Harrikadak

Oporregun hauetan euskal aberia ahazten saiatu naiz, baina prentsa espainola erosiz gero, ezinezkoa da hori. Gainera, aspaldiko partez, El País jarraitu dut eta bolada baterako betekada daukat. Okerrena izan da Erregearen hirurogeita hamargarren urtebetetzeari buruz prestatu dutena. Hurrengo batean, ABC erosi beharko dut, exotismo puntua izango dute behintzat bertan irakurritako artikuluek, zutabeek, albisteek.

PRISAko periodikoaren igandeko zenbakian Simone de Beauvoir intelektualaren ehungarren urteurrenaren berri ematen zuen Pariseko korrespontsalak sinaturiko artikulu batek. Fadela Amarak, gobernu frantseseko goi karguak, gabonetako zorion mezuetan bidalitako esaldia gustatu zitzaidan: “Aske izatea besteen askatasuna nahi izatea da”. Beauvoir-en zita omen da.

Atzo eguerdian herenegun atxilotutako ustezko ETAkide bat Donostiako Ospitalean Zaintza Bereziko Gelan dagoenaren berri izan nuenean, lagun batekin duela egun batzuk izandako iritzi trukaketaz gogoratu naiz. 18/98ari buruz ari ginen biak hizketan eta zera esan zidan lagunak: “Zinikoa izango naiz: zer axola zaizu zuri? Atxilotua izateko beldurra duzu?”. Une hartan ez nion ezer erantzun, ez nekien zer erantzun. Gaur bai: kontua ez da atxilotua izateko beldurra izatea edo ez izatea; kontua da zer demokrazia kaskarra dugun mutur aurrean eta, hala ere, ezer gutxi egiteko kapaz garela.

Gaur Donostian egotekoa den Felipe Gonzálezek asko egin zuela Espainiaren alde zioen lagunak. Ez ditut biak maila berean jartzen, baina Francok ere gauza asko egin zituela erantzun nion. Zer kristo!

En castellano

Abenduaren 29an autobusa hartu genuen Bilbora joateko. San Mamesen Euskal Herria eta Kataluniako bi taldeen arteko futbol partida ikusten geratu beharrean, aireportura joan ginen eta handik Tenerifera. Playa de las Américas-en egon gara astebete hotel batean.

Arraroa izan da gabon giroa: hogeita lau gradu, hondartza, eguzkia. Arraroa izan zen ere urteari agur esatea zopa bat, letxuga hosto batzuk, jogurta eta kamamila hartuz, baina gorputzak ez zuen ezer gehiago nahi. Bide batez, Kanariar irletako ordua dela-eta, ezin jakin noiz demontre ospatu behar den urte aldaketa.

Gauza horiek alde batera utzita, denbora aprobetxatu dugu lagun eskoziar bat eta haren emazte espainola zein semea ikusteko. Era berean, Tenerifen oporretan zegoen beste lagun bat ezagutu dut. Zazpi urte generamatzan internet bidezko harremanarekin, baina urtarrilaren 4an Santa Cruz-eko Círculo de Bellas Artes lokalera hurbildu ginen Samuelek bertan eman beharreko hitzaldira.

Gustura egon naiz, beraz, osasun kontuak alde batera utzita. Batez ere internet bidez jarraitu ditut hemengo notiziak, baina paperezko periodikoren bat edo beste erosi ditut ere. Horrela eta SMSei esker jakin nuen Iñaki Badiola dela Realaren presidente berria.

Urte hasiera honek aldaketak ekarriko ditu.

Urte berri on.

En castellano

Kontxik ama izan nahi zuen mojaren istorioa kontatu du eta malkoak ikusi ditut emakume baten begietan. Amaiak hartu dio lekukoa Kontxiri. Nachok, Voltairen testu bat oinarri hartuz, esan digu arazoak ez izateko planik ez egitea dela modurik onena, besteak beste. Haren ondoren Teok Tolstoiren testu bat erabili du gizon batek zenbat lur behar duen adierazteko. Virginiak, berriz, Pariseko Bois de Boulognen bere amonari gertatutakoa fikzionatu du. Raik eman dio amaiera beste zahar baten kontakizunarekin.

