Harrikadak

Inoiz baino film gehiago ikusi ditut Zinemaldian (zinema-aretoetara joatea asko kostatzen zaion horietakoa naiz eta etxean, telebistaren aurrean agintearekin jarrita, alferrikakoa suertatzen zait film bat ikusi nahi izatea).

Aurreko larunbatean hasi ginen Precious filmarekin, NYCko Harlem auzoan bizi den neska gizen afroamerikar jipoituaren bizimodu latza kontatzen duen pelikula. Produkzioan Oprah Winfrey eta bigarren mailako paperetan Lenny Kravitz (bizpahiru kameo) eta Mariah Carey. Sundance jaialdian oso harrera ona izan zuen eta hemen ere bai. Niri gustatu egin zitzaidan, nahiz eta demaseko detaile batzuk ere badituen.

Gero, Kontrauhina sailaren barruan botatako À ma soeur ikustera hurbildu ginen. Gaztetxo baten hastapenak sexu kontuetan. Ahizpa gaztetxoa ere gertu dago, adinean eta fisikoki. Erritmo moteleko filma, eztanda bortitzeko bukaera duena.

Asteartean Itsasoaren alaba ikustera joan nintzen. Txapela etakidea GALek akabatu zuen laurogeigarren hamarkadaren hasieran. Haize Goikoetxea alaba aitaren bila abiatzen da Txapela ezagutu zuten, eta bizirik dauden, lagunen kontakizuna entzuteko irrikitan. Josu Martinezek zuzendua, amateurismo puntua duen pelikula beharrezkoa eta duina. 27 urteko Haize, indar handiko emakumea, oso heldua iruditu zitzaidan.

Asteazkenean La mujer sin piano, Jesús Rebollok zuzendua eta Carmen Machi aktorea (Aida) protagonista duen pelikula. Etxekoandre baten 24 ordu kontatzen ditu zuzendariak eta sail ofizialeko epaimahaiak saritu du zuzendari onena gisa. Niri aspergarria iruditu zitzaidan filma, baina uste dut teknikoki bazituela gauza interesgarriak. Kamera nola paratzen eta mugitzen duen, adibidez, eta ahal da/ezin da jolas horiek. Baina aspertu egin nintzen.

Ostegunean Irlandako Five minutes of heaven filma ikusi nuen. Liam Neeson aktorearen pertsonaia UVFn aritutakoa da gaztetan eta tipo bat erail zuen. Lekuko, hildakoaren anai txikia. Urteak pasa dira, amaitu da gatazka armatua, eta lehenak bigarrenaren anaiarekin du hitzordua barkamena eskatzeko. Bati kosta egiten zaio barkamena eskatzea eta besteari askoz gehiago hura barkatzea. Film interesgarria gure egoera nazkante honetan.

Ostiralean lehendik ikusitako Check point rock musika dokumentala berrikustera joan nintzen. Fermin Muguruzak zuzendutako pelikula potentea iruditu zitzaidan estreinatu zuten egunean eta ostiralean berriro gozatu nuen hari begira. Sosegua transmititzen duen indar handiko dokumentua. Interesgarria ere Mayumana taldeari buruz proiekzio osteko solasaldian esandakoa. Gazako bonbardaketaren kontra Israelen egindako manifestazioetan beraiek utzitako danborrak erabili zituztela manifestariek eta artista arabiarrak ere sartzen ari direla taldean.

Larunbatean niretzat ohikoa bihurtu den Belodromoko klausurara joan ginen. Egungo Macao eta Hong Kong-en girotutako western kutsuko filma bota ziguten aurretik, Vengeance. Ederra Johnny Hallydayk jokatzen duen papera (ez du honekin zerikusirik, baina Loquilloren Balmoral diskoan biek abesten duten Cruzando el paraíso kanta). Alaba larriki zauritu eta suhia gehi bi biloba erail dituenen atzetik ari da film osoan Hallyday. Amaieran, Rodrigo Garcíaren Mother and Child. Aldez aurretik esana zidaten igande arratsaldetako tv film-a zela, baina hori baino ederragoa iruditu zitzaidan Naomi Watts eta enparauen pelikula.

Estreinatu zain geratuko naiz Zorion perfektua ikusteko eta El secreto de sus ojos eta Yo, también saritua, eta... ea aurten gehiago joaten naizen zinema-aretoetara.

