Agur Lipus, agur Antzerkiola?
Gaurko Berrian Iñaki Ziarrustaren gutuna irakurri dudan arte, ez naiz gogoratu Ander Lipus komerianteak agur esan zuela pasa den asteko Argian publikatutako Nekea izeneko artikuluan. Penatuta irakurri dut berriro ere. Nekatuta dagoela dio Lipusek, behin eta berriro hasi behar izan dutelako 10 urte hauetan. Orain, berriro hasteko tenorea iritsi zaienean, ez duela indarrik aitortu du markinarrak. Jarraituko du, segiko dute. Zain ditzagun gureak! Animo Lipus! Animo Antzerkiola! Nekea
Badakit! Utopiaren ibaietan zehar gabiltzanontzat, nekea, ez da hitz polita. Baina, errealitateak utopiak baino gehiago agintzen du. Eta guztiok dakigu, osasuna erabat garrantzitsua dela edozein proiektu, ideia edota utopia aurrera eramateko. Ia hamar urte pasa dira, Antzerkiola sortu genuenetik. Nahi eta nahi ez, krisialdiak beharrezkoak direla diote. Hori bai, gure politikariei ez diegu inoiz entzungo euskal antzerkia krisian dagoenik. Bost axola politikariei euskal antzerkigintzaren alorrean ikerketak, sorkuntzak... duen eragina. Gaztetan Hertzainak taldearekin batera gogor eta ozen abesten nuen "Euskadin Rock&Rolak ez du inoiz, dirurik emanen". Hitz berdinak erabili antzerkiarekin edo, petralagoa al da antzerkilarion egoera? Izan ere, euskal eskuindar pentsamoldeko gobernu honi ez zaio inoiz interesatu kultura, eta are gutxiago kulturgintzaren berrikuntza politiko, sozial zein estetikoa. Herri honek armagintzan zenbat diru mugitzen duen kontuak atera behar! Gaur egungo herri aberatsak horrela aberasten dira. Mesedez, ez hitz egin, espiritualtasunaz, zuen Jaungoikoa aspaldi usteldu zen.
Argi dago sorkuntza artistikoak administrazioarekin oztopoak baino ez dituela izaten. Eta, zentzu honetan, profesionaltasuna eskatzen digute, baina hauen funtzionalitatea erabat amateurra da. Izan ere, ez dute ofizioa batere ezagutzen, eta ofizioaren beharrak are gutxiago. Gainera, Euskal Herrian ere, Espainian erabiltzen duten modelo berdinak erabiltzen dituzte. Herritarren benetako demandak guztiz ondo aztertu eta kontuan hartu gabe.
Estruktura hauetan ere hutsune asko ikusten dira. Adibidez, antzerki taldeok jaso dezakegun dirulaguntza jakina da ez dela sarritan nahikoa izaten. Izan ere, zertarako dirulaguntza jaso, gero ez badaukagu emanaldiak banatzeko aukerarik. Eta egia da, antzoki bakoitzak presupuesto batekin lan egiten du eta agian, presupuesto horietan bakarrik hilabetean ekoizpen bat edo bi ekartzeko aukera dauka, soilik. Azkenean sarea, arrazoi bat edota bestegatik konplikatu egiten da, eta norbere sortze lana ia ezerezean gelditzen da.
Nik, eta Antzerkiolan sortu genuen enpresarekin utopia bat bilatzen nuen, eta ez da posible izan. Ez zerotik, baina berriro hasi behar dugu, eta nekagarria da. Nire ilusioa, oholtza gainean antzerkia egitea da, eta ez enpresa bat sortzea.
Motibazioa galdu dut, ilusio barik nabil.
Aldizkari honetan ere gustura ibili naiz nire gogoeta xumeak nolabait aportatu nahian. Baina, agur esateko ordua iritsi da. Argiari nire esker ona ematen bukatu nahi nuke, eta nola ez, zuri, irakurleari. Inoiz ez nuen imajinatuko, iritzi artikuluak idatziko nituenik. Baina antzerkiak eta euskarak merezi du. Eskerrik asko guztiori, bihotzez. Antzerkian ikusiko gara. Nekeak erremedioa dauka eta.
