Heroi berria
Dear JOR:
Pasa den asteburuan, goizaldean, kabroi batek bikotekide ohia erail zuen Irunen. Malamaneran. Betiko moduan. Auto istripua eragin zuen aurretik, kotxetik aterarazi eta labana sartu ondoren haren biziarekin bukatzeko. Ez da gertatzen den lehen aldia eta, tamalez, ez da azkena izango.
Kontatzen dutenez, pertsona batek aurre egin zion hiltzaileari. Zenbait komunikabide eta agintarik heroi tratamendua eman nahi diote gizon honi. Are gehiago, "heroi bat dugu lantegian" lelodun kartela jarri omen dute fabrikan. Jesús Neira berria ere irakurri nuen igandean.
Gogoan izango duzue Bartzelonan, duela hilabete batzuk beste tipo tontolapiko batek metro-bagoi batean neska gazte bat jipoitzen harrapatu zutela bertako kamerek. Mutil bat ageri da eszenari begira, geldi. Koldartzat hartu zuten askok.
Baina unea iritsitakoan, auskalo zein dagoen plazara ateratzeko pronto: barruko koldar handia edo barruko heroi ttikia? Batek daki!
Zuk idatzita utzi zenuen "Todos no somos Marta" artikulu zentzuzko eta egokia. Komunikabideetan oihartzunik ez duen zenbat injustizia dagoen munduan eta a zer nolako beharra duen gizarte eri honek heroiak sortzeko.
Zaindu!
Javier Ortiz in memoriam, Bilboko Hika Ateneoan
Dear JOR:
Ez naiz ni pasa den ostiralean Bilboko Hika Ateneoan Josu Torrek, Juan Zubillagak eta enparauek antolaturiko omenaldiaren kronika egiteko pertsonarik egokiena seguruenik (ekitaldian parte hartu nuen eta horrek begirada distortsionatzen du).
Ane, Charo eta lagun piloa hurbildu zen lokalera (eta ez ditut izen-abizenak aipatuko, asko eta asko kanpoan geratuko direlako). Taula gainera igo zirenen aipamen soila egingo dut.
Norbaitek zure argazkien muntaia egin zuen, eszenatokiko atzeko aldeko pantailan botatzeko. Gainera, Jamaikarako bidaian eramandako botikinean sartuko zenituen musika kantu ezinbestekoak jarri zituzten ekitaldia girotzeko.
Josu Torre aritu zen aurkezle eta gidari lanetan. Gero, Javier Vizcaíno gonbidatu zuten hitza hartzera. Mikrofonoa oraindik entxufatu gabe zegoen eta ez nituen haren hitzak behar diren bezala entzun, baina tripetatik hitz egin zuelakoan nago. Ez ote zuen bere etorkizun profesionalaz zerbait garrantzitsua esan? Hori iruditu zitzaidan, baina gero ez nion ezer galdetu horri buruz.
Gero ni igo nintzen, zu bezala: papera beti gertu. Bukaeran begiak busti egin zitzaizkidan eta ahots dardartiaz amaitu nuen.
Pedro Garcia Larraganek sentsazio hori areagotu egin zuen Ez nau izutzen negu hurbilak kantaren bertso batzuk abestu zituenean eta ekitaldiaren amaiera Juan Zubillaga aka Zubi handiak egin zuen. Honek kontatu zuen zenbat erokeria egiteko gai zinen gustuko musika eskuratzeko.
Bukaeran, nahi zuen orok izan zuen mikrofono aurrean berba egiteko aukera. Bi lagunek erabilera zuten aukera hori: lehenaren izena ahaztu egin dut, barkatu, eta bigarrena Martin Barriuso izan zen.
Bertan zerbait jan eta edan ondoren, bildutako batzuk Bere Bar tabernara joan ginen: oso ondo hartu gintuzten, nahiz eta esandakoa baino jende gehiago hurbildu. Ezin izan genuen Khalid Amzir agurtu, baina hurrengo batean lehenago abisatuko dugu.
Kronikatxo hau Rafa Berrio lagunaren kanta batekin amaitu nahi dut, ekitaldiak iraun zuen bitartean burutik kendu ezinik izan nuena. Abestiaren izenburua Absolución da. Zuregatik, Javier, baita guregatik ere.
