Harrikadak

"Bueno pues esto se terminó. 2 años y 9 meses después de mi primera experiencia en el Show “Alegría” en Seul, casi mil shows en total, no sé cuantas ciudades y tampoco cuanta gente he conocido en todo este tiempo, es hora de volver a casa. El sábado al mediodía estaré comiendo pescado (que es lo que más he echado de menos aquí), y un txakoli en casa. Lo siguiente que tengo que hacer es subir a Peñas de Aia porque cuando me marché de casa mi amigo Andde Larzabal me trajo un saquito con tierra de ese monte que he ido llevando durante todo este tiempo conmigo, así que hay que devolver la tierra a su lugar de origen!!"

Horrela hasten da ekainaren 17an bidalitako "Kaixo Minneapolis-etik eta Agur Amerika 32" izeneko mezu elektronikoa, zenbakiak dioen bezala Cirque du Soleil konpainian sartu zenean Iñaki Diéguez irundarrak lagunez, ezagunez eta senidez osaturiko zerrenda batera igorritako 32. mezua (hilero mezu bat, gutxi gorabehera) eta azkena.

Iñaki, proba moduan, Hego Korean aritu zen 2008ko urte bukaeran. 2009ko udan joan zen Ipar Amerikara eta handik ibili da konpainiaren oVo obran musikari lanetan. Hilabete hauetan ikuskizuna inguru hauetan eskaini dute: Montreal, Quebec, Toronto, San Francisco, San Jose, New York, Hartford, Boston, Otawa, Washington, Atlanta, Houston, Cincinatti eta Minneapolis. Normalean aste batzuk pasa dituzte hiri bakoitzean.

"En general esta experiencia ha estado bastante bien en todos los niveles. Si me tuviera que quedar con algo es que estuvimos un año y pico en familia lo que es bastante difícil cuando estoy por allí. Fueron como unas vacaciones largas haciendo turismo. Para los niños creo que ha sido una buenísima experiencia, y para mí (aunque he currado bastante..), también han sido en cierta medida unas vacaciones pagadas".

Iñakiren tokia Doneztebeko Amaia Iraola soinujoleak hartuko du eta, dena ondo joanez gero, Chicago, Los Angeles, Santa Monica eta Calgary bezalako hiriak ezagutzeko parada izango du. Baita Australia herrialdea ere.

"Las condiciones de trabajo son buenísimas, la gente te cuida super bien (...) se vive demasiado bien y eso creo que es lo malo de esto. Creo que si pasas mucho tiempo en esta empresa te olvidas que fuera de la carpa del circo hay un mundo en que la vida no es así".

Ongi etorri errealitatera. Espero dezagun esperientzia honetatik buruan duzun diskoa egiteko aukera izatea.

Se acabó el Circo del Sol para Iñaki Diéguez, este apunte en castellano.

"Amerikarrentzako Zuzenbide bat dago eta beste bat amerikar ez direnentzat. Honen adibide garbia da Al Qaedarekin izandako loturagatik atxilotutako bi amerikarren kasua. Azalaren kolore desberdinagatik konpondu zen. Bata izen saxoiko kaliforniar txuria zen. Estatu Batuetan epaitu eta hogei urteko kondena jaso zuen. Bigarrena, Luisianakoa, famili eta izen arabiarrekoa, beste modu batez izan zen tratatua. Lege aholkulariek gomendatu eta lortu zuten amerikar naziotasunari uko egitea. Eta Guantanamon sartu ahal izan zuten".

Hitzok CIAko abokatu ohi gisa bere burua aurkeztu zuen John Radsanek bota zituen Diario de Cádiz egunkarian. Andaluzian oporretan nengoela, Cadizko Unibertsitatera etorri zela irakurri nuen aipatu periodikuan. Azalean agertzen den titularra ere politta: "Tortura kontzeptu erlatiboa da".

