Harrikadak

Atzo ageri zen Calamaro, Jaime Urrutia eta Loquillo Oh Pello Pello kantatzen Sustatun, baina gaur ez dut ikusten bertan. Eguna liatua izan nuen, batez ere arratsaldea, eta gaur goizera arte ez dut izan astirik bideo hau ikusteko.

Gaurko Noticias de Gipuzkoa periodikoak dio Kepa Junkeraren disko berrirako izan daitekeela. Disko bat grabatzen ari omen da musikari bizkaitarra eta honetaz galdetuta ez omen zuen ezer esan nahi.

Aurreko astean argitaratutako apuntean kontatu bezala, nahikoa lan dugu aitarekin bai. Dena den, aitaz gain, gehien sufritzen ari dena ama da. Gurutze-bide edo kalbario partikularrean barna dabil.

72 urte beteko ditu datorren hilean amak. Oiartzungo lurretan izan arren, Irun herritik gertuago dagoen baserri batean jaiotakoa, sei anai-arreben artean bera da emakume bakarra. Eta horrek badakigu zer esan nahi duen gure herrian. Bizitza guztia zaintzaile lanetan ibili dela.

Duela hamasei bat hilabete hil egin zen amaren lehengusu batekin esposatutako gizona. Gaixo pasa zituen azken hilabeteak. Eta ama ere gertu egon zen. Iazko martxoa-apirilean, berriz, osabari minbizia atzeman eta lau senideen artean zaindu zuten anaia ezkongabea. Abuztuan hil egin zen. Jarraian, berriz, aitarena etorri da.

Afagi elkartean esan ziguten aurrekoan amari zenbait errutina sartu beharko dizkiogula bere bizimoduan. Eta gauzak nola diren, hara non ikusten dudan nire burua Elizaren alde egiten. Hau da, orain ni naiz berari esaten diona mezatara joan behar duela eta berak ezetz, ezin duela joan eta ez dela joango. Kaguensos!

Ama bukle batean dago sartuta. Berarekin hitz egiten duzunean beti gauza bera kontatzen dizu: gaizki pasatzen ari dela. Baina anaiak eta biok botatako sokak ez ditu harrapatzen.

Saiatzen ari gara ea Afagi elkartera doan bere kabuz, baina urduri jartzen da hitz hori entzuten duenean. Aste honetan, tira, Aste Nagusia (edo Santua) da Donostian eta ez dago aholkularitza zerbitzurik. Baina datorren astean arrastaka bada ere eramango dut elkartera.

Jarraituko du.

P.S.: gogoratu goiko oharra. Blog honetan bakarrik erabiltzeko apuntea.

Ah! Ia ahaztu egin zait aipatzea Iñaki Segurola idazleak erabilitako hitza dela galtzeimer. Oso ondo jarria, gainera. Berak dio lankide baten arabera horrela esaten diotela Alzheimerrari Ondarrun. Askotan joaten naiz aieka hartara,  baina ez dut inoiz entzun bertan.

Esan bezala Soziedad Alkoholika taldeko kidea den Juan Aceña abeslariari Ivan Santamaria kazetariak eginiko elkarrizketa ageri zen Berrian atzo. Gasteizko jaien barruan txosnen esparruan eskaini behar zuten kontzertua zen aitzakia. Oso-osorik irakurtzea gomendatzen dut, baina hona hemen harribitxi batzuk:

SA, Gaztetxea, Hala Bedi

Galdera: “Aurten hogei urte bete ditu SAk, Gasteizko gaztetxeak  adina, eta  Hala Bedi irratiak 25. Nola liteke, Ama Birjina ikusteko milaka herritar goiz esnatzen diren eta bost zezenketa egiteko plaza berria duen hiri batean?”

"Ziur asko daukagun hiri aspergarri eta geldoaren erantzuna dira. Jendeak badu gauzak sortzeko gogoa, ezberdin aritzekoa, baina bitxia da halako kontuak eta musika talde onak hainbeste ateratzea. Hiri probintzianoa da eta ez aspertzeko zuk zerbait asmatu behar izaten duzu. Apur bat jasanezina da herritxo hau".