Ander Lipus
Denok bat
Badago bihotza estutzen digun berririk. Domekan BERRIAko Hemerotekan irakurri nuena horietakoa izan da. Antzerkiola Imaginarioaren sortzaile Ander Lipusena zen artikulua. Idatzi horretan, kultura politikarien eskuetan dagoelako hariari tiraka, zera zioen: «Motibazioa galdu dut. Ilusio barik nabil». Zalantza barik, Lipusek kritikatzen zuenarekin bat gatoz kultura munduan gabiltzanok. Guk geuk erabaki genuen lubakietan bizitzea, barrikadaren lehenengo lerro horretan egotea. Lubaki horrek bizitza eman eta, batzuetan, kendu ere egiten digu. Barrikada horretan, Utopiaren barrikada horretan, askotan igartzen da bakardadea eta nekea, eta oso atsegina da Antzerkiola Imaginarioaren moduko gerrakiderik topatzea. Atsegina baino gehiago, ezinbestekoa da, nekearen gainetik jarraitzeko adorea ematen digutelako. Ez dut batere gustuko eroritako lubaki-kideei lurra ematea, eta dagoeneko erori batzuk ikusiak ditut. Ez dut beste bat ikusi gura. Euskal Herrian ezin dugu Antzerkiola Imaginario legezko konpainiarik galdu. Gehiegizko luxua da hori guretzat. Eurek eman dizkigutelako arnasteko arnasa, bidean jarraitzeko bidea eta amets egiteko ametsak. Geu ere Olivetti haietako mamu bat gara; geuk ere printze urdina izan gura dugu; geu ere Trotskiren lagunak gara; geuk ere Yuriren dantzari tinko jarraitzen diogu; eta geuk ez diogu au revoir esan gura. Silvio Rodriguezen kantan Bertold Brechten berbak zabaltzen ziren, eta Antzerkiolakoak azkenean aipatzen direnetakoak dira.
Iñaki Ziarrusta. Gaitzerdi Teatroko aktorea
Fantasia, beldurra, komikiak eta antzerkia Donostian
Larunbat arratsaldean jarri zen martxan Donostian Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren XVII. Astea. Hamazazpi edizio hauetan film bakarra ikusi dut: La matanza caníbal de los garrulos lisérgicos, Galiziako errealizadore batena, derrepentean hil zena handik urte batzuetara. Egun hartan kasualitatez sartu nintzen Antzoki Zaharreko aretoan eta ederto pasa nuen, baina ez naiz berriro bueltatu eta ez dakit zergatik.
Azken urte hauetan lan-harremanak izan ditut Asteko antolatzaileekin, erakusketa bat paratzen baitugu kultur etxeko areto batean. Aurten, Iñaki G. Holgado komikigilea izan da komisarioa eta Juan Luis Landa eta Marko Armspach komikilari euskaldunei buruzko lanak aukeratu ditu erakusgai jartzeko. Landa momentuko euskal komikigile onentsuena omen da eta Markoren lana ere aipagarria bide da. Honetaz ni baino gehiago daki E-gor lagunak eta hari egin kasu.
José Luis Rebordinos, Rebor, da zinema jaialdi honen zuzendaria eta aste honetan komunikabidetan atera da behin baino gehiagotan. Lehengoan entzun nion telebista lokal batean frikien defentsa egiten. Frikia, bere ustez, gauza bat pasioz bizi duen pertsona bat besterik ez da. Hori bai, beldurra ematen omen dio Reborri 30 ordu abonu bat lortzeko zain dagoen jendea. Eta badago horrelakorik. Oso jende jatorra izango da, baina ez dakit burutik sano ote dauden, dedio!
Sapatuan, Bataplan diskotekan egin zuten, gaueko 22:30etatik aurrera, lehenengo jaia eta, azken urteetan bezala, bertan egon nintzen garagardo batzuk edaten eta paretik pasatzen ziren pintxo bandejak hustutzen. Bista politta du diskoteka honek (badia, Santa Klara, hondartza…) eta debalde sartzea ere aprobetxatu beharra dago (jaialditik aparte, gaueko sarrera 12 eurokoa da).
Festara joan aurretik, Egiako Kultur Etxeko Gazteszena aretoan Malayerba teatro taldearen La razón blindada antzezlana ikustera joan nintzen. Patagoniako kartzela batean preso politikoen bizimodu latza arintzeko, Kixotearen istorioa kontazen zioten elkarri behin eta berriro. Bi aktore ordu eta erdiz eszenatokian. Obrak kritika onak jaso ditu zenbait jaialditan. Galdera: zenbat ikusle bildu zen larunbat gauean? 30 lagun.
