Xabier Lete, in memoriam
2008ko abenduaren 1ean hil egin zen Mikel Laboa eta 2010eko abenduaren 4an hil da berarekin batera Ez Dok Amairu mugimenduan ibilitako beste artista bat, Xabier Lete abeslaria eta poeta. Eta triste geratu gara, noski. (Eguneratzea: Leire Narbaizarengatik jakin dut Lourdes Iriondo ere abenduan hil zela, 2005eko abenduaren 27an, hain zuzen ere).
Gurasoek ez zidaten musikarako grina pasa. Etxean ez baitzen musika askorik entzuten. Eta, horrela, ez naiz Ez Dok Amairu belaunaldiko musika asko entzun duen horietakoa. Gehiago entzun dut Laboa hil ondoren, aurretik baina, adibidez.
Egun gorabeheratsuak bizitzea tokatzen ari zaigu eta askotan ez gara gai jakiteko zer kristo gertatzen ari den. Horrelakoetan, komeni da erroetara jotzea, gure maisuei erreparatzea.
Atzo ez nuen denbora asko pasa sarean, baina bai izan nuela Fermin Muguruzak twitter eta facebook sareetan utzitako mezua irakurtzeko beta. Oso laburra zen: "2008, Eskoriatzan: 3 belaunaldi elkarrekin; Eñaut Ken 7, Xabier Lete eta ni. Agur Xabier, gu sortu ginen enbor beretik, sortuko dira besteak..."
Ondo baino hobeto gogoratzen dut Joxe Aranzabalek bere blogean jarritako hirukotearen argazki hau. 2008ko ekainean Euskal Kulturgintzaren Transmisioa izeneko graduondokoan izan zuten hitzordua. Asko esaten du argazkiak: hiru belaunaldi elkarrekin, irribarretsu. Eta eskertzen da argitasun hau udazkeneko egun ilun hauetan.
Atzo Gorka Juliorekin eta Maite Goñirekin izandako solasaldia gogoan, musikalak izan ziren Ez Dok Amairu eta Euskal Rock Erradikala (RRV) mugimenduak. Eta orain beste mugimendu baten beharra dago. Ea hura sortzeko gai garen. Belaunaldi artekoa izango da? Baliteke. Eta ez da musikala izango (ez soilik behintzat).
Bi gauza gehiago apunte hau amaitu aurretik: Durangoko Azokan, 1990eko abenduaren 6an jaio zen Euskaldunon Egunkaria. Eta Mikel Laboa hil zen egun berean, pasa den asteazkenean, aurkeztu zen haren omenez eginiko Txinaurriak. Mikel Laboari ikasitako kantak diskoa, Bidehuts-en ekimena. Oraindik ez dut diskoa entzuteko aukera izan (Posta Bulegoan dago, ea bihar jasotzerik dudan). Bideo zoragarri batekin utziko dizuet: Ruper Ordorika agertzen da bertan Gure Bazterrak abesten.
Beraz, dena ez da pena abenduan.
Xabier Lete, in memoriam. Este apunte en castellano.
Kontrolatzaileak eta autonomoen borroka post batean
Bero-bero zegoen atzo iluntzetik twitter #controladores hashtag-a edo etiketarekin. Espainiako hainbat aireportutan etxerako bidean edo oporretako bidean gelditu direnen haserrea ulergarria da oso, baina Espainiako Gobernua izan da krisia zubiaren aurretik probokatu duena AENA pribatizatzeko dekretuarekin. Gainera, alarma egoera deklaratzea eta militarrak tartean sartzea lotsagarria iruditzen zait.
Sarean bueltaka nenbilela Las Indias komunitateko kide den (zuzenketa) David de Ugarteren artikulu batekin egin dut topo. Testuingurua kokatzeko balio digu behintzat. Emergencia y descomposición en España:
"El marco es el de una crisis global en el que los estados nacionales por un lado reciben una presión creciente de sus propias redes clientelares -amenazadas por la globalización- y por otro deben «soltar lastre» deshaciéndose del coste que le suponen no sólo los gastos en cohesión social sino sectores enteros del empresariado y las clases medias (como los controladores) que, por otro lado, no dudarán en revolverse y enfrentarle directamente. Un cuadro ante el que los gobiernos responderán cada vez más «firmeza», esto es, con medidas de urgencia, represión directa y sobre todo con la generalización de un discurso cada vez más disciplinario hacia la sociedad en general".
Komentarioetan David de Ugartek utzi du Wikileaks auziari buruzko beste apunte bat (kritikoa Wikileaks-ekin, egilearen ustez sare zentralizatua delako eta Assangeren figurak ezaugarri oso pertsonalista ematen diolako auziari; bigarrena, tira, baina lehena ez dut uste horrela denik).