"Esan genezake gizon bat bi gauez lorik egin gabe edukitzea tortura dela. Edo ez. Hiru beharko lirateke. Edo ez. Lege aholkulariek erabakitzen dute hiru ez dela tortura; krudela da, baina ez da tortura. (Horretarako) lau beharko lirateke. Tortura erlatiboa da. Gauza bera gertatzen da water boarding teknikarekin -atxilotutakoaren burua behin eta berriz ur azpian sartzea (hark) itolarria sentitu arte-: kontsidera daiteke ez dela tortura, simulazio soila baita. Ez dago atxilotuarekin akabatzeko asmorik. CIA praktika hauen kontra agertu zen, baina Cheney Estatu idazkariak kontrako iritzia zuen eta presidenteak baimendu egin zituen. Konstituzioa urratu zen? Ez, estatubatuarrei aplikatu ezean. Beste behin gerra-egoera aipatu zen. Orain, Obamak erabaki du tortura dela water boarding-a. Ondo, egin dezagun, alda dezagun interpretazioa. Ez da torturarik egon ez kasu batean ez bestean, intentsitate gehiagoko edo gutxiagoko galdeketa-teknikak aplikatu ditugu".

Ez dakit zuei, baina niri arraroa egin zitzaidan tipo hau horrela agertzea periodiko espainiar batean.

Amaitzeko: Cadizko Unibertsitateak eta Seguritas enpresak antolatutako Segurtasun Agorara gonbidatua izan zen Radsan.

Amen.

¿Qué es el water boarding? este apunte en castellano

Atzo iluntzean Manuel Castells irakasleak maiatzaren amaieran Bartzelonako akanpadan emandako hitzaldia entzuten aritu nintzen (ikusi Castells-en bideoa Vilaweb.tv-n).

Hasiera batean, entzuten nuen bitartean, beste gauza batzuk egiten aritu nintzen. Baina gero eta arreta gehiago eskatzen zidan soziologo honen jardunak eta, halako batean, Castellsen hiru ideia bota nituen twitter bidez:

1.- "Ikerketa gehienek frogatzen dute jendearen %75ak norbaiten kontra ematen duela botoa".

2.- "Behar-beharrezkoa da politikaren eta gizartearen artean dagoen hutsunea balore positiboak dituzten mugimenduek betetzea".

3.- "Interneterako sarbide unibertsala eta doakoa oinarrizko eskubidea da, baina ez da jendea derrigortu behar soilik Internet bidez komunikatzera".

Une horretan Castells Internet askatasunaz hasi zen hizketan eta SGAEren botereaz. Hona hemen euskaraturik hitzaldiaren bi minutu inguruko tarte hau:

"Internet askatasunak esan nahi du zentsura baztertu behar dela, pribatutasunaren inbasioa, praktika konstantea dena, baztertu behar dela eta eduki digitalen zirkulazio librea (bermatu behar dela), jendeak edukiak ekoizten dituelako, eduki horietaz jabetu eta askatasun digitaleko mundu horretan bizitzen baita. Horrek Espainian esan nahi du Sinde Legea eta antzeko legeriak indargabetu behar direla. Eta Lege horren atzean nor dagoen ikusi beharko genuke, eta hori ez da gai honetaz apenas dakien ministra gajoa, Internet askatasunaren kontra aritzen diren kultur enpresak eta presio-taldeak baizik".

"Enpresek mantendu nahi dute... Enpresek gutxiago kezkatzen naute... agortuta dagoen negozio-eredua mantendu nahi baitute, baina badakite agortuta dagoela, eta Estatu Batuetan hasi dira eredu alternatiboak, zentzuzko errentagarritasuna eta mundu digitalaren arteko konbinazioa (bilatzen dutenak); izan ere, Estatu Batuetan 70 milioi lagunek erregularki kultur produktuak jaisten baitituzte, teorikoki ordaindu beharko lituzketen kultur edukiak, baina horiek ordaintzeko inolako arrazoirik ikusten ez dute, behin ordaindu dutelako eta ez luketelako bizitza guztian pagatzen ibili beharrik".

"Baina Espainian larriena SGAE bezalako Erdi Aroko gremioa egotea da, askoren ustez legezko estortsioa egiten duena, Interneten kultur erabilera eta ekoizpena bere interesen arabera murriztuz. Eta kanpaina indartsuak daude SGAEren aurka, baina hortxe jarraitzen du eta gehiegizko etekinak ditu, baita boterearen gehiegizko kontrola ere. Baina nondik dator SGAEren botere hori? Zergatik horrelako gremio batek izan dezake halako botere-maila herrialde baten transformazio digitala eragozteko?"

