'Isil-poltsa': isilpean gorde eta aurreratzen den dirua #BerbarikBerba

Eibarko Hiztegitik:

Ixil-poltsa (isil-poltsa). iz. (TE). Isilpean gorde eta aurreratzen den dirua. Peculio reservado, dinero reservado; dinero escondido. Txomo zaharran andriak, ixil-poltsiakin etxia eiñ eban. / Nundik norako diruekin jarabik gure andriak ainbeste dotoretasun? Ixil-poltsaren bat bajaukak baztarren batian gordeta. (Zirik 68). 

Eibarko erabilera arruntean, normalean, etxean gutxika-gutxika gorde eta aurreratzen den diru-kopurua, etor daitezkeen ezusteko handietarako, edo eguneroko kapritxo txikietarako.

Goragoko bi adibideek garbi uzten dute garai bateko erabilera arruntena zein izan den, gehienetan emakumeei lotutakoa. Nahiz eta kontrakoa ere ohikoa ere izan, hau da, soldata eskuan jasotzen zen sasoian, gizonezkoak etxean "deklaratzen" ez zuen diru-sarrera.Ondo kontatuta dago hemen, eta egokia Oñatiko adibidea:

"Sasue batian ordu estrak eskura ordaiñketan oskuein fabrikan, eta ixil-poltsia eukitten ñuan".

Esakera adierazgarri bat ere aurkitu dut (eta adibidea sarean):

"Zerbait isil-poltsa baino ezkutuago gorde".

Elhuyar Hiztegiak eta Orotarikoak ere jaso dute, baina badirudi biek ere Eibarkoa dutela erreferentzia nagusi.

Aspaldi entzun barik, eta gaur gogoratu dit Egoibarrako arduradun Bego Azpirik.

Garaiotan, korrupzioren harira, beste erabilera batzuk ere hartu ote ditzakeen... Azken batean, garai berrietarako berba zaharrak! Izan ere, zer da ba Barcenasek, Granadosek eta Ratok Suitzan gordetakoa, isil-poltsa erraldoia baino?

Argazkia: Wikipedia

Eguneraketa: Xabier Gantzarainek aipatu dit kopla zahar batean ere azaltzen dela "ixil-poltsea". Hiru Trukuren abestiaren erreferentzia ere bidali dit. Eskerrik asko Xabier. Hementxe!