Harrikadak

Lau urte joan dira di-da. Azkar pasatzen da denbora. Negargarria da bizitzen ari garena, baina gaur ez naiz negarrez etorriko (edo bai). Gaur Realari buruz hitz egin nahi dut. Eta ideia hau lotu Ortizekin berarekin. Diario de un resentido social abiatu eta gutxira aipatu baitzuen apunte batean realzalea zela. 2000ko uztailean izan zen hori. Eta orduan jakin nuen bera donostiarra zela.

Ostiral arratsaldean, Realaren museoan aurkeztu zuen Mi abuela y diez más liburua Ander Izagirrek. Xumea izan zen ekitaldia, goxoa, hurbila, irribarre batekin ikus-entzuten den horietakoa.

Ander Izagirrek Realarekin txikitatik izan duen harremana kontatzen du 90 minututan irakurtzen den liburuxkan (Jurdanek dioen bezala). Hau da, futbol partida batek irauten duen bitartean.

Izagirrek duen lehen oroitzapena pasa den mendeko 80. hamarkadaren hasierako Reala txapelduna da. 32 urte bete zuen ostiralean garaipen horrek. Gaur egungo Realera iritsi arte, beraz, partida mordoa ikusi ditu Anderrek. Batzuetan bakarrik, beste batzuetan lagunekin, askotan familia tarteko (amona Pepi maitagarriarekin).

Anderrek dio futbolzalea baino realzalea dela bera. Ni ere ez naiz ideia horretatik hain urrun, nahiz eta Anderrek (dioen) baino zerbait gehiago gustatu niri futbola.

Mikel Ayestaranek ere irakurri du liburua. Irakurri eta barruan daraman realzaleari buruz idazteko gogoa piztu zaio. Ayestaranek dio aita ez zuela futbolzalea. Nirea ere ez zen futbolzalea. Behin bakarrik eraman ninduen futbol zelai batera. Stadium Gal-era, hain zuzen ere. Real Unión-en lehen taldearekin jokatu zuen partida 15-16 urteko ume mokoa zen Roberto López Ufarte. Nik 5 bat urte izango nituen orduan. Esango nuke Unión Preferenten zegoela orduan.

Ume garaian ez nuen Realaren kamiseta bat izan, nik dakidala. Lehen elastikoa, Cruyff-en Bartzelona taldearena izan zen. 9 zenbakidun kamiseta bat.

Garaipenak lotu ninduen Realarekin, Ormaetxeak entrenatzen zuen talde harekin. 1981eko apirilaren 26an Gijonen lortutako txapelketa. 1982ko apirilaren 25ean irabazitako bigarrena, Donostian, Athletic-aren kontra. Baina laster ikasi nuen, gutxitan lotzen zirela Reala eta txapelduna hitzak.

Oker ez banago, Atotxara lehen aldiz joan nintzen Sanse eta Bilbao Athletic-en arteko norgehiagoka bat ikustera. Bizkaitarrekin batera Iru atezaina, Salinas anaiak. Hurrengo urtean 2. mailara igo ziren. Sansen Iturrino mutrikuarra zegoela daukat gogoan.

90. hamarkadaren hasieran utzi zidaten pase bat Realaren partida bat ikusteko. Oraindik gogoan dut nire harridura aurpegia gainerako ikusleen erreakzioen aurrean.

1992an edo 1993an egin nintzen bazkide, Anoetara etorri baino urtebete lehenago. Bazkide naizenetik, txapelketa bakarra irabazi du Realak: 2010eko ekainean Bigarren mailako txapeldun gisa igo baitzen lehen mailara. Partida eder batzuk ikusi ditut Anoetan, baina kaskarrak askoz ere gehiago izan dira. Eta partida kaskar horien aurrean, atsekabetzeko modukoa izan da askotan hainbat realzaleren jokabidea. Dena ez da iji-aja izan.

