Harrikadak

Lehen aldiz hurbildu nintzen pasa den ostiralean Argia Sarien emate-ekitaldira. Eta lehenengo gauza izango da gonbidapenagatik eskerrak ematea antolatzaileei.

Konpainia eta giro ederrean egotea tokatu zitzaidan, gainera, Interneteko saltsero batzuen artean jarri baininduten. Mahaian eseri bezain pronto, Sareko Argia grebaorokorra.info ekimeneko lagunei eman zietela ikusi nuen. Beste behin, irizpide egokiz gainera, Interneteko ekimen kolektiboak saritu zituzten.

Fakun, Galder eta Nagorez gain (Teketenen blogean dituzue haiei eginiko argazki batzuk), zorionak eman nahi dizkiet ere gainerako saridunei: Itxaro Borda idazlea (prentsa idatzia; bertan egon ez zen bakarra: bideo bat jarri zuten haren hitzekin), AEK (publizitate munduko saria), Eriz Zapirain (telebista alorrean; oraindik ez dut ezer ikusi, baina jende askok eta desberdinak hitz politak baino ez dizkit esan Zai Zoi Bele saioaz) Agin Rezola (irratigintzan, Info7n 5etako dilijentzia irratsaioko gidaria: vis comica berezia duen kazetaria) eta Txirri, Mirri eta Txiribiton pailazoak (sudur gorriak ematen duen askatasuna ekitaldian bertan ezagutzera eman zutenak).

En la entrega de premios de la revista Argia, este apunte en castellano.

Otsailak 17. 23:00. Eguneratzea. Apunte hau irakurri aurretik (edo ondoren), irakurri Orain ere, gezurra ari du.

Ander Izagirreren txioagatik jakin dut La primera víctima de ETA erreportaje zabala publikatu duela El País egunkariak gaur. Informazioa sinatzen duen kazetaria, berriz, Jesús Duva da.

Katekista batek kontatu omen zion Jose Antonio Pagola bikario ohiari hura izan zela ETAren lehen hildakoa. Eta Pagolak hori publikatu zuen La ética para la paz. Los obispos del País Vasco 1968-1992 liburuan: "En realidad, parece ser que la primera víctima de una acción terrorista de ETA fue la niña de 22 meses Begoña Urroz Ibarrola, muerta el 27 de junio de 1960, al hacer explosión un artefacto colocado en la estación de Amara (San Sebastián)".

ETAren biktima izandako Ernest Lluch-ek ere idatzi zuen zerbait horri buruz. Nahiz eta erakundeak ez hartu hori bere gain, El Paísen irakurritakoaren arabera, Txelisi harrapatutako agiri batzuetan agertzen omen da erreferentziaren bat.

Kasu honetan, berdin zait zein talderen ardura izan zen aipatu ekintza, baina gogorra da familia honek pasa behar izan duena urte hauetan guztietan.

1960ko ekainaren 27an bost lehergailu jarri omen zituzten: “uno en un furgón del tren correo Barcelona-Madrid, entre los municipios zaragozanos de Quinto y Pina de Ebro, y los otros cuatro en otras tantas consignas de Barcelona, Madrid y San Sebastián (una en la estación del Norte y otra en la de Amara).”

Zaurituak baina, Donostian gertatu ziren: “En la estación del Norte donostiarra resultó herido de levedad Carlos Íñigo Acevedo, domiciliado en Pasaia. Pero el de Amara fue el más grave de una cadena de atentados inusual hasta entonces bajo la férrea dictadura del general Francisco Franco. Además de la niña Begoña Urroz Ibarrola, con quemaduras en el 90% de su cuerpo, también resultaron heridos por este último artefacto el joven estudiante Valeriano Bakaikoa Azurmendi, de 15 años, que regresaba a San Sebastián tras pasar unos días de vacaciones con unos familiares de Rentería; la encargada de la consigna, Soledad Arruti, de 60; Pascual Ibáñez Martín, de 29 años; Francisco Sánchez Bravo, de 42, y María García Moras, de 49.”