Gauzek ez dute behar bezala funtzionatzen eta guztia ez da erakundeen errua.
Badaude gauza tristeagoak, Ezquiaga
Sustatun irakurrita enteratu naiz Diario Vascoko kazetariren bat ez dela oso abila izan Miguel Angel Lotina meñakarraren profila egiterakoan.
"Lotina aprendió castellano a los ocho años en la escuela, porque en su casa sólo se hablaba el euskera. «Mi padre nunca me habló en castellano. En mi vida se dirigió a mí en castellano y eso que sabía hablarlo. A sus hijos, siempre en euskera», recuerda. Aprendió euskera vizcaíno, que ya apenas se habla".
Oker ez banago, horretaz ari zen Asier Sarasua oharkabean pasa den donostiarzentrismoa apuntean. Niretzat donostiarzentrismo hutsalaren adibiderik behinena Mitxel Ezquiaga kazetaria da.
Noiz eraman du kazetari honek euskal abeslari bat, demagun Ruper Ordorika, telebista lokal batean duen saiora? Inoiz ez. Zergatik? Ideiarik ez, baina uste dut gehiago dela Mitxelen errua, Ruperrena baino (Ruper kendu eta jarri beste batzuk: Joseba Tapia edo Bide Ertzean, orain diskoa atera duten zenbait euskal musikari ezagun aipatzeagatik).
Gaur, tabernan kafetxo baten aurrean, bere zutabea irakurri dut eta Lotina "triste"a dela jarri du idatziz. Gutxi ezagutzen dut Lotina. Gizon langilea iruditzen zait, behe-behetik goi mailara iritsi dena, aita baserritarraren lan egiteko grina jaso duen gizona, ezina ekinez egina. Ez hori bakarrik: berak uste duena baino inteligenteagoa, ironikoa ere bai.
Ezquiagak, berriz, beste zerbaitetan nahi du guk jartzea atentzioa. Eta nire ustez benetan tristea dena da kazetari hau bezala, tronuan eserita dagoen jendea, agoantatu behar izatea.
José Manuel Naredo Donostian
Irrati kontuak gaur ere. Aspaldiko partez Herri Irratia piztu nuen atzo eguerdian, bazkaltzeko asmoz etxeratu nintzenean. Aurkezlea Alberto Gorritiberea zela esango nuke. Halako batean, José Manuel Naredo izeneko irakasle batek Donostian aste honetan, Zuzenbide Fakultatean oker ez banago, emango duen hitzaldia aipatu zuen kazetariak.
Jakina den gauza bat ere gehitu: Europan eraikuntza-lanak asko handitu direla azken urte hauetan, baina besteetan baino dezente gehiago Espainian (Frantzia, Alemania eta Ingalaterran baino porlan gehiago mugitzen da).
Parentesia ireki. Etxegintza esatea positiboa da, berdin eraikuntza-lanak: porlana mugitzea ez da izango egokiago gaur egun egiten diren sarraskiak kontutan hartuz? Itxi parentesia.
Porlan kopuruak aipatu zituen Naredok (izugarriak). Eta eredu hau gainbehera datorrela (ea egia den). Kezka: zer egingo dugu hainbat tokitan eginiko urbanizazio fantasma horiekin?
Gustatu zitzaidan esaldi hau: "Hay que hacer ciudad, no urbanizaciones". Eta ideia bera azpimarratu zuen solaskideak. "Hiria, herria, egin behar dugu, urbanizaziorik ez".
Ez nuen irakasle honen berririk eta interneten begiratzen egon naiz hau idazteko. Aurkitu ditut zenbait lotura interesgarri:
Mercado del suelo y plusvalías. Artikulua.
Ideas y propuestas para una nueva política del agua en España. Liburua.
Por una oposición que se oponga. Liburua. Trantsizio garaia ikuspuntu kritikotik. Hona hemen pasarte bat.
Valentzian emandako hitzaldi baten aipamena
Espainiako Ekonomi eta Ingurugiro Sari Nazionala lortu omen zuen 2000 urtean.
Orain bakarrik falta zait jakitea noiz den hitzaldia eta, ahal bada, bertara joatea. Ez dut behar den bezala begiratu interneten. Hori izango da kontua...
