Bilboko eta Donostiako politikarien arteko maitasun-gutunak
Eskerrak Oyarzabalek ezezkoa eman duela
Eskerrak Oyarzabal jokalariak ezezkoa eman diola Athletici-i. Egunen batean Real Madrizzz-ek (sic) hots egiten badio, ñoñostiarrek (sic) adur madridista erortzen utziko dute. Mertzenario bat gutxiago.
Gogoratu beharra dago Anoeta bi Realen arteko partida batekin inauguratu zela, Soziedadea (sic) eta Madrila, eta hauxe diot Kanpandegi kaleko ene aitona donostiarrak ez baitzuen ezer jakin nahi Realeko zuzendaritzaren gutxiagotasun-konplexu erasokorra zela eta; hots, taldearen beraren izenagatik eta Athletic-aren kontrako militantziagatik. Eta gero, beren konplexuak zabalduz, sektore honetako batzuek dira euskal herritarren erabakitze-eskubidea defendatzen dutenak; ñoñostiarrismo basatienaren alderik makurrenarekin elkartzen dena.
Athletic-en kontrako klausula duen taldeak, begiratu beharko luke bere burua.
Beste bat gehiago.
Bueno. Pila-pila, patata-tortila.
Iñaki Anasagasti, erredakzioan itzulia. Jatorrizkoa: Menos mal que Oyarzabal dice no.
Anasagasti jaunari
Ulergarria egiten zait minduta egotea. Minduta zure harrotasun zurigorrian. Kirol mailan, zu partaide zaren taldeak, nik bezala milaka donostiar eta gipuzkoarrek maite duguna, gurearekin duen lehiak pasioz betetako derbi sutsuak izatera eramaten gaitu. Aburto alkatearekin batera hainbat bizi izan ditugu; lehia bai, baina beti aurkaria errespetatuz. Halere, zure blogean idatzitako sarrerarekin frogatu bezala, kirol mailatik harago, beste zerbait dago.
Bestela, ezin ditut ulertu klubaren izena dela eta egindako aipamenak; ez dakit horiekin 109 urteko historia edota guri leporatutako gutxiagotasun-konplexua mespretxatzen ote dituzun. Ene ustez, aipamen horiek athleticzale askok azaltzen duten fair play-tik oso urrun daude. (Aipamen horiek) eramaten naute pentsatzera, aitzitik, hitz horiek gorrotoa eta amorrua ezkutatzen dutela.
Esango nuke ezezko erantzuna jasotzeak gorputz txarra uzten duela. Euskal jokalari guztiek Bilbon jokatu nahi dutela dioen printzipioa dardarka uzteaz gain, koloreen aldeko konpromisoa, harrotasuna eta maitasuna ekarri baitute, Mikel (Oyarzabal) berak erakutsi bezala; eta ezagutzera ematen dute gaur egungo futbolean dena ez dela konpontzen milioiak mahai gainean jarriz. Mikelenak, betiko klubarekin kontratua berritzeak munta handiko eskaintza albo batera utziz, izen hauxe du: bihotz txuri-urdina. Ez besterik.
Azken azalpen bat Donostiako alkate gisa: ñoñostiarra hitza mespretxuz erabiltzen duenak dauka gutxiagotasun-konplexua, nahita nahiez. Hemen donostiarrak gara, bai jauna, letra guztiekin. Tristea da bere burua euskal herritar gisa definitzen duenak, eta beraz hiritarra, iparra eta ohorea galtzea txikikerietan. Baina ikusitakoaren arabera, uste baino gehiago erretzen du (zauriak).
Agur t'erdi.
Eneko Goia, erredakzioan itzulia. Jatorrizkoa: Gutun irekia - Carta abierta a @inasagasti.
Gomendioa Goia jaunari: mantendu beti zabalik bloga.
Anasagasti jaunari erantzunez
Anasagasti jauna,
Utz nazazu hausnarketa labur bat zuzentzen zure blogean idatzitako azken sarrera dela eta, Menos mal que Oyarzabal dice no izenekoa. Hasiera batean, harritu egiten du bat zure tonu zarpail eta erasokorrak, beharrezkoa ez dena hats luzeko ibilbide parlamentarioa izandako zu bezalako pertsona baten kasuan. Nortasuna eta kidegoarekin lotutako beste hainbat kontu bezala, egia da futbolak burua lausotu eta erraietatik erreakzionatzera eraman dezakeela pertsona. Baina xelebrea da Mikel Oyarzabal mertzenariotzat jotzea, eskaintza ekonomiko oparo eta tentagarriak albo batera utziz, betiko taldean geratzeagatik.
Realari Athletic-ekiko leporatzen diozun obsesioa talde bizkaitarrak berak duen politikan du jatorria, Gipuzkoako harrobia bere apeten erdian jartzen baitu. Esan beharra dago errespetu osoa diedala Athletic-en estrategiei, zilegiak zalantza izpirik gabe. Baina ulertuko duzunez kirolariak sortzeko eta hezitzeko -baloreetan ere bai- egiten dugun esfortzuak babes neurriak hartzera eramaten gaituela Ibaiganek bere kabuz erabakitzen duenean, talentu lokalak ezean, ona dela uzta bila Zubietako harrobira jotzea.
Erraza da ulertzen. Harrobi txuri-urdineko partaide diren jokalariak, neskak zein mutilak, begiz jotzen dituzte talde boteretsu askok, baina Athletic-en erabakiek modu berezian eragiten diote Realaren proiektuari, Athletic-ek gertuko ingurura murriztu baitu arrain-bankua. Eta Realak eskubidea izateaz gain, betebeharra ere badu eskola-kirolean hasi eta elitean amaitzen den Gipuzkoako futbolaren esfortzu kolektiboari errendimendu gorena ateratzeko. Gainera, aspaldi erabaki genuen nazioarteko merkatura jotzea -inolako konplexurik gabe, Anasagasti jauna- lehen plantilan behar zehatzak ikusten ditugunean.