"Beno, alde batetik, badaude mekanismo batzuk... baina mekanismo horiei buruz publikoki aritzeko dokumentazio zehatzagoa beharko nuke. Baina badaude botere politikoaren erroetara iristen diren bestelako presio- eta eragin-mekanismoak".

"Bada gehiago ere. Jende guztiak ezagutzen duen mekanismoa da: SGAErentzat lanean ari diren artista eta sortzaile otzanduak, bestelakoan janik gabe geratuko direla uste dutenak... SGAEk kolore guztietako politikariei sortzaile-pakete hauek uzten dizkie kanpaina politikoak egin ditzaten... kantatzeko, dantzatzeko, xaxatzeko, festetara joan daitezen, datorren edo badoan presidentea musuka dezaten. Hori da SGAEren boterea, egungo politika mediatikoa baita eta, beraz, ospetsuena. Eta ospetsuak, SGAEren poltsan daudenak, oso garrantzitsuak dira kanpaina politikoetan. Eta hor ageri da botere vs. kontrabotere ideia: SGAEk botere hori dauka SGAEren poltsan dauden artista eta sortzaile horien aurkako boikota egiten duen beste kontrabotererik ez dagoen bitartean".

(...)

"Beraz, SGAEren boterearen aurkako kontraerasoa kultur sortzaileen artean borroka egitetik pasatzen da, (...) eta hauei SGAEren eskutik pasa gabe jarraitzaileak izan ditzaketenaren alternatiba eman behar zaie. Eta horietako batzuek ulertu beharko dute SGAEren bidez pasatuz gero, beraien kreazioak segitzen dituzten pertsonen artean erakarpen gutxiago izango dutela".

Manuel Castells habla de cómo terminar con la SGAE, este apunte en castellano (transkripzio luzeagoa bertan). Euskaraz nola edo hala eman dut.

Bilduk izandako emaitzak zirela eta ez zirela, igande gauean twitterreko nire horman pertsona bat hasi zen #nidonostiarra #niguipuzcoano hashtag-ak erabiltzen. Haserre bizian zegoen eta gaztelaniaz ari zen gizonari zerbait esatekotan egon nintzen. Azkenean, isilik geratzea erabaki nuen. Nola adierazi pertsona horri euskaraz kontrako esanahia zutela hashtag horiek?

Euskal Herri(ar)en drametako bat da gabezia asko ditugula gu bezala pentsatzen ez dutenekin hitz egiteko, are gehiago gutxieneko akordioetara iristeko. Eta orain garai hauek tokatzen dira. Politika egin behar da orain. Edozer gauza gerta daiteke, baina gaur egungo toki-erakundeek gizarte / herri honen ispilu fidagarriagoa ematen dute.

Nire ustez, Paul Riosek dioen bezala Bilduri jende askok eman dio botoa ETAren amaiera laguntzeko. Ezker Abertzaleari esku bat bota diote Eusko Alkartasunak eta Alternatibak (pena Aralar ez igo izana tren horretara: goizegi da eta zauriak oraindik zabalik daude; espero dezagun egunen batean ixtea) eta ikusteko dago nola kudeatuko duen ezker abertzale tradizionalak koalizioan duen hegemonia hori.

Ez dezala egin nire lagun baten patroiak bezala: enpresak arazo ekonomikoak zituela, 90. hamarkadaren bukaera aldera, enpresaburuak dirua jartzeko eskatu zien langileei. Dirua jarri eta kooperatiba moduko bat bihurtu zen lantegia. Halako batean, gauzak hobeto zeudela aprobetxatuz, enpresa-gizonak, emaztearen zein semearen parteak erabiliz eta beste bi langilerekin akordioa lortuz, berriro bereganatu zuen enpresaren kontrol osoa.

Aipatu patroiak baino errazago dauka betiko Ezker Abertzaleak Bildu kontrolatzea, baina jaso duen boto zaparrada hori ahalbidetu dutenek ez lukete ulertuko. Eta kontutan izan behar da botoak boto-emaileenak direla eta, bolada batez, alderdien esku egoten direla (nahiz eta alderdiek uste izan beraienak direla). Aulki dantzan ahulkiak dira nagusi.