Jaiak

"Jaiak herrikoia behar du, eta ez Udalak edo erakundeek zuzenduta. Niri jaiak gustatzen zaizkit, baina parte-hartze handiagoa badute eta herrikoiagoak badira. Udala tartean sartzen denean dena kontrolatu nahi du, eta hor izorratzen da guztia, herriak sortu duena desnaturalizatzen duelako".

Blusak

"Frustrazio handia eta erreprimitu gehiegi dago, badirudi batzuek soilik mozorro bat jantzita dutela ondo pasatzeko eta nahi dutena egiteko lizentzia. Apur bat tristea da, tunoen antza hartzen diot kontuari. Denetarik egongo da, baina tentel samarra iruditzen zait, agian inor gogaitu gabe euren artean ondo pasatzen ariko balira ondo legoke, baina muga batzuk gainditzen direnean ez du batere graziarik".

Ez dakit Gasteizen zein izango den Donostiako Urrezko Danborraren ekibalentea, baina honek behintzat merituak egin ditu berau ez jasotzeko.

Ez dut imaginatzen hau bezalako Donostiako musikaririk antzeko adierazpenak egiten. Eta Donostiak asko du kritikatzeko, asko. Nik, gaur behintzat, ez dut gogo handirik, baina Love of 74 and cia ari dira gogotsu eztabaidatzen Donostiaz, kontzertuak aitzaki hartuta.

Ciudad provinciana

Ez da gaurko kontua aitaren arazo hau. Duela zenbait urte antzeman zioten gaitza (laburbiltzeko, alzheimer deituko diogu). Pasa den gabonetan, konturatu ginen famili bazkarietan ezin zuela gure erritmoa mantendu. Offean egoten zela.

Orain arte ez da izan oso larria, baina azken bi hilabeteak gogorrak egiten ari zaizkigu. Belauneko desgastea izan du urteetan eta uda aurretik ebakuntza egitera animatu zen, min handia ematen baitzion belaunak. Ekainaren 5ean jarri zioten protesia eta burutik nahasten hasi zen ospitalean. Egoera zein zen ikusirik, medikuek etxera bidali zuten handik sei-zazpi egunetara.

Bigarren edo hirugarren egunean, ostiral arratsaldean bisitan joan ginenean, etxean ez zegoela esan zigun. Hura ez zela bere etxea, ea nola zitekeen etxe hura erostea berari ezer esan gabe. Apuratu ginen, noski. Jadanik bere kasua jarraitzen zuen neurologoarekin hitz egin, botiken dosia aldatu eta lasaitu zen zerbait gizona.

Dena den, ama ari da trago txarrena pasatzen, besteak beste, une honetan aita emaztearen bila dagoelako. Hau da, aldamenean duen pertsona, emaztea, ez du ezagutzen.

Astelehenen goizean ospitalera joan behar izan zuen anaiak biekin. Aitari buruan sartu zitzaion emaztea ospitalean zuela eta hara joan behar zuela derrigorrean.

Astearte arratsaldean anaia eta biok Afagi elkarteak Donostian duen egoitzara joan ginen. Zita genuen bertako aholkulari batekin. Oso ondo tratatu gintuen María Victoriak.

Asteazken arratsaldean, berriz, aitak gutuna idatzi dio emazteari. Aitak diktatzen ziona, gazteleraz, kopiatu egin du anaiak.

Jarraituko du.

Ah! Titulua: Amamaren memoria Pok Produkzioak taldearen antzezlana da eta bertan alzheimerra duen amona baten istorioa kontatzen da. Gaztelerazko bertsioa ¿Te acuerdas, abuela? da.

P.S.: gogoratu goiko oharra. Blog honetan bakarrik erabiltzeko apuntea. Ulertuko duzuelakoan, agur.

Banekien bai ez nintzela Mikel Iturria bakarra. Noizean behin egin dut egosurfing sarean eta konturatu naiz bat baino gehiago garela munduan. Belaunaldi ezberdinetakoak, gainera.

Ander Izagirre fenomenoak esan bezala badago Mikel Iturria txirrindularia. Andoaingoa da eta kadete mailan dabil urte honetan. Ez dakit zenbat lasterketa irabazi dituen baina ohituta dago aurre samarrean ibiltzen.

