"Erbestearen memoriak - 37ko euskal haurrak", Gerra Zibilean errefuxiatu erbestera joandako euskal umeei buruzko komikia
Irudia: Oskar Gorroño
Espainiako Gerra Zibilean, 37an Bizkaia eta Bilbo erortzear zeudela, gerrako arrisku eta izugarrikerietatik babestearren, milaka haur erbesteratu ziren Euzkadiko Jaurlaritzaren ekimenez. Batzuk urte gutxira bueltatu ziren, beste batzuk askoz beranduago eta beste batzuk inoiz ez; batzuk berriz ere gurasoekin elkartu ziren, baina beste batzuenek ez zuten biziraun; batzuk erbestealdi hobea eta beste batzuk okerragoa pasako zuten. Baina guztiek jasan zituzten hein batean edo bestean beldurra, ziurgabetasuna, itxaropena, ilusioa, deserrotzea, aberriarekiko mina...
Hain zuzen, sentimendu horietako bat du izenburu komiki honen kapituluetako bakoitzak. Begoña Garrido gaian ikerlari eta adituak egin du gidoia eta Oskar Gorroño marrazkigileak irudiak, eta autoedizioan atera dute biek Erbestearen memoriak - 37ko euskal haurrak hau. Garridok egindako elkarrizketa ugarietan jasotako esperientzietan oinarrituta, hiru pertsonaia asmaturen hiru fikziozko istorio kontatzen dira, baina guztiz benetakoak izan zitezkeenak eta esperientzia kolektiboaren testigantza ematen dutenak: Frantziara joandako eta 1939an itzulitako 17 urteko Martina, Ingalaterrara joan eta 1939 bitarte egondako 11 urteko Antonio eta SESBera joan eta 1956ra arte bueltatu ez zen 12 urteko Lucia. Gorroñok ere biñetetako batzuk benetako argazki eta dokumentuetatik atera ditu. Ahaztu behar ez diren kontuak egungo gizartekooi transmititzeko eta ezagutarazteko guztiz beharrezko komikia.