Futbolzale baino realzale nintzela konturatu nintzen, taldea Bigarren mailan egon zen denboraldietan ez niola kasu egiten Lehen Mailako ligari. Noizean behin Sanseren partidaren bat ikustea ere gustuko dut. Askoz ere gutxiago ikusten ditut jubenilak. Eta pendiente daukat goi mailako nesken taldearen partidaren bat ikustea.

Sanse aipatu dut. Sansek Real Union-en kontra jokatutako hainbat partida ikusi ditut. Eta bitxia egiten zitzaidan horietan ere nahiago nuela Sansek irabaztea, nahiz eta ni irundarra izan.

Duela bi urte, apirilaren 27an edo, Lasartek entrenatzen zuen Realak Bartzelona hartu zuen mendean. Garaipen horri esker salbatu zen Reala. Ozta-ozta.

Gaur, apirilak 28, Realak Valentziaren aurka jokatzen du Anoetan. Irabaziz gero, eskura izango luke talde txuri-urdinak datorren urtean Europako Txapeldunen Ligan aritzeko kanporaketetan parte hartzeko aukera ematen duen laugarren postua.

Biak, Valentzia zein Reala, ziren Ortizen taldeak. Espero dezagun honek Jamaikatik txuri-urdinen alde egitea.

Amen.

Javier y diez más, este apunte en castellano.

Gaur bukatzen den astea Segiko kide izateagatik kondenatutako zortzi gazte donostiarren aldeko kanpaldiak markatu du (230/2013 Auzitegi Gorenaren epaia, pdf). Azken egun hauetan ehundaka lagun egon da Boulevard-ean txandak egiten gazte hauek presondegira eraman ez zitzaten.

Ezker abertzaleak praktikara eramandako desobedientzia zibilaren ariketa deigarria izan da. Mario Zubiagak zioen Garan ez dela hau lehen aldia: 2007ko otsailean Bilboko Esperanza frontoian (youtubeko bideoa) Ertzainzak Segiko 18 kide eraman zituela. Bideo honetan ikus daitekeenez, dozenaka lagun zeuden bertan, baina gutxiago kostatu zitzaien ertzainei kide horiek harrapatzea.

Donostian, berriz, giza-harresiak zailago jarri zituen gauzak. Hainbat egun itxaroten egon ondoren, polizi-operazioa apirilaren 19an hasi zen, goizeko 6:00ak pasata, eta lau ordu behar izan zituzten dena bukatutzat emateko (halere, goizeko 8:30ak aldera atxilotuta zeuden gehienak).

Hasi dira jada Euskal Udaberria aipatzen (Gararen barruko gehigarria, pdf) eta garbi dago gauzak mugitzen hasi direla, nahiz eta oraindik oso goiz den jakiteko zer gertatzen den eta zer gertatuko den jakiteko. Baina kontutan hartzekoa da berrehun pertsona daudela epaiketa zai oraindik.

Alain Coloma, PSEko gazteriako kideak, zioen bere blogean "con carácter general, (...) estamos en contra de que se detenga a cualquier persona por el único delito de organizarse" (...) "La Ley de partidos se hizo con una filosofía que hemos defendido y defendemos. Lo que no nos parece tan bien es que haya quien aprovecha esa filosofía para el "todo es ETA".

Oso esanguratsua izan da komunikabide gehienek nola apenas informatu duten Donostian egun hauetan gertatzen ari zenaren aurrean. Ostiralean bertan, Ertzaintzaren operazioa abian zela, hainbat despistatuk ez zekiten zergatik zeuden hainbeste trafiko arazo hirian.

Baina komunikabideek zutaz hitz egiteko zain egoteko garaiak paseak dira jada. AskeGunearen komunikazio-estrategia etxetik abiatzen zen, webgunetik, eta sare sozialetan ondo mugituz hedatu da (Iñaki Larrañagaren analisia Zuzeun).

Egun hauetan Boulevardean egon den kazetari bakan horietako bat Lander Arbelaitz izan da (hona hemen azken gaueko kronika: AskeGuneko gauaren kronika harresiaren bihotzetik).

Boulevardean egon zen Lander gauean eta Ertzaintza iritsi zenean hainbat bideo grabatu zituen giza-harresiaren barrutik. Hemen ikusten da nola eramaten zuten jendea banaka eta beste honetan azken hogei minutuak daude grabatuak.