Balance personal del Zinemaldia 09 (este apunte en castellano)

Hau paraderua apuntearen jarraipena.

Gaur goizean lagun batekin egon naiz kontzertuen prezioei buruz hizketan (mail bidez). Horretan ari nintzela, gogoratu naiz atzo Sustatun irakurritako lerro batzuekin. Gipuzkoako Aldundiko Euskara Zuzendaritza Nagusiaren hausnarketa estrategikoaren atarian lurralde honetako egoera ekonomikoaz zera diote:

"Maria Jesus Aranburuk berak, 2009. urteko zenbait datu ekonomiko eman ditu: Aldundiko diru-sarrerak % 25-26 jaitsi dira, Gipuzkoako industria ekoizpena % 24, eta urtebetean 11.000 lanpostu galdu dira lurraldean. (...)  Aurrekontuetan %30 inguruko murrizketa aurreikusten da eta diru laguntzak jasotzen dituzten elkarteek eta enpresek euren jarduera egokitu beharko dutela adierazi dute".

Antzeko-parezido hitz egin omen zuen Bizkaiko ahaldun nagusiak, Bilbao jaunak, ikuspegi orokorragoarekin kasu honetan, Cybereuskadin Jose A Del Moralek dioenez. Paragrafo bat hona ekartzearren (gehiago ekar baitaitezke)

"En lo que él mismo ha definido como “economía de guerra”, ha propuesto un ajuste duro en todos los gastos, salvo los sociales y los de promoción empresarial. “Desaparecerá del presupuesto lo que pueda desaparecer. No habrá ni renovación de flota de vehículos, ni cenas de gala en congresos promocionales, ni nada que resulte prescindible”, ha precisado".

Finean, badirudi politikari batzuek txorakeriak baztertu dituztela eta egoeraren larriaz hitz egin nahi digutela.

Orain ez dago politikan, baina aspaldi dabil bide horretan Amatiño. Bi adibide: Europa aberatsenak egin du eta Eibar aldizkarian publikatutako Eibar y el mundo que nos viene (gaztelaniaz). Hau da azken honen sarrera:

"Lo mejor será que los eibarreses nos vayamos a cantar rancheras a Bangladesh o Vietnam, aunque no sea más que para disimular nuestra propia irresponsabilidad y negro futuro. Llevamos treinta años construyendo más viviendas que generando nuevas industrias y eso no puede tener buen final".

Bueno, ni ez noa Vietnamera (oraingoz). Zinemaldira baizik. Belodromora.

Menudo panorama (II), este apunte en castellano.

Sé lo que hicisteis telebista saioan ikusitakoa. Bilboko telebista saio bat omen da (Bilbovisión). No comment.

Irailaren 26ko eguneratzea. Julen Gabiriak jarri du komentarioetan beste bideo bat. Kasu honetan, Iban Mayo txirrindularia da "elkarrizketatua".

Jada jakinaren gainean egongo zarete, baina Sustatu zaharrak kolaboratzaile eta atal berriak ditu pasa den ostiraletik: Anjel Lertxundi, Imanol Murua, Elena Laka, Markos Gimeno, Leire Narbaiza, Amodio Jauna, Maite Goñi.... Goian jarritako loturan duzue, Sustatun bertan agertu den albistean, esplikazio gehiago.

Udaberrian-edo aipatu zidan Luistxok gauzak mugitu nahi zituztela eta, iritziak iritzi, klasiko koadrila polita batu dela iruditzen zait. Gustura asko arituko naiz horrelako pertsonekin.

Nire eginbeharrari dagokionez, berriz, luxuzko bikotearekin arituko naizela esan behar dut. Imanol Murua kazetariarekin arituko bainaiz hortik zehar topatzen ditugun gauza interesgarriak aktan jasotzen. Horrela aurkeztu dute goian aipatutako loturan gure atala:

"Benito Fizek ondo egiten du hau, Atoan atalean, euskararen irakaskuntzarekin eta normalizazioarekin zerikusia duten aipuak han-hemendik hartzen, eta erreferentziarako gordetzen. Gauza bera egingo dute, kultura, politika eta gizarte alorreko kontuekin, Aktan Jasoa atalerako hona gonbidatutako bi notarioek, Imanol Murua Uriak eta Mikel Iturriak.