Valeriano Bakaikoa Azurmendi izena irakurri dudanean Baleren Bakaikoarekin gogoratu naiz, Zuzenbide fakultatean klaseak eman zizkidana eta ostiralean Argia sarietan agurtu nuena. Baleren Bakaikoa unibertsitateko irakasle ezberdinek osatzen duten Elkarbide taldeko kide da eta prentsan ohikoa da haren sinadura Jose Manuel Castells, Xabier Ezeizabarrena, eta abarrekin batera ikustea, batez ere Noticias taldeko egunkarietan Euskal Herriko politikari buruz publikatzen dituzten artikuluetan.

Begoña Urroz Ibarrola debió de ser la primera, este apunte en castellano.

José Luis Salgado Gasteizko blogari bat da. 41 urte ditu eta duela urtebete lanik gabe geratu zen: "Estos días se cumple un año desde que perdí mi empleo. Entonces trabajaba en el sector aeronáutico y el bajón en la cartera de pedidos fue tan grande, que la dirección se vio obligada a despedir a un puñado de sus trabajadores para poder continuar con la actividad."

Salgadok kontatzen du 22 urte zituenean, unibertsitatetik atera berritan, kostata lortzen zituela enpleguak, baina lan prekarioak baziren ere, aurrera egin zuela. Orain, berriz, ez da hain gaztea eta aukera hori zaila dauka: "Los pocos empleos que van saliendo son para gente más joven y tú vas viendo como tus opciones se van reduciendo cada vez más y tu curriculum va pasando hacia la parte baja del montón."

Bere ustez gaur egungo krisiaren gako batzuk zeintzuk diren aipatu ondoren, gurea egiten dugun desioarekin amaitzen du apuntea: "Espero que dentro de un año pueda escribir un post más optimista, aunque con las previsiones económicas que se manejan, esto va a ser más bien difícil."

Lerro hauek aprobetxatu nahi ditut animoak bidaltzeko. Hunkitu egin nau.

Egun batzuk pasa badira ere zerbait esan beharra dago pasa den ostegunean, urtarrilak 22, Donostiako Victoria Eugenian egindako jendaurreko Kimuak 09 uztaren aurkezpenaz. Donostiako Zinemaldian egin zuten pasea irailean, baina bertan egiten dutena profesionalei eta kreditatuei begira egiten ei da, nahiz eta errealizadoreek beti izan gonbidapenak familia eta lagunentzat.

Gustura atera nintzen emanalditik. Katalogo polita iruditu baitzitzaidan eta, gainera, publikoaren erantzuna ere ona izan baitzen (450 ikusletik gora).

Ahate pasa, Koldo Almandozena, majarada iruditu zitzaidan. Zinemaren historian zehar makina bat filmetan ahateak nola erabiltzen dituzten baliabide gisa eta horren inguruan zintan ageri den teoriko sasi-jakintsu batek eraikitako tesia.

Telmo Esnalen Amona putz dibertigarriena da: famili bateko hiru seme-alabak jasanezin jartzen direnean amona puztea da erremedio bakarra, amona bera jasanezin bihurtzen den arte, noski.

Anartz Zuazuaren Él nunca lo haría lanak ere gai bera jorratzen du: kasu honetan, zaharrak txakur gisa agertzen dira pantailan. Baten batek esan zidan egin zuena baino gogorrago jokatu behar zuela zuzendariak. Baliteke, baina pelikularen planteamendua bada gogorra.

Aspaldian entzun genion Iban del Campori New York-eko burlesque underground-ean grabaturiko irudiekin zerbait egin beharra zeukala. Dirty Martini da emaitza, kabaret mundu horretako izar moduko baten bizitza. Katalogoko obrarik luzeena, baina Un tal Eusebi lanean utzitako zipriztinak aurki daitezke bertan.

La presa indartsua da irudi eta off-eko ahotsagatik, baina soberan ditu gauza batzuk.