Agur, JOR
Maiatzaren 31ko eguneratzea: aste honetako egun batean konturatu nintzen, kronika honetan ez nuela aipatu Josuk Verónica Portellek bidalitako testu bat ere irakurri zuela, Portellek ezin izan baitzuen joan ekitaldira. Barkatu, Verónica.
Agur Ibarretxe, kaixo López
Dear JOR:
Atzo gertatu zen denok espero genuena: Ibarretxek agur esan zion lehendakari karguari (baita, bolada batez, gutxienik, bere karrera politikoari ere) eta Patxi López izendatu zuten haren ordez. Ez dut astirik izan atzokoa behar bezala jarraitzeko, baina, gauean, egunean zehar gertatukoaren berri izandakoan, burutik pasa zitzaidan lehen gauza izan zen: zer idatziko luke gaur honetaz, Ortizek? Hau da, aurrekoan Jose Saramagok zu agurtzeko idatzitako testuan izandako burutazio bera.
Gero, Ibarretxek politika utziko duela jakiterakoan, pentsatu nuen ea zurekin gogoratu ote den azken egun hauetan. Ez dut ezer idatzita ikusi inon, baina igual niri pasa egin zait eta Juanjo zutaz oroitu da nonbaiten.
Patxi López, lehendakari. Bale. Sustatun irakurri dut Sarrionaindia, Saizarbitoria eta Onaindia aipatu zituela diskurtsoan. Ederki. Garan irakurri nuen, noizbait Kortaturen Sarri, sarri kantarekin dantza egin izan duela. Ondo da.
Pena hartu nuen Ibarretxeren agur hitzak entzundakoan, baina Eneko Olasagastik eta Joserra Garziak Argian azken aste hauetan idatzi dutenarekin bat nator: ez dela munduaren akabera izango. EAJk utzi behar zituen Ajuria-Eneako alfonbrak eta beste bati tokia utzi. Bai, badakigu nola gertatu den hau dena, baina orain esateak ez du balio. Lehenago egin behar zen zerbait.
Portzierto, zure webgunea berritzen ari gara. Bi atal berri sortu ditugu:
"Desde Jamaica", egunero zure testu zaharren bat errekuperatzen ahaleginduko gara.
"Tributos": zutaz jendeak idatzitako testuak jartzeko asmoa dugu, (nahiz eta zuri, agian, izen hori ez gehiegi gustatu).
Besarkada bat, JOR.
Hainbeste maite genuen Javier
Hogeita lau ordu pasa dira jada Javierren heriotzaren berri jaso nuenetik. Mundu honetan pertsona izateko soilik hogeita lau ordu behar baldin badira, beste hainbeste beharko dira ba pertsona hil dela egiaztatzeko, ezta?
Eta bai, horrela da, Javier Ortizen webgunean ez dago jada normalean goizeko 6:00etan egoten zen eguneko artikulua. Joan aurretik idatzitako obituarioa dago, Jamaika-Itakan elkar ikusiko dugula dioena (oraindik irakurri ez dudana) eta Europako hauteskundeei buruz Público egunkarira bidalitako azken artikulua. Beno, eta ia 200 elkartasun mezu. Hauek ere ez ditut irakurri, baina egongo da aukera lasai-lasai irakurtzekoa.
Azken egun hauetan atzoko albiste txarra edozein momentutan gerta zitekeela hasia nintzen barneratzen. Hilabete luze egina zuen jada ospitalean eta haren osasun egoerak ez zuen buelta hartzen. Baina gero desorduetan esnatzen zaituen telefonoaren txirrinak ematen dizu lehenengo abisua: zerbait gertatu da. Eta albisteak ez dira onak.
Atzo gauean Haile Gerima zuzendari afrikarraren Teza film luze eta kitzikagarria ikusten egon nintzen Victoria Eugenian. Zuzendari hau Javierren adinekoa da, gutxi gora behera, eta bere herriaren historia kontatzen digu herrira bueltatu nahi duen medikuaren ikuspuntutik. Haile Estatu Batuetan bizi da, Washington-en. Han bera tokiz kanpo dagoela esan omen zuen prentsaurrekoan, etxeko altzariak sutetik salbatu nahian. Asmo bakarra bere herriaren historia kontatzea omen. Edo bakarrik Hollywood-ek izango al du ba kontatzeko eskubidea?