Notaritza berezi honetan aktan jasoa gordetzea merezi duen aipu edo adierazpenen bat topatzen baduzu, idatzi hona: aktanjasoa@sustatu.com".

Lehenengo aipua aspaldian irakurri dudan elkarrizketa interesgarrienetik jaso dut, Xabier Erkiziari Uxue Alberdik egina (gaztelaniaz itzuli eta Pedradas-en dago: Uxue Alberdi entrevista a Xabier Erkizia); Entzuten ikasi izenburua du zitak.

Urte askotarako, Sustatu.

Gaur arratsaldean irakurri diot I. Martinez-i Zuzeun: Nola eragiten dizu krisiak zuri? Pentsatzen jarrita ez dit gehiegi eragin orain arte, baina Andoni Egañak bertsolaritza eta euskal kultura konparatzen zuen batean esan bezala: ingurua gaizki baldin badago, guri ere iritsiko zaigu.

Xabier Letonak Krisia areagotuko da artikulua sinatu berri du Argiako blogean. Pare bat izen aipatzen ditu zuzendariak bertan:

Bata, Hans Harms filosofo eta soziologoa. Hans-en bi artikulu lotzen ditu: El empleo no es la solución (2005eko amaieran idatzitakoa) eta La fiesta se acabó (abuztu bukaeran argitaratutakoa).

Bestea, Michael Husson eta Rebelión-en berriki argitaratutako La crisis está empezando artikulua.

Bi izen hauez gain, gogoratu naiz lagun batek behin baino gehiagotan aipatutako Santiago Niño Becerra katedradunarekin. Haren izena Internet-eko ohiko bilatzailean sartu eta 2008ko amaieran La Vanguardia periodikuan argitaratutako elkarrizketa bat agertzen da. Hona hemen izenburua: "En 2010 empezará la crisis de verdad y será brutal, terrible".

Politikaren terrenoan sarturik, Sarkozyren esaldi hau aipatzen zuen Harms-ek: "Behin-behineko egoeran gaudela pentsatu eta gero lehengo egoerara itzuliko garela uste duena, bere buruaz beste egiten ari da".

Baina politikari gutxik hitz egiten dute hain garbi. Izan ere, pop-politika baitago indarrean Claudio Magris idazleak berriki Madrilen esan bezala. Berlusconirekin kontuz ibili beharra dagoela ere esan omen zuen, oso azkarra delako:

"Se dio cuenta de que los valores han cambiado y de que ya no existe la hipocresía, y eso es como hacer del vicio una virtud. Algo muy peligroso porque si yo fuera antisemita y no lo pudiera decir, sería malo para mí pero no para la sociedad; pero si lo soy y lo puedo decir es muy malo para la sociedad, porque poder decir cosas como ésta refleja una caída de valores".

Zer nahi duzue esatea? Hau paraderua!

"Martínez es madrileño, está casado y tiene dos hijos. Desde hace más de cinco años forma parte del equipo que se encarga de la seguridad de Borja y Blanca. Está contratado a través de la empresa Prosetecnisa, son sede en el País Vasco, y su sueldo supera los 2.500 euros. (...) Martínez ha superado todas las pruebas del Ministerio del Interior (que no son pocas) y es escolta privado desde febrero de 2004. (...)  Pero por mucho celo profesional que tengan David y sus otros dos compañeros (son tres los guardaespaldas con los que cuentan B&B), sigue siendo insuficiente. Según un experto consultado por La Otra Crónica (LOC), su potencial para ser secuestrados exige al menos de cuatro escoltas por turno, más dos vigilantes de seguridad en su domicilio".

Oporretan irakurritako lerroak dira. Goiko informazio hori abuztuaren 29an publikatu zuen El Mundo egunkariak (Borja y Blanca: siempre con el escolta de la discordia). Agian izango da aipatu periodikoa irakurtzeko ohitura galdu dudalako, baina zur eta lur geratu nintzen. Artikuluan datu gehiago daude, baina ikaragarria iruditzen zait azken lerro hori. Argi eta garbi dago klaseak eta klaseak daudela eta soilik aitaren eskubian eseritzen diren periodiko gutxi batzuetako zuzendariek dutela horrelako informazioa zabaltzeko aukera.