Virginia eta Rairen artean, berriz, Narratzaileen Txokora lehen aldiz hurbildutako andre batek hartu du hitza. Ez da bere tokitik mugitu, gainerakoek erdian zegoen aulkia erabili baitute. Makulu batekin etorri da izena ahaztu zaigun emakumea. Laurogei urte gertu ditu. 1990 urtean senarrarekin joan zela lehen aldiz Mallorkara, hurrengo urtean hil zela gizona eta, geroztik, jarraitu duela jira-biran. IMSERSOren iragarkia egin digu. Esan digu ere bere belaunaldiak alderantzizko bizimodua izan duela: gerra zibila tokatu zitzaiela txikitan, tragedia, eta orain gozatzeko unea dutela. Kontatu du ere ahal duenean seme-alaben bistatik desagertzen dela, ume bat izango balitz bezala. Hobeto esanda: seme-alabek uste dutela bera ume bat dela, baina hori ez dela horrela, laurogei urte gertu dituen emakume independentea dela, ez dela ume mokoa.

Horretaz guztiaz aparte, gure amonak kontatu du zein den gazteen eta zaharren arteko diferentzia: “motelago mugitzen gara”, beste guztia ia berdina izango balitz bezala.

Pasa den astean irakurri nuen Rock de Lux aldizkarian Jabier Muguruzari eginiko elkarrizketa. Soseguaren liburua titulua jarri zion kazetariak bien arteko solasaldiari. Jabierrek Mikel Essery bidaiariaren hitzak bere egin zituen. Gogoratuko duzue Essery Yemenen hil zutela 2007ko uztailean, atentatu batean. Bere ustez, mundu aberatsa eta mundu pobrea desberdintzen baditugu ere, benetako desberdintasuna mundu azkarra eta mundu motelaren artekoa da. Mikelek bidaiatzen omen zuen mundu motelaren bila.

Bukaeran zera dio Jabierrek: “Nire buruarekin haserretzen naiz azkar noala ikusterakoan. Nabaritzen dudanean diot: ‘Ez zait gustatzen’. Gizon motela izan nahi dut. Gainera, ume garaian gaizki pasa nuen honengatik eta aldarrikatu nahi dut orain”.

Ez dakit moteltasunaren aldarria egin behar den, baina zer pentsatua eman didate atzoko pasadizoak eta Jabierren hitzek. Abiadura handiko bizimodua moteldu beharko genukeela.

En castellano

Mariano Ferrer kazetariari eginiko elkarrizketa interesgarria argitaratu du igandeko zenbakian Noticias de Gipuzkoa periodikoak. 18/98+ plataformako bozeramaile gisa eginikoa da.

Epaiketa

"Etsipengarria izan da ikustea ez duela ezertarako balio 17 hilabeteko lanak, defentsaren behar bikainak benetan menderatu zuen akusazioa, bere argudioak hankaz gora jarri zituen, baina ez du balio izan auzitegiak iritziz aldatzeko".

Etsaiaren Zuzenbide Penala

"Epaiketa hau bat al dator Zuzenbide Estatuarekin? Noski ezetz. (...) Aldaketa ematen ari da Kode Penal garantistatik Etsaiaren Zuzenbide Penalera".

Bake prozesua

"Zapaterok ibilbide-orria argi ez zuen bake-prozesuaren aldeko apustua egin zuen. ETAren amaiera eta ezker abertzalea ilegalizaziotik ateratzea nahi zuen, baina ez zuen argi zer jarri mahai gainean hori lortzeko".

Justiziaren politizazioa

"Uste dut epaile askok ez dutela kanpoko bultzada politikorik behar, barneratua baitute, komentzituta daude ETAri eta ezker abertzaleari ez zaiela ezer eman behar".

18/98+ plataforma

"Pozik gaude babes zabala eta plurala lortu dugulako. Egia da plataforma abiatu zenean urrutirago iritsiko ginela uste genuela eta hurbilduko zirenek hartu dutena baino konpromiso sendoagoa hartuko zutela".