Urriaren 28ko eguneratzea: gaztelerazko pedradan kopiatu dut gaurko Diario Vascon Josean Blanco kazetariak eginiko elkarrizketa interesgarria.
Déjà vu eta Musikaren eraginpean
Gauean irratia entzutea gustatzen zait. Urtetan entzun ditut Espainiako kirol irratietako pope aho beroen saioak (José María García edo José Ramón de la Morena), baina jada ez nago prest. Beste bolada batez Radio Euskadiko gaueko solasaldia eta kirol saioa entzun izan dut, baina kirolaren eta prozesuaren gurpiletik atera nahi dut ordu horietan.
Gazte nintzeneko ohiturara bueltatu naiz: orduan, Herri Irratiko Forkiren musika tartea entzuten nuen, "Azken furgoia", baita Euskadi Irratian aritzen zen Jon Sanzen "Paretari begira" irratsaioa ere. Orain deskubritu dut Déjà vu, Susana Mujikak gaueko 23:15etatik aurrera Euskadi Irratian egunero gidatzen duen ordu eta hiru laurdeneko irratsaioa. Joxe Aranzabali esker izan nuen haren berri eta halako batean sintonizatu egin nuen. Geroztik, behin baino gehiagotan entzun dut.
Orokorrean, irratsaioaren tonua egokia iruditzen zait. Gustuko ditut Lander Garroren interbentzioak (Ikea-ara joateagatik lotsatuta: masa sentitzeagatik) edo Estitxu Fernandezenak (nahiz ez izan Traperoa bezain zalea). Barkatuko didate gainerako solaskideek, baina oraindik ez ditut ikasi denen izen-abizenak.
Déjà vuk badu ere "Blogesfera" izeneko tartea eta bertan euskal blogosferatik hartutako pasarteren bat irakurtzeko ohitura dute.
Triste nago, berriz, ordu erdi kendu diotelako "Musikaren eraginpean" saioari, Asier Leoz kazetari finak aurkezten duena. Lehen gaueko 21:05etatik 22:00etara zena, ordu erdikoa da denboraldi honetan, astelehenetik ostegunera. Iaztik jarraitu dut kazetari honen programa eta lana ondo baino hobeto egiten duela iruditu zait. Lastima, beraz, aldaketa hori. Dena dela, ostiraletan, pare bat orduko saioa egiten duela esan didate.
Irakaspena: gutiziak prestatuz gero, euskaldunak ere gai gara delicatessenak dastatzeko, beraiekin gozatzeko.
Post scriptum: norbait animatzen da hemen kontatzera profesional hauek irrati publikoan dituzten lan baldintzak? Asier autonomoa dela esango nuke. Susana ez dakit. Eta besteen egoera nolakoa da?
Post scriptum plus: Dani Arizalaz idatz nezakeen ere, baina ederto bete du alde hori Hamaika ikus-entzuteko jaioak blogak.
Zaindu maite duzun hori
Azken boladan tokiko eszenari dagozkion zenbait berri pozgarri jasotzen ari naiz. Horietako bi aipatuko ditut hemen: bata, "Arto Artian" ekimena da eta bestea, "support your local scene".
Arto Artian
Arto artian ekimenak diskoak argitaratzeko asmoa du eta osatu du dagoeneko lehen katalogoa.
Egitasmoaren aurkezpena zorrotza da, zorrotzegia nire gusturako: "90 hamarkada Eskual Herritan, kontu zarrak berritzen kalea bizirik zen oraindik. Orwellen 1984ko amesgaiztoa urruti zenean, ordenagailuak, jende helduagoaren tresna -ez oraindik herriaren opio-, borrokak kalean zirauen eta ezinezkoa zen beste era batera izatea. ‘Dirurik ematen ez duen rockanrolla’ bere buruaren parodia izatera pasa zen; Kortatutik Negu Gorriakera; eta Donosti inguruko norbaitzuk verano azul leloa asmatua bazuten ere, urruti zen oraino Loreak Mendiaken hutsalkeria, urruti Kukumuxuren arrakasta komertziala. Garraxiak zentzua zuen artean. Zaratak jateko gordinegia zirudien, moldagaitza. RRVaren azkenetan, abestitako hitzak sozialak-politikoak ziren ezinbestean. Sinistea baino, izatea zen kontua, aukeren aurretik zen pragmatismoa. Guk ere izatea erabaki gendun".
