Teknosexua

Baina azkenaldian 80. hamarkadako hainbat talde itzultzen ari da. Sorkuntza aldetik ezer gutxi, betiko kantuak jotzen, baina katxe aldetik jeitsi direnez ere, horrek aukera ematen du bere garaian ikusi gabekoak ikusi ahal izateko. Denetik ikusten da. Batzuetan gustoagatik jotzen jarraitzen duten taldeak eta beste batzuetan beraien karrera diruagatik artifizialki luzatzen eta luzatzen saiatzen ari direnak.

Atzo gauean ASIAren momentua izan zen, Bilboko Santana 27 aretoan. Duela 26 urte Donostiako belodromoan jo zuten 12.000 pertsonaren aurrean. Garai haietan supergroup bat izan zen, beste talde batzuen errautsetatik sortutakoak, besteak beste  Yes, King Crimson, Emerson, Lake & Palmer, Uriah Heep, U.K., Roxy Music, Wishbone Ash and The Buggles (akordatzen?  Video killed the radio star ) Atzokoan ez ginen 1.000 pertsonara iritsiko, eta ni baino gazteagoak ( 37 urte) oso gutxi, baina zein ondo pasatu genuen, kantu zaharrekin.

Kuriositate pixka bat duzuenontzat, hona hemen orain dela 25 urteko bideoa. YouTuben beste bideo piloa aurkituko duzue, besteak beste MTVk zuzenean eman zuen lehenengo kontzertuaren bideoa, Asia in Asia . Ikustekoa da bideo horretan Geoff Downes tekladu jolearen sintetizadore andana.

Azken bi egunetan webgune hau askoz hobeto dabil, ez dakit nabaritu duzuen. Plonera pasatu ginenetik errendimendu arazo handiak izan ditugu. Kontua da lehendik eduki asko zegoela, blog asko, sarrera asko, eta blog bakoitzak etiketa asko. Horrek orri kopuruan eragiten du. Googlek 18.000 orri baino gehiago indexatuta ditu eibar.org webgunean eta hori, sarbidea mugatuta dugula toki askotara!

Eta Google ez da bakarra. Yahoo dago, eta MSN, eta Nsyght, Yodao, Gigablast, Kilomonkey eta ezagutzen ez ditugun beste ehundaka bilatzaile. Bakoitzak bere BOT-a (roBOT) dauka, etengabe webguneetan nabigatzen ari diren programa batzuk, dena irakurri eta indexatzeko. Klik egile nekaezinak dira robot hauek. Googleren robotak Googlebot izena du adibidez, eta Yahoorenak Slurp.

Denek jakin nahi dute zer dagoen Eibar.org-en, beraien emaitzetan erakusteko. Horrek ikaragarrizko karga eragiten du webgunean, jo ta su ari bait da zerbitzaria, edukia bilatzaileentzat prestatzen. Kontutan izan webguneko elementu guztiak direla dinamikoak, eskatzen diren momentuan sortzen direnak.

Soluzioak badaude eta Erralek martxan jarrita ditu, Squid bezalako katxe kudeatzaileak adibidez. Squid-ek webguneko elementuak gordetzen ditu, berriz sortu beharrik ez izateko. Kontua da bilatzaile hauek ez dabiltzala orri bisitatuenetan, portadan erakusten direnetan bakarrik. Barru-barruan sartzen dira, lotura absurduenean ere klik eginez, eta hori absurdua denez, inork ez du lehenago bisitatu, eta ez da katxean egoten.

robots.txt, soluzio radikala

Herenegun erabaki genuen modu tenporalean behintzat robotei sarrera debekatzea. Horretarako robots.txt fitxategia erabiltzen da. Fitxategi horretan robotei esaten diegu webgunearen zein zatitan sartu daitezkeen eta zeinetan ez. Hau ez da erabiltzaile arrunten aukera bat, webguneen administratzaileen esku dagoena baizik. robots.txt fitxategiak egiten ikasi hemen

Azkar nabaritu dugu eragina. Atzo eta gaur ondo nabigatu daiteke webgune honetan. Hau beste gauza bat da.

Baina, bizi gaitezke robotik gabe?

Ez dut uste. Beharrezkoak dira. Jendea Googlera joan eta bilaketa egiten du, eta zure webgunea ez badu aurkitzen, ez zara existitzen. Beraz, robots.txt-a aldatu eta gaurtik aurrera Googleri sartzen utzi diogu. Izan ere Google bidez dator webgune honetako bisitarien erdia, eta beste webgune batzuetan ehuneko hau oraindik handiagoa da.