Dena den, azken apunte honetan pasa den mendeko 70eko hamarraldian Estatuko zenbait tokitan izandako mugimendu autonomoaren borrokaren berri ematen duen dokumental batekin egin dut topo: Autonomía obrera. 74 minututan borroka haietan protagonista izandako batzuek dute hitza. Esango nuke bertan agertzen diren gehienak Kataluniakoak direla, baina Euskal Herrikoak ere agertzen dira.
Nahi baduzue, ikusi.
Cómo meter en un apunte a los controladores y el movimiento autónomo obrero, este post en castellano.
Chillida Leku Museoaren gorabeherak
Esan bezala, atzo iragarri zuen familiak Enplegu Erregulazio Espedientea aurkeztuko dutela eta 2011ko urtarrilaren 1etik aurrera ateak itxiko dituela Museoak. 2000ko irailean inauguratutakoa, hamar urte hauetan 800.000 bisitaritik gora izan ditu Zabalaga finkako eraikinak.
Ez da albiste ona Chillida Lekuren itxiera. Euskal artista puntako baten lana ezagutzera emateko toki zoragarria delako, besteak beste. Horrelakoak bota nitzake duintasun osoz. Eta beste aldera begiratu.
Goizean ederra muntatu zen ChillidaLeku-ko twitter kontuak eskatuta. Izan ere, erraza da norbaiten aldeko edo kontrako tuit bat botatzea. Nik ere egin nuen eta langileei bidali nien besarkada eta animo mezua.
Baina nire buruari galdetzen badiot zenbat aldiz joan naizen Museora, zein da erantzuna? Behin bakarrik joan naizela.
Mezu askok pena eta haserrea adierazten dute, baina egon da ere marketing usaina ikusi duenik. Hau da, ez ote den mugimendu taktikoa erakundeekin negoziatzeko. Ez dakit horrela den edo ez, baina nik ere berdin pentsatzen dut. Aita behin eta berriro aipatzen duen familiak baitaki 2016ko kultur hiriburu izan nahi duen hiri batek (nahiz eta museoa Hernaniko lurretan egon) ezin duela horrelako proiektua antzarrak perratzera bidali.
Esan bezala, mugimendua sortzea lortu dute, behintzat. Utopia amaitu dela dio El Paísek. Eta Juan Cruz-ek ere horri eskaini dio apuntea. Andrés Nagelen ustez museoa ezinbestekoa da. Eta gaurko prentsan gauza gehiago irakurriko ditugu, ziurrenik.
Oraingoz, baina, galderak ditut buruan bueltaka: Luis Chillida da museo horren kudeatzailea? Izenez hala da, baina izatez ere bai? Kudeaketa ona egin al du? Erakundeak dira museoaren etorkizuna salba dezaketen bakarrak? Familiaz gain, bestelako diru-iturri pribaturik ez dago horrelako ekimenik laguntzeko? Eta abar.
Galdera gehiegi eta erantzun gutxi, baina uste dut museo honek aurrera egingo duela.
Las vicisitudes de Chillida Leku, este apunte en castellano.
Pakean utzi arte, RRVari buruzko jardunaldiak
Ez naiz izan Imanol Larzabal musikariaren jarraitzaile: ez zitzaidan haren musika gustatzen. Kitto.
Baina esan beharra dago malamaneran hil zela gizona Orihuelan. Aldenduta, baztertuta, bakarrik. Yoyesen alde ateratzeagatik haren aurkako pintadak zirela eta ez zirela, gaizki pasa zuen eta gero ezin izan zion buelta eman egoerari.
Badira jada urte batzuk Lugaritz Kultur Etxeko areto nagusiak Imanol Larzabal izena hartu zuela, Udalaren erabakiz. Gainera, musikariaren burua omentzeko garai honetan, gutxi gorabehera, egiten dira Imanol Oroituz jardunaldiak. Aurtengoek Rock Radical Vasco: Pakean utzi arte izena hartu dute eta interesgarriak dira oso. Hau da egitaraua:
Abenduaren 1etik 27ra bitartean Pakean utzi arte argazki erakusketa ikusgai egongo da Lugaritz Kultur Etxean.
Gaur, abenduak 1, iluntzeko 19:30etan, Eriz Zapirainen Salda Badago dokumentala botako dute. RRV garaiko protagonistekin eginiko elkarrizketek osatzen dute dokumentala. Oso-osorik dago sarean eta hemen itsatsiko dut:
Salda badago from Eriz Zapirain on Vimeo.
Abenduaren 2an, 80ko hamarkada, euskal rocka baino gehiago mahai-ingurua antolatu da. Gaztelaniaz, Josu Zabala (Hertzainak), Mamen Rodrigo (Vulpes), Marino Goñi (Soñua, Oihuka, Gor...) eta Jakue Pascual (soziologoa) solastuko dira Iñaki Zaratak markatutako erritmopean.
