Bilixak, Aratak eta Paittak

Eibarren gaztelerazko "pato" esateko hiru berba darabiguz: bilixa, paittia eta aratia. Euren artian, baina, badago alderik. Basarrikuak bilixak dira; pasekuak aratak, eta paittak... ba, danetik piskat. Arata /aratia:
Euskal Herri osoko berbia. Ekialderutz juanda, ate edo ahate entzungo dogu; gure inguruan eta Bizkaixan ahata edo antzeko formaren bat. Eibarren beti amaierako -a horrekin, baina hiru aldaera daukaz: ahata, arata eta agata. Esango neuke bigarren formia dala normalena. Hirugarrena Soraluze aldekua da gehixago.

Ahatak, normalian, errekakuak dira, edo pasian datozenak. Basarrikuak normalian, bilixak.

Paitta / paittia:
Berba hau Mendebalde guztian erabiltzen da (paitta, paitu, pato, patta...). Eibarren ez da larregi erabiltzen, eta gehixenbat basarriko ahatak izendatzeko erabiltzen da.

Bili / Bilixa:
Eibarren basarriko edo etxeko ahatak bilixak dira. Inguruko herrixetan (Soraluzen eta Ermuan) ezagutzen dabe berbia, baina ez dabe erabiltzen: "eibartarren berbia dok hori".

Ume-berbetan be erabiltzen da: "nun dago bili-bili?". Eta basarrixetan, bilixak erakartzeko (jaten emoteko, esate baterako), orduan be bili-bili-bili... esaten jakue. Oillueri purra-purra-purra... esaten jakuen moduan, bilixeri bili-bili-bili...

Eibartik kanpo ez dot sekula entzun. Entzunda dakat Bizkaiko kostaldian antzarkumeri bilidxo esaten detsela, baina bertan galdetu eta ez dot erantzunik jaso.