Halako batean baina, ertzainek malamaneran hartu zuten Lander (esku batean kazetari karneta zuela eta bestean telefonoa), lurrera bota eta handik atera zuten. Bideo honetan ikusten da dena.

Ez Urkullu lehendakariak ezta Beltran de Heredia kontseilariak ere (ona Imanol Muruaren analisia) ez dute ondo ikusten pertsonak kartzelaratzea ideologiagatik edo erakunde bateko militante izateagatik. Baina Imanolek ondo adierazten duen bezala, EAJ ez dago egonkortasun instituzionala arriskuan jartzeko prest.

Ikusteko dago zer egingo duen Bilduk.

¿Ya es primavera en Euskal Herria?, este apunte en castellano.

Dom DelTorto Londresen bizi den tipo bat da. Ikus-entzunezko eremu zabal horretan aritzen da lanean, hain zuzen ere animazioak egiten. Otsailaren hasieran, norbait sartu zen Dom-en apartamentuan eta ordenagailu bat eta tableta bat lapurtu omen zion. Aste batzuk pasa ziren material horren berri izan gabe, baina handik aste batzuetara ordenagailua Teheranen agertu zen.

Nola izan zuen DelTortok horren berri? Ordenagailuan jarrita zuen Hiddenapp izeneko aplikazio bati esker. Aplikazio honek ahalbidetzen du zuk jakitea ordenagailua internetera konektatuta dagoenean hura non dagoen. Are gehiago, webcam baten bidez erabiltzailearen argazkiak bidaltzen ditu, baita  beste hainbat informazio eskaini ere.

Esan bezala, aplikazio horren bidez jakin zuen ordenagailua Teheranen zegoela. Ez omen da harritzekoa horrelako materiala Iranen agertzea: bertan genero horrek merkatu handia baitauka. Britainia Handiaren eta Iranen arteko harremanak kontutan izanik, zaila zuen Deltortok materiala errekuperatzea.

Haserretuta, tumblr-en blog bat sortu zuen (Dom´s Laptop is in Iran; hau da, Dom-en ordenagailu eramangarria Iranen dago). Jasotako argazkiak publikatzen hasi zen, besteak beste.

Ostegun honetan baina, birala bihurtu da tumblr hori (hau da, mugimendu itzela izan du sarean). Une honetan, igotako material guztia jada ez dago ikusgai, DelTortok babestu egin baitu bloga. Berak orain dioenaren arabera, jabea berarekin harremanetan jarri da eta iMac-a bueltatzeko asmoa agertu du. Era berean, jabe berriak zehaztu du berak ez duela ordenagailua lapurtu.

Deltortok dio gauzak bere horretan uzteko erabakia hartu duela. Hau da, ordenagailua Iranen uztea. Zergatik? Batek daki, baina arazoak ere izan ditzake, hainbat irudi pribatu argitaratu baititu sarean inolako baimenik gabe.

Ez da lehenengo aldia horrelako zerbaitek sarean oihartzuna lortzen duela. Mashable-n bidez, gogoratu dut This Guy Has My Macbook.

Informazio osatzeko erabilitako material gehiago:

Man traces stolen laptop to Iran, blogs photos of new owners

Stolen Laptop Sends Mystery Pictures from Iran

Un joven localiza en Irán su ordenador robado en Londres y espía a sus nuevos 'propietarios'

Hasieran esan dut Dom-ek animazio lanak egiten dituela. Hona hemen Deacon Blue taldearen Hipsters diskoko Turn kantaren bideoa.

El pórtatil de Dom, este apunte en castellano.

Antzerkia eta dantza dFERIA jaialdiaren jarduera osagarri gisa programatutako solasaldian ez ginen pertsona gehiegi bildu Koldo Mitxelena Kulturunean, baina interesgarria oso izan zenez, hona hemen KMko youtube kanalean eskegitako bideoa osorik. Ordu t´erdi inguruko luzapena du, baina irratsaio baten moduan entzun dezakezue.