Garai berriak ditugu mutur aurrean. Eta politika egiteko modu berriak behar ditugu. Asko du oraindik demostratzeko Bilduk. Pedagogia asko egin beharko du. Beldur asko uxatu.

Ez da erraza izango, baina ni itxaropentsu nago. Jakitun egoera ekonomikoa zaila dugula aurretik eta erronka handiak.

La cosa vasca se mueve, este apunte en castellano.

Txori Mugariak

Literaktum jaialdiaren barruan, astelehenean, maiatzaren 16n, Txori Mugariak emanaldia estreinatu zuten Maialen Lujanbio, Xabier Erkizia eta Stéphane Garin hirukoteak. Hegoaldeari eta iparraldeari buruzko 50 minutuko hausnarketa. Ikuskizun trinkoa, buruan bueltaka gelditzen den horietakoa. Oraindik ez dakigu zuzenean ikusteko aukera gehiago izango ditugun. Pena litzateke.

EITB nahieran

Ostegunean EITBk Bilbon duen egoitzako 4. platora joan ginen. EITB nahieran izenekoaren aurkezpenera gonbidatu gintuzten hainbat blogari. Ez dut izan trasteatzeko aukera handirik, baina ikusitakoa gustatu zitzaidan. Irrati-telebista honek ez du inoiz ahaztu behar zerbitzu publikoa dela eta 25 urte hauetan egindako bideak euskal kulturaren ondarearen zati garrantzitsua dela. Denon eskura jartzeko asmoa agertu zuten Iñako Gurrutxagak eta Lontzo Sainz-ek. Ea horrela den, eskubide arazoak eskubide edota arazo.

Pony Bravo

Ostiral gauean berriro buelta Lugaritz Kultur Etxera. San Miguel Donostikluba Zirkuituaren barruan hitzordu bikoitza genuen. Manett taldea ezin izan nuen ikusi, baina asko gozatu nuen Sevillako Pony Bravo taldearen rock andaluziar-progresibo-psicodelikoarekin.

Musikene eta Juan Carlos Perez

Sevillako taldea Imanol Larzabal Aretoko goiko solairuan ikusten nuen bitartean Juan Carlos Perez nuen buruan. Nolatan sartu zara/zaituzte Musikeneko kakanahaste horretan, gizona? Zu artista bat zara, ez duzu balio kudeaketa lanetarako. Pozik hartu dut Juan Carlosek lan hori utzi izana. Ez da bere esparrua. Gusturago hartuko dut Suso andereak zuzendaritza utzi duela jakiterakoan. Denok zure kontra daudenean, andrea, errua ez da besteena.

Akanpadak

Hasi al da #spanishrevolution ? Ez dakigu baina albiste ona da maiatzaren 15ak ekarri duena. Bazen garaia beste belaunaldi bat kalera ateratzeko. Horregatik bakarrik balio du honek guztiak. Balio du ere boterean dagoen jendea urduri jartzeko.

Larunbatean pasa nintzen Bulebarreko akanpadatik. Nire ustez, gazte jendeari dagokio bertako lidergoa. Beraiek dira gurditik tiratu behar dutenak. Gainerakook bigarren maila batean egon beharko dugu, babesa eta laguntza emateko prest.

Bi hausnarketa: Ana Malagonen Akanpanden inguruko hausnarketak eta Gorka Julioren #acampadadonostia esperientzia eta proposamenak.

Reala

Datorren urtean ere Lehen Mailan arituko da talde txuri-urdina. Ea aurtengo denboraldia baino lasaiago den hurrengoa.

M22

Udal eta foru ordezkariak hautatzeko eguna Gipuzkoan. Urrundu egin da jendea alderdietatik. Eta beraiek jakin behar dute jada ez dela hain erraza dena kontrolpean izatea.

Graffitiak

Hauteskunde atari honetan Igor Rezola a.k.a. Dizebi elkarrizketatu du DVk.

Oso tipo interesgarria eta errespetu osoa merezi duen artista iruditu zait ezagutu nuen egunetik. Donostian egin berri duen akzio bat ikusi dut aste honetan. Blas Otero plazan izan zen. Kasualitatea? Seguruenik ez.

Semana a la carta, este apunte en castellano.

Untitled from hiru hamabi on Vimeo.