"Musika txikiak eta eskulanak banatzeko katalogoa da. Ez dago musika estilo jakin batean oinarritua, bere helburu nagusia gure inguruotako zenbait artista interesgarriren eta pertsonalen soinu-lanak sustatu eta banatzea da. Hemen aurkezten ditugun lanak nagusiki auto-ekoizpenak eta diskoetxe txikiek argitaratutako grabaketak dira. Hain zuzen, izaera horiek dituzten mugak gainditu nahi ditugu, sei hilabetero argitaratu ditugun katalogo honekin".
Gutural, Gutariko Bat eta Akauzazte taldeen berrargiltapen bana aurkeztu dute CD euskarrian.
Support your local scene
Hots, Love of 74 lagun ipurterrearen ahalegin berria.
Nik proposatu nion Ruper Ordorikaren kantu batetik hartutako esaldia erabiltzea euskaraz, Zaindu maite duzun hori, baina berak beste bat aukeratu du: Gertuko kultura ikus ezazu.
Itzuliko dut Lok apunte horretan dioena: "Estadioetan eskaintzen diren kontzertuetara goaz, baina ez dakigu ezer gure herrikideen soinuetaz. Jende asko biltzen dituzten gauzak, kanpokoak, erosoak, handiak ditugu gustuko. Eta gertukoa ahaztu egiten zaigu".
"Inor ez da bere auzoko, plazako edo herriko kultur jardueretara hurbiltzen. Inork ez du egunkaria hartzen eta izen arrarodun talde batek taberna zulo batean eman behar duen kontzertura joateko ipurdia mugitzen".
"Inork ez ditu bi ordu ematen kultur etxe baten areto nagusian ezagutzen ez duen antzezlana ikusteko, baina ez dago problemarik egunero bi ordu telebistaren aurrean pasatzeko. Inor ez da sartzen erakusketa areto batean inguruko tipo batek bertan paratu dituen Ugandako argazkiak ikusteko".
"Inork ez du arriskurik hartzen eta ez da gai lurralde berekoa den artista baten eskultura areto batean ikusteko".
"Horregatik sortu dut Support your local scene. Parte hartu zure komunitatearen ekitaldietan, agertu, iritzia eman, haserretu hala nahi izanez gero. Baina kexatu ere kultura (lokalaren) hilzori egoeragatik, jendea joaten ez delako, espaziorik ez dagoelako eta gizartearen nagikeriagatik".
Egilea: Love of 74
"Gu hasiko gara ikusten dituzun irudi hauen eranskailuak egiten (ingelesez eta gazteleraz ere) eta kalean itsatsiko ditugu. Gauza bera egin nahi izanez gero, eskatu guri. Edo segi kultur ekitaldi batera. Agendan begiratuz gero, ziur topatuko duzula gustuko gauzaren bat".
Loretopetik (VII) Bertakoak vs. kanpokoak
Irutxuloko Hitzan urriaren 18an argitaratutakoa.
Realaren antzera, lo geratzea erabaki du gizarte honek. Biktimaren papera jokatzen ikasi dugu eta, primeran moldatzen garenez, bertan goxo gaude.
Biktima izateak badu berarekin beste ondorio bat: etengabe kexatzearena. "Dena da kaka zaharra". Ondo. Demagun hori horrela dela, kaka erraldoi baten gainean gaudela eserita. Kexatzeaz aparte, zer egiteko gauza gara? Esango dizuet: ezer gutxi! Berdin-berdin jarraituko dugu eguneroko hipotekak pagatzen, ez bakarrik bankuekin etxebizitza ordaintzeko sinatuta ditugunak.
Gainera, bertakoak vs. kanpokoak sua piztea erabaki dugu beste behin. Eta ez zait batere gustatzen. Izan ere, lagun batek dioen bezala Kovacevic bertakoa da, hemen egiten duelako lan eta hemen bizi delako (irakurri Gernikako Estatutua).
Nire eguneroko bizimoduan ohikoa den taberna batean kamarero falta dute, udan zerbitzu gutxiago eskaini behar izan dituzte gabezia horregatik. Aurreko batean zerbitzari batek zioen kanpoko langileak ez direla gu bezalakoak. Ez horixe!