Ulerterraza ez den erresumina darie zure hitzei. Ulerkaitza Reala ez baita mehatxu eta eraso egiten duena. Ingurunera egokitzeko berezko politika du Realak eta eskubide osoa du bere kirol- eta enpresa-proiektua garatzeko. Are gehiago, gizonezko eta emakumezko futbolaren trebakuntzan halako lidergoa lortu duenean.
Denis Itxaso, erredakzioan itzulia. Jatorrizkoa: En respuesta al señor Anasagasti.
14 kilometro
Esnatu berritan, sukaldean gosaria prestatzen. Sukaldera sartu bezain pronto bi gauza egiten ditut: pertsiana altxatu (edo argia piztu, egunak oraindik argitu ez badu) eta irratiaren On botoia sakatu.
Gaur 8:00ak aldera jaiki naizenez, pertsiana altxatu eta irratia piztu dut.
Euskadi Irratian informatiboa. Europako beste herrialdetara bidean, gure lurraldean dabiltzan Afrikako migratzaileen auzia jorratu dute.
Une jakin batean, Afrika eta Europaren artean, Maroko eta Espainiaren artean, dagoen 14 kilometroko distantzia aipatu dute.
Gogoratu naiz Madrilgo San Carlos Borromeo parrokiako apaiza den Javier Baezak @14kilometros izeneko kontua duela Twitter sarean. Ez hori bakarrik: Catorce kilómetros izeneko bloga ere badu Baezak. Hauxe du jarrita aurkezpen gisa:
«14 kilómetros marcan la distancia entre la exclusión y la inclusión. Esa distancia separa la Puerta del Sol, punto neurálgico de Madrid, de la Cañada Real Galiana y del Poblado del Gallinero. 14 kilómetros separan la costa europea de un continente empobrecido. Catorce kilómetros: una distancia muy larga para quienes se ven obligados a recorrerla cada día. Con este blog pretendo visibilizar y rendir homenaje a todas esas personas que peregrinan cada día por los márgenes de la exclusión.»
Gero eta gertuago pasatzen dira Afrikatik ihesean etorkizun oparo baten bila borrokan ari diren migratzaileak.
Azken aste hauetan Euskal Herritik pasatzen ari diren pertsona horiei buruz gehiago jakin nahi izanez gero, irakurri Samara Velte kazetariak larunbatean Berrian argiratutako Bizitzak trantsituan erreportajea.
Amaitzeko, ostiralean ikusitako txio batek gogorarazi didan kanta bat. Hauxe da txioa:
Hendaia, hiru rwandes taxi bat eskatzeko laguntza eske, Baionara. Taxia etorri eta atzetik 10 gendarme. Taxistak deituta, noski. Ni lasai utzi naute, klaro. Vichy garaian ere berberak ziren collaboak.#taxikolabo #ongietorrierrefuxiatuak
— Ander (@andernauta) 2018(e)ko abuztuaren 9(a)
Jabier Muguruzaren lehen diskoaren izenburua Boza barruan da. Bertan Bi maleta beltz lagun izeneko kanta. Letra eta musika bereak dira:
Zure kotxean lanera zoazela
bi beltz auto-stopean ikusita
bi aukera dira zure baitan:
bertan utzi edo beraiekin segi.
Bigarrena aukeratzekotan, lasai
ez zaitez kezkatu, arrenka,
inolako paperik gabe
muga pasatzeko eskatzen badizute.
Borondate onean baina ikaratuta
ez dela posible esan baduzu
irtenbidea laster dizute bilatu
maleteroan prestu direla joango.
Zalantzak jota baina harro
azkenean amore eman duzu
¡Buenas, Bonjour! mugarena egin duzu
gordean bi maleta beltz lagun.
Agur, agur, zoazte ondo
ene zaku beltzak
agian beste batean
zuen izena jakinen dut.
Hemen duzue entzungai.
Oharra: Spotify-k dio adi egoteko, explicit dela.
14 kilómetros, este apunte en castellano.
Bertan goxo
Uztailaren 31n amarekin joan ginen Elizondo aldera. Bertara joaten naizenean, ez dut zalantzarik izaten eta normalean Eskisaroi jatetxean eskatzen dut tokia. Etxeko janari goxoa ematen baitute.
Eskisaroi. @Aireratu-ren Gorritxeneako koadernoak gogoan.
— Mikel Iturria (@iturri) 2018(e)ko uztailaren 31(a)
Etxeko janari goxoa. #elizondo pic.twitter.com/5dtH9BZSdH
Eskisaroi jatetxea nire memorian oso lotuta dago La casa del rojo liburuaren irakurketari. Miguel Sánchez-Ostiz idazle nafarra 1995-1998 bitartean egon zen Elizondo inguruan bizitzen (hasiera batean Lekarozen eta ondoren Oronoz-Mugairiko Gorritxenea izeneko etxean) eta liburua garai horren egunkaria da.
Mutiloatik eskapo atera zen Ostiz eta gorputza zein arima orekatzeko baliagarriak izan ziren Baztango inguru horietan pasatako urteak. Aterpetako bat aipatutako jatetxea zen.