Ez zaigu neurria gustatzen, Interneten neutralitatearen aurka doa eta. Baina momentu honetan beste soluziorik ez dugu, eta hau ere nahikoa izango den ezin dugu jakin. Ikusiko dugu egun pare batean nola doan gauza, eta epe ertainean jarraitu beharko dugu soluzio bila.

Bisitariok nabaritu duzue aldaketa?

The day the music died artikuluan oso ongi azaltzen du gaia Mark Pilgrim hackerrak.

DRM-dun musika erosten duen edonork garbi izan behar luke, arazoa berdina bait da iTunes-en musika erosten baldin baduzu. Mark-en parrafo bat hemen:

Orduan, zer gertatuko da 2008ko abuztuaren 31an? Egun horretan, Microsoftek zenbait zerbitzari itzaliko ditu. Zerbitzari horien lan bakarra MSN Music webgunetik erositako kantuen balidazioa egitea da. Pertsona hauek ("biktimak" hemendik aurrera) ez dute segituan nabarituko. Biktimak ordenagailu berri bat erosi edo sistema eragilea berritzen dutenean, edo beraien disko gogorra izorratu eta berria jartzen dietenean konturatuko dira. Une horretan - erositako kantuak ordenagailu berri edo beste disko batera pasatzen dituztenean - Microsoften musika jogailuak (iTunesen antzerakoa, baina Microsoftena, Applerena izan beharrean) Microsoften balidazio zerbitzarietara deia egingo du, kantu horiek legalki erosi ziren ziurtatzeko. Dei honek huts egingo du, zerbitzari horiek ez dutelako erantzungo, Microsoftek nahita itzali dituelako. Microsoften jogailuak erabakiko du (modu okerrean baina di-da batean) kantu horiek modu ilegalean deskargatu dituela eta biktima pirata bat dela, eta ez ditu joko. Kasu honetan, ezkerreko eskuak badaki eskuinekoa zer egiten ari den: biek behatza erakusten dizute.

Kontutan izan: DRM-arekin erosten duzun musika, ez da zurea. DRM-aren jabeak nahi duen arte izango duzu eskutan.

• DRM edo Eskubide digitalen kudeaketa zer den
  
• EFF-ren "Abisatu genizuen!" eskutitza

Nire gomendioak:

• Ikastaro guztiak
• Informatikakoak bereziki: OpenStreetMap eta Wikiak

Goiko esaldi hori irakurri diot Seth Godini eta nahiko ados nagoela esan behar dut ( Galliren bidez irakurri dut ). Gainera, ingurura begiratu eta lankideen artean adibide onak ikusten ditut. Lan elkarrizketak egiten ditugunean ere asko baloratzen dugu pertsonak zer egin duen ikasketa eta lan jarduera arruntaz at, zein proiektutan ibili den eta zein putzutan zikindu dituen eskuak.

Interneten bereziki, baina beste edozein lanbidetan lan egin nahi baduzu, oso garrantzitsua da ahal den lasterren bazterrak nahasten hastea. Lan eremu bakoitzean aukeratu beharko da zertan nahastu burua, baina ez utzi aukera pasatzen espediente akademiko zoragarri baten trukean.

Eguneraketa 2008/4/1:

Oraintxe ikusi dut Joxek publikatu duela Curriculum elektroniko bat sortu dut artikulua. Atzo bere curriculumaren beta-tester lanak egin nituen, eta gero gauean irakurri nuen Seth Godinena. Biak lotuta pentsatu nuen hau idaztea.

Badirudi kontraesana dagoela, baina ez da horrela. Curriculuma beharrezkoa izan daiteke, eta Joxek proposatzen duena oso egokia dela iruditzen zait. Gurean ere, lankide berri bat aukeratzerakoan lehenengo gauza bere izena googleatzea izaten da, bere sareko bizitza ezagutzeko.

Kontua da, nahiko meritu egin badira, ez dagoela curriculuma egin beharrik. Uste duzue Ronaldinhok bere CV-a prestatu zuela Bartzelonak kontratatu zuenean?  ;-)

Inspirazioa Declutter your desk izeneko webgune honetatik jaso nuen. Pasa den astean materiala erosi eta atzo eta gaur artean ordubetean prestatu dut dena:

Ikuspegi orokorra

Ohola eusteko modua. Bi eskuadra, zuloa oholean eta tirafondoz mahaiari lotu. Nahi denean (aldaketak egiteko adibidez) erraz desmuntatu daiteke.