Abenduaren 3an, kasu honetan DOKAn, The Sparteens taldeak ye-ye doinuak jarriko dizkie 80ko hamarraldiko kanta esanguratsu batzuei. Egun horretan bertan afaria ere antolatu dute Antiguako Txirain Elkartean.
Bukatzeko, hona hemen berriki ETBko Orain saioak The Sparteens taldeari eskainitako tartea. On egin.
ORAIN: 64 THE SPARTEENS from debolex films on Vimeo.
Pakean utzi arte, jornadas sobre el RRV. Este apunte en castellano.
Wikileaks nagusi... baina Olasagasti txapeldun
Gaur goizean Internet sarean barna toki batetik bestera ibili naizenean, ezker abertzalearen atzoko agerpena zen nagusi (Zuzeuk jaso ditu komunikabide ezberdinetan Ezker Abertzalearen agerraldiaren oihartzunak).
Eguerdian, berriz, flipatuta geratu naiz Diario Vascoren portadarekin: Olasagasti aizkolaria Igeldoko arroken artean eguneroko bainua hartzen.
Harrigarria (edo ez) Zapatero presidenteak Espainiako enpresari nagusiekin eginiko bileraren argazkia: bi emakume-enpresari soilik El Paísek publikatutako irudietan. Periodiko honek dioenaren arabera, protokoloak aginduta agertzen dira mahaiaren izkinetan emakume horiek. Hau da, enpresa potoloenak presidentzia-mahaitik gertu jarri zituztelako eta bi enpresari hauenak txikienak zirelako.
Kataluniako hauteskundeen emaitzei begira geundela iluntzean, Wikileaks paperen sorta berri bat agertu da. AEBetako agiri hauek jaso dituztenen artean dago El País espainiarra. Akabo, beraz, pake santua. Non zeuden gaur hauteskundeak? galdetzen zuten erredakzioan, txantxetan.
Orain bakarrik falta zaigu Veleia auzia berpiztea edota Azkue Fundazioa agertzea Wakaleaks paperetan.
P.S.: azkenean DVren azala itsatsi dut. Baina begiratu ere beste argazki hau.
Hoy manda Wikileaks, pero el campeón es Olasagasti. Este apunte en castellano.
Begoña Ujía, Eusebiren bidetik
Begoña Ujía artista donostiar bat da. Marrazkiak, diseinuak eta kamisetak egiten ditu. Begoñaren lanak ikusgai egongo dira Loiola Kultur Etxean abenduaren 20tik aurrera.
Artista honen informazio bila nenbilela (argazkiak, webguneak, bideoak...) duela hilabete batzuk 943 aldizkarian agerturiko erreportaje batekin egin dut topo: Begoña pinta con rotus de colores. Apunte goxo horren osagarri Sirimiri, La noche llora estrellas bideo are samurragoa.
Sirimiri, La noche llora estrellas from Bideartean Studio on Vimeo.
Begoña gaixo dago (eskizofrenikoa da), baina bere sormena marrazkiak eta kamisetak eginez adierazten du. Kamiseta horiek Prudey Clothing markarekin batera merkaturatzen ditu.
Bideoa ikusterakoan Iban del Camporen Un tal Eusebi filmarekin gogoratu naiz. Hau da, Bartzelonako Gracia auzoan marrazkiak saltzen dituen kontulari jubilatua, l´artista pentsionista.
Dena esanda dago. Ikusi eta ikasi biekin.
Mr. Eusebi from iban del campo on Vimeo.
Begoña Ujía, por la senda de Eusebi, este apunte en castellano
Hari ikusezinak
Anjel Lertxundiren Eskarmentuaren paperak irakurtzen ari naiz. Hitz bat azaltzen da behin baino gehiagotan testuan zehar eta ez dut esanahi zehatza ezagutzen.
Gelan nago. Ordenagailua itzalita dagoenez, Elhuyar Entziklopedia zabaldu dut. Sorpresa! Anjel Lertxundi eta Benito Lertxundi zeintzuk diren agertzen duen orrialdea agertu zait kasualitatez. Hurrengo orrialdean Xabier Lete dago.
Mirabe hitzaren esanahiaren bila joan naiz ondoren. Zerbitzaria, menpekoa da lehenetsitakoa.
Hiztegiak mirabe papera bete du eta hari ikusezinek egin dute gainerakoa.
Donostian, 2010eko azaroaren 21ean. Arratsaldeko 16:25ean.
Sakramenturik eta bedeinkapenik jaso gabe
Dear JOR.