Zumalabe Fundazioa

"Ez dirudi pisuzko argudioa esatea Zumalabe Fundazioak ETArekin lotura duela biek desobedientzia zibila defendatzen dutelako. ETAri desobedientzia zibilaren monopolioa ematen zaio, gizarte honen gainean ez duen eta absurdoa den nagusitasuna aitortzen zaio".

Froga eskasak

"Teresa Toda eta Jabier Salutregi kondenatuta daude Egineko zuzendaritza hartu aurretik ETArekin bildu zirelako. Dedukzioa da bertara instrukzioak jasotzera joan zirela. Nola daki hori epaileak? Ni ETArekin bildu nintzen. Bizitza guztirako aginduak jaso nituen?".

Zuzenbide Estatua zalantzan

"Estatu aparatuek garantien sistema orokorra hankaz gora jartzeak arazo jakin bati aurre egiteagatik, izugarrizko problema sortzen du (...) Literatura asko dago Europan eta AEBetan antzeko planteamenduarekin, ustezko mehatxu terrorista globala tarteko mendebaldeko zibilizazioak hain modu neketsuan eraikitako balio eta printzipioak bazterrean uzten ari gara".

Estrasburgoko Giza Eskubideen Auzitegia

"Inuzenteak ginateke itxaropen franko izango bagenu. Ez dugu itxaropena galtzen, (...) baina horrek ez du esan nahi ez ditugula aurrekariak kontutan hartzen. Ziur naiz Estatuak indar handia jarriko duela Europan bere burua defendatzeko eta Alderdien Legea, adibidez, zalantzan jartzeak suposa lezakeen muturrekoa ekiditeko".

En castellano

Atzo goizean entzun nuen irratian Real Unión futbol taldeko jokalari bat atxilotu zutela Bizkaian bost sexu eraso egiteaz akusatuta. Egunkarietan ibili naiz albiste gehiagoren bila eta hau aurkitu dut Noticias de Gipuzkoan. Periodikoak dio Ertzaintzak ez duela jokalariaren izen-abizenik eman, baina, Radio Irun aipatuz, jokalari honen izena ageri da artikuluan.

Ez nuen jokalaria ezagutzen, baina aste honetan bigarren aldiz entzun dut bere izena. Lehenengo aldiz bestelakoa zen arrazoia, talde irundarrak Valentziaren aurka jokaturiko Kopa partidan jokaldi ikusgarria egin eta taldekide batek gola lortu zuelako.

Eta orain hau. Azken urtean bost sexu eraso egiteaz akusatua izan da. Hala bada, ederra fitxajea! Antzeko saltsetan ibiliak dira futbolista ezagunak, baina goi mailako kirolariak direnez azkar desagertzen dira istorioak komunikabideetatik. Kasu honetan, berriz, ez da eliteko jokalaria eta gauza asko dago oraindik argitzeko. Hala ere, neskek pasa dutena larria izanik, tristea da 23 urteko mutila horrelako saltsetan nahasita ikustea.

Ezer gutxi dut gehitzeko.

En castellano

Duela gutxi Love lagunak gonbidatu ninduen datorren astean egingo den pop-afari batera. Eskema xinplea da: afaldu aurretik bera (a.k.a Giorgio Bassmatti) arituko da musikari lanetan. Afaltzeko tokirik ez omen dago jada, baina bai dagoela kontzertua ikus-entzuteko aukera. Beraz, erabil dezagun txoko hau propaganda egiteko.

Non: Irungo EKT elkartean. Mosku edo Urdanibia plazaren inguruan.

Noiz: 2007ko abenduaren 27an. 20:00etan.

Nor: Giorgio Bassmatti.

En castellano

Gaur goizean Ser irrati kateko Donostiako albistegia entzun dut jaiki aurretik, goizeko 7:00ak baino zerbait lehenago. Hau ez da normalean jarraitzen dudan informatiboa, baina gaur hori tokatu da. Harritu nau entzuteak pikarokeria sail batean greba-deialdia dutela Posta bulegoetako langileek egun hauetan. Zaku berean sartu ditu ere Donostiako hiru aparkalekuetako langileek Santomas egunerako deitutakoa.

Pentsatu dut zein zara zu informatibo batean horrelako iritziak botatzeko, lehenengoz eta behin. Informatu eta ez eman zure iritzia, arren. Horretarako segi tertulia batera.

