Harrikadak

Esan bezala, datorren ostiralean inauguratuko dugu kultur etxean Yosigo argazkilari donostiarraren lehen erakusketa. 0607 mostran, batez ere, Donostian (eta Donostiari buruzko) argazkiak bilduko ditu. Hori bai, ez etorri betikoaren bila. Yosigo argazkilari ezaguna da flickr.com-en paratutako lanengatik. Baditu zale porrokatuak, adibidez Processblack edo Love.

Inaugurazioa otsailaren 1ean izango da, arratsaldeko 19:30etan. Kontutan izan erakusketa-aretoa Anoeta Estadioko 8. atearen aldamenean dagoela. Otsailaren 23ra arte, obrak ikusteko moduan egongo dira ondorengo ordutegi hauetan: astelehenetik ostiralera, 16:00etatik 20:30etara; larunbatetan, berriz, 17:00etatik 21:00etara.

Gauza kurioso bezala, erakusketaren berri emateko bi argazki egongo dira hortik zehar. Bata, kultur etxeak egindakoa, ofiziala; bestea, artistak lagunen artean banatzeko erabiliko duena, ofiziosoa. Biak zein baino zein hobeak.

Hau da azal ofiziosoa:

En castellano

Duela astebete-edo irakurri nuen aipamen labur hau udazkenetik jarraitzen dudan Escritores vascos blogean. Harrituta geratu nintzen azpian utzitako erantzunekin (nazi eta juduen garaiak gogoratzea, besteak beste). Erantzunen bat uztekotan egon nintzen, baina ez nintzen azkenean animatu.

Igande goiz honetan, sarean egon naiz informazio gehiagoren bila. Eta Areatzako webgunean pdf dokumentu hau topatu dut Udalak emandako prentsa-ohar modukoa:

"Jakina denez, Areatzan euskara suspertzeko eta normalizatzeko Euskara Plana (EBPN) onartu zen. Plan horren helburu nagusia euskaldunoi euskaraz bizi ahal izateko baldintzak eskaintzea litzateke, eta hori lortzeko, euskararen ezagutza, erabilera eta presentzia sendotzearen aldeko apustua egin da".

" (…) Familiak euskara erabiltzeko hartu beharreko konpromisoa azpimarratzeko, Etxe honetan euskarari eutsi nahian gabiltza kanpaina martxan jarri da".

"Leloak, familiak euskaraz bizitzeko egin duen aukera argi eta garbi adierazteaz gain, familia-kide guztiei eta etxean sartzen den orori bertakoek euskaraz bizitzeko apustua egin dutela gogoratzen die (...) Konpromisoa hartzen duten udalerriko familia guztiei Etxe honetan euskarari eutsi nahian gabiltza lelodun lanpasa emango zaie etxeko sarreran jartzeko".

Ez dut ezagutzen Areatzako errealitatea. 1000 biztanle inguruko herria da, Arratia bailaran kokatutakoa. Donostian bizi naiz ni, Euskal Herriko euskaldun gehien biltzen duen hiria. Eguerdian ogia erostera joan naiz aste bukaeretan normalean erosten dudan okindegian. Ogi bakoitzak zuen marka edo leloa. Nireak barra larga jartzen zuen. Horrelako milaka adibide jar ditzakegu. Zer ondorioztatu behar da orduan? Euskaldunek ez dugula tokirik herri honetan? Zer ari gara gaizki egiten euskaldunak/euskaradunak?

Beste behin lubakiak zabaltzea zubiak eraikitzea baino errazagoa dela frogatuta geratu da.

En castellano

Berriak publikatu zuen kronika atzo. Garak ere publikatu du gaur. Euskadi Irratiak grabatu zuen osorik.  Blogaririk ez zen agertu eta inork ez du ezer esan. Nik nire txapa botako dut.

Martxelo Otamendik hartu zuen hitza asteazkenean egun hartan bertan trenean gertaturikoa kontatuz. Hamar lagun trenean eta horietatik hiru euskarazko libururen bat irakurtzen. Gero, mahaikideak aurkeztu zituen.

Eneko Olasagastik hartu zuen hitza ondoren eta Sarean-eko 2006ko datuak aztertu zituen (antzerkia). Zinemari buruzko datuak ere aipatu zituen.

Kike Amonarrizek dekalogoa irakurri zuen. Hura entzun ondoren, mahaitik altxatzeko gogoa izan nuen. Zer gehiago gehitu nezakeen nik?