Duela ez hainbeste denbora deskubritu nuen Bortzirietan bazegoela Mikel Iturria dantzaria. Beno, kasu honetan dantzari ohia dela esan beharra dago. Beratarra omen da eta dantzari batzuei herrian eginiko omenaldi batean hartu zuen parte.

Donostiako Amara auzoan ibili naiz lanean azken urteetan, Ernest Lluch Kultur Etxean, eta banekien bazegoela beste mutiko bat nire izen-abizenak zituena. Kasu honetan, Mikel Iturria tanborreroa deituko diot, sarean ikusi baitut azken danborradan ibili zela. Oker ez banago, haur honen aita Gara periodikoan Realaren jarraipena egiten du Joseba Iturria da.

Aipatu hirurekin, ustez behintzat, ez dut inolako familia loturarik. Eta hau guztiau sareari erreparatuz gero, hortik zehar agian gehiago ibiliko baitaitezke.

Esan bezala Atxaga elkarrizketatu du Peio H. Riaño kazetariak eta gaurko Público egunkarian agertu da elkarrizketa. Obabakoak koskorroi batzuk jasoko dituelakoan nago:

"Los aforismos de Lichtenberg: 'En uno de ellos dice que no hay que hacer caso de la crítica de quienes nunca nos harían un elogio. Y no me ha parecido que ninguno de los firmantes hayan dicho nada a favor de los catalanes, los vascos o los gallegos'. Es el momento para hacer memoria y explica que con 14 años no podía hablar euskera porque era un problema, un desprecio".

"Todo es política. Incluso el desgaste. Por eso Atxaga cree que la líder de UPD acabará derrotada antes de que pueda poner en marcha lo que según ella es 'la reivindicación de mayor calado desde la Transición': “Rosa Díez ha calculado mal porque se va a agotar en el calentamiento y no va a llegar a jugar el partido. Piensa que hay unos votos que puede recabar de la antigua Unidad Vizcaína, Alavesa, es decir, los votos de la extrema derecha, para qué vamos a andar con eufemismos".

Gainera, hasieran ere Echevarría afera du hizpide:

"Fue extremadamente duro para mí. La versión publicada en Babelia fue una agresión como nunca había vivido. Pensé que ese croché en frío iba a tumbar el libro y ha resultado todo lo contrario. Con el tiempo esa crítica ha quedado completamente aislada. Ha sido la única crítica negativa, bueno, ultranegativa, que ha tenido".

Bernardo: hasi errezoan, bai.

Erretratua Daniel Mordzinski argazkilari argentinarrarena da eta irailaren 6ra arte Donostiako Okendo Kultur Etxean ikusgai egongo den Literaturaren aurpegiak erakusketan ageri da.

Atxaga, el manifiesto de marras y el affaire Echevarría

Atzo La Tafaneran Londreseko diskoteka ekologiko baten berri ematen zuten. Albisteak dio jendeak dantza egitean sortutako energia elektrizitate bihurtu nahi dutela. Ezagutzen ez duenarentzat, argi dezadan La Tafanera gure zabaldu.com edo EITBk sorturiko aupatu.com zerbitzuen kide katalana dela. Hau da, irakurleek jartzen dituzte bertan albisteak eta nahi duenak eman dezake aldeko zein kontrako botoa, baita paso egin ere.

Albisteak absurdiari.com webgunera eramaten zaitu. Bertan, diarioresponsable.com izeneko buletinean agertu zela dio eta bukaeran Europapress agentziatik hartu dutela. Europapress-eko loturak eramaten zaitu agentzia honen azalera eta uztailaren 22tik denbora dexente pasa denez, batek daki non geratu den.

Goazen ba diarioresponsable.com webgunearen azalera. Hor, behintzat, oraingoz ageri da notizia portadan. Nahiz eta behe samarrean ageri den Una discoteca ecológica en Londres izenburupean. Gehiago irakurri nahi badugu, Viajes Destinos izeneko beste webgune batera egin behar da salto. Uztailaren 18an azaldu zen hemen.

Lasai, zeren eta azpialdean beste iturri bat aipatzen da. Diario del viajero. Bertan klik eginez gero, uztailaren 10ean publikatu zela dakigu. Ecología verde webgunetik hartu zutela diote (bertan ekainaren 19an agertu zen), baina behintzat jada jartzen dute Club 4 Climate, ustez albistearen jatorria den webgunea. Surya Ecological Club du izena diskotekak eta uztailaren 10ean bertan zabaltzekoak zituen ateak.