Osakidetza

Garai hauetan, krisi ekonomikoa dela eta, berau aitzakia gisa hartuta, Osasun zerbitzu publikoa ezbaian dago. Egia da ere, duela urte batzuk, jendeak bereak eta bi botatzen zituela zerbitzu publikoen kontra, baina azken bolada honetan joera hori baretu dela esango nuke.

Irunen bizita, oso gertu dugu eskualdeko ospitalea (Bidasoa) eta hori oso gauza ona da. Besteon gainetik, bi profesional ekarri nahi ditut lerro hauetara, urte hauetan guztietan izan dugun harremana gogoan:

Sistiaga doktorea. Neumologoa da Bidasoa Ospitalean. Mediku honek nahikoa ondo kontrolatu du aitaren gaitza. Bere beharra izan dugunean, beti izan dugu harekin hitz egiteko modua. Telefonoz edo pertsonalki.

Lorenzo doktorea. Familia medikua Irungo Anbulategian. Kasu honetan ere, asko jarri du bere aldetik. Berarekin hitz egiteak asko lasaitzen zuen ama eta beti-beti izan du atea zabalik. Asko eskertzen da.

Irungo zerbitzu sozialak

2008ko irailean edo, hurbildu ginen Irungo zerbitzu sozialetara. Mª Eugenia Muñoz izeneko gizarte laguntzaileak artatu gintuen (egun horretan eta urte hauetan guztietan baita egun gehiagotan ere). Menpekotasun adierazpena lortzeko jarraitu beharreko urrats guztien berri eman zigun. Azkar samar eman genituen urrats horiek eta maila goreneko menpekotasuna aitortu zioten aitari.

Hasiera batean, 2008ko irailetik abendura bitartean bi egoitzetan izan zen aita: Donostian bata, Irunen bestea. Ez zegoen beste aukerarik. Gauzak hobetu zirenean, egoitzatik atera eta etxera eraman genuen.

Egoitzen inguruan ez daukat kexurik, baina, egia esateko, aitarentzat traumatikoa izan ziren egonaldiak eta handik ateratzeko ahalegin guztiak egin zituen.

2009ko urte hasieran, etxera eraman zuen amak. Bera izan zen zaintzaile nagusia 2012ko otsailera arte (horrek suposatzen duen guztiarekin). Azkenean, onartu zuen pertsona bat behar zuela. Proba batzuk egin genituen otsailetik ekainera bitartean eta, orduan, pertsona bat kontratatzea erabaki genuen.

Adiskidetuak Elkartea

Norbaitek Marilen izeneko pertsona baten telefonoa pasa zidan. Ez nekien nora ari nintzen deika. Adiskidetuak Elkarteko bolondresa zela esan zidan Marilenek.

Haren gomendioz etorri zen Pilar Ramírez etxera. Kolonbiarra da Pilar eta martxoaren hasieratik dago lan bila. Hileko lehen astelehenean berarekin hurbildu nintzen Adiskidetuak Elkartera. Lapitzeko eskolaurreko zaharrean du egoitza, Irungo hainbat elkarterekin batera. Orduan ezagutu nuen Marilen.

Marilenek eta beste lankide batek adierazi zidaten Adiskidetuak Elkarteak prestakuntza, lan eta lege aholkularitza ematen diela atzerritarrei. Ez dute ezer kobratzen (adiskidetuak a bildua yahoo.es / 943 639690). Era berean, elikagaiak banatzen ditu atzerritarren artean (iaz, hamabost elkartek banatu zituzten elikagaien bankuak emandako jakiak Irunen).

Irungo Lapitze elkarteko lokal horretaz gain, Udalak lokal txiki bat eman die Irungo erdigunean, baina hori egokitzeko dirua behar dute. Dirulaguntzak eskertzen dituzte.