Esan bezala, 1995ean, apirilean, heldu zen bertara. 45 urte betetzear zituen orduan Miguelek. Nik 50 bete ditut aurten eta zirrara eragin dit (esajeratu gabe!) konturatzeak liburu hau irakurri nuenean 35 bat urte izango nituela eta orain, aldiz, protagonista baino zaharragoa naizela.
50 urte betetzetik gertu, lagun jurista baten ideia bere eginez, Garbiñe Biurrunek zioen pertsonak adin hori harrapatzen duenean libre xedatzeko herena izeneko figura sartzen dela indarrean. Hau da, hortik aurrera nahi duguna libre dugula.
Azkarregi
'S'ha difuminat tant la línia entre la vida i el treball que sembla que tot consisteixi a viure en una espècie d'excitació permanent' https://t.co/xiwfCnO3Il
— karmen zabaleta 🍃 (@kazabaleta) 2018(e)ko uztailaren 31(a)
Ingrid Guardiolari eginiko elkarrizketa hau irakurri dut astean zehar eta ados nago bizi garen/dugun erabateko eszitazio horri egiten dion kritikarekin.
Adibidez, bost egunetan nire inguruan Jazzaldia izan da kontu bakarra. Pasa da jaialdia eta zer geratu da? Ematen du eszitazio horrek eramaten gaituela beti bizi dugun une hori aparteko gisa konpartitzera jendaurrean, baina handik gutxira, ezer gertatu ez balitz bezala geratzen gara. Zer esatea nahi duzue? Nik, behintzat, aparteko une gutxi bizi izan ditut eta jendez inguratuta, gutxiago.
Era berean, asteleheneko La Vanguardiaren kontrazalean Gilles Vernet-i eginiko elkarrizketa argitaratu zuen egunkariak. Filosofo gisa aurkeztu zuten, garai batean trader izandakoa Parisko merkatuetan. Ama gaixotu zitzaion, gelditu eta hura zaintzea erabaki omen zuen, ordura arte zeraman bizitza alde batera utziz.
Tout s'accélère filma aurkeztera etorri da Bartzelonako Zinema Frantsesaren jaialdira gaur egun lehen hezkuntzako maisu den gizaseme hau.
Ez dut batere gogoko auto-laguntza eremu labainkorrean sailkatzen diren liburu eta gainerako produktuen ekoizpena. Espero dut film hau eremu horretakoa ez izatea.
Bitxia egiten zait trader bizitza hori kaka hutsa dela konturatzeko ataka horretan (amaren gaixotasun larria) egon behar izatea.
Eliteko futbolaren printzipio nagusietako bat da puntako talde bat ate joka etorriz gero, ez dela asko pentsatu behar eta aski agudo egin behar dela maleta. Gutxitan jartzen da mahai gainean, ordea, horrelako taldeak pertsonak birrintzeko makina gupidagabeak direla.
Baina, badakizue, gaur egun txarra da konfort esparruan gelditzea.
Adin kontua izango da, izaera ere bai, baina ni ez nago filosofia horrekin ados.
Hori bai: bakoitzak egin dezala nahi (eta ahal) duena.
Conformarse, este apunte en castellano.
- Aurrerago ta goxoago, aurrerago ta goxoago.
— i.hitzek (@ihitzek) 2018(e)ko uztailaren 31(a)
- Bertan goxo! pic.twitter.com/UyWJqfW4Dz
Kaletik museora
Representa 04 graffiti jardunaldiak izan genituen Donostian 2004ko irailaren hasieran. Iñaki Bocos (Old School) eta Syr Ome izan ziren ekimenaren bultzatzaile nagusiak eta niri instituziotik laguntzea tokatu zitzaidan.
Egitasmo xumea bazen ere lelo argia zuen: Kaletik museora.
Aurretik Ghanako @theseysisters hirukotearen ahotsek irribarrez bete dute klaustroa. Patioan, berriz, Unai Muguruza disko jartzaile. Iluntze eta gaua koloretsua. pic.twitter.com/TuscFFoYm2
— Mikel Iturria (@iturri) 2018(e)ko uztailaren 21(a)
Lelo hori etorri zait akordura gaur atzokoa laburbiltzeko, baina batez ere Bad Sound System hirukoteak San Telmo Museoko klaustroan emandako kontzertua definitzeko orduan.
Ia hiru urte atzera egin du gero memoriak. Eraisteko arriskuan zegoen Kortxoenea gaztetxeko teilatuan aritu baitziren Stepi Selektah eta lagunak Fermin Muguruzaren musika-euskarri moduan. 2019an amaituko den udal legegintzaldia hasi berria zen eta bertan zeuden ekintzaileak kanporatu zituzten etxeak egiteko aitzakiarekin. Oraindik orubeak bere horretan jarraitzen du: ez etxe, ez gaztetxe.
Ondarretako hondartzara joan naiz goizean. Bertan dagoen txiringitoetako bat Dabadaba-koek hartu dute uda honetan, San Juango (Pasaia) Puntetako kantinarekin batera. Are gehiago, Dabadaba bera berritu dute. Egoera prekarioan daude bertan, edozein unetan jar baitaiteke sustatzaileren bat ados Udalarekin eta hura ere orube bihurtu, hondea-makinen laguntzaz, etxeak egiteko helburuarekin.
Gauza da 300 lagunentzako kontzertu-areto majoa dagoela orain eta, badaezpada, ez direla eskua patrikan sartuta gelditu eta beste aukera batzuk jorratu dituztela etorkizunari begira. Beraien eremu naturala kontzertuak antolatzea da eta, gero, bigarren mailan, tabernariak dira.