Desberdinena, kolore aldetik behintzat, Mexiko inguruan dabilen Oriana Alcaine donostiarraren lana, 5 recuerdos. Nacho Vigalondoren Marisa eta David González-en Los que lloran solos filmak ahaztu egin ditut. Zergatik ote?

Hasieran esan bezala, katalogo sendoa iruditu zait 2009koa. Logikoa, kontutan hartuz eskarmentu asko duen jendea dagoela tartean.

Ya rula Kimuak 09, este apunte en castellano.

Dear JOR:

62 urte. Azkar esaten da. Joan egin zinen, bai, baina gure artean jarraitzen duzu. Zure artikuluek, apunteek eta zutabe bikainek idatzitako egunean bezain bizirik segitzen baitute gaur egun ere.

Gaur goizean Javier Vizcaínok Más que palabras irratsaioan egindako keinuarekin esnatu naiz. Emmylou Harrisen kanta jarri dizu, hainbeste miresten zenuen Emmylouren musika. Gero, bi entzuleek irratiko telefono-buzoian utzitako mezua entzun dut. Zurekin gogoratzen ziren haiek ere.

Eta zu Jamaikan. Whisky botila inguruan, musika entzuten, ordenagailu aurrean lanean, tinko, irribarretsu, bainujantzia soinean, Ricardo eta Nacho bikoteak eginiko marrazki gogoangarri hartan bezala.

Hemen gauzak berdintsu segitzen dute. Atzo hamabost urte bete ziren Gregorio Ordóñezen hilketaz. Kursaalen egindako ekitaldian Aznar egon zen eta irratian entzun ditut haren hitz minduak. Daniel Porteroren berbak ere bota dituzte. Dignidad y Justiciako bozeramaileak lo egin dezake lasai Euskaldunon Egunkarian auzipetutako bost gizon zuzen horiek aulkian eseriz? Ariman tatuaturiko gorrotoa bidaide txarra da.

Ez dira gauzak gehiegi aldatu, diot. Korapiloa askatu ezinik gabiltza. Ea ETAk armak albo batera uzten dituen. Zapaterok egun bezala jarraituz gero, badirudi ez duela 2012an boterean segituko. Baina batek daki. Ez da gure negoziatua hori.

Gurea da zu ez ahaztea, zure eredua jarraitzea. Gaur, kopa bat hartuko dugu. Elkarrekin, fisikoki ez bada ere.

Musu handi bat.

Komunikabideen aurrean hitz egin zuen asteazkenean José Antonio Pastor sozialistak. "Besteak beste zera esan zuen":

"Ez dago garbi nork agintzen duen EAJn: Urkulluk Interneten duen blogetik, Egibarrek Parlamentutik edo Bilbaok Bizkaiko Foru Aldunditik".

Zer dira blogak Pastor eta Urkullurentzat? Aktan jasoa. Sustatu. 2010eko urtarrilak 21.

Check point rock filma 2009ko apirilean Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldian estreinatu ondoren, bazter batetik bestera ibili da hura mugitzen, ezagutzera ematen. Ez hori bakarrik, Donostiako A Fuego Negro jatetxeko kideekin batera Pintxatu musika eta sukaldaritza nahasten dituen CD-liburua koordinatu eta hura kaleratu zuen Durangoko Azokaren atarian.

Berriki Dohan (Qatar) egon da Al Jazeera Documentary Channelen ordezkariekin 2010ean prestatu behar duen arabiar herrialdeetako musikari buruzko hamahiru ataleko seriearen xehetasunak lotzen. Euskadi Irratiko Faktorian egin zuen publiko albistea eta, horregatik seguruenik (hau da, euskarazko komunikabide batean egiteagatik) apenas izan duen oihartzunik erdal komunikabideetan. Baina niri izugarria iruditzen zait proiektu hau, mardula.

Bere webgunean irakurri berri dut, Fermin Muguruzaren elkarrizketa bat, Correo Galegon azaldutakoa urtarrilaren 17an. “A música pode derrubar muros de incomunicación” izenburua jarri dio kazetariak. Bertan Ferminek beste nobedade bat botatzen du.

