Angoulême, mon amour!

Egon ginen, ba, Angoulême-n, eta, agindu bezala, hemen duzue kronikatxoa. Benetan aluzinantea da Angulemako komiki azoka, guztiz harrigarria komikia Frantzian nola bizi duten... Gainera, komikigile talde batekin joateko eta mundu hori barrutik ezagutzeko aukera izan dut... Eta gutxi balitz lagun talde hori jator-jatorra da eta kristoren giroa izan dugu... Zer gehiago eska daiteke? (A, eta azokako palmaresa ere daukazu hemen, zein komiki erosi pentsatzen ari bazara laguntzeko...)

Hiria

Hiri ederra da Angoulême. Muino baten gainean kokatua dago hiriaren alde zaharra, aldats gogor batek eta harresi altu batek babestua, benetan ikusgarria. Han goiko kale eta etxeak ere oso majoak dira, palazio-gaztelu itxurako udaletxea ere oso polita, eta han goitik ikusten den bista ere egundokoa.

Baina Angoulême ez da hiri arrunta. Urte osoan, hiriak komikia bizi du eta komikiak hiria bizi du, sinbiosi perfektu baten. Ez dakit hori azokaren kausaz den edo azoka horren efektua den... Kaleetako plakek komikietako bunbuiloen forma dute, horma asko komikien muralez apainduta daude, CNBDI (Centre National de la Bande Dessinée et de l’Image) izeneko komikiaren museo bat dute erakusketa izugarri bat duena, klasiko pilo baten originalez betea...

Komiki-azoka

Hala ere, hiria eta komikiaren arteko maitasuna estasira iristen da Angulemako Komiki-Azoka ospatzen denean. Komiki-azoka ez dira argitaletxeen standak soilik: erakusketak, proiekzioak, hitzaldiak eta horrelakoak nonahi daude. Eta argitaletxeen standak ere ez dira nolanahikoak: bi karpa erraldoi, bakoitza Durango bezalakoak gutxienez, bat argitaletxe handientzat eta bestea argitaletxe txikientzat (argazki panoramiko horiek egiteko hainbat argazki atera nituen eta gero Panavue ImageAssembler-ekin josi), beste karpa txikiago bat komiki alternatibo eta fanzineentzat eta beste bat komikien inguruko merchandisingarentzat (posterrak, figuratxoak, kamisetak...).

Eta benetan ikustekoa da nola bizi duten frantsesek komikiaren mundua... Jende mordoa dabil bertan, baina ez pentsa guztiak freaky gazteak direnik, jende guztiz normala dabil, zaharrak, familia osoak, neskak... Han ez zara, hemen ez bezala, komikizalea izateagatik arraro sentitzen. Alderantziz dela esango nuke, hangoek askoz zaletasun handiagoa dute. Adibidez, kristoren ilarak itxoiteko gai dira komikigileen dedikatoriak lortzeko. Hori bai, ez dira hemengoak bezalako autografo sinpleak: marrazki oso landuak dituzte, sinpleenek ere ordu laurdenetik gora behar izaten dute egiteko, eta akuarela eta guzti margotzen dituztenek baita ordu erdi ere! Frantziako Paquet argitaletxearekin La guerre du Professeur Bertenev argitaratu berri duen Alfonso Zapico asturiarrak dedikatoria hau egin zidan kotxean bueltako bidaian, bere editoreak oparitutako albumean, Donostiatik hara eraman eta bueltan ekartzeagatik, aste bukaera osoa horrelakoak egiten eman eta gero!

Hala ere, nahiz eta ni ikusitako guztiarekin aluzinatuta gelditu, hara joaten urteak daramatzatenek diote beste edizio batzuetan hobeto egon izan dela. Beste urte batzuetan karpak hiriaren alde zaharrean egoten omen ziren, harresien barruan, eta aurten behealdean zeuden. Horrez gain, beste urte batzuetako erakusketak askoz hobeak izan direla diote. Eta egia esan, niri ere nik ikusitako erakusketak pobre samarrak iruditu zitzaizkidan (CNBDIkoa izan ezik).