Le Bukowskirekin batera, eta Donostia Kulturaren sostenguarekin, Glad is the Day #4 antolatu dute abuztuaren 4 eta 5ean. Lehen egunean kontzertuak Daban eta Bukos aretoetan izango dira eta bigarren egunean, igandea, Cristina-Enea parkean (askorentzat Gladys Enea, Gladys del Estal aktibistaren omenez).
Gaiarekin zerikusia du, zeharka bada ere, astean zehar irakurri dudan Jon Pagolak Iñaki G. Gurpegui (artista eta irakaslea) eta Gregorio Cibrián (VetusArt-eko galerista) bikoteari Fan aldizkariaren 25. zenbakirako eginiko elkarrizketak. Segi Loquillo azalean duen aldizkarira eta pdf-a zabalduko zaizue. 8. eta 10. orrien artean duzue.
Ez da lehen aldia Gurpeguiri horrelakoak irakurtzen dizkiodala. Tipoak 60 urteko langa gainditu du jada eta txorakeria gutxirako dago.
Adibidez: «Vivimos en la sociedad del espectáculo que deriva en un pensamiento débil, simple. La cultura se ha reducido al entretenimiento, que es un concepto efímero y superficial. En mi generación aún existía un ejercicio de análisis, crítica y reflexión en torno a las artes plásticas».
Eta bi: «La única apuesta de San Sebastián es la de la gastronomía. Primero se dijo que era arte, luego cultura y luego cualquier cosa, lo quieren abarcar todo. Eso y la barandilla de la Concha son los auténticos fenómenos culturales de la ciudad».
Egia esatea nahi baduzue, badira egunak Gurpegui bezain gaizki ikusten dudala egoera, baina gaur bertan kopa erdi beteta ikusten dut. Agian bihar erabat hutsik.
Dena den, maisuaren etsipen lasaia kontzeptutik gertu beti.
De la calle al museo, este apunte en castellano.
Hizkuntza(k)
Rafael Chirbes zenak hitz hauek erabili zituen behin Javier Ortiz zena definitzeko: «Javierrek bazekien ez zegoela iraultzarik hitzen ordenarik gabe». Ondoren gehitu zuen: «Nire ustez sintaxirik gabeko hizkuntza faxismora hurbiltzen da».
Gero eta okerrago idazten eta hitz egiten dugu. Berdin du arre edo so askotan.
El Señor Tomás umoregile nafarraren txiste hura gogoan (gaztelaniaz du grazia).
-Non egon zara oporretan?
-Temeon.
-Temeon? Torinon izango da, ezta?
-Zer axola du Torinok edo Temeok!
Futbola
Iñigo Martinez Athletic-era joan zen eta euskaraz (Ondarroako hizkera) zein gaztelaniaz esan zuen agur. Zalaparta piztu zen, baina hor, batez ere, beste kontu bat zegoen: hainbat realzaleri ez zitzaigula agur esateko unea aproposa iruditu, gehienei Athletic-era joan izana ere ez. Zuzeuk batuaz jarri zuen gutuna.
Mikel Alonsok denboraldia bukatu aurretik utzi zuen Real Union eta gaztelaniaz despeditu zen. Zuzeuk itzuli zuen gutuna.
Orain Alvaro Odriozolak utzi du Donostia eta Real Madrid-era alde egin du. Euskara gutxi du mutil honek, baina iritsi da garaia horrelako figurek ulertzeko bera prestatu duen kluba errotuta dagoen herrialdean bi hizkuntza daudela eta biak erabili behar direla jendea agurtzeko.
Mi agradecimiento a la @RealSociedad y a la familia txuri-urdin...✍️ pic.twitter.com/A93n3jrjiW
— Álvaro Odriozola (@alvaroodriozola) 2018(e)ko uztailaren 5(a)
Eremu askotako instituzio eta enpresei buruz hitz egin nezake, baina gaur futbolaz hitz egin nahi dut, nire taldeaz batez ere: Realari buruz. Amorragarria iruditzen zait euskarazko komunikazioetan klubak duen zabarkeria. Oso hizkuntza pobrea eta gaztelaniazkoaren itzulpen traketsa.
Kapitain berria, Illarra maitea, sareetan aritzen da euskaraz eta gaztelaniaz: ez ditu Euskaltzaindiaren arauak jarraitzen, baina bai egiten diola kasu RAEri. Zergatik? Zoaz jartzera gaztelaniaz "Ya hemos acabau el entreno" eta ea zer gertatzen den.
Maestro
Illarramendik Magisteritza ikasketak amaituak ditu.
Uruguaiko Oscar Tabarez hautatzaileari «Maestro» esaten diote, gizon jakintsua ei delako baina baita lehen mailako hezkuntzako maisu izan zelako garai batean.
Nik neuk bertxiotu nuen txio bat zioena Tabarezek hezkuntza publikoaren aldeko aldarria egin zuela mundu txapelketan.
Baina gutuna ez omen da Tabarezena. Tania alabak Twitter-en gezurtatu zuen, aitaren gutunen bat asmatuz gero, hurrengo batean akats ortografikorik ez egiteko gehituz.
Bada aldea!
Idiomas, este apunte en castellano.
Si van a inventar una carta de mi padre al menos háganla sin faltas de ortografía no? Asquerosa esta nueva modalidad de faltarle el respeto a las ideas y a los silencios de la gente #NoCompartasSinChequear
— TANIA TABÁREZ (@taniauy) 2018(e)ko ekainaren 25(a)
Zubigileak Bilbon
Duela hilabete batzuk idatzi nuen hemen bertan Muguruza eta Madina zubigileak izeneko sarrera, Madinak Fermini Jotdown aldizkarirako eginiko elkarrizketari buruzkoa.