Bazkaldu aurretik, ordenagailua piztu dut korreoa jaitsi eta hainbat gauza egiteko. Twitter ere zabaldu dut eta orduan, zasta, izugarrizko berri txarra jaso dut. Rockdelux aldizkariaren kontuan zetorren notizia: Fallece Pedro San Martín de La Buena Vida. Auto istripuz hil egin dela gehitu dute ondoren.

Pedro ez nuen gehiegi ezagutzen. Hainbat kontzertutan egin izan dugu topo, baina behin edo gurutzatu ditugu hitz apur batzuk.

Ezer gutxi daukat esateko. Foteropanicoren argazkia itsatsi eta niri gehien gustatzen zaidan kanta gehitu, 2008an Poch handiari eginiko omenaldian La Buena Vidak moldatu zuen kanta. Viaje por países pequeños du izenburu. Ondo ibili bidai honetan, motel!

Pedro Martín, in memoriam, este apunte en castellano.

Ostegunean Juliano Mer Khamis zenaren figura gogoratzeko Arna´s Children filma bota zuten Donostiako Antzoki Zaharrean. Zisjordaniako Jenin errefuxiatu eremuan Julianoren amak bertako haurrekin eginiko lana hartzen du ardatz dokumentalak. Jeningo haur haiek, gazte bihurtuta, Israelen kontrako borrokan hil zirela ageri da ere dokumentalean. Jesús Torquemadak ondorengo solasaldian esan bezala, oso ondo erretratatzen du belaunaldi baten desagerpena, erdiak galdu baitzuen bizia.

Esan bezala, Torquemadak gidatu zuen Tamer Bidawi-ren eta Carmen Marti-ren arteko solasaldia. Tentsioa egon zen une batean, Fermin Muguruzak hartu zuelako hitza eta Juliano Mer Khamis integrismoak hil zuela esan baitzuen. Ez Israelgo Estatuak, baizik eta Jeningo integrista palestinar batzuek, Julianoren lana gustuko ez zutelako (berak hartu baitzuen amaren lekukoa).

Muguruzak gogorarazi zuen Hamas eta Al Fatah erakundeek gaitzetsi zutela atentatua, baina aretoan bildutako batzuei ez zitzaizkien gehiegi gustatu hitz horiek. Muguruzak bertako iturriak aipatu zituen, baita hainbat komunikabidetan agertutakoa ere.

Ostegunekoak duela urtebete Shai Carmeli-Pollak ekintzaileari Victoria Eugenian egin ziotena gogorarazi zidan. Dogmatikoak zirela esan nuen iaz. Ez dakit asko aurreratu duten azken urte honetan. Horrelako lagunekin jai dauka palestinarren kausak Euskal Herrian.

Gogora dezagun ekintzaile hau, lagunek egin dioten bideoarekin. Juliano Mer Khamis, in memoriam.

Integrismo, este apunte en castellano.

Auzitegi Konstituzionalak gaur gauean aterako duen epaiaren zain, Bildu inguruan batu den jendeak epe ertainera itxaropentsu egoteko arrazoiak dituela iruditzen zait.

1.- Pasa den larunbatean Arnaldo Otegi askatzeko manifestazioan egon zen ezker abertzaleko lagun batekin hitz egin nuen astelehenean. Oso pozik zegoen han ikusitakoarekin. Bere ustez, egoera zail honek balioko du ezker abertzaleko jendeak behar den bezala baloratzeko EAk eta Alternatibak emandako urratsa. Era berean, Bildukoak konpaktatzeko balioko duela zioen.

2.- Arnaldo Otegi. Osama Bin Laden garbitu zuten bezala ez badute berarekin akabatu nahi, halako batean presondegitik aterako da Arnaldo. Eta bere lidergoa ezbaian egon bazitekeen barrura sartu zutenean, ateratzekoan lider sendoagoa izango du ezker abertzaleak. Militarrak bere tokian jarri dituena, besteak beste.

3.- Ez da Bilduren arazo soila hau: demokrazia da gakoa. Eta Estatu Espainolaren demokrazia mailak koska bat behera egiten badu, independentistak egiteko makinak abiadura hartuko duelakoan nago.

Hiru ideia hauek bota nahi nituen Bakearen hiri... eta misilena! den Donostiatik. Misilen kongresu bat egun hauetan Donostian eta apenas dagoen informaziorik komunikabide nagusietan.