Diario del Viajero-n dioten bezala, auskalo benetazko asmoa edo marketing hutsa ote den, baina niri atentzioa deitu didana izan da zenbat buelta eman behar izan ditudan jatorrizko iturrira joateko.

¿Dónde está la fuente?

Pasa den astean-edo jaso nuen David de Jorgek idatzitako e-maila. Bertan, Cocina sin bobadas telebista saioa egin behar zuela zioen. Oraindik ez zegoela emisio data jakinik, baina laster enteratuko ginela. Jada periodiko batzuetan izan dugu horren berri, baita hainbat blogetan ere (hala nola, Hasier Etxeberriarekin batera Soitun duen Glotonian: David aurreratu egin zen eta Hasier etorri zen ondoren). Sopa de Ganso blogean, berriz, David ageri da minutu t´erdiko bideoan programa saltzen.

Hor bertan, Iñigo Galatasen Sopa de ganso blogean, enteratu gara Andoni Luis Aduriz eta David de Jorge egon zirela duela zenbait urte Amara auzoan dagoen ARCCO merkatal gunean ireki berrian Berasategi faktoriak zabaldutako mostradorean. Gero, biek hanka egin zuten orain Andonik bakarrik gobernatzen duen Mugaritz famatua martxan jartzera. David puntako sukaldaria dela diote, baina orain bulegoan ari da lanean.

Nik duela pare bat urte ezagutu nuen. Ez nuen berarekin berbarik egin, baina KMn egondako Bestiarium Gastronomicae erakusketan izan zen. Gero, 2007aren bukaeran, Rafael Chirbes ekarri genuen hirira Crematorio eleberriaz hitz egitera. Aurkezle lanetan aritu zen Hasier Etxeberria eta Daviden jestioei esker bapo afaldu genuen Kursaal jatetxean. Prezioa, menu infantil, berak esango lukeen bezala.

Geroztik Hasierrekin batera gobernatzen duen Glotonia blogean jarraitu diot pista. Verracotzat dute beraien burua, baina aketza jartzea gehiegizkoa iruditzen zait.

Gaurko saioa berezia izango da, aurrerapena, eta adi egongo gara pantailari so, dena ondo irtenez gero, udazkenean aukera gehiago izango baitu ETBn jarraitzeko.

David: niri sukaldea baino mahaia gustatzen zait, baina gaur gauean telebista aurrean izango nauzu. Ea egia den oraindik maite duzula Oteizaren maxima (ez zapuztu zure galtzaile karrera, erdipurdiko arrakastaren batekin).

La cocina sin bobadas de David de Jorge

Ostegun gauean trago batzuk eta mokadutxoa hartu ondoren, Jazzaldian murgildu ginen. Bobby McFerrin abeslariak eta Donostiako Orfeoiak Zurriolako hondartzan eskaini zuten kontzertura hurbildu ginen lehenengoz. San Joan bezperako berbena mediterraneo baten antzeko itxura zeukan hondartzak. Toki txarrean jarri eta musika, publikoaren zurrumurru eta hotsen artean, ez zenez behar den bezala entzuten, aio McFerrin eta Orfeoia.

Groseko taberna bateko barran zerbeza garestia eta kaskarra hartu ondoren, Pupkulies & Rebecca hirukotearen musika dantzagarria entzun genuen Kursaaleko terraza batean. Gero, Mikel Azpiroz pianista lanetan zuen Australiako The Waifs taldea ikustera mugitu ginen. Kontzertuaren lehen zatia ikusi genuen soilik eta, ordu haietan eta toki hartan, folk-rock estatubatuar kutsukoa geldoegia zela iritzita, etxerako bidea hartu genuen.

Ostiralean, berriz, Bertsoa & Jazza ikuskizunak bete zuen gure egitaraua. Bertsolaritza ez zait bereziki gustatzen, baina bai puntako bertsolariei arriskua tonto bati baino gehiago gustatzea (Maiak antzeko zerbait esan zuen). Victoria Eugenia Teatroa bete egin zuen bost bertsozaleren (lau bertsolari + gai jartzailea) eta bost musikariren artean eginiko proiektuak. Emanaldiak iraun zituen bi ordutan apenas begiratu nion erlojuari eta hori seinale ona izaten da. Jendea ere gustura atera zen, baita eszenatoki gainean aritutakoak ere (hori esan zidan baten batek, bederen).

