e-gorblog

Anubis 3.0 from WillyRoa on Vimeo.

Xabiroi komiki-aldizkariaren urriko alean Dani Fanoren Anubis 3.0 saila amaitu dela-eta, eta ondoren atal denak batuz egingo den albumari begira edo, Willy Roa Daniren adiskide, Elhuyarko nire lankide eta blog honetako kolaboratzaileak 3D-ko animazio bideo eder bat egin du, Anubis 3.0ko protagonistetako bat den AMMIT robotarekin. Hemen ondoan duzue ikusgai.

Elhuyarko langile gisa, Willy Roa Euskadi Irratiko Norteko Ferrokarrilla irratsaioko arduradun eta esataria, ETBko Arratsaldero saioko kolaboratzailea eta Elhuyarko zientziaren komunikazio saileko erredaktorea da, beste gauza batzuren artean. Baina horrez gain artista da marrazki edo komikiak egiten, eta baita Blender software librearen bidez 3D-ko irudi eta animazioak egiten. Benetako errenazimenduko gizona! Elhuyar aldizkarirako 3D irudi asko egin izan ditu, baina bere kabuz nahi duelako ere hainbat egin izan ditu. Berriki blog bat ireki du, Bad3Di, egin dituen eta aurrerantzean egingo dituen irudi eta animazioak igotzen joateko, eta nola eta zergatik egin dituen azaltzeko. Bertan daude, adibidez, ON Zientzia zientziaren dibulgazioko bideo lehiaketaren karira egindako Hemolinfa bideo bikaina (lehiaketan ez zuen parte hartu, Elhuyarko kidea izaki; gustuko zuelako egin zuen), edo bonbilla batek bere burua pizten dueneko beste animazio sinpatiko hau.

Jarraitu beharreko bloga, zalantzarik gabe, Willy Roaren hau. Ongi etorri ziberespaziora, Willy!

Ezaguna da Haritz Rodriguez euskal Internetaren munduan. Euskaltube-ren sortzailea, Gaur8-ko kolaboratzailea, Nickdutnik-eko kolaboratzailea... Bere azken proiektuetako bat Tokitan.tv da, "bidaiari txikientzako abentura handiak" erakusten dituen vlog edo bideobloga. Astero, berak egindako bidaia, txango edo abenturaren baten bideoa erakusten du bertan, oso ongi editatuta. Batean mendi bateko igoera izan daiteke, bestean surf egitea, hurrengoan kobazulo batera sartzea, edo belaontzian egindako bidai bat...

Baina bideobloga baino gehiago da Tokitan.tv. Bideoaz gain, testua, irudiak, mapak, azpitituluak, musika eta abar ere sartzen dira proiektu horretan. Ba oraingoan, komikiarekin ere ausartu da. Bere bidai eta abenturetako argazkiekin, komikia egiten hasi da. Lau orri ditu oraingoz Eraztunen jaunaren istorioa eta Tintin Tibeteneko azala gogorarazten dituen komiki honek, baina jarraitzeko asmoarekin. Zorte on abentura berri honetan, Haritz, eta eskerrik asko komikiaren aldeko apustuagatik!

Getxoko komiki-azokari buruzko artikuluan utzitako iruzkin bati esker jakin dugu euskal egileek eta euskarak presentzia izango dutela ostiraletik igandera bitartean egingo den Zaragozako komiki-azokan.

Alde batetik, Astiberrik eta Arte Bizkarra Kulturgintzak standa izango dute bertan. Bestetik, bi euskal egile daude gonbidatuen artean: Aitor I. Eraña gasteiztarra, 2010ean Diábolo ediciones-ekin R.I.P. arrakastatsua atera duena, eta Gorka Velasco barakaldarra, Arte Bizkarra Kulturgintzarekin Gaur egungo BeHIak. Hezkuntzaz hausnartzen eta Cuando el río sueña. Catálogo ampliado de peces gordos argitaratu dituena.

(Elhuyar aldizkariko 2010eko urriko alean argitaratutako artikuluaren jatorrizko extended bertsioa)

Ordenagailu pertsonalen sorrera

80ko hamarkadaren hasieran, ordenagailu pertsonala ez zen existitzen, edo ez behintzat gaur ezagutzen dugun bezala. Etxeetan bazeuden egon ordenagailu batzuk (Sinclair-en ZX81-a edo ZX Spectrum-a, Commodore 64-a, Amstrad-a...), baina batez ere gazteek erabiltzen zituzten jolasteko edo informatika ikasteko; gaur egungo kontsolen papera betetzen zutela esan daiteke home computer deritzen hauek.