El tren de Bildu, este apunte en castellano

Dear JOR

Oraintxe irakurri dut zuri bidalitako azken gutuna. 2010eko azaroaren 20koa da. Egun hartan ere Oiartzunen ibili nintzen goizean, aitarekin. Gaur bezala. Gurasoekin kasu honetan.

Bi urte joan zaizkigu bai, Jamaikarako heriotz bidea hartu zenuenetik. Tamalez. Eta begiratzen diozu gaurkotasunezko gaiei eta badirudi dena berdin-berdin dagoela.

Den-dena? Tira, den-dena, ez. Adibidez, ETAren bide odoltsua amaitzear dagoela dirudi, nahiz eta batzuek, betiko Espainiaren seme-alaba, ez egon oso gustura. Lerro hauek idazten ditudan bitartean, Auzitegi Gorenaren 61. aretoko epaileen esku dago maiatzaren 22an Hegoaldean izango diren hauteskunde autonomiko eta lokalak demokratikoak izatea edo ez izatea.

1990. hamarkadako zure hainbat artikulu irakurrita, Felipe Gonzálezen bukaera garai haiekin konpara daiteke Espainiako gaur egungo egoera. Ditxosozko GALik gabe, hori bai. Baina burbuilaren garaiko ustelkeria puri-purian dago, 45 milioi biztanletik 5 milioi langabeziaren putzu beltzean bizirauten duten bitartean. 90. hamarkadako Alemania batuko datuak kopuru horretara iritsi zirenean, egoera oso larria ei zen; eta haiek 80 milioi biztanleko herria ziren.

Krisi latza bizi dugun bitartean, futbola da gaur ere herriaren opioetako nagusietako bat, baina orain ez da giro Barça eta Madrid erraldoiago bihurtu dituztenetik. Eskerrak atzo zure (gure) Realak mendean hartu zuela Barça ustez garaiezina. Eta horrela bi helburu lortu zituzten gipuzkoarrek: datorren urtean Lehen Mailan egoteko aukera eskuarekin ukitzea eta txapelketa berean 32 partida galdu gabe egotearen marka oraindik ere 80. hamarkadan liga irabazi gabe geratu zen talde txuri-urdinak mantentzea.

Seguraski ez zinatekeen hurbilduko Anoetara eta Alacanteko etxetik egongo zinen atzoko partida ikusten. Gustura. Ikusi behar ninduzun atzo Estadioan. Errealzale asko bildu ginen, baina baita Barçaren zale asko ere. Inoiz baino txistu gehiago jaso zituen talde kataluniarrak. Hausnarketa bat merezi du gaiak, baina beraiei dagokie hori, Barçaren direktiba eta zaleei.

Tira udaberria bada, behintzat. Neguaren amaieran abiatutako aldaketa giroa bizi da Ipar Afrikan eta gurean, azken bolada honetan, Haserretu zaitezte Stéphane Hessel-en liburuak astindu ditu bazterrak. Zu bezalako erretxindu baten Diario de un resentido social hura ezin ahaztu titulua leituta.

Ea gai garen lapur koadrila honi aurre egiteko. Kontatuko dizut.

Besarkada bat gero eta jende ezagun gehiago biltzen duen Jamaika horretara.

Iturri

Joan den astean notizia izan da Donostian El Jukebox-ek aipatzen duen sozialisten kartelarena. Aste bukaeran, La Vanguardiak Pixelaren artistak erreportajea publikatu du. Bertan azaltzen da Pascal Dangin berrukitzaile famatuena. Puntako argazkilariek ere Nueva York-en bizi den kortsikar honengana jotzen omen dute. New Yorker aldizkariak Pixel Perfect erreportajea egin zion duela hiru urte, 2008ko maiatzean.

Horretaz gain, Hany Farid forentse digitalaren aipamena egiten du Bartzelonako komunikabideak. Bere lana irudi faltsuak atzematea ei da. Etorkizuneko lanbidetzat jotzen dute eta Farid berak dio argazkiak publikatu aurretik aztertuko dituen teknologiaren bila dabilela.

Darmouth Unibertsitateko webgunean argazki manipulatuen galeria bat dago. Adibidez:

Fotografías manipuladas, este apunte en castellano.