Urtarrilaren 26tik 30era ospatuko da Miarritzen FIPA jaialdia. Egia esatea nahi baduzue, ez naiz inoiz joan festibal honetara, baina aurten lehenengo egunen bertaratzeko asmoa daukat (jai-eguna dudala aprobetxatuz). Badakit ere Tabakaleran egongo direla bi saio. Eta zertan da Muguruzaren partehartzea jaialdian? Documentaires de création et essais ataleko epaimahaikide izango da, hain zuzen ere.

Konpai: jada, ez nau ezerk harritzen, jada...

Fermin Muguruza, el hombre inquieto. Este apunte en castellano.

Ahaztu baino lehen. Gaurko proposatu dute ere Haitiko hondamendiari buruzko beste ekimen bat. 10 minutu twitter-en Haitiren alde.

Gogoan dut Alberto Arce sartzen zela telefonoz egunero, edo ia-egunero, Radio Euskadin Roge Blascoren irratsaioan. Askotan haserre agertzen zen, eta bazuen horrela egoteko aski arrazoi.

Duela zenbait aste pasa zidaten zinta. Gogorra zela esan zidaten eta, horregatik, kosta egin zitzaidan ikustea. Abenduaren 25ean ikusi nuen. Gauez. Eta bai, gogorra da filma. Pixkanaka doa gatazkaren intentsitatea igotzen. Eta oso iltzatuta geratu zait hogeitabatgarren minutuaren inguruan, korrika eta presaka ageri direla heldu batzuk bizpahiru haur ospitalera eramaten. Dena alferrikakoa suertatzen da. Hil egiten baitira. Irudi horiek guztiak grabatu zituen bikoteak eta dokumentalean erakusten dituzte. Ia bi orduko dokumentalak lekukotzaren indarra baitauka.

Esan bezala, gaurko egunez emisio globala egitea erabaki dute (Teketenek dioen moduan). Donostian, adibidez, hiruzpalau tokitan botako dute gaur. Ordu ezberdinetan, gainera. Hona hemen Euskal Herriko proiekzioak.

Joaterik ez baduzu, hona hemen filma ikusteko aukera bat.

To shoot an elephant, este apunte en castellano.

Irudia Loreak Mendian.

Gaur goizean Más que palabras irratsaioan Javier Vizcaínok eta Edurne Mendiak Foru Aldundiko Haurtzaroa eta Gazteria gaietarako zuzendaria den Jose Ignacio Insausti jauna elkarrizketatu dute Gaztemaniak! auziari buruz. Oraindik haserre nago gizon honek esandakoarekin.

Zergatik utzi nahi du Foru Aldundiak bertan behera hamasei urtez Gipuzkoako hainbat udalerritan serioski eta modu arrakastatsuan gauzatu den programa? Insausti jaunak, itxura guztien arabera erabakia bere gain hartu duen pertsonak, ez du kulturaz hitz egin erabaki hori arrazoitzeko. Gizon honek bota duen argudio bakarra izan da Gipuzkoan babesgabe dauden haurrei arreta egitea bere departamentuari dagokiola eta iaz asko igo zela ume gizajo hauen kopurua. Krisiak eragindako diru murrizpenak gehi haur hauen kasuen gorakadak, eraman du Diputazioa aipatu erabakia hartzera.

Gauzak horrela planteatu dituela jabeturik, kazetari biek galdegin diote Insaustiri ea zenbat diruz ari zen berbetan. 20.000 euroko kostua omen du programak Diputazioarentzat.

Gaztemaniak.net webgunean ikusgai dagoen informazioaren arabera, 2009an hamabost kontzertu (gehi Sorkun-ena 2010eko hasieran) egin ziren Gipuzkoako hainbat herritan: Arrasate, Donostia, Zarautz, Oñati eta Hondarribia.

