Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Eibartik / Sardandeixa

Sardandeixa

Asier Sarasua 2013/03/10 21:40
Sagardotegi sasoian gaoz, bete-betian. Astigarraga, Hernani, Usurbil... jendez lepo. Eibarren ez, Eibarren ez dago oin sagardotegirik. Baina sasoi batian bai, makiñatxo bat. Tira, sagardotegirik ez; "sardandeixak" edo "sardautokixak" euki dittugu Eibarren.

Sardandeixa (III)

Bai. Gaur egun, euskera estandarreko 'sagardotegi' berbia guztiz hedatu bada be, oin dala gitxira arte Eibarren ez zan larregi erabiltzen hori berbiori. Eibarren ez ezik, ezta inguruko hizkera eta eskualdietan be. Horren ordez, 'sardau' ('sagardao') erroko beste forma batzuk erabili izan dira, bestiak beste: sardandegi, sardautegi edo sardautoki.

Eibarko sareko hiztegittik hartuta, esate baterako:

  • sardandegi (sardandei, sardaunde(g)i). Sidrería. Ik. sardautegi, sardautoki, txakolindegi, ardandegi.
  • sardautegi (sardautei, sardaunte(g)i) [sagardotegi]. Sidrería. Egualdi txarra danian, egun guztia emoten dabe sardauteixan sartuta. / Olagarrua erreta jaten dabe sardaunteixetan.
  • sardautoki. Sidrería. Guazen Buruneko sardautokira, barrika barrixa hasten ei dabe gaur eta.

Orotariko hiztegixak be jasota dakaz horrek guztiok (eta beste bakarren bat):

sagardotegi (V-gip, BN; Lar, H), sagarnotegi (H), sardandei (V-gip), sardantei (V-gip), sardautei (V-gip), sardaotei (V-gip), sagardotei, sagardoteri, sagardantegi, sagardoteki. Ref.: Lh; Etxba Eib (sardautei); Elexp Berg (sardandei); AntzHizk (sardantei, sardaotei).

Hiztegi arautzailietan, ostera, ez dago ez sardandegirik, ez sadautokirik (ez Elhuyarrek, ez Labayruk, ez Hiztegi Batuak berak be).

Eta ez bat eta ez bi. Makiñatxo bat sardandegi egon ziran Eibarren 1950. urtera arte. Handik aurrera, akabo. Oin sortalderuntz jo bihar izaten dogu sagardao bila; sagardotegi gero eta estandarraguetara.

Sardandeixa (I)

Berba-multzo berekuak dira, gaiñera:

  • iputegi (iputei, upatei) [upategi]. Bodega. Bukoi, barrika eta kupelak gordetzeko antxiñako basarri askotan zeguan gela umel eta freskua. Gehixenetan lur azpixan edo mendixan kontra. Sardaua urte guztian iputegixan egoten da, fresko-fresko.
  • ardandegi (ardandei, ardaunde(g)i). Vinotería; bodega.
Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Idatzi zortzi zenbakiak erabiliz
Erantzuna:
Aurkezpena

Eibar, Euskalkiak, Natura, Etnografia

Asier Sarasua Aranberri

Eibar, 1969. Naturzalea txikitatik; txorizalea joan zen mendetik; euskaltzalea betidanik. Sasibiologoa eta sasifilologoa. Txoriak ez ezik, txori-izenak ere behatzen ditut han-hemen. Blogroll ibiltari bat ere banaiz.

..........................

Blog honetako testu original guztien lizentzia: Creative Commons by-sa.

Somerights20

..........................

Blog honetako gai nagusiak

Sarean

Asier Sarasua Aranberri Twitter

Asier Sarasua Aranberri Flickr

Asier Sarasua Aranberri Facebook

Liburu eta proiektuak
Lehen Hitza Euskaraz