Etxebarria eta Churchill, lehen petrolio-mutilak
Etxebarria eta Churchill, Toribio eta Winston, Josu Jon Imazek elkartarazi ditu gaur, eibartarraren izena damaten berrikuntza-sarien emanaldia dela-eta, Energia, sector de oportunidad delako gaiaz Coliseo antzokian eskaini duen hitzaldian.
Etxebarria eta Churchill jaio zirenerako industria-gizarteak jakin bazekien zer zen petrolioa; ez, ostera, erabili. Bata zein bestea gizondu baino dezente beranduago ere egurra eta ikatza ziren energia-iturririk erabilienak. Eta bata zein bestea hil zirenean, aldiz, egur- eta ikatz-kontsumo osoaren bestekoa zen petrolio-eskabidea.
Aldaketarik nabarmenena Winston Churchillek eragin zuen, 1911an, Britainiar Itsas Armadaren oinarrizko erregaia aldatzea erabaki zuenean, ordurarteko ikatza baztertu eta petrolioaren aldeko postura eginez. Egitasmo horretan bizpahiru urte lehenago sortarazi zuen, 1908an, Anglo Persian Oil Company enpresa.
Toribio Etxebarriak ez zuen petrolio-enpresarik sortu beharrik izan baina bai, ostera, Espainian zen konpainiarik nagusiena, Campsa (Compañía Arrendataria del Monopolio de Petróleos Sociedad Anonima), ordezkatu eta zuzendu. Gerra-giroan, eta Indalecio Prietoren aginduz, atzerriko petrolio-inportazioak bermatzea izan zen Toribioren zereginik garrantzitsuenetakoa.
Antza denez, 1930eko hamarkadan hasi zen espaniar gobernua energiaren eta burujabetzaren arteko harreman zuzenaz jabetzen eta, nonbait, Toribio Etxebarria izan omen zen Sobietar Batasuneko Nafta Sindikatuarekin estreinako negoziatu zuena.