Lana egiteko ordenagailuak ikerketa munduan, erakunde handietan, enpresetan edo unibertsitateetan soilik zeuden, garestiegiak baitziren. Ekoizle gutxi batzuk menperatzen zuten merkatua (IBM, DEC, Xerox...), bakoitza bere sistema eragile propioarekin (Vax, Unix...). Saiakerak egon ziren hauen partetik ordenagailuak etxeetara eramateko, baina ez zuten benetako arrakastarik izan prezioaren erruz; eta beste ekoizle txikiago batzuk oso zaila zuten merkatu horretan sartzea, beste gauza batzuen artean sistema eragilea garatzearen kostua ere zeukatelako.

Orduan, IBM-k beste saiakera bat egitea erabaki zuen etxerako ordenagailu pertsonalekin, makina berri bat eta sistema eragile berri batekin. Makina PC-a izan zen (Personal Computer), eta sistema eragilea Microsoft enpresa berriari enkargatu zion. Honek MS-DOS (MicroSoft Disk Operating System) egin zion, baina gure mundua den bezalakoa izateko gakoa izan den tratua lortu zuen IBM-rengandik: Microsoft-ek baimena zuen MS-DOS beste ekoizle batzueri ere lizentziatu edo saltzeko. Ondorengoa historia da: ekoizle txiki askok PC-arekin bateragarriak ziren ordenagailuak egin zituzten atzeranzko ingeniaritza erabiliz, MS-DOS sistema eragilea jarri zieten eta kloniko merke hauen bidez ordenagailu pertsonalak guztion etxeetan sartu ziren.

Windows-en monopolioa ordenagailu pertsonaletan

Hasieran MS-DOSek ekoizle handien ordenagailuen eta sistema eragile garestien hegemonia hautsi eta ordenagailu pertsonalen popularizazioa ekarri bazuen ere, denborarekin, MS-DOS eta, batez ere, haren oinordekoa Windows, hegemoniko bihurtu da, ia monopolioa izateraino. Eta egoera hori baliatzen duenez bere beste produktu batzuk inposatzeko (Interneteko nabigatzailea, ofimatika-produktua...) merkatuaren kontrol erabatekoa lortu du, horrek dakartzan eragin negatibo guztiekin.

Bi lehiakide aipagarri soilik ditu Windows-ek. Bata, Apple-ren Macintosh ordenagailua, bere MacOS sistema eragilearekin; bestea, PCetarako Linux sistema eragile librea. Baina nekez egiten diote aurre Microsofti, monopolioak haustea oso zaila izaten baita. Apple-ren merkatu-kuota oso txikia da PCenaren aldean. Gainera, esan daiteke Apple-ren eredua gailenduz gero egoera Microsoft-ekin baino are txarragoa litzatekeela: sistema erabat itxi eta kontrolatua da, hardware oso garesti batekin. Linux-ekin, aldiz, badugu PCetarako alternatiba on eta merke bat, benetako askatasuna eskaintzen duena, baina, zoritxarrez, merkatu-kuota are txikiagoa du. Eta horrela dago egoera azken aldi luze honetan ordenagailu pertsonalen munduan, ad eternum luzatuko dela dirudien guda alferreko batean...

Gailu berrietan Apple eta iOS nagusi

Azken urteetan bi gailu mota berri agertu dira merkatuan, oso azkar zabaltzen ari direnak eta etorkizun hurbilean ia ordenagailu pertsonalak bezain hedatuak egongo direnak: smartphone-ak (Interneteko konexioa, WiFi-a, GPSa, ukipen-pantaila eta beste gauza asko dituzten telefono mugikorrak) eta tablet-ak (taula-itxurako ordenagailu ukipen-pantailadunak). Aparatu mota horiek Apple-k asmatu ez baditu ere, joera-sortzaile handia denez eta diseinu erakargarriak egiten asmatzen duenez, bera izan da lehena arrakasta lortzen, iPhone eta iPad-aren bidez.

Biek iOS sistema eragilea dute barnean, sistema hiperkontrolatu eta itxia: bertan zein aplikazio instala daitezkeen eta zein ez Apple-k erabakitzen du, programazio-lengoaia bakar batean idatz daitezke bertarako aplikazioak... Horrelako sistemak nagusi diren merkatu bat oso kaltegarria da guztientzat.

Baina iPhone-a oso ongi saldu zen 2007an atera zenetik, smartphone pertsonalen artean ia monopolioa izateraino (RIMek ere merkatu zabala du bere Blackberry-arekin, baina batez ere enpresa-erabileretarako). Eta beste lehiakideek oso zail zuten aurre egitea, batez ere euren sistema eragileetarako aplikazio-eskasiagatik. Izan ere, iPhone-rako segituan sortu zen aplikazio pila baten ekosistema aberats bat. Aurkariek, aldiz, hasieran aplikazio askorik ez badute, ez da erraza erosleak konbentzitzea; era berean, ez da erraza garatzaileek aplikazioak egitea merkatu-kuota txikia duen sistema eragile baterako. Nola atera gurpil zoro horretatik?