Bigarrenik, bere lan baldintzak zeintzuk izango ziren etorri zait burura. Espero dut on samarrak izatea eta espero dut ere grebarik egin behar ez izatea. Edo bai? Zer duzu nahiago atzetik jendea etortzea esanaz pikaro bat zarela Aste Nagusiko suen erretransmisioa ez duzula egingo enpresarekin lan-gatazka duzulako? Izan gaitezen serioak, aixkidia.

Pikaroen eremuan bete-betean sartzen dena da udal egutegien banaketa. Goizean Udaletxean banatuko dute zenbait udal agintarik eta arratsaldean Donostiako kultur etxeetan banatuko dituzte, ditugu. Hiritar bakoitzarentzat egutegi bat.

Zenbat lehengusu kanpoan, seme-alabak lanean, anai-arreba gaixo, etab. egoten diren horrelakoetan. Eta ale guztiak amaitu direnean, andra bat, edadetua, egutegiaren bila. Ezin diozula eman esan bezain pronto, bere ordainsaria lapurtu bazenio baina okerrago begiratzen dizu. Ikusi duela berak pertsona bat bi egutegirekin eta haietako bat berea zela. Eta esateko alkateari datorren urtean etxera bidaltzeko egutegia. Ez dagoela eskubiderik.

Ez horixe! Galdetu hemen.

En castellano

Ernest Lluch Kultur Etxeak jakinarazi nahi dizue abenduaren 20an Pablo Casaresen poesia irakurraldia izango dugula gurean. Ekitaldia arratsaldeko 19:30etan hasiko da areto nagusian (Anoeta Estadioko 7. eta 8. ateen artean) eta sarrera doakoa izango da.

Pablo García Casado poetaren hitzak bere eginez, Casaresek (Donostia, 1972) dio “orain arte koloreak eta formak, mundu krudela, fantastikoa, lizuna bezain miresgarria deskubritu berri zituen itsua nintzen. Orain funtzionamendua deskubritu beharra dago. Gauzak estaltzen dituzten gelatina lodia zeharkatzea tokatzen da”. Askotan ez omen daki zergatik idazten duen, bere testuek ez dutelako inolako garrantzirik, haren bertsorik gabe ere jarrai baitezake munduak aski lasai. Hala ere, idaztea zerbait saihestezina izaten da batzutan. Anbizioa ere ezin ahaztu eta, seguruenik hori izango da norbera idaztera bultzatzen duena, adibidez, poema on batek.

Poema gehienek literaturaren eta artearen ohiko tematika jorratzen dute; hots, heriotzari diogun beldurra, amodioa eta desamodioa, bizitzaren kontuak, azkenean. Poesiari aire ez hain serioa ematearen aldekoa da gure poeta, lirismoa inoiz ahaztu gabe. Poemak horretarako aukera emanez gero, ironiarekin jokatzea gustuko du. Norberaren eskarmentuarekin distantzia jartzea oinarrizkoa da, nahiz eta norberaren esperientzia izan edozein espresioren funtsa.

Gaur arte argitaratutako poemak irakurriko ditu Pablok kronologikoki, nahiz tarteka ineditoren bat sartu.

Chirbes-ekin pasatako tarteak albo batera utzita, goazen Jesusengana.

Jose Antonio Pagola bezala, ni neu ere harrituta nago Jesusi buruzko liburuaren 20.000 ale saldu direla jakiterakoan. Setienen garaian (honek ere kaleratu berri du liburu bat) Gipuzkoako bikarioa izandakoak, zazpi urte pasa omen ditu Jesusi buruzko liburua prestatzen eta ahalegin horrek izan du orain goian aipaturiko harrera ona. Dena den, orain dio bost urte behar dituela bigarren zatia prestatzeko.

Igande honetan Jorge Napalek eginiko elkarrizketa publikatu du Noticias de Gipuzkoak. Atentzioa deitu didaten bi kontu, itxuraz anekdotikoak, aipatzera ausartuko naiz. Ea elkarrizketa irakurtzeko gogoa pizten dizueten.

