e-gorblog

Donostiako Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Astearen XXV. edizioa ari da ospatzen egunotan eta, ohi duenez, hainbat komiki-erakusketa ere antolatu ditu.

Batetik, Euskadi Fantastikoa izeneko erakusketa-sailaren X. edizioaren barruan, Dei Gaztelumendi Deisigni dedikatutakoa dago Udal Liburutegi Nagusian, azaroaren 15era arte. Eta bestetik, Dibbuks argitaletxearen ibilibidearen ingurukoa ere ikus dezakegu FNACen abenduaren 8ra bitartean. Interesgarriak biak, zalantzarik gabe!

Xabiroi euskaraz dagoen komiki-aldizkari bakarra da, baina ez da hori bakarrik. Kalitate ikaragarria duen komiki-aldizkaria da, eta benetako luxua da euskaldunontzat horrelako bat izatea. Eta hau ez diot nik bertan kolaboratzen dudalako (albisteen txokoa daramat eta elkarrizketa batzuk egin izan ditut). Bertan argitaratzen diren istorioetan idazleak eta marrazkigileak aritzen dira elkarlanean, eta horiek bilduz ateratzen diren albumak bikainak dira. Iban Zaldua eta Julen Ribasen Azken garaipenak, kasu, sari asko irabazi ditu, Euskadi Literatura Saria adibidez. Ikastolen Elkarteak argitaratzen du Xabiroi eta bertako DBHko ikasleen artean banatzen da, baina ez da gaztetxoentzako aldizkaria soilik, helduok ere izugarri gozatzen dugu irakurtzen.

Alabaina, Xabiroi ez da hain ezaguna, Ikastoletako ikasle izan ezean orain arte ez baitzen erraza eskuratzea, soilik euskal hiriburu batzuetako liburudenda batzuetan eros zitekeen. Baina hori bukatu da! Orain harpidetzeko aukera dago, eta gure etxean jaso ditzakegu urteroko lau zenbakiak 12 eurotan, bidalketa gastuak barne! Zeren zain zaude? Zoaz orain bertan Ikastolen Elkateko webgunera harpidetza egitera!

Euskarazko komikien bi lehiaketatan parte hartzeko epeak irekita daude.

Parrapean Komiki Lehiaketak lehenengo edizioa du aurten. Bilboko Udaleko Kultura eta Hezkuntza Sailak lehenbizikoz antolatu dituen Parrapean Komiki Egunak topaketen baitan kokatzen da (laster izango duzue informazio gehiago hemen topaketa hauen inguruan). 14 eta 17 urte arteko gazteek bakarka edo taldeka har dezakete parte bertan, eta lanak azaroaren 15era arte aurkez daitezke. Oinarri zehatzak, hemen.

Tolosako Galtzaundi Euskara Elkarteak antolatzen duen Galtzakomik lehiaketak, aldiz, VII. edizioa du aurtengoa. Hemen edonork har dezake parte, eta azaroaren 28a bitarte dago lanak bidaltzeko epea zabalik. Honen oinarriak, hemen.

Parte hartzen ez baduzu ez duzu irabaziko... ;-)

Liburutegien Egunaren harira, ostegun honetan, hilak 23, komikiaren inguruko bi ekitaldi antolatu ditu Koldo Mitxelena Kulturuneak.

Hasteko, arratsaldeko 18:00etan, duela gutxi inauguratutako Komikiguneko bisita gidatua egingo da, elebitan. Gogoratu, helbidea Donostiako Errege Katolikoak kaleko 16a da.

Ondoren, arratsaldeko 19:00etan, Komiki bildumak: zabalkundea eta jarduerakizenburudun mahai-ingurua egingo da Koldo Mitxelena Kulturuneko areto nagusian, parte hartzaile hauekin:

• Catherine Ferreyrolle, Bibliothèque de La Cité Internationale de la Bande Dessinée et de l’Image, Angoulême
• Vicente Funes, Biblioteca Regional de Murcia
• Dani Fano, komikigilea
• Susana Araiz, Koldo Mitxelena Kulturuneko Liburutegia
• Moderatzailea: David Zapirain

Plan bikaina pintxo-poteoaren aurrerako! ;-)

(Elhuyar aldizkariko 2014ko martxoko zenbakian argitaratutako artikuluaren jatorrizko extended bertsioa)

Smartphone, tableta eta betaurreko adimendunen mundu honetan, errealitate areagotua, hau da, ikusten ari garen errealitateari informazio gehigarria eranstea, da teknologia izarra (2009ko abenduko artikuluan jardun genuen horretaz). Baina gailu horiek etorri aurretik errealitate birtuala zen modan zegoena.

