Agur, Ipurbeltz, agur... :-(

A bai? Eta zein istoriotan agertzen dira zure anai-arrebak? Ba al duzue oraindik? Kuriositatea dut, ze nik garai hartakoak denak ditut irakurriak...

Nere arreba Maialen jaio zenean, 1978ko azaroan, handik pixka batetara Ipurbeltzen lagun Oierrek ere Maialen izeneko arreba izan zuen (Ipurbeltz pertsonaia, mutikoa).

Etxean badago nonbaiten gordeta.

Bai pena. Nik ere aspaldi neukan Andonirentzat harpidetza egiteko intentzioa. Andonik ere 6 urte ditu eta aurten hasiko da irakurtzen. Txikitan zenbat irakurri ote dugu etxean Ipurbeltz! Pentsa, 1978. urteko istorio batean nere arreba eta anaia ere azaltzen dira!

Prontxio eta Martxelino, Mintxo...horiek dira nire haurtzaroko pertsonaiak Bruguerakoekin batera: agian garai horretako komiki kostumbristen azken adierazpideak izango ziren, baina urte guzti hauetan Ipurbeltzeko komikigileek garai berriekin bat egin eta aniztasun handia erakutsi dute.

Ez dut uste komikiekiko zaletasuna soilik txikitan sortzen denik, baina komikia haurren eskura egon beharko lukeen beste adierazpide bat da, eta pena da euskaraz geneukan aldizkari bakarra desagertzea.

Harpidetzak une larrian daudela esaten da Berriako artikuluan, eta merkatuan ez da erraza haur eta gurasoen grinekin bat egitea, beraien kontsumo edo irakurketan erreferente bilakatzea, kioskoetan leku propioa izatea... Komikia ez omen dabil momentu loriatsuenean, hemen ere krisia omen dago... seguraski erakundeen laguntza handiagoa izan beharko luke, batez ere liburutegi sareko liburutegi guztietan aldizkariaren harpidetza eginez (eta baita agian ikastexeetan ere, adin tarte batean komikia gozatzeko tresna izateaz gain helburu pedagogikoekin errez uztartu daitekeelako). Baino batez ere komikia liburudendetan eta etxeetan egon beharko luke, eta agian Ipurbeltzekoak saiatu dira beharrezkoak ziren aldaketak egiten, baina ez dute lortu. Noski, edozein aldizkariri kalitate minimo bat ere eskatu behar zaio, ez litzateke erosi edo irakurri behar soilik euskaraz delako, baina dagoena hobetzeko laguntza eman behar da.

Ereinek lan handia egin du, baina komiki aldizkari baten ardura izateko komikigintzaz asko jakin behar da, produktua zaindu egin behar da, eta agian Ereinek ezin izan dio ardura horri eutsi, edo jada ezin da beraien lehentasuna izan. "Ez dit pena ematen, bere garaia izan du" esaten du Ereineko arduradun batek, eta formatoaz ari dela espero dut, nire ustez haurrentzako komiki aldizkari batek garai guztietarako prest egon beharko lukeelako. Arazoa aldizkari izatetik ote dator? Jada produktu mota horrek ez du merkatuan lekurik? Nire ustez horrelako produktuak ere behar dira, ezin baitugu muturretan ibili: edo egunkari edo aldizkari orokorretako komiki-bandekin "konformatzen" gara edo bestela album formatua daukagu.

Beste nonbait irakurri izan dut Ipurbeltzek kalitatea galdu omen zuela, marrazkilari batzuentzat Ereinek dirutan eskeini zezakeena gutxi omen zelako eta lanbidez beste lanak hobesten zituztelako, eta baldintza horietan Ipurbeltzen maila mantentzea zaila izan zitekeen. Berzosak egungo haur liburugintzan irudiek garrantzi handia hartu dutela dio, eta egia da gaur egun kriston liburu polittak daudela: lehen komikiak soilik erabiltzen zuen estetika liburugintzan ere islatzen da; era berean komikiak gustura egingo lituzketen batzuk marrazki edo irudigintzan zentratu dira.... baina komikiak bere lekua izan beharko luke beti, irudi eta hitzen erabilerak ezberdin bilakatzen du adierazpide hau, eta ezin dugu hori galtzen utzi. Helburua ere euskara hizkuntza erabilgarria eta erabilia izatea nahi badugu, komikiak asko eskaini dezake. Dena den, hausnartu beharra dago irudigintza eta komikigintzaren arteko harremanaz...

Ipurbeltz-ez gogoratuta Kili-Kili ere etorri zait gogora, Berrian ez baita aipatu ere egiten: argi daukat kalitatez, edukiz, helburuetan... oso ezberdina zela, eta komikien kasuan bertako marrazkilariengan oinarritu ordez Brugerako pertsonaiak euskaraz ematen zituela, baina aipamen bat merezi duela uste dut.

Oso ideia ona digitalizazioarena; era berean ziurtatu beharko litzateke 362 ale horiek liburutegi batzuetan txukun gordetzea (Gipuzkoako kasuan Koldo Mitxelena eta Arteleku bururatzen zaizkit adibidez), paperaren xarma ez galtzeko eta zale zein ikerleek material guztia eskura izan dezaten. Material mordo horretatik zerbait beste modu batera (album moduan adibidez) berrargitaratzea ere agian ideia ona da...

Ipurbeltz berpiztea zaila izan daiteke, baina ez genuke erabat deskartatu behar noizpait haurrentzako komiki aldizkari berri bat sortzea, ardura nork hartuko duen da gakoa...