Gipuzkoako Foru Aldundiaren gizarte zerbitzuak

Zaintzaile hori hartzeko, aitaren goi mailako menpekotasuna zela medio, dirulaguntza eman zigun Gipuzkoako Aldundiak (Irungo zerbitzu sozialen bidez tramitatua). Azken zortzi hilabeteetan edo, 800 eurotik gora jaso dugu hilero. Lehenagotik, 500 eurotik gora menpeko pertsona etxean izateagatik.

AFAGI

Elkarte honekin ere izan genituen harremanak. Hasiera batean, 2008ko uda amaieran. Gero ez naiz ni gehiegi ibili beraiekin harremanetan. Ama noizean behin joan da Irungo Gizarte Zerbitzuetara eta, oker ez banago, izan duen psikilogoen laguntza elkarte honek ematen du (AFAGIk bazkidetza kanpaina du abian).

Askok jakingo duzue Guillermo Nagore kazetariak zortzi hilabeteko ibilaldia egin zuela 2012ko udaberritik urte amaiera arte La Memoria es el camino izeneko proiektuan eta Alzheimerra aintzat hartuko lukeen Estatu politika bat aldarrikatuz.

Personas y entidades que han estado en su sitio #galtzeimer, este apunte en castellano

"- Atzo, zer? Ihesi?"

"- Ihesi? Keba! Intentatu."

"Eta biok barre egin genuen".

2008ko udazkenean atta Irungo zentro batean zegoen, baina bertatik alde egin nahi zuen. Saiatu zen eskapo joaten, baina ez zuen lortu. Duela egun batzuk baina, bai: 2013ko otsailaren 28an, goizeko 10:20 aldera hil egin zen.

2009ko urte hasieran etxera ekartzea erabaki zuen amak. Bidasoako Ospitalean izandako egonaldi laburrak kenduta (urtean bizpahiru), etxean egon da lau urte hauetan zehar.

2012ko otsailera arte, ama zen zaintzaile nagusia. Azkenean, lortu genuen beste pertsona baten laguntza onartzea; Mayte, Ainhoa, Olga eta Pilar izan ditugu hilabete hauetan. Irungo Adiskidetuak Elkartearen bidez izan genuen Pilarren berri, baina hori beste egun batean kontatuko dut.

Oraindik ere, aurreko astean paseatzera atera zen ia egunero. Larunbatean, ospitaleratu eta ostegunean hil egin zen. Urte hauetan guztietan lortu du behintzat beste egoitza bat ez zapaltzea.

Lerro hauen bidez egun hauetan jasotako dolumin eta animo mezuak eskertu nahi ditut. Mila esker!

"Inoiz baino hobeto sentitzen dot zure mina. Besarkada bat ezin estuago"

Otsailaren 28ko gauerdian mezu hau utzi zidan Fleyak facebook-en, nire aitaren heriotzaren berri izan zuenean. Handik ordu gutxira, bera izan zen eskapo egin zuena. Rafa Chirbesek hau irakurriko balu, esango zidan: “Ez gaituzte utzi; hil egin dira”. Hau da, ez dela eufemismorik erabili behar heriotza ezkutatzeko. Ados. Ez da hori nire asmoa.

Fleya Javier Ortizen Patera irakurle taldeko kidea zen. 2000-2001 urteen bueltan ezagutu nuen. Gutxitan egon bagara ere elkarrekin, askotan trukatu ditugu mezuak 2000ko irailetik 2004ko apirila bitartean.

Igande goizean eman zioten azken agurra lagunek Fleyari (nik larunbatean egin nion bisita tanatorioan). Halere, Fleyak utzia du enkargua lagunak festa batean elkartzeko eta hori egiteko asmoa dugu udaberriaren amaieran, udararen hasieran.

Amaitzeko, Jaio Espíak idatzitako mezu hau utzi nahi dut hemen azpian (argazkian, ezkerrekoa da Jaio; eskubikoa, berriz, Fleya):

"La trascendencia es permanecer en la memoria de quienes nos quieren. Vivimos como si no fuéramos a morir, cuando es lo único cierto de todo lo que sucede en la vida. Y nos es muy difícil ponernos en el lugar de la persona a la que acaban de avisar que no hay nada que hacer, que se muere. No podemos ponernos en su piel, porque nos aterra la idea. Y sin embargo, no es tan importante vivir con dignidad, que lo es, como morir con ella".