Topaketa hartan Humberto Bilbao argazkilariaz gain, Alfonso Zapico zegoen. Asturiarra komikigilea da eta goizpasa haren nondik norakoak kontatu ditu nobela grafiko batean.
Ez nuen Alfonso Zapico ezagutzen... duela hilabete inguru arte. Egun batzuk lehenago lagun batek esan zidan Zapicok «Zubigileak» komikia aurkeztuko zuela Donostiako Fnac-en.
Ez naiz oso komikizalea, baina aste horretan bertan erosi eta aski gustura irakurria nuen liburua.
Egilearekin lau hitz trukatu ondoren jakin nuen uztailaren 4an Bilboko Bidebarrietan elkartuko zirela bera eta bi protagonistak liburua aurkeztera.
Bidaia eta prentsaurrekoa
Arratsaldeko 16:30ak aldera atera da autobusa Donostiako autobus geltokitik. 17:50ak aldera, ordutegia betez, iritsi da Bilboko helmugara.
Lehen aldia da bertaratzen naizela Bilboko geltokia hankaz gora dagoenetik. Autobus berean igo da Iñaki Peña aka Patxi Lurra Zarautzen (duela hilabete batzuk Su(a) minetik bakera plazaratu du). Bi seme-alaba nagusiekin doa Bidebarrietara. Bera agurtu eta Irundik hamar minutu barru iritsiko den autobusaren zain geratu naiz.
Puntual iritsi dira Irungoak. Metroaren ordez, hobe dela tranbian joatea. Askoz hobe!
Arriaga antzokiko geralekuan jaitsi, inguruko taberna batean pintxo bat jan eta Bidebarrietara hurbildu gara. Prentsaurrekoa dago ekitaldia baino ordubete lehenago.
Astiberriko arduradunetako batek ongi etorria eman die bertaratutako komunikabideei. Badira batzuk, tartean grafikoak ere.
Uzkur daude hasieran kazetariak, baina mahaiaren bueltan eserita daudenek ez dira isil egotekoak eta erraz doa agerraldia. Bukaeran hainbat argazki eta protagonisten irudiak hartuko dituzte kameralariek.
Irudiak hartzeko kanpora eraman nahi dituzte Madina eta Muguruza, baina baten batek abisua pasa du: hamar-hamabost minutu falta dira hasteko eta pertsona asko dago zain atarian. Beraz, argazkiak barruan ateratzea erabaki dute.
Ekitaldia
Kike Martin irrati-gizona da hiruko mahaian jokoa banatuko duena.
Jone Unanuak dio toki bat duela soberan eta berarekin esertzeko lehen lerroan. Aldamenean daude Arnaldo Otegi (EH Bildu), Idoia Mendia eta Alfonso Gil (PSE-EE) eta Lander Martinez (Podemos). Bosgarren lagun bat ere badago, emakume bat, baina ez dakit nor den. Ekitaldiaren amaieran, Bingen Zupiria (EAJ) Kultura sailburua ere hurbildu dela ikusi dut.
274 lagunentzako edukiera zuela aretoak esan zidan bertako langile batek pare bat egun lehenago telefonoz deitu nuenean jakiteko zer egin behar zen tokia hartzeko. Atzera begiratu eta eserlekuak beteta daudela ikusi dut.
Unamuno dago goitik so eta haren azpian, komiki bat eskuan duela, adi mahaikideek diotena entzuten mutiko bat. Zortzi-bederatzi urte izango ditu. Espainiako futbol taldearen elastikoa eta galtzak soinean.
Kike Martinek ongi etorria eman guztioi, mahaikideak aurkeztu eta berak dakien bezala banatuko du jokoa. Prentsaurrekoa erraz joan bada, aurkezpena bera are gehiago.
Behean itsatsiko dizuet ordubete inguruko bideoa hura entzuteko gomendioarekin. Baita euskarazko bertsioan irakurtzeko «Zubigileak».
Anekdota bat. Eduardo Madinak 7-8 urteko mutiko bat du Unax izenekoa (txikitan ezagutu zuen izen hori eta Ugalde abizeneko mutil bat eta beti izan du hura gogoko). Semeari pasa dio aitak komikia irakur dezan. Irakurri du Unaxek eta galdera batekin datorkio.
-Zuk diozu ezkerrekoak besteengatik kezkatzen direla, ezta aita?
-Tira, ez dakit nik hori esan ote dizudan, baina laburpen egokia da, bai.
-Zuk uste duzu Ferminen semea ezkerrekoa dela?
-Beno... ez dakit... baina haren ingurua ezagututa, seguraski bai.
-Zuk uste duzu Ferminen semea konturatu dela bera agertzen dela komikian eta ni ez?
Barre nabarmenak auditorioan.
Amaitu da dena, Zapicoren sinadura lortu (ale mordoa sinatu du, baina hobe aurkezpen ez hain jendetsutan eskatzea, orduan marrazkiak ere egiten baititu), hainbat lagun agurtu (Goizalde Landabaso, besteak beste) eta azkar atera gara Bidebarrietatik, berriro igo tranbiara eta, autobus geltokitik gertuko taberna batean pintxo batzuk jan ondoren, 22:00etako autobusa noiz helduko itxoiten geratu gara.
Donostian, jada bakarrik, konturatu naiz kargatu dudala bateria bolada baterako.
Uztailaren 6ko propina
Goizeko lehen kafea hartzen ari naiz lanetik gertu dagoen Koh-Tao kafetxean. Bakarrik nago, lankideak ez direlako jaitsi.
