Gazeo eta Alaitzako eliza erromanikoak (Iruraitz-Gauna, Araba)
Arabako lautadaren erdi-erdian, Iruraitz-Gauna udalerrian, Eusko Jaurlaritzak kultur ondasun izendatutako eliza erromaniko eder bi aurkituko ditugu: Gazeoko San Martin Toursekoa eta Alaitzako Andre Mariaren Jazokundearena.
Biak ere erromaniko; biak ere garaikide; biak ere hainbat mendez ezkutuan egon diren margolan ikusgarriz apainduak... eta, hala ere, zein baino zein ezberdinagoak.
Aukera izanez gero, bisita erabat gomendagarria. Argazkiak Flickr-en.
Gazeoko San Martin Toursekoaren eliza
Gazeoko elizan XIV. mendeko irudi "klasikoak" aurkituko ditugu: santuak, Jaungoikoa, zeru-infernuak, bibliako pasarteen iruditeria,... Margoak oso ondo kontserbatuta daude eta benetan ikusgarriak dira. Margoen inguruan info gehiago, aurkitzailearen eskutik.
Alaitzako Andre Mariaren Jazokundearen eliza
Alaitzako elizako irudiak, berriz, "marrazki" dira "margo" baino gehiago; xumeagoak, baina askoz bereziagoak. Ustez, lanbidez margolari ez zen norbaitek egindako lana omen da, eta egunerokotasunean oinarritutako irudiak aurkituko ditugu (betiere kutsu erligiotsuz jantzita, jakina), gerrako hainbat irudirekin batera, eta elementu geometrikoekin tartekatuta.
Teoria baten arabera, eliza oraindik margotu gabe zegoela, elizan aterpe hartutako soldaduren batek egindako "grafiti" modukoak lirateke (nolabait esateko). Ondoren, gainetik hainbat kare eta margo gotiko gainezarri ziren, duela hamarkada gutxi azpiko ondare berezi-berezi hori aurkitu zuten arte.