Y finalmente mi padre consiguió escapar #galtzeimer, este apunte en castellano

Javier maitea:

Aspaldian lerro batzuk zuri idatzi gabe eta igande goiz honetan tokatzen da.

Aste honetan bete dira 10 urte epaile malapartatu batek, Aznarren botere exekutiboaren mandatari, euskarazko periodiko bakarra itxi zuela. Lotsagarri tratatu zituzten kudeatzaileak eta sustatzaileak (eta ez bakarrik poliziak eta epaileak, Luistxok joan den asteazkenean argitaratutako apuntean ederki adierazi bezala: Algunos nombres propios a los 10 años del cierre de Egunkaria).

Jende asko kolpatua sentitu zen (ginen), baina askok (gure herrian bertan) beste aldera begiratu zuen. Egunero gertatzen dira horrelako gauzak eta gertatuko dira.

Ez dakit Sindo Lafuenterekin batera ibili ote zinen El Mundon. Zuzeuk elkarrizketa aurrerapena publikatu zuen atzo. Lafuente Espainiako prentsa digitalaren alorrean dagoen guruetako bat da (eta ez bakarrik maila teorikoan, baita praktikoan ere: El País, El Mundo, Soitu...). Bere garaian ez zitzaion hain larria iruditu.

Azken finean, horrean atzean egon daiteke “zerbait egingo zuten! ¡algo habrán hecho!” famatu hura. Euskal Herrian, garai batean, ETAk eginiko krimenak zuritzeko erabiltzen zen, baina momentu jakin batean, tortillak buelta eman, eta Egunkariaren kontrako operazioaren antzekoak zuritzeko balio izan zuen.

Leirek gaztaroko kontuak ekarri ditu aste honetan Gure Besta blogera (Gure gaztaroa (nuestra juventud). Espainiako lagunei begira idatzitakoa da eta bertan kontatzen du beraietako batzuk egun bizi duten egoera bera (eta okerragoa) bizi izan duela bere belaunaldiak Euskal Herrian.

Testuaren inspirazio iturri da Argian urtarrilaren amaieran Beñat Sarasolak idatzitako Antzaratik antzarara zutabea. Ion Markel Ormazabalen izena aipatzen du Beñatek. Sei urteko kartzela zigorra beteta askatu zuten urte hasieran eta ostiral honetan luze eta zabal erantzun ditu Ormazabalek Nerea Lizarraldek Irutxuloko Hitzan eginiko galderak. Kartzela urteak nolakoak izan diren, zergatik sartu zuten espetxean, etorkizuna nola ikusten duen...

Hobe bai etorkizunari begira jartzea, Javier. Atzera begira jarriz gero, Egunkariaz gain aste honetan albiste izan baitira: 1981eko otsailaren 23an Tejerok emandako estatu-kolpea eta hiru hilketa nabarmen (1984ko otsailaren 23an Enrique Casas; 2000ko otsailaren 21ean Fernando Buesa eta Jorge Elorza).

Etorkizunari begira Sortu alderdiaren kongresua egin zuten atzo Iruñean, oraindik kartzelan (bidegabeki) dagoen Arnaldo Otegiren zai. Ez dakit aldaketa askorik itxoin daitekeen: beraiek aurrerapauso asko eman dituztela usteko dute (Txerokik bezala), baina beste askorentzat betiko diskurtsoa eta aurpegiak daude.

Ikusiko dugu. Itxaropentsu amaitzeko Eraikiz aipatu nahi dut hemen. Errenteriako alkatea buru (Julen Mendoza), udalean dauden alderdi guztiek elkarrekin egiten ari diren bidea.

Ondo segi, Javiertxo.

Mirar hacia adelante sin olvidar el pasado, este apunte en castellano

Euskadi Irratia izan zen Gerediaga Elkarteak Aiert Goenagaren lan-kontratua eten egin zuela iragarri zuen komunikabidea. Nik Zuzeun irakurri nuen: Aiert Goenaga proiektutik kanpo utzi du Gerediaga Elkarteak.