Javierrik gabe, orain nork kontatuko digu berak bezain ondo gure inguru hauetan, eta munduan barna, gertatzen ari dena? Umezurtzago nago ni atzodanik. Aita bat, osaba kabroi bat, lagun handi bat galtzen dut. Jada ez da berdin izango. Berarekin gozatzeko zientoka artikulu geratuko bazaizkigu ere.
Orain bezala triste gaudenean, beti izango dugu Javier Vizcaínorekin 2004an izaniko solasaldia entzuteko aukera. Gertuko Javier baitago hor. Lagun batekin berbetan. Gertutik ezagutu izan dugunok ikusten genuen bezala. Lastima.
Hainbeste maite genuen Javier. Hainbeste maite zaitugu. Hainbeste maitatuko zaitugu.
Adiorik ez, Javiertxo.Carlinen zurrunbiloan
Asteartean John Carlin idazle eta kazetariaren solasaldi ederra entzuteko aukera izan genuen Donostiako Ernest Lluch Kultur Etxean. John aurkezteaz gain, Jesús Torquemadak bertan bildutako jendeak egiteko zituen galderei paso eman zien. Elkarrizketa asko eskaini zituen egun horretan Carlinek. Bat aipatzearren, Hego Afrikako hauteskundeen eta Euskal Herriko gatazkaren harira, Iñaki Sotok egin eta Garak argitaratutakoa.
Carlin beste liga batean dago jada, baina, ikusi nuenagatik, tipo jatorra ematen du. Beste liga batean dagoela diot, bezperan Bartzelonako Lionel Messi jokalaria elkarrizketatu baitzuen eta pasa den hilean zenbait egun pasa baitzituen Hego Afrikan bere liburua oinarri hartuta egiten ari diren filmaren errodajean. Protagonistak ez dira nolanahikoak: Morgan Freeman izango da Mandela eta 1995ean Hego Afrikan ospatutako lehiaketa irabazi zuen Spring Boks talde txapelduneko kapitainaren rola jokatuko du Matt Damonek. Hori gutxi balitz, zuzendaria Clint Eastwood da.
Oraingo planak betez gero, pelikula urte bukaeran estreinatuko da Estatu Batuetan eta bizpahiru hilabete beranduago Europan ikusteko aukera egongo da.
Hori, txerri gripeak edo krisiak (biek ala biek, agian) gurekin bukatzen ez badute...
Amaitu da Erromako oporraldia
Azkenetako mezuren batean aipatzen nuen oporrak hartu eta Erromara gindoazela apirilaren hasieran. Hilaren 2an hartu genuen abioia Hondarribian Madrilera joateko. Handik Fiumicinora. Booking.com zerbitzua erabiliz, ostatu hartu genuen Hotel Brasile izenekoan. Ez dago txarto. Terminiko tren geltokitik eta Piazza Reppublicatik hamar minutura dago, gosaltzeko ugari eta ohe ederra genuen. Garesti samar, hori bai, baina Aste Santuaren atarian Erroman ostatu hartzea ez da merkea.
Aipatu dut ederra zela ohea. Probatu genuen, bai. Apirilaren 6ko gauean lurrikara egon zen L´Aquila herrian. Goizaldean esnatu egin gintuen ohearen mugimenduak, norbait gu kulunkatzen ahalegindu izan balitz bezala, eta armairuko pertxen hotsak (kasu honetan, haizeak mugitu izan balitu bezala).
Seko lo geratu ginen berriro eta hurrengo egunean etxeko deiek eta SMSen bidez jakin genuen zer gertatu zen. Vaticanoan nengoen lehen SMSa jaso nuenean eta lehenengo deia Piazza Spagnatik erantzun genuen. Harritu naiz nolatan gaur egunean ezer gertatu izan ez balitz bezala jarraitzeko abildade landua dugun. Segi diru makinari eraginez.