Alternatiba: Android sistema eragile librea

Google-k ekarri zuen erantzuna 2008aren amaieran: Linux-en oinarrituta, smartphone-etarako sistema eragile bat eta oinarrizko aplikazio-sorta bat garatu zituen, libreak, mugikorren edozein ekoizlek erabil zitzakeenak. Oso denbora gutxian fabrikatzaile askok integratu zuten Android beren smartphone-etan; garatzaileentzat ere plataforma erakargarri bihurtu zen, eta laster milaka aplikazio izan zituen. Android sistema eragilea aplikazio asko eta onak eta askatasun handia dituen alternatiba da gaur egun.

Hala, azken urtean Android-en salmentak %886ko igoera izan du, eta gaur egun Android duten mugikorrak iPhone-ak baino gehiago saltzen dira; jotzen da urtebetean edo bitan Android gehiago egongo direla iPhone-ak baino. iPad-arekin erreakzioa lehenago gertatu da, Android jada garatuta baitzegoen: iPad-a 2010. urtearen hasieran atera zen arrakasta handiz, baina handik hilabete gutxira bazeuden tablet-ak Android-ekin, eta gero eta gehiago daude. Horri guztiari esker, gailu mota berri horietan ordenagailu pertsonaletan baino panorama hobe eta libreago bat aurreikus daiteke.

Hala ere, oro ez da urre... Android duen smartphone libre bat erosiz gero, nahi duguna egin dezakegu berarekin, baina smartphoneak garestiak izaten dira. Aldiz, telefonia-operadore batek diruz lagundutakoetan bere interesen araberako murrizketak jartzen ditu operadoreak: ezin dira Skype moduko programak erabili, edo mugikorraren Internet konexioa PC batekin partekatu, edo sistema eragilea eguneratu... Murrizketak saltatu daitezke sistema eragilea berriz instalatuz, baina ez dira edonork egiteko moduko aldaketak, eta telefonoaren garantia galdu egin daiteke, gainera. Kontraesankorra dirudien arren, Android-en askatasunaz baliatzen dira telefonia-operadoreak askatasunak murrizteko. Goian ikusi ditugunetan bezala kasu honetan ere, konpainiak beti sistema eragileez baliatzen dira gailuen merkatua kontrolatzeko...

Euskal preso eta errepresaliatuen lanak kaleratzen dituen Ataramiñe argitaletxeak Mikel Orbegozo presoaren Preso nago komikia atera du.

Kartzelan bertan egina, kartzelako bizimodua du gaitzat. Gai gogorra izanagatik, umoretik lantzen du Mikelek, biñeta, lerro edo orri bateko istorio laburren bidez. Berak dioen moduan, "ezkutatu nahi den errealitate gordin honen aurrean, bizitzari irrifar batekin aurre egiteak apur bat libreago bihurtzen gaitu".

Komikia euskaraz egina dago baina gaztelaniak ere badu tokirik bertan, kartzelako benetako bizimodua islatuz.

Ataramiñek komikiaren promozioko bideo bat ere atera du.

Aurten berriz ere egingo dute Irungo Komiki Azoka, Irungo Udalak, Martindozenea Gaztelekuak eta PokerFace komiki-elkarteak antolatuta. Abenduaren 4tik 6ra egongo da irekita Irungo Zabaltza Plazan, 10:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 22:00etara. Sarrera dohainik da.

Jarraian duzue ekitaldien zerrenda eta egitaraua. Ikusten duzuenez, Xabiroi aldizkariko bi kide daude egile gonbidatuen artean (Dani Fano koordinatzailea eta Patxi Pelaez). Informazio gehiagorako http://www.komikirun.com.

Erakusketak

• Patxi Pelaez
• Arantza Sentayo
• Dani Fano
• Antonio Altarriba

Proiekzioak

LARUNBATA 4

• 10:00 - 11:00: La Liga de la Justicia: "Orígenes secretos"
• 11:00: Batman "El caballero oscuro"
• 16:00: "El intrépido Batman"

IGANDEA 5

• 10:00: "Superman: el último hijo de Krypton"
• 11:10: "Wonder Woman"
• 12:30: "Superman/Batman: Enemigos públicos"
• 16:00: "Batman Vuelve"

ASTELEHENA 6

• 10:00: La Liga de la Justicia: "Desventurados. La película"
• 11:15: "Crisis en dos tierras"
• 12:30: "Batman: El misterio de la batimujer"
• 16:00: La Liga de la Justicia: "Los valientes y audaces"