Errealitate birtuala zera da: ordenagailu eta bestelako gailuen bidez itxurazko errealitate bat sortzea eta erabiltzaileari beste errealitate horretan dagoelako sentsazioa ematea. Normalean, mundu birtual horretaz aparteko beste ezer ikustea galarazten duten betaurreko batzuek eta gure mugimenduak detektatzeko gorputzean jartzen diren sentsore batzuek (mundu birtualean gure mugimenduak erreproduzitzeko) osatzen dute errealitate birtualeko sistema. Teknologia honen aplikazio agerikoenetako bat bideo-jokoena da, baina aplikazio praktiko ugari ere baditu, adibidez, gidatzen ikasteko (auto, hegazkin zein bestelako ibilgailuak) edo medikuntzan (ebakuntzetan edo sorospen-lanetan trebatzeko, ebakuntza robotikoan...).

60ko hamarkadaren inguruan hasi ziren ikertzen teknologia honekin, eta 80 eta 90eko hamarkadetan, gailu komertzialak egiteko saiakera anitz izan ziren. Baina guztiek porrot egin zuten eta, horren kausaz, azken urteotan ez da apenas entzun errealitate birtualeko konturik. Porrot haien arrazoiak ugariak dira: batetik, orduko betaurreko eta sentsoreak handiegi eta pisutsuegiak ziren; bestetik, orduan lortzen ziren grafikoen kalitatea ez zen oso ona; horrez gain, orduko ordenagailuak ez ziren behar bezain azkarrak, eta sentsoreen erantzun-denbora eta mundu birtualeko mugimenduak mantsoak izaten ziren; eta azkenik, sistemak garestiak izan ohi ziren. Finean, orduko teknologia ez zegoen nahikoa heldua errealitate birtualarentzat. Azkenean, hainbeste hutsegiteren eraginez, errealitate birtualeko sistemak erabilera profesional jakinetara mugatu ziren, eta ez dira erabili bideo-jokoetan eta masiboki. Publiko orokorrarentzako era horretako teknologiak gailu mugikorretan eta errealitate areagotuan zentratu dira.

Oculus Rift, modako gailua

Baina ordutik hona asko aurreratu dute aipatutako teknologiek. Egiten diren sintesi-irudiak oso kalitate onekoak dira, eta 3D teknologia asko garatu da, 2011ko uztailean kontatzen genizuenez. Ordenagailuak eta txartel grafikoak ere askoz azkarragoak dira. Posizio- eta mugimendu-sentsoreak ere oso miniaturizatuta daude (telefono mugikorretan ere badaude), soinu efektuek ere asko egin dute aurrera...

Testuinguru berri honetan, hasi dira berriz ere errealitate birtualeko sistemak agertzen. Fama handia hartu duen bat eta mundu guztiaren ahotan dabilena Oculus Rift da. Betaurreko hauek pantaila bat jartzen digute begi bakoitzaren aurrean, eta, pantaila bakoitzean irudi desberdin bat erakutsiz, efektu estereoskopikoa edo 3D efektua lortzen da. Pantailek gure ikuseremu osoa hartzen dute eta, lente batzuen bitartez, irudi kurbatua erakusten digute; hala, oso efektu errealista eta murgiltze-sentsazioa lortzen da. Gainera, posizio- eta mugimendu-sentsoreak ere baditu, eta pantailetan proiektatzen den irudiak gure buruaren mugimenduei erantzuten die. Azkenik, kasko estereoak ere baditu belarrietarako.

Probatu duten guztiek oso ongi hitz egiten dute Oculus Rift-i buruz, eta 2014ko CES azokan (Consumer Electronics Show, munduko kontsumoko informatika eta elektronikako azoka garrantzitsuena) gailu onenaren saria jaso du. Oraindik ez dago salgai, baina garatzaileentzako kita eskuragarri dago bideo-jokoen egileek gailuarentzako jokoak egin ditzaten; finantziazio ugari dute, eta laster komertzializatzeko asmoa. Bideo-jokoen enpresa asko ari dira beren jokoak Oculus Rift-entzat prestatzen edo egokitzen. Steam ere (PCko jokoen banaketarako plataformetan liderra) Oculus Rift-ekin ibil dadin probak egiten hasiak dira.

Oculus Rift ez da, hala ere, errealitate birtuala geratzeko itzuli dela adierazten duen zantzu bakarra. Valve enpresa, aipatutako Steam plataformaren jabea, konbentzituta dago errealitate birtualak aisiaren mundua irauliko duela datozen bi urteetan. Eta Oculus Rift-en antzeko sistema propioa garatzen ere ari da.

Bestelako gailuak ere bai

Hala ere, Oculus Rift bezalako gailuek gure buruaren mugimenduei erantzun eta ikusi eta entzuten duguna horren arabera egokitzen dute oso modu errealistan; baina errealitate birtualeko sentsazioa erabatekoa izateko, ez da nahikoa gure ikuspuntua teklatuaren bidez aldatu beharrean buruaren mugimenduen arabera aldatzea. Horrez gain, gure besoen mugimenduei (tiroak, ukabilkadak, bolantea...) eta gure hankenei ere (norantz goazen, zer abiaduratan, jauziak...) erantzun beharko litzaieke.