Gidari lokalak izan ditugu (hemengo lagun bat eta Italiako hiriburuan bizi den bere andregaia) eta horrek aukera asko ematen ditu hiria hobeto ezagutzeko. Asko gustatu zait Erroma: tamaina aproposekoa oinez ibiltzeko alde batetik bestera.
Ostiralean etxera etorri aurretik, azken bi egunak Viterbon pasa ditugu, B&B Dei Papin, bed & breakfast polit askoan. Herria Erdi Aroan Aita Santuen oporgune izandakoa da eta ardo onak edan ditugu hango pare bat tokitan. Jan ere ederki jan dugu.
Argazkiak flickr-eko nire kontura igotzeko komeriak ditut, baina batzuk igo ditut behintzat. Apaiz sotanadun gutxi ikusi ditugu, baina harrobi hori ez da agortzen. Berdin korte kontserbadorea duten Espainiako neska-mutil gazteen harrobia ere. Etxetik uniformearekin ateratzen direla dirudi.
Ah! Apirilaren 4an CGIL sindikatu italiarrak manifestazio nazionala antolatu zuen Erroman krisiaren kontra. Eta guri hotelean ahaztu argazki kamera. Jendetsua, koloretsua, zaratatsua izan zen martxa.
Aurkitu dut bideo bat Interneten apirilaren 4ko manifestazioaren ideia bat egiteko:
Radio Euskadiren World Cafe Donostian
Pasa den urtean Bilbon egon ginen Radio Euskadik antolaturiko World Cafen. Oraingoan, irratiak hogeita bost urte bete dituenaren ospakizunak amaitzen ari direla, Donostiara ekarri zuten mahaien atarramentu hau.
Ez dakit zenbat jende elkartu ginen Kubo handiaren tripen barruan. Eguraldi iragarpenak ez ziren onak eta barrualdean egitea erabaki zuten. 10:30ak aldera iritsi nintzen Auditoriora. Ashet-ekin egin nuen topo atarian eta berarekin sartu nintzen barrura.
Bizkaian txuri-gorria bazen nagusi, hemen txuri-urdina. Euskadi Irratiko Amarauna saioan sartu-irten txikia egin nuen Edurne Ayusoren eskutik. MQP irratsaioko kolaboratzaile eta entzule batzuk agurtu nituen gero: Carlos Vilches, Iratxe Molinuevo, Elena Rosales, Juantxo Agirre, Imanol Querejeta eta Jabier Muguruza lehen taldekoak; Iñaki Murua, Mikel Eztabai, Gernikako Mikel, bigarrenekoak.
Mahaia aukeratu ondoren, konturatu nintzen Bilbon nirekin egondako Mertxe zegoela eserita mahai berean. Berarekin batera Soraluzeko lagun bat, Marifran. Handik gutxira, Zarautzko bi ahizpa gehitu ziren taldera: Arantxa eta Isabel.
Bigarren taldea Gernikako Arimak, Etxalargo Ixabelek, Legazpiko Aitorrek eta Eibarko Marikarmenek osatu zuten. Marikarmen, asko hitz egiteaz aparte, arrapaladan joan zitzaigun bazkaltzera. Komentuetako gauzak.
Hirugarren mahaia osatzeko zailtasun gehiago izan genituen. Urretxuko Karmele eta biok geunden mahai-inguruan jarrita, Eibarko lehengusin koadrila gerturatu zenean: Mariasun, Karmen, Maribel eta Ermuan bizi zen Pilar.
Bilbokoa hobeto antolatu zutelakoan nago. Han, Donostian ez bezala, mahai bakoitzak zenbaki bat zeukan, baita eserleku bakoitzak ere. Horrela, garbi zegoen bakoitzak nora joan behar zuen txanda aldaketan. Atzo, berriz, horrek ez zuen hain ondo funtzionatu.
Ondo pasa nuen. Hori bai. Hona hemen atera nituen argazki gutxi batzuk. Kronika gehiago: Mikel Agirregabiria, Iñaki Murua, Iratxe Molinuevo...