Gertutik ikusita. Bai, kableak nik jarritakoa baino modu txukunagoan ere jarri daitezke, eta ikusten denez argazkia ateratzeko unean FON-Linksys routerra konektatu gabe zegoen.

Erabilitako materiala:

• 600x300x10 milimetroko ohola.
• Bi lotura eskuaira (75x75 mm)
• 6 gabila edo tirafondo
• Brida poltsa bat
• Entxufe oina
• 3 m. kable berria ( Anteneroak prestatuta )

Ordenagailu aldaketarekin behingoz kopia legala hartu behar zuela eta hasi da pentsatzen ez ote den hobe aukera aprobetxatuz Gimp-era pasatzea. Izan ere, bere lan gehiena Interneterako denez, ez du Pantone eta CMYK beharrik (Gimp-ek ez du horretarako aukerarik).

Lagun batek ezarri dio Gimp-a, eta hor hasi dira bere ai eta hasperenak. Ezin da ohitu. Saiatu da, behin eta berriz, baina denbora gehiegi darama Photoshoparekin. Hainbeste, bere ordenagailu zaharra (Photoshopa jarrita duena) erabiltzen duela ia denbora osoan, nahiz eta trastero baten barruan egon. Batzutan presa duen zerbait egin behar du eta ez du Gimpeko aukerak bilatzen ibiltzeko denborarik, bestetan aspertuta Gimpekin, Photoshopera itzultzen da.

Begiratu du Photoshopak zein salneurri duen, eta Espainian 1.042 Euro balio ditu. AEBn 649 dolar, 432 Euro inguru. Batetik, mina ematen du halako dirutza ordaintzeak, baina bestetik, hainbeste urtetan doan erabili ondoren, merkea da behingoz ordaintzea.

Kontua da, nola orain arte "doan" izan den, erabili eta erabili egin duela. Ohitu da, eta orain ezin du Photoshop gabe bizi.

Zer egin?

• 1000 Euroak ordaindu eta Photoshopi lotuta jarraitu?
• Emuletik deskargatu eta Photoshopi lotuta jarraitu?
• ... Beste zein aukera du?

Zenbat jendek esaten du natural-natural, egunero "bai, gero Photoshoparekin retokatzen ditut eta..."? Zenbat akademiatan ematen dituzte Photoshop ikastaroak? Zenbat KZGunetan Microsoft Officen ikastaroak? Noiz arte? Eta zenbat jendek du Microsoft Office pirata? eta Dreamweaverra, Flasha, Outlooka eta abar? Zenbatek du QuarXPress lizentzia?

Nori datorkio ongi horrela jarraitzeak?

Atzo arratsaldean kafe bat hartzera igo ginen Olatzera, Zelaieta tabernara. Hainbeste eguraldi on ondoren atzokoa nahiko egun txepela tokatu zen, baina han kanpoan jarrita egoteak merezi zuen. Egia esan Olatzen fan handia naiz.

Olatz Mutrikuko bailara da. Mutrikutik Ondarrurako bidean goazela, herritik irten bezain laster ezkerretara doan errepidea hartu eta 3 edo 4 kilometro ondoren iritsiko gara. Lauzpabost baserri sakabanatuta, ermita txiki bat eta bi jatetxe aurkituko ditugu, Zelaieta Taberna eta Olatz.

Santiago bidea bertatik pasatzen da Arno alderako bidean, eta inguruan zaldiak eta ganadu ugari dago, baita zezentxoak ere. Pasiara bat emateko toki polita da.

Guri asko gustatzen zaigu Zelaieta Taberna. Ez da oso handia, baina barruko jangelaz gain kanpoan bi mahai jartzen dituzte toldo azpian, eta zoragarri bazkaltzen da udan. Gainera aurrean bertatik bertara parke txiki bat du, umeak lasai ibiltzeko moduan.

Urtean zehar asteburuetan bakarrik zabaltzen dute. Uztaila eta abuztuan astean zehar ere, baina komeni da zabaldu behar duten aurretik galdetzea. Normalean 18 Euroko menu goxoa izaten dute, Zelaieta entsalada epela (txibi eta guzti) guztiz gomendagarria da, baita postreak ere. Badaezpada ere, aurretik deitu.