Handik gutxira, beste taberna bateko ugazabak esan zidan kanpokoek hemengoek baino laguntza gehiago zituztela. Horiek arauaren salbuespen izango zirela ihardetsi nion. Hark ezetz, iturri onetik zekiela berak hori.
Langileak ere kezkatuta gaude: kanpokoek hemengoek baino soldata kaskarragoak onartzen dituzte eta hori denen kalterako da. Jopelas! Goazen denon lan baldintzak hobetzera. Prest gaude? Ez.
Mataróko lagun batekin egon nintzen berbetan aurreko batean. Kataluniako herri honek 116.000 biztanle inguru ditu. Zifra ofizialei erreparatuz gero, etorkinak (gaur egun etorkin kondizioa dutenak) populazioaren % 20 dira (laguna bizi den auzoan % 30). Gehienak magrebiarrak, portzierto.
Donostia. 2005eko datuak. Erroldan izena emandako etorkinen kopurua % 4,6koa da (% 1,1 da Europar Batasunekoa). Konparatu datu hauek goiko paragrafoan botatakoekin. Badago alderik, ezta?
Denok dugu barruan arrazista bat. Ezin duguna da gure oinarrizko sen hori puzten utzi. Arrazakeria albo batera utzita, arrazionalizatu ditzagun gure beldurrak. Eta, batez ere, etsaia zein den argi izan dezagun.
Post Scriptum: Boris Matijas kazetariak serie polita osatu du etorkinei eginiko elkarrizketekin.
Jackie; Eva; Childo; Eric; Silvia, Mohamed eta Willy; Jean Pierre; Moustafa; Khaoula; Su Quin; Sasha eta Jelena; Ghassan.
Urriaren 21ean gaurkotua: Mataroko nire lagunak, Mariak, bidali dit pdf lotura herri horretako datu ofizialen berri zuzena izateko. Berak dioenez, hark emandako daturen bat aldatzen da, baina aldaketak ez du nik esan nahi nuena desitxuratzen.
Erakusleihoa urria-abendua 2006
Propaganda. Prentsa-oharretik egokitutakoa.
2004aren hasieran Ernest Lluch Kultur Etxeak abian jarri zuen Erakusleihoa programa. Hilean behin, arratsaldeko 19:30etan, areto nagusian esperimentatzeko asmoz sortutako formatu txikiko ikuskizunak aurkezten ditugu. Emanaldiak dohainik izaten dira.
Denbora tarte honetan 19 ikuskizun programatu ditugu: Uztail Oparo Ostean (Harkaitz Cano, Igor Calzada eta Oianko Txoperena), Tüsüri, Tzesne, Esqalera poésika, Xabier Erkizia, Pako Aristi, Yolanda Castaño, Mugaldekoak (Edu Zelaieta, Beñardo Goietxe eta Raul Garcia), Itzalak (Iban Zaldua, Jabier Muguruza eta Roberto Yaben), Gaizka Sarasola, Zura, Antzerkiola Imaginarioa, Ahulkiak (Harkaitz Cano, Patxi Santamaria eta Itziar Lamuedra), Larrujolearen semena, Iglu (Joseba & Maddi Irazoki), Ez Ezetz & The Uk ezin, Bilbo Dub Jukebox (Paddy Rekalde), Emetik bertso-kabareta eta Arrotz Begi bertso-trama.
Denboraldi berriari hasiera emateko, urriaren 19an Erloju Lehorrak ikuskizunaren azken saioetako bat ikusteko aukera izango duzue. Bertan, Mikelazulo elkarteko kide diren Idoia Beratarbide (pintura), Antxon Gutierrez (musika) eta Oier Guillan (hitzak) egileek hartzen dute parte.
Poesiak, narrazioak, musikak eta pinturak bat egiten duten lan honen asmoa da, umorea baztertu gabe, pertsona orok bizitzan dituen erabaki behar eta inflexio puntuen inguruan gogoeta egitea. Egunerokotasunean gauzatzen diren utopia propioen aldeko borroka txikiak, amets handiak eta kontraesan gertuak aurkitu ditzake bertan ikusleak, zortzi pertsonaiaren istorioak eta zortzi poemetan barrena.