Espedizioa

Esan nizuen bezala, Ikatolen Elkarteak ateratzen duen Xabiroi aldizkariko komikigileen taldearekin joan naiz, orain bertako kolaboratzaileetako bat bainaiz (albisteen txokoa idazten dut nik). Kristoren aukera izan da hori niretzat. Normalean azoka batera zoazenean ez da erraza izaten giroan sartzea eta zale pasibo rolaz haraindi joatea, Dabilenharriak zioen bezala. Baina gure taldean hainbat komikigile zeuden (Dani Fano, Iñaki G. Holgado, Asisko Urmeneta eta Marko Armspach) eta, horrez gain, Alfonso Zapico asturiarra ere eraman nuen kotxean. Horrela, azoka bera jakitunek gidatuta ezagutu dut batetik (gainera troupe osoarentzat egile-akreditazioa lortu zigun Danik, ikusi hemen nirea; akreditazio horrekin ilarak itxoin gabe sar zintezkeen tokietara eta antolakuntzak jartzen zituen kotxeei deitu eta nahi zenuen tokira eramateko aukera zenuen), eta komikiaren mundu hori barrutik hobeto ezagutzeko aukera eduki dut bestetik. Niretzat oso-oso interesgarria izan da kotxean komikilariak marrazteko teknikez, editoreekiko harremanez, kontratuez, salmentez, prezioez eta abarrez berba egiten entzutea, editoreekin egotea...

Gainera, oso talde jator eta sanoa zen. Marko eta Asisko bat ere lotsatzen ez diren bi showmen dira, bakarka ikusgarriak eta elkarrekin geldiezinak. Eta taldeko besteak ere, komikilari bohemioak direlako edo eurekin sarri egoteagatik kontagiatu direlako, oso majoak eta desinhibituak dira. Benetako pribilejioa izan da beraiekin asteburu zoragarri hau pasatzea, hain giro ederrean. Egoera surrealistak ere izan ditugu, adibidez poteoan taberna baten egon ginenean, taldeko batzuk dantzan zeuden, beste batzuk dantza-pistako kristalera margotzen eta Markoren animazioko ikasle zen eta berarekin ekarri zuen mago profesionala magia-trukoak egiten eta lebitatzen, beste batzuk argazkiak ateratzen...

Palmaresa

Jarraian azokako sarituen zerrenda emango dizuet, pista ona izaten baita hurrengo irakurketa edo erosketetarako.

Album onena

• Non-non-bâ, Shigeru Mizuki (ausardia aitortu behar zaio sari honi, justu Frantziako komiki-industria guztia, Asterix bera barne, mangaren inbasioaz kezkatuta dabilenean)

Ezinbestekoei saria

• Black hole, Charles Burns
• Lupus, Frederik Peeters
• Lucille, Ludovic Debeurme
• Pourquoi j’ai tué Pierre, Olivier Ka eta Alfred
• Le photographe, Emmanuel Guibert, Didier Lefèvre eta Frédéric Lemercier (komikiak eta argazkiak nahasten dituen eta MSF-ko talde batek Afganistanen pasatako abenturak kontatzen dituen hiru albumetako serie eder honetako argazkilaria, Didier Lefèvre, justu astelehenean hil zen bihotzekoak jota)
• Panier de singe, Jérôme Mulot eta Florent Ruppert

Ondarearen saria

• Sergent Laterreur, Touïs eta Frydman

7/8 urteko gazteen saria

• Tigres et nounours, Mike Bullock eta Jack Lawrence

9/12 urteko gazteen saria

• Seuls Tome 1 - La disparition, Bruno Gazzotti eta Fabien Vehlmann

Talentu gazteei sariak

• Lehen saria: Kyung Eun Park
• Bigarren saria: Grazia La Padula
• Hirugarren saria: Dominique Mermoux

Publikoaren saria

• Pourquoi j’ai tué Pierre, Olivier Ka eta Alfred

Fanzine eta komiki alternatiboen saria

• Canicola (Italia)

RTL saria

• Henri Déésiré Landru, Christophe Chabouté

René Goscinny saria

• Lucille, Ludovic Debeurme

Décoincer la bulle saria

• La Tranchée, Christophe Marchetti

Sari nagusia

• José Muñoz (beraz, Alack Sinner-en marrazkilaria izango da hurrengo urteko batzorde antolatzailearen lehendakaria, kartelaren egilea eta erakusketa handiaren protagonista; ohore hori lortzen duen laugarren egile ez frantziarra da, Will Eisner, Robert Crumb eta Enki Bilal-en ondoren)

Argazkiak

Artikuluan zehar esteken bidez nahiz zuzenean ikusi dituzuen argazki guztiak eta gehiago helbide honetan ikus ditzakezue.