Oso gertu egon ginen eta bertatik bertara ikustekoak dira, adibidez, Ametsek kantatzeko unea iritsi baino zerbait lehenago, bertsoa prestatzen duen bitartean, egiten dituen keinuak. Barrutik ez dakit, baina kanpotik erlaxatuta zegoen Maialen eta gozatu egin nuen haren bertsoekin. Maia eta Egaña ere ondo. Laurak ibiliak dira bertsoa nahasten beste zenbait diziplinekin eta hori nabaritu zen. Unai Elizasu aritu zen gai-jartzaile lanetan.

Musikariak ere bere tokian egon ziren. Hasier Oleaga bateriajolea, Jon Piris kontrabaxujolea eta Bixente Martinez zuzendaria zeudela banekien. Sorpresa hartu nuen sartu aurretik Asier Ituarte tronboijole ondarrutarrarekin topo egindakoan eta Julen Izarra, berriz, ez nuen ezagutzen. Nire belarriak, aldiz, kanta klasiko-klasikoenak ere ez zituen atzeman. Benitoren Zenbat gara, Marleyren No woman no cry edota Kiko Venenok idatzi baina Camarónek famatu zuen Volando voy kanta, adibidez.

Azken honetan, bertsolariek mikrofono aurrean egin zituzten koruak (Volando voy / volando vengo / por el camino / yo me entretengo), baina Marleyren kantuarekin, berriz, No woman no cry ahopeka kantatu zuten. Hori eta eszenarioan mugitzeko euskaldunek dugun zailtasun atabikoa hobetuz gero, Euskal Herrian barrena ikusteko primerako ikuskizuna da.

Oharra: izenburua Maialenek amaieran abestutakoa da. "Urumeak eta Mississippik hementxe egin zuten bat".

De cómo se juntaron el Urumea y el Mississippi

Argazkia Yosigok egin zion The Waifs taldeari

Joan den astean pentsatu nuen Donostiako Jazzaldiari buruz idatzi behar nuela eta ez dut lerrorik idatzi oraindik. Atzo hasi zen eta ez nintzen joan. Teledonostin ikusi nuen zerbait, Toto, Bona, Kanza hirukotea taula gainera igo aurretik.

Azken hiruzpalau urte hauetan apenas egon naizen hirian data hauetan. Normalean, uztailaren 20aren bueltan hartzen nituen oporrak eta ez nuen Jazzaldia bertan bizitzen. Gaur afaritxoa dugu eta, agian, horren ondotik ikusiko dugu Zurriola ingurua nola dagoen. Ez diot gehiegi erreparatu egitarauari, baina badut asmoa Bertsoa & Jazza izeneko ikuskizunera joateko, baita John Hiatt ikusteko ere.

Miguel Martín zuzendariak bloga zabaldu du jaialdiaren webgunean eta urtean zehar jarraitzeko asmo tinkoa duela idatzi ere. Espero dezagun horrela izatea, kontu interesgarriak bota baititzake Martínek.

Bestalde, Love of 74 lagunak aipatu bezala, Yosigo argazkilariak jarraipen berezia egingo dio festibalari Jazzaldiaren flickr.com kontuan. Ziur naiz erretratu diferenteak egingo dituela.

Ez du Jazzaldiaren zera izango, baina Daniel Mordzinski fotografoak Okendo Kultur Etxean paratu dituen argazkiak ere merezi dute bisita bat. Irailaren 6ra arte egongo da Literaturaren aurpegiak izeneko argazki sorta ikusgai. Argentinan 1960. urtearen bueltan jaiotako artista honek 30 urte daramatza literatura hispanoamerikarraren giza atlasa egin nahian. Izen handien erretratuak daude bertan. Euskaldunen artean, Bernardo Atxaga, Fernando Aramburu, Francisco Javier Irazoki eta Gijongo hondartzan paretaren kontra erretrataturiko Jon Kortazar kritikaria.

Ayer comenzó el Jazzaldia donostiarra