Telefonoa:  943 60 45 95

Goizean goiz irratian entzun nuen albistea eta lantokira burua bero-bero iritsi ginen. Irratia jarrita, gertatzen zen guztiaz enteratu nahian pasa genuen goiza, batez ere Sustaturi begira, ezinegonez, zer egin jakin gabe.

Eguerdi aldera Gasteizera joan behar genuen bilera batetara, eta banner bat egitea bururatu zitzaigun. Maitek segituan egin zuen:

Jarri genuen garai hartako Sustaturen goiko aldean eta bilerara joan ginen.

Zenbait webgunetan bannerra jarri zuten. Horri esker berreskuratu dut nik Ondarroako Udalaren webgunetik. Esango nuke nahiko banner arrakastatsua izan zela.

Baina bannerrak bizia izan zuen Internetetik kanpora ere. Mutrikura joan nintzen hurrengoan, denda guztietan zegoen bannerra, inprimatuta eta erakusleihoetan itsatsita. Norbaitek lana hartu zuen eta oso harro egon nintzen tontakeria honekin, Maiteri ere kontatu nion. Oraindik uda honetan ere Mutrikuko dendaren batean ikusi dut bannerra.

Zerbitzariko datuak tratatzeko programak

Webgune batetik orri bat deskargatzean, arrastotxo bat gelditzen da zerbitzarian, log fitxategian. Sistema honekin programa batek log fitxategiak aztertu eta horien arabera datuak metatzen ditu, taulak eta grafikoak sortuz. AWStats, WebTrends eta Webalizer dira hauetako batzuk.

Sistema honek nahiko arazo du, askotan zaila izaten bait da bilatzaileen bisitak, RSS irakurgailuenak edo robotenak desberdintzea. Bestalde, askotan sarean gordeta gelditzen dira webguneak, katxeetan, eta erabiltzaile batek webgune bat ikusi baina ez du jatorritik deskargatzen. Horregatik honelako sistemen erabilera beheraka doa.

Tag edo etiketa sistemak

Kasu honetan, estatistika sistemak sarean daude eta gure webgunean etiketa edo kode zati bat jarri behar dugu, orri guztien bukaeran. Horri esker, gure webgunera sartzen den erabiltzaile bakoitzak klik bat egingo du estatistiken zerbitzarian, eta hortik aterako dira datuak.Aurrekoak baino askoz fidagarriagoak dira sistema hauek, eta webgune guztientzat berdinak direnez, datuak konparatu daitezke.

Honen adibideak dira Google Analytics edo Statcounter adibidez.

Panel edo inkesta sistemak

Hauek norberaren webguneak aztertzeko baino, orokorrean audientzia definitzeko sistemak dira. Kasu honetan erabiltzaileen multzo bat hartu eta talde horren nabigazio ohiturak aztertzen dira. Gero, datuen estrapolazioa egiten da. Hau dela eta, datuak ez dira oso zehatzak, baina zenbaki handietan nahiko emaitza zuzenak ematen dituzte.

Sistema honen adibide garbiena Alexa da. Alexaren tresna barra zenbait erabiltzaileren nabigatzailean ezartzen da eta hortik aurrera Alexak uneoro jakiten du zein webgune bisitatzen ari garen. Horren arabera kalkulatzen dute zenbatek bisitatu duen webgune bakoitza.

Norberak ezarri dezake tresna barra hori eta modu horretan gure webguneen bisitak artifizialki handitu (bisita gutxi baldin badira, noski).

Zer esanik ez, sistema honek webguneen konparaketarako balio duela, eta ez gure webgunean dabiltzanen nabigazio ohiturak aztertzeko.

Audientzia kalkulatzeko sistema konbinatua

Asteburuan aurkitu dut sistema hau: Quantcast

Batetik, AEBtako zenbait datu estatistiko manejatzen dituzte eta horrekin informazio eta ranking bat badute, nahiz eta euskal Interneterako ez den oso interesgarria. Baina besteti, norberaren webgunean beraien tag edo kode bat txertatu daiteke, Google Analytics-ekin egiten den moduan. Modu horretan modu unifikatu eta estandarizatuan webgune desberdinen bisitak aztertu daitezke. Froga egiteko kargatu ditugu webgune batzuk, Sustatu adibidez.

Interesgarria izango litzateke euskal webgune talde batek sistema hau erabiltzea, eta benetako datuak ikusteko aukera izango genuke.