Koko-jantzi
Asier Sarasua
2008/02/05 22:25
Mozorrotu, txantxotu - Disfrazarse.
Eibartik kanpo (eta baitta Eibarren be), harrigarrixa eitten jakue koko-jantzi berbia. "Koko-jantzi? zer da koko-jantzi?". Ba, disfrazatu, mozorrotu.
Hain harrigarrixa be ez da, azken batian gauza berbera diralako koko-jantzi eta mozorrotu: zomorro itxura hartu. Hau da, vestirse de bicho, hori da-eta aratuste tradizionaletan eitten dana.
Izan be, disfraza eta zomorro itxuria euskalki gehixenetan topauko doguz alkarrekin. Hurrengo berba guztiak disfraza esan gura dabe, baina baitta bicho be:
- mozorroa
- zomorroa, zamorroa
- zamua, txamua
- koko(-jantzia)
- kukumarro(-jantzia)
- mamua
Erro desberdinekua dirudi, lehenengo begiratuan behintzat, Gipuzkoako txantxo (txantxotu).
Argazkixan, Manex koko-jantzitta, zentzu bikotxian, har edo koko jantzitta zeguan-eta.
Gure amamak (Gernikaldekuak) koko-moko erabiltzen zeban, koko erabilli biharrian. Gauza bera da, ezta? Izan leike beste herri batzuetan be antzeko formak izatea, baiña mozorro bedeinkatuakin danak ezkutauta geratu Ondo segi