Geure haurtzaroaren komikiak
Haurtzaroa zoriontasunaren sasoitzat hartu ohi dogu heldutasunean eta, gaixotasunetaz libre egonez gero, gurasoek alkar orokorrean ondo tratatzen badabe eta etxean pobrezia, gosetea edo indarkeria pairatu ezean, hala izaten da geure mundu aberats, mendebaldar eta hipertrofiatu honetan. Haurtzaroan ganera dana magnifikatzen dogu, dana da ederragoa, handiagoa eta liluragarriagoa, edo behintzat holan gelditzen jaku oroimenean. Umetan mundua abiadura handiz deskubritzen dozu, eta buruan betiko gelditzen jatzuz lelengo aldiz ikusitako, entzundako, dastatutako edo usaindutako gauza horiek guztiak...
Neuk haurtzaroa Diasporan igaro neban, Euskal Herritik urrun, Espainiako uriburuan hain zuzen be. Lelengo urte (zoriontsu) haietan ez nekien zer zan Diaspora, EH edo Espainia, noski, baina denporagaz jun nintzan deskubritzen. Lelengo urte zoriontsu haietatik, hasiera-hasieratik Bizkaira etortzen ginan urtero, Lekeition udaldiak eta Gabonak Leioan, orduan Lejona izena baeukan be. Aitaren herria ezagutu genduan be bai, Lesaka hain zuzen, eta apurka-apurka hiru anai-arrebok konturatzen jun ginan geu ez ginala hangoak, hamengoak baizik...
Gero etorriko zan Argentinako futbol mundu txapelketa eta Espainiakoa, eta ordurako herrialdeak zer ziran bagenekien. Arkonada, Zamora, Satrustegi eta López Ufarte. Corbalán, Delibasic, Iturriaga, Epi eta “Chicho” Sibilio. Eta aurrerago Alvaro Pino eta Marino Lejarreta. Eta telebistako saio zuri-baltz horiek. Eta abuela-ren irratia piztuta, “Ser” kateko sintonia eta Burgos uriko denda probintzianoen iragarki probintzianoak. Eta komikiak.
Komikiek “tebeo” izena eukien, eta orduan ulea neukanez ondo gogoratzen naz auzoko uleapaindegian itxaron bitartean “Pulgarcito” eta holakoak begiratzen nituala. Haginlariaren kontsultan be baten bat egoan. Baina Burgosko abuelaren etxean (bera zaragozarra zan arren, eta oso zaragozarra ganera!) irakurten nituan batik bat tebeoak. Eta ordurako dikotomiak sortuta egoazan anaia eta bion artean: Bera Athleticekoa eta neu txuri-urdina. Bera Mortadelozalea eta neu Zipizapezalea. Orduan ez genekian “espainiar komiki” horien atzean kataluniar jente mordoa egoala, Ibáñez eta Escobar tartean. Eta ez genekian gazteleraz gain katalanez be zeozer idazten ebela, kontsumo txikiagoko gauzak izango baziran be. Bageneukan Neus izeneko izeko bat, haren azentu markatu horregaz, eta horreri esker bageneukan Kataluniaren barri, baina tira, geuk irakurten genituan tebeoak gazteleraz zetozen, eta orduko gizartearen isla ziran hein handi batean: Petra, Pepe el hincha (Pedrusco FCren jarraitzaile sutsua), Angel (“gu-gu” bakarrik esaten eban ume txikitxo hori), Sir Tim-O-Teo (hori zan neure faboritoenetarikoa)...
Geure antxume “handiak” dagoeneko badaki zeintzuk diran Tintin, Milu, Haddock kapitaina, Asterix, Obelix, Panoramix… Baina oraindino ez dakigu heldutan zein oroitzapenak gordeko dituan Pellok, pertsonaia horiek kuttunak izango dituan ala ez. Eta zer esanik ez Aiora txikiak. Ximun eta Hurren aita bitartean komikizale amorratua da, eta hori dala-eta abantaila handia edukiko dabe, ganera “Xabiroi”ren sasoikoak dira, danak dira abantailak. Geure txikitako tebeoak ez dabez ezagutuko ziur aski, baina heldutan galdetuko deutsegu zeintzuk izan ziran euren haurtzaroaren komiki kuttunak, eta orduan nostalgia hau ulertuko dabe.
Bibliografia:
- “Los tebeos de nuestra infancia. La escuela Bruguera (1964-1986)”. Antoni Guiral. El Jueves, 2007.
- http://elmaravillosomundodelostebeos.blogspot.com/2008/06/100-aos-de-escobar.html
Bai, nostalgia sentimendu indartsua da... Nik neuk azkenaldixen txikitan eukittako eta noizbaitt botatako komiki asko erosten dot. Oin dala gutxi bukatu dot Clásicos del humor kolekziñua eta azken urtietan erosi dotenen artien Joyas literarias juveniles kolekziñoko hainbat, El Jabato kolekziñoko beste batzuk, Makoki - Fuga en la modelo "nobela grafikoa" (hay ke joderse, aspaldiko underground fanzinien errekopilaziñuei be hola deiketia), Jan Europa kolekziñua, Esther kolekziñoko bateron bat, topau doten Kriselu argitaletxeko komiki zahar batzuk (Aladino, Hiru mosketariak, Munchausengo baroia...)... Internetetik be bajetan dot komiki zaharrak, Johan eta Pirluit adibidez... Eta Ipurbeltz batzuk be pasau duztie!
Eta ez komikixekin bakarrik, Internetetik txikitan ikusitako serie asko bajetan dot semien aitzakixen (Mazinger Z, Ulises 31, Comando G, Érase una vez el hombre, Tarzan, Arturo erregea...), Spectrum baten atzetik ibili naz denpora askuen eta oin dala gutxi lortu dot, liburuetan Tocón zahar batzuk erosi dot Internetez...
Bide batez, aipatu dozun liburua, Los tebeos de nuestra infancia - La escuela Bruguera (1964-1986) hori, nik lehenengo partia daukot, Cuando los cómics se llamaban tebeos - La escuela Bruguera (1945-1963). Zuk aipatzen dozuna be erosteko daukot, edo trukia ein geinke...
A, eta eskerrik asko neu eta semiak aipaketiagattik. Neure semien kasuen, ikusten dozunez, oinguez gain, badabiltz ezauketan nire txikitako komikixak be!