Kanpotik ez da erraza jakitea zer gertatu den. Zuzendaritzan giroa nahasia zegoela entzuna nuen, baina gehien harritu nauena izan da Gerediaga Elkartearen komunikazio-politika. Egun batzuk lehenago jakinarazi omen zioten Goenagari albistea, baina kosta egin zitzaion Gerediagari oharra argitaratzea (kontratuaren ez berritzea, pdf lotura).

Berandu eta gaizki ibili ziren, albistea plazaratu ondoren, atzetik: "Aiert Goenagak Azokaren eredu berria finkatzen ahalegin handiak egin ditu baina, zoritxarrez, ez du zintzo jokatu Gerediaga Elkartearekin" (pdf loturan ikusten da hutsuneak daudela hitzen artean, berridazten ibili izan balira bezala). Normala denez, kaltetuak bere burua defendatu behar izan zuen eta Ahotseneako arduradunak, Gotzon Barandiaranek, pazientzia galdu.

Bere garaian esan zen oso arrakastatsua izan zela 2012ko edizioa. Hala ere, hemen ere baina: "Aurtengo Azoka arrakastatsua izan da bisitarien aldetik, milaka etorri dira geurera, baina uste baino galera ekonomiko handiagoa eduki dugu". Nola neurtzen da Azokaren arrakasta?

Aitortu behar zaio Gerediaga elkarteari urte hauetan guztietan egindako lana, baina elkarteak ere zintzo jokatu behar du bere buruarekin eta gainerakoekin eta ondo pentsatu zein izan beharko lukeen bere papera hemendik aurrera.

Karmelo Landaren proposamena dago igandeko Berrian: Gerediaga, Goenaga eta eragileen alde. "Gerediaga, praktikan, «instituzioen Instituzioa» bihurtu da 47. Azoka honetan", dio Landak.

Alberto Barandiaranek Azoken ereduak izeneko artikulua sinatu zuen larunbatean Berrian. Gune ezberdinek zer nolako arnasa eman dioten Azokari berari aipatzen du bertan Barandiaranek. "Ahotseneak aurpegiak erakutsi zituen. Tokia eman zien idazleei, musikariei".

Hori guztia ez omen dago ezbaian. Irakurri dugunez, osteguneko bilera tiraberatsua izan bazen ere, gustura eta itxaropentsu atera omen ziren guneetako arduradunak. Espero dezagun gauzak baretzea eta konponbidea aurkitzea, euskal kulturarentzat, are gehiago industriarentzat, plaza ezinbestekoa baita Durango.

Ezinbestekoa bada, baina indartu beharra dago antolakuntza. Askok aipatu izan dute plan estrategiko bat egina dagoela. Nik ez dut ezagutzen, baina pena ematen du ikusteak euskal kulturaren (industriaren) erakusleiho den azokak zein zutabe ahulak dituen.

Goenaga berriro hartuko dute? Haren ordezkoren bat izendatuko dute? Ez dute inor hartuko? Erantzunik gabeko galderak oraingoz.

Eragile guztiak elkar ulertzera kondenatuak daude. Ez dago beste aukerarik.

Pello Zubiriak artikulua idatzi zuen duela pare bat aste Argia aldizkarian: #idlenomore Kanadako indigena haserretuek aldarri. Bi aste lehenago Samara Veltek beste artikulu bat Berria egunkarian: Iparraldeko aiene indigenak.

Pello Zubiriak dio: “Idle No More iazko azaroan asmatu zuten Kanadan Stephen Harperren gobernuaren politika ezin eramanez elkarri zer egin galdezka ari ziren Nina Wilson, Sheelah Mclean, Sylvia McAdam eta Jessica Gordonek”.

Handik gutxira, abenduaren erdian gose greba hasi zuen Attawapiskat etniako buruzagi Theresa Spencek eta urtarrilaren amaiera arte, 40 eguneko baraualdia. Horrek piztu zuen protesta kaleetan eta baita Interneten ere.

