Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Eibartik / balio / balixo ; erdiak / erdixak ; pisua / pixua

balio / balixo ; erdiak / erdixak ; pisua / pixua

Asier Sarasua 2004/11/20 20:05

2004ko apirilan Eibartarrak zerrendan egondako mezu-truke bat berreskuratu, eta hamentxe doia Eibarko berba batzuen inguruko azalpen labur bat. Gaztion artian bustiduria aldatzen dagola, eta horrekin berba batzuk bereizteko aukeria galtzen dogu.

Uste dot bustidura batzuetan dagon bilakaeria "naturala" dala, gure berbetian ezaugarrixen ondorixua. Zaharrak komunio/demonio erabiltzia, eta gaztiak komunixo/demonixo, ba, erdi-naturala iruditzen jata. Biharbada nagusixen jokaeria lotuago dago erderara gaztiena baiño.

Beste bustidura batzuk, ostera, ez dira hain "naturalak", eta gaiñera gure berbetiak dakazen ezaugarri berezi batzuk desagertzeko arriskua dago. Bertako euskeria ondo jakin ez, eta herriko berbeta jatorrera hurreratzeko asmuan, bihar ez dan tokixetan be sartzen dittue bustidurak. Xi-xa-xi-xa.

Adibide pare bat ipiniko dittut.

sei txerdiak vs. sei terdixak

Eibarko (eta inguruko) ezaugarri dan bustidura bat kendu (-i + ta > txa). Eta ostera, erdiak > erdixak bihurtu. Holan galdu eitten da bustiduriak guretzat dakan balixo bereizlia: ERDIXAK (mitades, centros) vs. ERDIAK (y media)

balio / balixo

Zaharrak bereiztu eitten dittue honek bixok: balio (valer) eta balixo (valor).: "Zenbat balio dau horrek?" vs. "Katxarro horrek balixo haundixa jakak". Gaztiak galdu egin dabe bustidurian balixo bereizle hori.

Pisu vs pixu

Zaharrendako, PIXUA (peso) gauza bat da, eta PISUA (piso, planta, casa) beste bat.

segiduan vs. segittuan

Diferentia da, baina hor be, mendebaleko azpieuskalki guztien ezaugarrixa alde batera laga (gaztelerazko -idu > euskeraz be -idu : segidu, mobidu, partidu...), gipuzkerako segitu oiñarri hartu, eta bustiduria gaiñeratu, (ixa) iñun erabiltzen ez da forma artifizial bat sortuz.

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Idatzi zortzi zenbakiak erabiliz
Erantzuna:
Aurkezpena

Eibar, Euskalkiak, Natura, Etnografia

Asier Sarasua Aranberri

Eibar, 1969. Naturzalea txikitatik; txorizalea joan zen mendetik; euskaltzalea betidanik. Sasibiologoa eta sasifilologoa. Txoriak ez ezik, txori-izenak ere behatzen ditut han-hemen. Blogroll ibiltari bat ere banaiz.

..........................

Blog honetako testu original guztien lizentzia: Creative Commons by-sa.

Somerights20

..........................

Blog honetako gai nagusiak

Sarean

Asier Sarasua Aranberri Twitter

Asier Sarasua Aranberri Flickr

Asier Sarasua Aranberri Facebook

Liburu eta proiektuak
Lehen Hitza Euskaraz