Senperena and cia
Ostiralean Joserra Senperenak Lugaritz Kultur Etxean aurkeztu zuen duela urtebete ateratako Dardaren interpretazioa diskoa. Pianista bikaina da loiolatarra eta eskarmentu handia du beste musikariekin batera aritzeko orduan. Aldiz, kosta egiten omen zaio lehenengo planoan aritzea. Barikuan Hasier Oleaga (bateria) eta Gonzalo Tejada (kontrabaxua) izan zituen laguntzaile.
Emanaldi gupidagabea izan zen (zentzu onean, noski): kanta guztiak bata bestearen atzetik joan ziren, inolako etenik gabe. Amaieran, Harkaitz Cano igo aurretik, denak aurkeztu zituen Joserrak eta Gereziak irakurri zuen Lasarteko poetak. Kronika egin du Juan Luis Etxeberriak Diario Vascon: Poemas negros.
Larunbat iluntzean, berriz, Arteko Galerian egon zen Senperena. Kasu honetan, Rafa Berriorekin batera amaiera eman zion Lieder lan kolektiboaren erakusketari. Kanta haiek entzuten nituen bitartean aurreko koadroak eskegitzeko erabilitako iltzeen arrastoari erreparatzen nion nik eta irudi hori daukat buruan itsatsita.
Gaurko El País egunkarian aipatzen duten bezala, Erromara eramango ei dute erakusketa ekainean. Lan hauek ez dakit, baina ni, behintzat, ostegunean noa Italiako hiriburura. Oporrak.
Manel Estiarteren arrebarena
Manel Estiarte waterpolo jokalaria mundu mailako onena izan zen urteetan eta sei aldiz parte hartu zuen Joko Olinpikoetan (1980tik 2000ra), tartean 1992ko Bartzelonakoetan, non talde espainolak ez baitzuen urrezko medaila lortu, zilarrezkoa baizik.
Bere kirol ibilbidea komunikabideen bidez jarraitu izan dut, baina ez dut pertsona gehiegi ezagutzen. Atzo gauean Jose Ramon De la Morena irrati-esatariak elkarrizketatu zuen Manel. Gaur egun Bartzelona futbol taldeko kanpo harremanetarako buru da, pasa den udan kargua hartu ondoren.
Atzoko agerpena atera berri duen Todos mis hermanos liburuarengatik izan zen. Liburu honetan gordinki kontatzen omen du Estiartek barruan zituen hainbat gauza. Horietan guztietan gordinena, dudarik gabe, Rosa arrebak bere buruaz beste egin zuen egunekoa. Duela 23-24 urte gertatu omen zen eta Manelek leihotik salto nola egiten zuen ikusi omen zuen. Gurasoekin eztabaidan ari zela, anaia zaharrena sartu tartean eta dena izorratu. El Periódico de Cataluñan daude zenbait pasarte labur.
Bruneteko kazetaria ez da nire gustukoa, baina horrelakoetan ez da gaizki egoten. Hona hemen atzo gauekoa entzungai.
Manel Estiarte: "Yo vi suicidarse a mi hermana"
IVAPeko zuzendariaren gutuna
Pasa den astean, 600dik gora lagunek oposaketa prozesuaren bigarren froga zuten Donostiako Antonio Elorza Belodromoan. Azterketa, baina, bertan behera geratu zen, nahikoa azterketa ale eraman ez zituztelako.
Aste honetan bertan, Donostiako Udalaren webguneak argitaratu egin du IVAPeko zuzendariaren gutuna (pdf formatuan lotura). Bertan, hanka sartzea bere gain hartzen du. Gomendagarria da gutun hori irakurtzea, asko baitu soberan idatziak (hau da, gehiegi kontatzen du zuzendariak eta bere erakundea ez da oso ondo ateratzen argazkian).
Gaur bertan Noticias de Gipuzkoak azalera eraman du azterketa, azkenik, atzo egin zela Anoetan. Azalean ez da tokirik horretarako, baina barrualdean dagoen albistean ez da aipatzen IVAP dela hanka sartu duena.
Laburbilduz, IVAPeko zuzendariak gehiegi kontatzen du, Udalak gutun hori publiko egiten du (gaiak komunikabideetara salto egin duenean, hemen inork ez du besteen hanka sartzeetan kakaztuta geratu nahi) eta Noticias periodikoari "ahaztu" egin zaio erruduna aipatzea.