Egitaraua

LARUNBATA 4

• 10:00: Hasiera.
• 10:00 - 11:00: Haurrentzako marrazki-tailerra.
• 10:00: Magic - The Gathering jokorako sarrera-partidak.
• 10:00: Zonbiak taula-jokorako sarrera-partida.
• 10:00: Pitch Car jokorako sarrera-partidak.
• 11:00: One Piece mahai-jokorako sarrera-partidak.
• 11:00 - 12:00: Superheroiak birziklatutako materialez sortzeko tailerra (adin guztietarako).
• 11:00: Bisita gidatuak erakusketetara.
• 11:30 - 12:30: Marrazki-tailerra: Zonbiak marraztea.
• 12:00: Bisita gidatuak erakusketetara.
• 12:30: Marrazki azkarreko lehiaketa (20 minutu).
• 14:00: Amaiera.
• 16:00: Hasiera.
• 16:00 - 17:00: Marrazketa tailerra.
• 16:00 - 18:00: X360ko Super Street Fighter IV Torneoa.
• 16:00 - 19:00: Magic The Gathering torneoa.
• 16:30 - 17:30: Abenturazaleak eta piratak birziklatutako materialez sortzeko tailerra (adin guztietarako).
• 17:30: Marrazki azkarreko lehiaketa (20 minutu).
• 18:30: Hitzaldi magistrala eta sinadura eta marrazki saio aparta, azokara gonbidatu diren egileekin: Dani Fano - Antonio Altarriba - Patxi Pelaez - Arantza Sestayo.
• 22:00: Amaiera.

IGANDEA 5

• 10:00: Hasiera.
• 10:00 - 11:00: Marrazketa tailerra: Fantasiazko heroien pertsonaiak diseinatzea: ipotxak.
• 10:00: Plastilinaz modelatzeko tailerra (gazteentzat eta helduentzat).
• 10:00: Carcassone mahai-jokorako sarrera-partidak.
• 10:00 - 13:00: Heroclix-erako sarrera-partidak.
• 11:00: X360eko Naruto - Naruto Ultimate Ninja Storm Torneoa.
• 11:30 - 12:30: Marrazketa tailerra: Dragoiak marraztea (haurrak).
• 11:30 - 12:30: Marrazketa tailerra: Nola marraztu superbilauen morroiak.
• 11:30 - 12:30: Modelatze lehiaketa: Modela ezazu orko baten aurpegia.
• 13:00: Bisita gidatuak erakusketetara.
• 14:00: Amaiera.
• 16:00: Hasiera.
• 16:00 - 17:00: Marrazketa tailerra: Objektu bizigabeei bizia ematea.
• 16:00 - 18:00: GameCubeko Super Smash Bros Melee Torneoa.
• 16:00 - 19:00: Heroclix Torneoa.
• 17:00: Marrazki azkarreko lehiaketa (20 minutu): superbilau baten morroia marraztea.
• 18:30 - 20:30: "PokerFace" aldizkari berriaren aurkezpena, hitzaldia eta sinadura eta marrazki saioak.
• 22:00 Amaiera.

ASTELEHENA 6

• 10:00: Hasiera.
• 10:00 - 11:00: Marrazketa tailerra: Animalia fantastikoak (haurrak, gazteak eta helduak).
• 10:00: Colonos del Catanerako sarrera-partidak.
• 10:00: Heroclix joko libreko partidak.
• 10:00: Yu-Gi-Oh! jokorako sarrera-partidak.
• 11:00 - 12:00: Marrazketa tailerra: Borroka libreko pertsonaiak marraztea.
• 12:00 - 13:00: Eszenografia tailerra: nola egin dekoratuak zure taula-jokoetarako.
• 12:00 - 13:00: Fantasia animaliak birziklatutako materialez sortzeko tailerra (adin guztietarako).
• 12:00: Marrazki azkarreko lehiaketa (20 minutu): Marraztu ezazu zeure borroka libreko pertsonaia.
• 13:00: Bisita gidatuak erakusketetara.
• 14:00: Amaiera.
• 16:00: Hasiera.
• 16:00 - 17:00: Marrazki tailerra: Dekoratuak.
• 16:00 - 18:00: Colonos del Catán Torneoa.
• 16:00: Heroclix joko libreko partidak.
• 16:00: Magic - The Gathering joko libreko partidak.
• 16:00 - 18:00: GameCubeko Super Smash Bros Melee Torneoa.
• 16:00 - 19:00: Yu-Gi-Oh! Torneoa.
• 17:00: Manga marrazki-tailerra: Sortu ezazu One Piece munduko zeure pirata.
• 18:30 - 20:30: Galdera-lehiaketa.
• 22:00: Amaiera.