Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Eibartik / Tigrea

Tigrea

Asier Sarasua 2010/11/24 21:18
Azken egunotan bizpahiru aldiz izan ditut tigreak esku artean. Tigreen inguruko informazioa, alegia. Telebistan, prentsan, Interneten... parean egokitu zait tigreen inguruko aipamenen bat. Animalia zoragarria da. Desagertzekotan dagoena.

Archivo:Panthera tigris cropped.jpgTigrea (Panthera tigris). Panteren taldean dauden 4 espezietako bat eta munduko felinorik handiena. Alerik handienak (Siberia aldekoak) 2 metrotik gorakoak dira eta 300 kiloak gainditzen dituzte.

Haragijalea da, bakartia, eta baso zein mendietan bizi daiteke. 4000 metroko garaieran ere ikusi izan dira zenbait ale Himalayan. Asian bakarrik bizi da. Garai batean ia kontinente osoan, baina egun ekialdean bakarrik, 13 herrialdetan banatuta, besteak beste, Indian, Txinan, Bangladeshen, Bhutanen, Nepalen, Kanbodian, Tailandian, Laosen, Birmanian, Malasian, Indonesian eta Errusian.

Animalia mitikoa izan arren, hainbat herrialdetan ikur nazional ere badena (Txinan, Bangladeshen, Nepalen...), ezin izan du gainditu gizakiaren jazarpena (bere arerio bakarra). Bi etsai nagusi ditu: habitat galera (gizakiak soro eta landa bihurtu dituen eremuak) eta ehiza, larrua eta hezurrak (sasi-medikuntza tradizionalerako) lortzeko.

Jazarpen horren ondorioz, tigrea desagertzekotan dago. Azken datuen arabera, 3000-3500 ale besterik ez dira geratzen libre. Azken 100 urteotan populazioaren %95 desagertu da (akabatu ditugu, alegia), eta 4 subespezie desagertu dira (beste 3 ere arrisku bizian daude). Garai baten izan zuen eremu geografikoa erabat murriztu da eta, gaur egun, Indian bakarrik dauka populazio hazi samarra (1500 ale inguru). Azken 10 urteotan ere, populazioak behera jarraitu du, tigrea babesteko programak egon arren (5000 aletik 3000ra jaitsi da azken 10-15 urteotan munduko populazio orokorra).

Gizakion eskuetan, zirko, zoologiko eta enparauetan, beste 20.000 tigre bizi omen dira. Baina tigreak libre behar du tigre izateko.

Subespezieak eta banaketa

Bost subespezie nagusi ditu:

  • Bengalakoa (India, Nepal, Bangladesh ingurukoa). Munduko tigreen erdiak subespezie honetakoak dira.
  • Indotxinakoa (Laos, Kanbodia, Tailandia...). 1000 ale inguru dira, baina oso sakabanatuta bizi dira, populazio txikietan eta endogamia-maila altuarekin. Bengalakoa baino ilunagoa eta txikiagoa.
  • Siberiakoa (edo Amurrekoa). Errusian eta Txina iparraldean bizi da, Siberian, Amur lurraldean (garai batean baita Mongolian ere). Subespezierik handiena da (300 kg inguru). Beste tigreek baino marra gutxiago eta ile argiagoa dute (Siberiako paisaia eta elurtera hobeto moldatzeko). 500 ale inguruko populazioa dauka, baina badirudi azken urteotan egindako ahaleginak etekinen bat izan duela. Hauxe da azken urteotan jaitsi ez den tigre-populazio bakarra. Egonkor dago eta lurralde batzuetan goraka.
  • Malasiakoa. Malaka ekialdean bizi da, 400-500 ale. Arrisku bizian.
  • Sumatrakoa. Tigre guztien artean txikiena (100 kg inguru). 400 ale bakarrik geratzen dira eta arrisku bizian dago.

Horretaz gainera, beste 4 subespezie desagertu egin dira azken 50 urteotan: Balikoa, Javakoa, Kaspiokoa (Asia mendebaldeko populazio bakarra, Turkia-Irak-Iran-Afganistan inguruan bizi zena) eta Txina hegoaldekoa (ale batzuk geratzen dira zoologikoetan, baina jatorrizko 6 aleren ondorengoak).

Oharra: Argazkia, Wikipedia.

etiketak: Natura
Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hiru ken lau (idatzi zenbakiz) ?
Erantzuna:
Aurkezpena

Eibar, Euskalkiak, Natura, Etnografia

Asier Sarasua Aranberri

Eibar, 1969. Naturzalea txikitatik; txorizalea joan zen mendetik; euskaltzalea betidanik. Sasibiologoa eta sasifilologoa. Txoriak ez ezik, txori-izenak ere behatzen ditut han-hemen. Blogroll ibiltari bat ere banaiz.

..........................

Blog honetako testu original guztien lizentzia: Creative Commons by-sa.

Somerights20

..........................

Blog honetako gai nagusiak

Sarean

Asier Sarasua Aranberri Twitter

Asier Sarasua Aranberri Flickr

Asier Sarasua Aranberri Facebook

Liburu eta proiektuak
Lehen Hitza Euskaraz