Mahaian dudan egunkaritik bista altxatu eta hara non ikusten dudan parez pare Unax Ugalde aktorea. Ez dut ezagutzen, baina eskua luzatu diot instintiboki.
Nire burua modu traketsean aurkeztu eta galdetu diot ea zer moduz joan den bezperako grabazioa (Black is beltza animaziozko filmeko ahotsetako bat da bera). Ondo joan zela dio. Orain ere estudiora doala gaineratuz. Fermin nire partez agurtzeko esan diot.
Bakoitzak bere bidea jarraitu du.
Zubigileak, tendiendo puentes en Bilbao, esta entrada en castellano.
Nazka gainditu nahian
Bi ideia aditu horiengana jo aurretik.
1.- Terrorismo biktimei (ETArenak) buruzko argazki-erakusketa bat duela hamar bat urte. Irudi gogorrak daude bertan. Prentsaurrekoan hitza hartu zuen Raúl Guerra Garridok. «Siento náuseas, asco» esanez hasi zen idazlea. Nazka, alegia. Buruan itsatsita geratu zitzaidan Guerra Garridoren esaldi hura.
2.- Xerezko alkate zenean bota zuen Pedro Pachecok 1985ean «la justicia es un cachondeo» (adi, Bertín Osborneren txaleta zegoen tartean). Hogeita hamahiru urte pasa dira.
La Manada
Ekainaren 21ean askatu zituzten La Manadakoak (nahiz 9 urteko kartzela-zigorrera kondenatuta izan lehen instantzian) behin-behineko kartzelaldiaren bi urteko muga hurbiltzen ari delako.
Pulamentuzko zerbait idatzi nahian joan zait astea, baina idatzi dudana ez zait batere gustatu. Horregatik goian aipatutako emakume jurista hauengana jotzea.
San Juan egunean, ekainaren 24an, igandea, Berriak monografikoa eskaini zioen gaiari. Hainbat emakumeren iritziak jaso zituen egunkariak. Tartean, Miren Ortubai abokatua eta EHUko Zuzenbide irakaslearenak.
«Abokatu penalista naizen heinean, burua hotz mantendu behar dut, eta ezin naiz badaezpadako kartzelaldiaren alde agertu. Behin-behineko kartzelak izan beharko luke salbuespen neurri bat, oso kasu gutxitan erabiltzekoa, eta ez sistematikoki aplika daitekeen zigorra». Zuhurtzia hori beharrezko ikusten du EHUko irakasleak kasu guztietan: «Altsasuko gazteen auzian, Kataluniako buruzagi independentisten kasuan, eta, niri amorrua ematen didan arren, baita bortxatzaileen kasuan ere».
(...)
«Espainian, badaezpadako kartzelaldiaren erabilera neurrigabea egiten da, eta askok nahastu egiten dute justizia zigor gogorragoekin, baina, legelari eta feminista gisa, ezin dut hori onartu. Gizartea aldatzeko eta parekidetasuna lortzeko borrokan ari bagara, ezin ditugu zigor krudelagoak eskatu, horrek sistema patriarkala indartuko baitu ezinbestean, eta historiak irakatsi digu berme juridikoak desagertzen direnean emakumeak direla gehien sufritzen dutenak».
Garbiñe Biurrun epaileak feminismo juridikoa eta genero-ikuspegia aipatzen ditu ale berean argitaratutako zutabean. Epaile gisa, berriz, hauxe dio:
«Zaila da, benetan, epaitzea; zaila oso besteon bizitzaz erabakitzea. Baina epaileon eginkizuna da, eta horretarako tresnak ditugu —gizarteak bere ordezkarien bitartez emandako arauak—. Egia da tresna ahulak eta inperfektuak direla horiek, eta trebetasun eta abilidadeak behar ditugula akats horiek gainditzeko, justiziak horrela eskatzen duelako. Horietako gaitasun bat —ezinbestekoa— genero-ikuspegia da, eta ez bakarrik askatasun sexualaren edota emakumezkoen aurkako indarkeria epaitzerakoan, baizik eta edozein motatako auziak ebazteko ere bai. Berdintasun formala ez baita nahikoa, benetako berdintasuna da lortu behar dena. Gure gizartean berdintasuna erdiesteko bi tresna dira nagusi: heziketa —balioak ere ikasi egiten direlako— eta justizia —berdintasuna babesteko eta bermatzeko—. Zuzenbideak, orain arte gizonezkoek egin dutenez, haien ikuspegia jaso du, emakumezkook araudiaren sorreratik, aplikaziotik eta interpretaziotik kanpo egon garelarik».
Boston kaleratzea ezagutu berritan idatzi zuen María Eugenia Rodríguez Palop-ek Resistir frente a La Manada artikulua, baina gaur irakurri dut. Madrilgo Carlos III.a Unibertsitateko Zuzenbidearen Filosofiako irakaslea da.
«(...) somos muchas las que seguimos defendiendo la excepcionalidad de la prisión provisional para estos y para todos los casos, porque se trata de una medida cautelar que ni es ni puede convertirse en una pena anticipada».
(...) baina
«en la práctica, resulta casi imposible que el mismo Tribunal que dicta sentencia tome la decisión de la excarcelación porque, como señala Isabel Elbal, los jueces consideran que, una vez condenado, aunque el acusado recurra, la prisión provisional no vulnera la presunción de inocencia o no en el mismo grado que antes de la condena».
Altsasukoaz, berriz, «muestran la doble vara de medir que utiliza la justicia en este país y denota un uso abusivo de la preventiva que precisamente ahora se ha querido evitar (...) Con La Manada, evidentemente, se ha sido mucho más garantista».
Interesa piztu bazaizue, segi iturrietara eta irakurri gainerakoa.