Putak eta interviu

“Se está vendiendo en varios centros comerciales. Yo que vivo en el Antiguo, incluso lo he visto en kioskos junto a revistas como Hola (…) Jesús también anduvo acogiendo a prostitutas, de modo que me parece genial que esta publicación se vea junto a revistas como puede ser Interviu”.

Zer esan nahi du apaizak? Interviun titiak erakusten dituztenak putak direla? Eskapada galanta, berea edo kazetariarena. Cristina Garaizabal psikologa eta Hetaira kolektiboko lehendakariarekin hitz egiteko aholkatuko diot. Bere iritziak hobeto ezagutzeko Argian Amets Arzallusek eginiko elkarrizketa irakur dezake.

Internet

“No podría haber hecho este libro por Internet. Si no hubiera sido por la Red, habría tenido que moverme por todas las bibliotecas del mundo. Con Internet he logrado hacerme con más de 600 libros sobre la figura histórica de Jesús. Gracias a Amazon y otros buscadores he podido conseguir lo último que está saliendo en Nueva York o Australia (…) Me ha ayudado una secretaria”.

Badakit ez dela gauza bera, baina aurreko batean Julen Iturbe artisauari irakurritakoa etorri zait burura paragrafo hori leitu ondoren. Eta betikoa, gizon batean atzean, berdin du apaiza izatea tipoa, emakume bat (edo gehiago) ageri direla askotan.

Zer dioen Julenek? Laster horrelako anuntziyoak ikusiko ditugula: “Zuzendariaren bloga kudeatuko duen idazkaria behar da”. Jesus, Maria eta Jose!

En castellano

Jaun-andreok, sarelarion eguna den honetan (oraingoz nire egutegian bakarrik), hurbil gaitezen blogara ikuspegi antropologikotik (serio-demonio zerbait esatearren). Amen.

Joxe Aranzabalek kontatu zuen aurreko batean sei urte zeramatzala blogatzen (edo blogeatzen). Joxe Sustatun hasi zen blogari. Ondo.

Sustatun zenbat apunte idatzi nituen aztertzen egon naiz Egunkariaren konstituzioa ospatzeko zubian. Eta sorpresa hartu dut ikusitakoan nik ere duela sei urte pasatxo idatzi nuela lehenengo apuntea bertan. Hori bai farozainak baino askoz ere gutxiago publikatu nuen 2004ko uztailera arte, Harrikadak sortu arte. Eta sorpresa izan da ikustea blogari espezializatua izan nintzela: bi post Afganistani buruz eta hiru post Fermin Muguruza tartean sartuz.

Talibanak. 2001eko azaroaren 14an idatzitakoa. Talibanei buruzko apuntea. Lagun bat egona zen orduan Pakistanen eta berak kontatutakoa itzuli nuen euskarara.

Fermin Muguruza. 2002ko otsailaren 28an. Fermin Muguruzari buruzko albiste bat. Bere komunikatu batean WMCE zerrendan agertu zela urte hartan irundarrak argitaraturiko diskoa.

RAWA. 2002ko maiatzaren 21ean. Afganistango RAWA emakume elkarteak bidalitako beste komunikatu baten berri eman nuen.

Josu Landa. 2002ko azaroaren 20an. Casares Kultur Etxeko arduradun izendatu berria nintzela, Josu Landa altzatarraren liburua aurkeztu genuen bertan. FM izan zen MCa.

Musikaren Sariak. 2003ko apirilaren 16an idatzitakoa. Euskal abeslarien komeriak Musika Sarien galan. Otsailean atxilotu zuten Euskaldunon Egunkariko Administrazio Kontseilua eta aipatu galan zeuden musikariek (Fermin, Benito Lertxundi eta Amaia Zubiria) publikoki atera nahi izan zuten bidegabekeria haren aurka.

Badakit alajaina! barrez lehertzen egongo dela: komandantearen prentsaburu lanak egiten ditudala esaten baitit berak. Sustatuko datu horiekin, ea nola egingo diodan aurre hurrengo batean.

Bestalde, hasieran esan badut 20 hilabetetan bost mezu idatzi nituela, azken urtean koaderno honetan 150 apuntetik gertu nabil. Temoso hutsa naiz. Ah! Eta laister bostehungarren apuntea.