Gaur goizean aitarekin egon naiz Oiartzungo Ergoien auzoan. Autoa Olaizola tabernako aparkalekuan utzi dugu eta buelta bat ematera joan gara. Gero, pintxo bana jan ditugu aipatu jatetxean.
Josemarirekin gogoratu naiz. Izan ere, hura despeditu genuenean Aritxulegiko gain hartan, Oiartzungo taberna horretan bertan bazkaldu genuen. Berandu, oso berandu.
Josemarirekin gogoratzean, gainera, konturatu naiz garai honetan hil zela. Zure webgunean begiratu dut eta atzoko egunez zendu zela egiaztatu dut: hain zuzen ere, 2007ko azaroaren 19an hil zen Josemari.
Gaurko egunez, zuk nik baino hobeto dakizu, jende ezagun asko hil egin zen (edo akabatu egin zituzten). Oraindik ere bada Franco eta Jose Antonio gogoratzen duen jendea. Baita Santi Brouard edo Josu Muguruza.
Inork gutxik izan du, hala ere, zure anaiak izan zuen hil berria. Hasiera harrekin: "Josemari Ortiz Estévez murió ayer en Donostia, a los 70 años, sin haber recibido ni sacramentos ni bendiciones apostólicas".
Besarkada bat.
Sin haber recibido ni sacramentos ni bendiciones apostólicas, este apunte en castellano.
Nork ordaintzen dio Brian Currini?
Argazkia: Argia.
"Batetik, nire lana da. Batzuk iturginak dira, beste batzuk kazetariak eta beste batzuk sendagileak. Ni abokatua naiz, baina lan hau egiten dut. Duela sei urte eskatu zidaten Euskal Herriko auzian parte hartzeko, presoen arloan nuen esperientziagatik. Izan ere, Ipar Irlandan preso politikoen auziari buruzko batzordeburu nintzen. Geroztik, nire esku-hartzea handituz joan da. Alderdietako batek, ezker abertzaleak, uste izan zuen nik lagundu nezakeela (...) Argitu behar dut ez didala ezker abertzaleak ordaintzen. Inoiz ez dit ordaindu ezker abertzaleak. Aspaldi honetan Joseph Rowntree Charitable Trustek ordaindu dit. Kit Kat eta beste txokolate batzuk ekoizten dituen konpainiako buruak sortua da. Sortzailea, Joseph Rowntree, kuakeroa zen, oso gizon eskuzabala. Gatazka politikoen konponbidean laguntzea da fundazioaren egitekoa eta, hain zuzen, Hego Afrikan eta Ipar Irlandan lagundu zuen, dirua emanez eta denbora eskainiz. Nire lana diruz lagundu zuen Ipar Irlandan, eta hemen egiten ari naizen lana ere laguntzen du".
Brian Currinek Imanol Murua Uriaren galderei emandako bi erantzun bildu ditut goiko zati honetan. Behin baino gehiagotan agertu da kontu hau. Ea nork pagatzen dion Hegoafrikako abokatuari eta ondo da haren bertsioa ezagutzea.
Bertsio horren ifrentzua, berriz, besteen artean, ETBko Politika buruak mantentzen du. Juan Carlos Viloriaren ustez ezker abertzaleak ordaintzen dio. Ez du garbi esaten. Balizkotzat jotzen du.
Nik ez dakit nork ordaintzen dion, baina Viloriak dioen bezala Currinek dirua gustuko badu, nola demontre izan daiteke ezker abertzalea faktura horien pagatzailea?
¿Quién le paga a Brian Currin?, este apunte en castellano.
Joan Melék bankari etikoa dirudi
Javier Ortizen Economía con trampa apuntean Miren izeneko pertsona batek bi bideo utzi ditu. Lehenengoak Europar Batasuneko politiken trikimailuak kontatzen ditu hiru minututan.
Goikoa interesgarria da, baina igande goiz honetan ordenagailura itsatsita utzi nauena beste bat da: Dinero y conciencia. Bertan, 2010eko maiatzean Joan Melé izeneko bankari batek emandako hitzaldi luze bat da. Gizon hau ez da bankari arrunta: Triodos Bankuko zuzendariordea da, Banku Etikoa kategorian sartzen dena.
Arazoa da baina, luzea dela goiko bideo hau: ordu t´erdikoa. Denbora hori ez baduzue, ikusi beste hau. Asamblea de Majaras blogean topatu dut. ATTAC TVk eginiko hamaika minutu pasatxoko elkarrizketa bat da.
Buruari eragiteko igandeko goiz zein arratsalderako ariketa aproposak.
Banca Ética - Entrevista a Joan Melé from ATTAC.TV on Vimeo.
Joan Melé parece un banquero ético, este apunte en castellano.