Samara Velte: “Munduko giza garapenaren indize altuena duten herrialdeen artean, seigarrena da Kanada.... baina, NBE Nazio Batuen Erakundearen txosten baten arabera, herritar guztiak indigenen baldintza beretan biziko balira, giza garapenaren zerrenda horretan 48. postura jausiko litzateke Kanada, gaur egun Uruguai dagoen lekura”.

Pellok dio: “#idlenomore (…) gazteek asmatu balute, #geyogeldiez edo #ezgeldikgeatu idatziko zuketen, ziurrenera. Zeren eta “#” hori funtsezkoa baita: Idle No More ezin da ulertu, Occupy Wall Street eta azken hilabeteotako protesta saio gehienak legez, Twitter eta oro har Internetik gabe”.

Zubiriak berak aipatzen du Mark Gollomek CBC News-en idatzitako Is Idle No More the new Occupy Wall Street?

Internetek jokatu duen paperari buruz bilaka, Karissa Donkin-ek eginiko gogoeta aurkitu dut:  Social media helps drive Idle No More movement (Social Mediak laguntzen du Idle No More mugimendua gidatzen).

Erika Lee, 22 urteko ikasle eta aktibistak dio nola tradizionalki, buruzagiek izan dutela gaitasuna komunikabideetan agertzeko, baina orain bera bezalako unibertsitate ikasleek ere agertzen direla komunikabideetan. Blogek eta sareek garrantzi handia dute, beraz, mugimendua gorpuzteko eta elkarren artean komunikatzeko.

Ron Stagg irakasleak dio Donkin-en artikulu honetan: Internetek, sareek, ahalbidetu dutela arazo lokal bat nazio mailako bihurtzea. Ez hori bakarrik, baita nazioartekoa ere.

Twitter-en #idlenomore traolak duen mugimendua ikusteko, bada #idlenomore makook aplikazioa. Lerro hauek idazten ditudanean, 678.000 tuit zenbatuta daude traola horrekin. Tuit horietatik 253.000 ageri dira aipatu aplikazioan. Horietatik, Euskal Herrian 14.

Hori bai, ez da ahaztu behar dena ez dela sarea: plazak eta kaleak ere hartu behar dira.

Amaitzeko, ez du protesta honekin lotura zuzena, baina bai mugitu dela sareetan Estatu Batuetako beste indiar honen aldarria. Migrazioen kontrako martxa baten aurrean ageri da gizona, haurra karrutxoan duela, arrazistei gauza gozoak esaten.

#idlenomore La lucha de los indígenas canadienses, este apunte en castellano.

Astearte gauean ezin izan nion kasu gehiegierik egin, baina bai ikusi nuela hainbat lagunek goraipatzen zutela Ada Colauren mintzaldia. Asteazken gauean, berriz, haren bideoa topatu nuen youtube-n eta irratia entzungo banu bezala entzun nituen Ada Colauren hitzak. Hipotekak Kaltetutako Plataformaren izenean aritu zen Diputatuen Kongresuan, Ekonomia eta Lehiakortasun batzordearen aurrean (hona hemen La Marearen kronika, gaztelaniaz).

Oso ondo hitz egin zuen Adak, hasierako urduritasunak minutuak pasa ahala hobeto kontrolatuz. Tinko. Aho bilorik gabe (kriminal deitu zion bere aurretik hitz egin zuen bati).

Gaur berriro entzun dut eta ikusi dut nire inguruan ere jendeak oso ondo hartu dituela Colauren berbak. Are gehiago, 100.000tik gora bisita ditu une honetan bideo honek (antzeko gehiago daude sarean).

Amaitzeko, gauza bat gehiago: plataformaren webgunean jaisteko moduan dago Vidas hipotecadas pdf artxiboa, Ada Colau berak eta Adrià Alemanyk idatzitako liburua.

P.S.: Larunbat goizean Julia Oteroren gutun hau irakurri dut. Horrek balio dit ikusteko Ada ezaguna dela Katalunian, baina adi ibili beharko duela.