea eta beste sendi "berri" burges batzuk nagusituko dira.
Lan honetan aldaketa hori aztertzen ahalegindu naiz. Eibarko kasua aztertuz, Erdi Arotik Aro Modernorako jauzi hori nola eta zergatik gertatu zen ikusiko dugu. Herria sortzean ahaide nagusiak, Untzuetatarrak, dira nagusi, Erdi Aroko egitura sozio-politikoetan sustraitutako sendia, lurretik eta baserri mundutik oso hurrean daudenak. Kontsejuak eta hiribilduak, bitartean, oso indar txikia du. 150 urteko epe laburrean, baina, egoera hori irauli egingo da, noblezia herritar eta burges berria agertzearekin batera kontsejua izugarri indartuko delako, Erdi Aroko botere izan diren ahaide nagusiak alboratuz.
Jaitsi lana PDF formatuan: Eibarko Leinu Agintariak Erdi Arotik Aro Modernorako jauzian (PDF, 970 Kb)