Tratando de superar las náuseas, este apunte en castellano.
Gero arte, Fidel
Beñat Garcíak prestatutako irudia.
Urrian idatzi nuen hemen bertan Fidel Vicente, gugan bego eta haren figura ahaztu nahi ez genuelako Fidelen Lagunak izeneko kolektibo batek omenaldia antolatu genion ekainaren 12an: Fidel Vicenteren omenezko kontzertua: #fidelforever.
Juan González Andrés aka @foteropanico kazetariak kronika argitaratu zuen ostegunean DVn. Txio hau laguntzen duten bi irudietan irakur dezakezue.
Eskerrik asko kronikagatik @foteropanico jauna!#fidelforever cc/ @JIrazoki
— Mikel Iturria (@iturri) 2018(e)ko ekainaren 14(a)
Bideoaren egilea: Beñat Gantxegi. pic.twitter.com/zu5gskRMAE
Beñat Gantxegik ekitaldiaren hasierarako prestatutako 7 minutuko bideoa zuek ikustea gustatuko litzaidake, baina oraindik ez dago sarean. Igotzea lortuz gero, hemen bertan txertatuko dut.
Junki.To-k egindako bakarrizketa ez genuen behar den bezala grabatu. Bideo batzuk egongo dira hor bueltaka, baina nik nahiago dut unean bertan izandako sentsazioarekin geratu.
Junkik kontatutako pasadizo bat dago Juanen kronikan:
Especialmente celebrado fue aquel sucedido de los 90 cuando el artista guiri le preguntó antes de salir a escena en un concierto de 2 Unlimited: «¿Cómo se llama?» «Fidel», respondió él sin sospechar que le preguntaban por el nombre de la localidad. «Buenas noches, Fidel!», saludó la banda de música dance al cariacontecido público de Fraga (Huesca).
Naroa RV ilobak Fidelen gitarretako bat oparitu zion lagun eta lankide izandako Imari. Laburra denez hona hemen une hori:
Kontzertua hasi aurretik bi hitz irakurri nituen eta idatzi nituen bezala gehituko ditut. Eskerrik asko hau posible egin duzuen guztioi.
Fidel forever: aurkezpena
Voy a comenzar como algunos e-mails: MÁS ABAJO EN CASTELLANO.
Es decir, me pasaré ahora al euskera y luego iré intercalando frases en ambos idiomas.
Martxoaren 8an elkartu ginen lagun batzuk Tanger tabernan garagardo bana eskuan genuela.
- Nola dago Fidelen omenaldia?
- Geldi.
- Hasieran abenduan izango zela. Gero otsaila-martxoan. Zerbait egin beharko dugu, ezta?
Handik abiatu ginen eta hona iritsi gara.
Bidean, zorionez, lagun batzuk igo dira gurdira.
Fidel Vicente Cintero 2017ko urriaren 3an hil zen. Soinu-mahai baten atzean eta karga-deskarga lanetan ezagutu genuen. Baina Fidel soinu teknikari bat baino askoz ere gehiago zelako bildu gara gaur hemen.
Tenía un amigo que murió hace unos años que solía decir: “Hay una edad en la que se muere gente que antes no lo hacía”. Bueno, pues estamos en esa edad.
Hoy queremos homenajear a Fidel Vicente Cintero. Fidel a secas.
Fidel murió el 3 de octubre pasado. Lo conocimos como técnico de sonido en innumerables bolos, pero hoy nos hemos reunido aquí porque Fidel era algo más, bastante más que un técnico al uso.
Este es un homenaje que surgió el 8 de marzo en el Bar Tánger con una cerveza en la mano.
Por el camino hemos tenido la ayuda de varias personas e instituciones. Será imposible citar a todas las personas, pero hagámoslo con las instituciones.
Donostia Kultura (Intxaurrondo Kultur Etxeko jendea hasieratik prest agertu zelako, Ane Osa buru). Mila esker!
Eragin, la empresa en la que Fidel trabajó los últimos años de su vida.
Txalo bat eskatu nahi dizuet soinu eta argi teknikari guztientzat. Un aplauso para las técnicas y técnicos de luces y sonido.
Buenawista Prolleckziom´s es sinónimo de rock & roll en nuestra ciudad y nos ayudan llevando la barra del bar. Nos vendrá bien para cuadrar números.
Joseba Irazokiri proposatu genion gaur hemen jotzea. Zergatik?
Ernest Lluch Kultur Etxean bada Erakusleihoa izeneko ziklo bat. Bertan egon zen Joseba bera duela urte batzuk IGLÚ izeneko ikuskizun batekin. Maddi Irazokirekin batera kanpin-denda batean sartu ziren.
Juan Luis Etxeberria, Dvn: “Se planta en un iglú a jugar con hojas secas y otros cachivaches“.
Aquella performance le pareció una majarada a nuestro querido homenajeado.
Horregatik dago gaur hemen Joseba, baina esan diogu rock and roll gaua nahi genuela. Tartean Fidelen gustuko pare bat abestien bertsioak.
Hay una frase de Fidel que me recordó Alberto Arizaga (Eragin) hace un par de semanas. Fueron a Málaga a hacer un bolo. Buscan un sitio donde cenar y se topan con un bar cuyo cartel dice: ABIERTO DESDE 1963 (por decir algo).
Los camareros están pasando la escoba y recogiendo.
Les dicen: “Vamos a cerrar”.
Replica Fidel: “¿Ahora? ¡Qué casualidad!”
Ése era Fidel.
Zurekin pasatako une on guzti horiengatik!