Azaroaren 16an, berriz, Julia Cristina musikariak "Viéndola venir" ikuskizuna estreinatuko du. Dulce Chacón, Flavia Company, Chantal Maillard, Cristina Peri Rossi eta Eli Tolaretxipi poeten lanak musikatu ditu, besteak beste. Emanaldiari jarri dion azpititulua "exaltaciones de la subjetividad" da.
Urtea amaitzeko abenduaren 14an Karmelo C. Iribarren poeta donostiarraren irakurraldia izango dugu.
Strubell eta euskaldunak
Herenegun ikusi nuen Zabaldun elkarrizketa potoloa egin ziola Bartzelonako Euskal Etxeko norbaitek Toni Strubelli. Atzo kanpoan egon nintzen egun osoan, baina gaur goizean irakurri ondoren, Tonik dioenak merezi duela esan dezaket.
Hori bai, ez nago ados bere ikuspuntuarekin: haren iritziz, eta laburbilduz, euskaldunok kataluniarrek baino hobeto defendatzen ditugu erroak. Nik, berriz, hemengo zero akats herria ez dut ikusten eta hango intxaurrak, urrutikoak agian, gureak baino ugariagoak eta hobeak direla uste dut. Egia da bi errealitateak ondo baino hobeto ezagutzen dituela Tonik.
Elkarrizketa goitik bera jarri dut gazteleraz hemen. Gauza bat aipatzearren, ondorengo hau aipatuko dut. Blogariak galdetzen dio Correllenguari buruz, hango Korrika, eta hau erantzuten du Tonik:
"Eta arrakastatsua da gainera. Baina horri buruz ez du La Vanguardiak ezer esango. Euskal Herrian, Diario Vascok berak ere lehen orrialdean aterako du, errealitatetik at geratuko da bestela. Euskaldunek gaitasun ikaragarria duzuelako, militantziatik abiatuta, gizartea aldatzen duten gauzak sortzeko. Ikastolen sarea izan daiteke adibide on bat".
Diario Vasco aipatu duenez, duela urtebete Gipuzkoan konpetentzia egiten saiatzen ari den periodikoaren ohitura txar bat ekarri nahi dut hona gaur. Noticias de Gipuzkoak badu jende askok, nik tartean, irakurtzen duen koadrotxo bat 3. orrialdean, "¿Sabía que…?" izenekoa. Askotan, irakurri ondoren, pentsatu dut zer nolako txorakeriak jartzen dituzten. Gaurkoa, berriz, Diariok eta Correok ez lukete hobetuko:
"¿Sabía que… en un restaurante de la Parte Vieja donostiarra, Javier Clemente lanzó una apuesta a sus compañeros de mesa a que la Real bajaba a Segunda y nadie se atrevió a aceptarla?"
Niretzat horrelako txutxumutxu merkeak publikatzea kalte egiten dio, lehenik eta behin, hori argitaratzen duen komunikabideari; bigarrenik, ez du ezer aportatzen; hirugarrenik, Vocento taldearen giputxiak vs. bizkaitarrak tradizioa kaskarrenaren adibide onenetakoa da…
Eta hementxe geratuko naiz. Ez dut bide honetatik jarraitu nahi...
Badatoz
-Gero eta jende gehiago dator kanpotik.
-Bai, horrela da, baina oraindik oso gutxi dira.
-Hemengoei ematen ez zaizkien laguntzak jasotzen dituzte beraiek.
-Ez dut uste horrela denik.
-Bai, gertutik ezagutzen dudan kasu bat kontatuko banizu...
-Noski, beti egongo dira salbuespenak.
-Hemengo jende askok ez du eskatzen laguntzarik.
-Lo daudelako.
-Lotsa dutelako.
-Berdin zait. Mundu globalizatuan bizi gara. Onerako eta txarrerako.
-Nik ez ditut gauzak horrela ikusten. Hemengoei esku bat bota behar zaie.
Nahikoa zela erabaki dut. Hemengoak vs. kanpokoak sailkapena ez dut nik ulertzen.
Hau da, lagun batek dio Kovacevic bertakoa dela, hemen bizi eta lanean ari delako.
Atzo, Mataróko lagun batek esan zidan 116.000 biztanleko herri horretan % 20etik gertu dela etorkin (datu ofizialak). Mariak dio bere auzoan % 30etik gora.
Badatoz, badatoz, tse-tse; badatoz, badatoz, tse-tse.
