Asier eta biok: topiko guztiak
Topikoa da ETAkoak 1936ko gudariekin alderatu nahi izana; topikoa, ETAren ekintza armatua gerratzat jotea; topikoa, Herri honen defenditzaile sutsuenak ETAkoak izan direla uste izatea, besteok “divanean” etzanda egon garen bitartean; topikoa, Euskal Herria ordezkatu lezakeen “gu” nagusi bat dagoela esatea eta “gu” bateratu horrek, hain zuzen ere, independentzia-erreferendumik eskatzen duenik sinestaraztea. Topiko larria da arrazoi politikoengatik inor hiltzea zilegi dela aldarrikatzea eta are larriagoa, berriz, adieraztea, ETAkoek ez zutela inor hil baino beste aterabiderik izan. Hauek astakeria guztiak pasadizoan azaltzen dituen dokumentala ona, txarra edo erdipurdikoa izan daiteke, baina ez du ezein zubigintzatarako balio.
Aitor Merinori ikaragarri ardura zaio, antza, nola arraio azaldu Madrilgo lagunei berak baduela adiskide min bat ETAkoa dena. Nire lehentasuna besterik da, ordea. Madrilgo lagunak alde batera utzi eta nik nahi nuke baten batek azaldu diezaidan zergatik erail zizkidaten bizpahiru adiskide, zergatik iraultza-zerga eskatu pare bat senideri eta zergatik uste izan zuten zilegi zela inor izutzea eta mehatxatzea.
Aitorrek pasatzen du pelikula guztia inor konbentzitu gurarik zergatik duen Asier adiskidetzat. Asierri, ordea, bost axola zaio Aitor, eta beronen adiskidetasuna ez dago haren lehentasunetan. Asierrek beti daki non dagoen, zeharo koherentea da bere hautu bortitz eta izugarri horren baitan. Aitor on hutsa, aldiz, beti agertzen zaigu bere burua kokatu ezinik, ingenuitate santuan.
Aitor ari da beti itxaroten, egiten duena egiteko Asierrek arrazoi eta ideia handiak izango ote dituen itxaropenetan. Baina Asierrek ez du balore handitan sinesten, unean uneko estrategietan baino. Estrategia aldatu eta kitto. Lehen lehengoak eta gero gerokoak. Hemen-ez-da-ezer-pasatu. Ze onak garen gero. Jo-ta-ke irabazi arte!
Aitorrek egin omen du film hau azaltzeko Madrilgo lagunei, nola litekeen berak lagun bat izatea ETAkoa dena. Nago, ordea, nahita edo nahiezta, ETAkoen inguruko mundu dogmatiko horren erradiografia eskaini digula Madrilgoak ez garenoi, alegia: zer gerta ere, estrategia batez nahiz bestez, beti eurena aurrera.