¡Por todas esas sonrisas, incluso risas, que nos dibujaste en la cara!
Gora Fidel!
Fidel Forever!
Zuekin Joseba Irazoki Banda!
Hasta luego, Fidel, este apunte en castellano
120 egun
Maiatzaren 25ean Arbola astindu eta intxaurrak jaso argitaratu nuen eta hamabost egun eman ditut kostaldean. Gertaerak, Espainiako komunikabideen bidez jarraitu ditut: batez ere, La Sexta telebista eta SER irrati katea, baina baita La Vanguardia, Levante-EMV, Información eta El País periodikoen bidez.
Eta agerikoa da La Sextan eta SERen poz-pozik daudela Rajoy bota eta Sanchez jarri dutelako presidente.
Eta behar-beharrezkoa zen Rajoy eta PP gobernutik botatzea (hor, zalantzarik ez), baina ikusiko dugu zer egiteko gai den Sanchez 84 diputaturekin.
Zalantza bat daukat: El País-en gertatutakoa (Soledad Gallego-Díaz konpetentea zuzendari izendatzea) kasualitate hutsa izan da edo presidente aldaketa luzarotik zetorren mugimendu bat da? Punto y aparte da berriaren agintepeko lehen editoriala.
Normalean baino arrisku gehiago du PPk orain. Lagun batek zioen bezala, "morirá matando". EAJkoa izango banintz, ez nintzateke oso lasai egongo. Inpresioa daukat gure herrian gero eta gehiago hitz egingo dela ustelkeriaz. PPk horri buruzko informazio ona izango du, baita galtzeko ezer gutxi ere.
Gobernu bakoitzak boterea hartu berritan 100 egun eskatzen ditu: nik 120 emango dizkiot. Trukean ni neu bake santuan uztea eskatzen dut.
P. S.: Guardia Zibilarekin Evaristok izandako istilutxoa gogoan, La Polla jartzekotan egon naiz, baina Superjuez taldearen aldeko hautua egin dut azken unean, "giza eskubideen txapelduna" den Grande-Marlaskaren izendapen kezkagarriari soinu banda egokia jartzeko.
120 días, este apunte en castellano.
Arbola astindu eta intxaurrak jaso
Philip Roth hil zen egunean eman du EAJk aldeko botoa Espainiako aurrekontu orokorrak onesteko. Arnasa hartu du Rajoyk, baina berehala etorri da Gurtel-eko epaia eta ikusteko dago zer gertatuko den datozen egun eta asteetan.
Arnaldo Otegik zioen elkarrizketa batean kartzelatik atera zenean ez zituela sare sozialak ezagutzen: «Me sorprendió ver que en las redes todo el mundo era comunista y revolucionario, de lo cual me alegré pero pensé para mí mismo que no debía ser muy cierto porque no concordaba con lo que veía por la calle».
Hori inork baino hobeto daki EAJk eta garbi dago ez duela igerilekura salto egin ura tenperatura egokian dagoela konprobatu gabe.
Sareetan ez bezala, nire inguruari erreparatzen diot eta oso jende gutxi ikusten dut jeltzaleen kontra.
Seguruenik burbuila batean bizi naiz, baina atariko bilera egin genuen bizilagunek hilabete hasieran kale berean dagoen lokal batean tanatorioa zabaltzeko zurrumurruak hedatu zirenean. Soilik hildakoei agur esateko areto pare bat egongo da bertan. Errauskailua ez (Zubietan eraikitzen ari dira eta ez dugu atariko batzarrik egin oraindik).
Aztoratu da jendea eta ez bakarrik nire atarikoak. Lagun batek hots egin zidan aurrekoan esateko sinadura bilketa dagoela auzoan. Nik ez dut ezer ulertzen.
Egiako Atotxako Dorrearen alboan dagoen kirol kantxa bat kentzeko kexa egin zuten auzotar batzuk eta Udala hura tokiz mugitzeko prest agertu zen. Halere, guraso batzuk mugitu dira toki aldaketaren aurka eta, dirudienez, orain Udala kietoparau dago gaia aztertzen.
Traba egiten digu haur eta gazteen zaratak eta ez dugu etxeko atarian heriotza gogoratzen digun zerbitzurik nahi.
Horrelako kontuetan xahutzen dugu orain energia euskal herritarrok (bai, badakit pentsiodunak, feministak eta gazte batzuk kalean daudela).
Ez dakit Arzalluzena den berari egozten dioten esaldi famatua; hau da, batzuek astindu behar arbola, beste batzuek intxaurrak jasotzeko. Orain zuhaitza astintzen kataluniarrak dabiltza eta, ikusiko dugu noiz arte, badirudi EAJk jarraitzen duela intxaurrak biltzen. EAEko euskal herritarren mesederako? Ikusiko dugu.
Bitartean, Estatua gogor ari da aplikatzen Etsaiaren Zigor Zuzenbidea: independentista kataluniarren kontra, rapero eta artisten aurka... Finean, beste musika bat jotzen dutenen kontra.
Galindo 2004ko udazkenean atera zen espetxetik (arritmia zela eta ez zela) bertan lau urteko zigorra beteta (kondena 71 urtekoa izan zen). Jiménez Losantosek ederki astintzen du mingaina, baina saiatu hari gauza bera egiten.
Valtonyc eta Pablo Hasel raperoen kontrako epaiak harrigarriak egiten zaizkigu Rock Radical Vascoaren garaiko gazteoi. Baina hementxe ditugu.
Komeni da hori ez ahaztea.
P. S.: Propaganda pel fet webgunean jar dezakezu dirua rapero hauen alde.
El árbol y las nueces, este apunte en castellano.