Besoena aspaldi konponduta dago, 2011ko ekaineko artikuluan esan genizuenez: Wii kontsolak aspalditik detektatzen ditu horien mugimenduak Wiimote agintearen azelerometroekin oso modu naturalean; edo berrikiago, Xbox kontsolak Kinect kamerarekin, inolako aginteren beharrik gabe.

Hanken mugimendua detektatzeko gailuak ere agertu dira. Horietan, funtsean, plataforma bat dago, oso zoru labainkorra eta zutoin batzuk dituena: zutoin horietatik ateratzen diren euskarri batzuek gerritik heltzen digute, eta zorutik ateratzea galarazi, nahiz eta posible dugun biratzea. Hala, nahi dugun norabidean ibil gaitezke edo egin dezakegu lasterka, baina tokitik mugitu gabe. Plataformak norabidea eta abiadura detektatu eta bideo-jokoari jakinarazten dizkio, eta horrek mugimenduaren arabera erantzuten du. Honelako gailuen adibideak dira Virtuix Omni eta Cyberith Virtualizer.

Aipatu ditugun sistema ezberdinen konbinazioak (hau da, Oculus Rift bezalako gailu bat, besoen mugimendua detektatzeko Wiimote-a edo Kinect-a moduko zerbait, eta hankena detektatzeko plataforma horietako bat) errealitate birtualeko benetako sentsazioa eman behar du. Horrelako sistema osoekin eta bideo-jokoekin probak egiten ari dira, eta Interneten bideo benetan ikusgarriak daude. Oraingoz, prototipoak besterik ez dira, baina espero dezagun laster horrelakoak ikusiko ditugula kalean! Tira, semeengatik diot, e... ;-)

Orain arte Luis Gasca Bilduma egon den lokalean (Errege Katolikoak 16) eta bilduma hau hasierako oinarri duela, hori baino askoz gehiago izango da aurrerantzean Koldo Mitxelenako Komikigunea: komikien gordailu, ikertoki, bilera eta aurkezpenentzako egoitza... Zehaztasun gehiago, bihar goizeko 11:00etan bertan egingo den aurkezpenean.

Patxi Huarte Zaldieroa komikigileak egunero Berria egunkarian egiten dituen zintak aski ezagunak dira, eta bertako pertsonaia eta tematika asko ere bai. Tematika hauetan orijinal eta interesgarrienetako bat Twitter-en hainbat jendek botatako txioak gidoitzat hartuta egiten dituen zinta-sortak dira, zalantzarik gabe.

Bada, zinta horien inguruko hitzaldia emango du Zaldieroak Donostiako Garoa liburudenda berrian, asteazken honetan, hilak 8, arratsaldeko 19:00etan. Hitzordu ezin galduzkoa!

Xabiroin kolaboratu izan duen eta, besteren artean, KKLRD online komikiak (www.kklrd.com) ere egiten dituen Joseba Larratxe Joseviskyk Komikia: mugimendu ikusezina izenburuko ikastaroa emango du, komikiaren hizkuntza ezagutu, ulertu eta menperatzen irakasteko helburuarekin.

Ikastaroa Tolosako liburutegian izango da eta 16 orduko iraupena izango du, 2 orduko 8 saiotan banatuta. Saiook astelehenetan izango dira 18:00etatik 20:00etara, urriaren 6tik hasita. Matrikulak 20 euro balioko ditu. Informazio gehiagorako eta izena emateko: gazteria@tolosakoudala.net.

Aukera ezin hobea komikiaren munduan gehiago barneratzeko. Animatu!

Datorren urriaren 4 eta 5erako antolatu dute lehenbiziko aldiz BaionaKomiki festibala. Goizeko 10:00etatik 18:30etara egongo da irekita Baionako Maison des Associations-en, eta komikien salmenta eta sinaketa egongo da bertan, beste ekitaldi batzuez gain: tailerrak, foroa, sari-emanaldia... Larunbat gauean kontzertu marraztua ere izango da. Programa osoa ikusgai dago Baionako Udalaren webgunean (frantsesez soilik). Eta egun horietako ekitaldiez gain, aurreko eta ondoko egunetan hainbat erakusketa ere izango dira.

Etzi osteguna, arratsaldeko 19:00tan, Donostiako Koldo Mitxelena kulturguneko Ganbara aretoan, Euskal Herriko prentsa-marrazkilarien begirada izeneko "solasaldi marraztua" egongo da, hori dena delarik ere, baina partehartzaileak ikusita, ziur interesgarria eta entretenitua izango dela: Oroz, Mattin eta Asisko izango dira hizlari/marrazkilariak. Areto horretan bertan den eta egun horretan inauguratuko den Cartooning for Peace erakusketarekin (prentsa-marrazkilarien askatasunaren aldeko nazioarteko erakusketa ibiltaria) lotutako ekimena da hau.