Demagogia egin duela uste dut. Hau da, Gipuzkoako haur babesgabeak zaintzeko modu bakarra da Gaztemaniak! programako kontzertuak pikutara bidaltzea? Zer kristo gertatuko litzateke orduan gizon honen esku balego Haitiko hondamendiak sorturiko kalteen ondorioei aurre egitea?

Nire ustez gertatzen dena da programa hau ez zaiola batere gustatzen Insausti jaunari eta krisia aitzaki ezin hobea iruditu zaiola berau erditik kentzeko. Baina Gaztemaniak! programa ez da Gipuzkoako Foru Aldundiarena: Gaztemaniak! salba dezagun manifestu hau sinatu duten seiehundik gorako kabroiona baizik. Ez ahaztu!

Eguneratzea. 20:00. Jose Ignacio Insausti Más que palabras irratsaioan. Audioa entzuteko prest.

Están echando mano de la demagogia para cargarse Gaztemaniak!, este apunte en castellano.

Gora Gaztemaniak!

Hilzorian dago Gaztemaniak! musika-programa. 1994. urtean sortu zuen Gipuzkoako Foru Aldundiak ekimen hau, “musika joera berriak ezagutzera emateko, bertako musika taldeak sustatzeko eta kalitatezko musika gazteei hurbiltzeko asmoz”. Hamasei urteren ondoren, hasiera-hasieratik helburuak ondo baino hobeto bete dituen programa honen bidez Gipuzkoa mailan antolatutako kontzertuak bertan behera utzi nahi ditu Aldundiak. Une honetan, bertako udalekin batera, emanaldiak Donostian, Oñatin, Zarautzen, Arrasaten eta Hondarribian egiten dira.

Lerro hauen bidez eskatu nahi diegu Aldundiari eta udalei kontzertu programa hau ez desagerrarazteko, dituzten betebehar publikoak konplitzeko eta, beraien hitzak erabiliz, “Espainiako zein nazioarte mailako talde profesionalen proposamen berritzaileak” mantentzeko. Euskal taldeak ahaztu gabe, hauek beti izan baitute promozio handia eta toki nabarmena Aldundiko programa honetan.

Gaztemaniak! programaren desagerpenak ordezkaezina litzatekeen tokia utziko luke Gipuzkoako musika eszenan eta kultura gipuzkoarraren flotazio-marrari jaurtiriko misil zuzena litzateke. Gaztemaniak! programak beste musika batzuk daudela erakusten digu, baita beraiekin harremanetan jartzeko beste modu bat dagoela ere. Ezin da kalkulatu gazte belaunaldi baten (50.000 ikusletik gora 15 urteetan zehar) sormenean ekimen honek utzitako arrastoa.

Ekimen honen desagerpenak apenas izango duen ondoriorik Foru Aldundiaren diru-kutxetan. Erakunde honek, gainera, ez du eragozpenik ikusten zalantzazko etorkizuna duten Donostia 2016 bezalako proiektuak diruz laguntzeko eta ez dirudi kontziente denik Gaztemaniak! dela Kultur Hiriburuaren ideiaren hazia. Desagerpen honen gaurko ogia kultur dinamismorik gabeko etorkizuneko gosetea bihurtuko da, ñabardura eta kolore ezberdinen falta areagotuko baitu, ebento handien grispean itotako etorkizuna, betiko musika eta bere kabuz ekonomikoki mantentzeko gauza den kulturaren mesederako.

Berriro ere gure belaunaldiari sistemak irabazi dionaren beste adibide mingarria eta lokala izan zitekeen Gaztemaniak!-en desagerpena, baina behean sinatzen dugunok ez gaude amore emateko prest. Aldundiaren proposamen hau defendatu nahi dugu eta arduradun politikoei eskatu nahi diegu, beharrezkoa balitz, proiektua birplanteatzeko, irtenbideak bilatzeko eta ez dezatela biderik sinpleenera jo: guraizeak sartu pisuzko argudiorik bota gabe. Kasu horretan, Aldundiak derrigorrezko funtzioak utziko lituzke bazterrean: aisialdiaren mainstream industriaren babesik ez duen kultura babestea eta hedatzea.