Erraza da irudikatzea non bukatuko zukeen zuzendariak buruan dugun beste egunkari batek argitaratu izan balu informazioa.

Barregarria ere bada albistearen goialdean ageri den espresioa: Celo profesional.

Atzo Thomas Canet argazkilari madrildarrak 28 erretratuz osaturiko erakusketa inauguratu zuen Ernest Lluch Kultur Etxean. Eta handik pasa ginen, aspaldian apuntatu baikenuen hitzordua agendan. Loveof74 lagunak egin du miguelvidaurrismoa. Ez dugu, beraz, errepikatuko. Erentxun, berriz, arinki pasa da gainetik.

Urte hasiera honetan ezagutu genuen Madrilen kanpamentu basea duen fotografoa. Otsailean, zehatz-mehatz: Lieder erakusketaren inaugurazioan. Orduan, haren webgunean ibili ginen argazkiei begira. Orain obra bertatik bertara ezagutzeko aukera izan dugu. Eta gustatu zaigu ikusitakoa.

Egindako elkarrizketa gehienetan normalean pare bat kontu aipatzen dira: txuri-beltza erabiltzen duela argazkilariak eta irribarrea ez zaiola erretraturako gustatzen (muga bat dela dio Thomasek). Diario Vascok eta Noticias de Gipuzkoak jaso dute aktan atzoko prentsaurrea.

Donostian paratutako lehen argazkia Ana Currarena da eta serieko azkena, Iván Zulueta. Aparte dago Rafa Berrio, Lento bere txakur mugituarekin. Gainera, bisitariak topo egingo du ondorengo hauekin: Auserón anaiak, Christina Rosenvinge, Joserra Senperena, Karmelo C. Iribarren, Roger Wolfe, Ray Loriga, Alberto García Álix, Diego Vasallo, Ariadna Gil, Enrique Sierra, Candela Peña, Ruth Gabriel, José Ángel Mañas, Leopoldo María Panero... Canet-ek berak prestatu du erakusketaren microwebgunea.

La mala espina blogean dio Mitomanías seriea bukatu duela jada. Liburu bihurtu nahi dituela topaketa guzti horiek. Egia izango da, baina ondo dakigu ere ez duela aukerarik galtzen argazki gehiago ateratzeko.

Azpian, El Selenita jaunak egindako argazkian, Thomas Canet ageri da kameraren aurrean.

Canet Rock en Pedradas

Ostegunean etxeratu ginen Ibizatik eta jada hankak lurrean ditudala esan dezaket. E-mail mordoxka, apunte eta artikulu asko reader-ean, twitter, facebook... Batzuk irakurri ditut eta beste batzuk, komuna digitalaren barna joan dira. Hona hemen zenbait apunte aipagarri:

1.- Loquillo abeslaria Frankestein da urria-azaroan Donostian ospatuko den Fantasiazko eta Beldurrezko Astea iragartzeko eginiko kartelean.

2.- Facebook erabiliz, kanpaina hasi du ganberro koadrila batek Rebeca Linares porno-star donostiarra Urrezko Danborra izan dadin 2010ean. Oker ez banago, Larratxon jaiotakoa da, baina aspaldian egin zuen hemendik hanka. Ea PP eta PNVren babesa jasotzen duten.

3.- Fermin Muguruza Palestinan egon zen Check Point Rock filma aurkezten. Gaztelumendirenean ikusi dut ETBk eginiko bideoa.

4.- Real Madridek ez omen du nahi saskibaloian aritu Gipuzkoa Basket taldearekin (orain Lagun Arok babesten duena) partida horretako dirua Zurriola Ikastolarentzat delako (aurtengo Kilometroak festaren antolatzaile). Ez omen dute nahi asmo politikoekin erabiliak izatea. Asmo politiko horietarako izango da.

5.- Ander Izagirre kazetaria Bolivian da eta zenbait kronika idatzi eta jarri ditu jada bere blogean. Jarraitu beharrekoak. ziur.

6.- Ostiral gauean Grosen ospatu zen iraileko Pintxos & Blogs bileran egon ginen. Inoizkorik jendetsua izan zen, gainera. Horrek alde onak ditu, baina baita txarrak ere (ezin denekin egon).

