Komiki-gida atera du Arrasateko Udal Bibliotekak

Arrasateko Udal Bibliotekak komiki-gida bat argitaratu du, Antonio Altarriba El arte de volar komiki ezagun eta sarituaren gidoigilearen koordinaziopean. Hamar komikigile, komiki-aditu edo komikizaletako bakoitzak bere 10 komiki gustukoenen zerrenda osatu du, kuttunenaren iruzkina gehituz. Hala, ehun komikiko zerrenda batek osatzen du gida, horietako hamarren komentarioekin.

Gida osatzen parte hartu duten komiki-munduko pertsona horiek Borja Crespo, J.M. Díaz de Guereñu, Mauro Entrialgo, Lola Lorente, Joaquín Reyes, Laura Pérez-Vernetti, Fernando Tarancón, Zaldieroa, Alfonso Zapico eta blog honen egile Igor Leturia dira.

Komiki-gida online dago deskargatzeko moduan, aprobetxatu beraz!

Horrelako dibulgazio lanak beti interesgarriak badira ere, nire ustez badago zer kritikatua ere, eta ez gutxi.

Batetik, gomendioak egiten ditugunen zerrendan Euskal Herrikoa edo euskalduna ez den jende asko dago, euskaraz egin den komikigintzaz ezer ez dakiena, eta alde horretatik euskarazko komikigintza nahiko baztertua gelditu dela iruditzen zait, hemen egindako gida baten presentzia handiagoa izan zezakeen... Gero euskaldunok ere ez dugu zertan euskarazko komikiak gomendatu, baliteke pertsonen aukeraketa bestelakoa izanda ere euskarako lan gutxi agertzea, baina euskalduna ez den jendea aukeratuz aukerarik ere ez zaio ematen.

Bestetik, gidaren beraren hizkuntza-tratamendua ez da batere egokia. Altarribaren sarrera bi hizkuntzatan dago, baina gero badirudi egile bakoitzak idatzitako hizkuntza errespetatu dutela, eta hala, 8 gomendio gaztelaniaz daude eta 2 euskaraz. Gutxienez %50aren kuota eman beharko zioketen euskarari, itzulita, edo dena elebitan egin.

Beno, gidarako aukeratu nituen nire 10 kuttunak eta lehenengoarentzat idatzitako testutxoa hemen eransten dizkizuet (gidarako dezente laburtu behar izan zen). Lehenengo postuko hori, jakina, Watchmen da, zein bestela?

1.- Watchmen, Alan Moore - Dave Gibbons

Beharbada Alan Moore britainiarra izango da dagoen komiki-gidoigilerik ezagunena. Maisulan ugariren gidoiak idatzi ditu, horietako askok zinemarako jauzia ere egin dutelarik (nahiz eta berak film horiez arnegatu duen; eskubideak argitaletxearenak direlako ezin du ekidin bere lanen filmak egitea, baina ez du onartzen bere izena filmetan agertzea eta berari dagokion dirua marrazkigileari ematen dio), eta superheroi ezagun askoren abenturarik onenetakoak sinatu ditu. From Hell, V de Vendetta, La Liga de los Hombres Extraordinarios, Lost Girls, Top 10, Batmanen La broma asesina, Supermanen ¿Qué le sucedió al hombre del mañana?, La cosa del pantano-ren sagarik goraipatuena... Baina bere lanetatik bat nabarmendu behar izatekotan, hori Watchmen litzateke.

Watchmen 12 ataletako grapadun comic book gisa argitaratu bazen ere 1986an, harrez gero nobela grafikoaren erakusgarri adierazgarrienetakotzat hartua da. Sari mordoa irabazia da (Kirby saria, Hugo saria, Eisner saria...); eta komikien mundutik aparte ere oso preziatua da, liburu onenen hainbat zerrendetan agertzen baita. Filma ere egin dute; txukuna da, baina ez da komikiaren mailara iristen.

Lehen begiratuan superheroien komiki bat badirudi ere, ezer ez urrunago errealitatetik. Superheroiek inspiratuta mozorro bat jantzi eta justizia banatzea euren esku hartzen duen jendea dagoen errealitate alternatibo batean kokatuta dago Watchmen. Horren zilegitasuna zalantzan jartzen du Moore-k, heroi ustezko horietako batzuk faxistak, indarkeriazaleak edo amoralak dira. Hala, Watchmen bera superheroien eta justizieroen inguruan hausnartzeko komikia da, superheroien komikiz mozorrotuta. “Quis custodiet ipsos custodet?” edo “Who watches the watchmen?” esaldia da istorioaren muina.

Baina hausnarrarazte hori era entretenigarrian egiten du, hiltzailea nor den asmatu behar den thriller baten bidez; izan ere, “heroi” ohi horietako baten hilketak abiarazten du istorioa, gero inplikazio handiagoak izango dituena, Gerra Hotzagatiko munduaren amaiera suposa lezakeen konplot batera baikaramatza. Pertsonaia, garai, azpiistorio eta, beraz, hari asko daude liburuan, ederki jositako oihal bat osatuz ezusteko amaiera bateraino. Gainera, gizartearen, filosofiaren, historiaren, zientziaren, kulturaren eta beste hainbat arloren erreferentzia ugari agertzen dira, Moore-ren jakinduria ia entziklopedikoaren erakusgarri.

Arlo grafikoan ere, Moore-k komikien munduan diren baliabide edo teknika guztiak erabiltzen ditu, esperimentatuz eta berriak ere asmatuz. Paralelismoak, maila ugaritako simetria (biñetan, orriaren konposizioan, kapitulu mailan, liburu mailan...), egituraren koplexutasuna... Eta superheroietan eta zientzia-fikzioan aritutako Dave Gibbons-en irudiak ederto doazkio kontakizunari. Lan borobila benetan.

2.- Thorgal, Jean Van Hamme - Grzegorz Rosinski

3.- Persepolis, Marjane Satrapi

4.- Corto Maltés, Hugo Pratt

5.- Las aventuras de Max Fridman, Vittorio Giardino

6.- Las Falanges del Orden Negro eta Partida de caza, Pierre Christin - Enki Bilal

7.- Pololoak, Patxi Gallego

8.- El Eternauta, Héctor G. Oesterheld - Francisco Solano López

9.- Maus, Art Spiegelman

10.- Blueberry, Jean Michel Charlier - Jean Giraud