7.- Giorgio Bassmattik, azkenean, baietz, diskoa egingo duela. Ez al zegoen ba gainbeheran diskogintza? Ima Ubedak dioen bezala, noiz ez da izan krisian musika industria? Honek berpiztuko du aipatu industria?

8.- Zer gertatzen da kazetari saltsero bat lehoi baten kaiolan sartzen denean? Galdetu Charles Stamer Smith jaunari.

9.- Amaitzeko, proposamen bat: datorren ostiralean, irailaren 11n, Thomas Canet argazkilariak inauguratuko du Ernest Lluch Kultur Etxean "Retratos / Erretratuak" erakusketa. Ekitaldia 19:30ean izango da. Bertara joateko asmoa daukat. Mostran Espainiako eta inguruko artista ezberdinen erretratuak. Klikatu bere izenaren gainean eta nabigatu haren webgunean barna.

 Se acabó

"Abenduan lau urte beteko dira Euskal Telebista utzi nuenetik, eta ez dut uste balantzea egiteko garaia iritsi denik, baina zera esan dezaket: asko ikasi dudala Metroan egiten dudan lan honetatik. Nik aukeratutako aldaketa izan zen. Hogeita bi urte eman ditut hedabideetan, baina berez, nik marketina ikasi nuen, eta telebistatik alde egin arte ez nuen aukerarik izan ikasitakoa praktikan jartzeko. Horregatik baliatu nuen Metro Bilbaoren aukera, eta eskertzekoa da".

Kanpoan zaudenetik, nola ikusten duzu telebistaren mundua?

"Nire ikuspuntutik, telebistak asko galdu du azken lau urteotan, baina horrekin ez dut esan nahi ni joatearen ondorioa izan denik (barrez)".

Askoren ustez, Teleberriek ere behera egin dute zuk alde egin zenuenetik...

"Tira, txarto dago nik esatea, eta ezagutzen nauen jendeak badaki ez naizela batere harroputza edo handinahia, baina egia da. Esan dudan bezala, ez da nik alde egin izanaren ondorio zuzena, baina iruditzen zait Teleberriak bere profil edo nortasun guztia galdu duela. Gauzak islatzeko modua galdu egin zen, auskalo zergatik: karismarik gabeko aurkezleak jarri zituztelako, oso profesional gazteak zirelako... Nire irudipena da une horretako zuzendaritzak profil light edo gatzgabeago bat planteatu zuela, ez molestatzeko. Zaratarik ez. Aldaketa hori, gainera, oso epe laburrean gauzatu zen. Nik abenduan alde egin nuen eta ekainerako Teleberriaren nortasuna erabat ezberdina zen. Eta horrek eragina izan zuen ikusle kopuruan ere: guk lidergoa izan genuen hamar urtez jarraian; Euskal Herri mailan, albistegien erreferente nagusia ginen. Gerora, Teleberria laugarren postura jaitsi zen, Tele 5, TVE eta Antena 3 albistegien atzetik, eta arrazoia indefinizio hori izan zen. Nortasun eza. Konplexu mordoa dugu; besteek nahi duten guztia egiten dute, eta guk beti inor molestatu gabe ibili behar dugu, zaratarik atera gabe. Finean, eguneko berrien %80 berdinak dira kate batean zein bestean: atentatua Iraken, erasoak Palestinan, Lehendakaritza, AEBetako presidentea... eta kitto. Desberdintasuna kontatzeko moduan datza. Jendeari pentsatu ahal izateko aukerak eman behar dizkiozu. Hortxe dago gakoa".

Julio Ibarra. Ion Orzaizek 2009ko abuztuko Nabarra aldizkarian agertu den elkarrizketa, 101. zenbakia. Papera hartu beharko duzue gainerakoa irakurtzeko.

Marketina ikasi ei zuen, baina politesse pizarra ere ez litzaioke gaizki etorriko. Gauza bera esan daiteke egungo aurkezleak hain txarto utzi gabe. Azken finean, lankideak ditu eta egunen batean, agian, elkar ikusiko dute. Gainera, Juliok ez al du gogoratzen nola hasi zen bera telebistan? Hau da, fakultatetik atera zenean gaur egungo Ibarra zen? Baita zera ere!