Olatz Osak, berriz, liburugintzaren azterketa egin zuen eta Iñaki Gómezek kultur produkzioari buruzko gogoeta instituzionala. Bi hauen artean hitz egin nuen nik. Publikoak ere egin zituen galderak. Besteak beste, Xabier Huizik, Fito Rodriguezek, Josu Iztuetak…

Sarrera

Kultur etxe batean ari naiz lanean. Merkatua, kontsumoa, produkzioa eta gauza hauek arrotz samarrak egiten zaizkit. Dena dela, erabaki nuen internet zaletasuna eta ikuskizun ttikiekiko zaletasuna, batez ere musikarekiko, uztartzea. Honela, del.icio.us kontuan kultura etiketarekin nituen loturak begiratzen egon nintzen asteartean. Eta horietako batzuk bota nituen nire zenbait ideia berresteko (hemen daude bilduta lotura hauek eta beste batzuek).

Gipuzkoa auditorioz josi behar al da?

Oinarrizko kultur azpiegiturak Guggenheim edo Victoria Eugenia baino garrantzitsuagoak dira. Ez bakarrik egunerokoan. Jendea trebatzeko, irakurzaletasuna sustatzeko, publikoak sortzeko.

Artikulu hau irakurri ondoren, ea nora goazen pentsatu nuen. Kazetariak dio 1980. urtearen hamarkadan kirol azpiegiturak egin ziren bezala, orain auditorioen garaia dela. Hainbeste auditorio behar al ditu Gipuzkoak?

Andoainen bertan nengoela, galdetu nuen ea Andoaingo herriak 500 lagunentzako auditorioa behar ote zuen Donostiatik 10 kilometrora? Ez al da jendea kultur munduan murgiltzeko askoz ere eraginkorragoa 250 lagunentzako gune erabilera anitzekoa eta gainerako espazioan tailerrak, etab. egitea?

Kultur mankomunitateak

Oier Araolaza haurrarekin joan zen Elgoibarrera haur antzerkia ikustera. Penatuta bueltatu zen etxera jende gutxi zegoelako antzokian. Besteak beste zera idatzi zuen blogean:

"Orain 15 urte Elgoibarrera dantza ikastera hurbildu ginenean Jose Inazio Sarasuak garbi esan zigun, udalak mankomunitateetan elkartu badira zaborrak biltzeko, ez daukala zentzurik behar gorriagoa duen kultura alorrean bakoitza bere kasa ibiltzeak".

Elgetako Espaloia eta elkarlana

Kafe antzoki honetan ikusle gisa oso ondo tratatua sentitzen naiz. Eta artistak ere berdin ateratzen direla esango nuke, gustura.

Iban Arantzabalek badu ardura Espaloian. Duela gutxi bere blogean kultur guneei buruzko hausnarketa egin zuen.

"Herriz herri sortzen dituzte udalek kultur etxeak (…) Espazio hilak ez badira ere, espazio gaixoak sortzen dituzte jaiotzetik beretik, jendearen haruntz-honuntza larregirik ez dutenak. Konparatzen ditut herriz herri dauden belarrezko futbol zelaiekin. Futbol zelaiak hamabostean behin erabiltzen dira eta kultur etxeak ere… Gainontzeko egunetan eraikin hutsak dira, metro karratu hotzak".

Lau eredu oker aipatzen ditu artikuluan:

Bat: Okerra da Udala bakarrik eta inor baino gehiago bailitzan jardutea kultura egin guran.

Bi: Okerra da kultura talde eta elkarteak mundutik aparteko sateliteak letxe ibiltzea, bakarrik.

Hiru: Okerra da proiektuak etorkizuna izan dezan dabilen harriari ibili dadin laguntzarik ez ematea.

Lau: Okerra da Udala eta herria ados jartzen ez diren ekimenez betetzea herriko kultura agenda.

Guggenheim defektua edo bagoaz, jaun-andere hauek espekulatu beharko dute -eta

Sergio Cruzado managerrak prentsaurreko batean esan zuen: "Erotzen ari garela uste dut. Hainbeste megazifra, makrojaialdi edo ebento, hiriaren marketina, udako gertaera garrantzitsuena… Makroekin ebentoetarako publikoa sortzen da, ez musikazalea den publikoa. Epe laburrera jokatzen ari gara".

Bruce Springsteen, Ken Follet, etab. Kultur gastu baino turismo eta irudi gastu beharko lukete izan.

Guggenheim defektua. Kultura baino hori ez al turismoa, ekonomia, hirigintza sustatzeko zerbait? Kultura aitzakia da.

Gero, Madrilgo Lavapiés auzoan dagoen Ladinamo bezalako guneek ateak itxi behar dituzte: bagoaz, jaun-andere hauek espekulatu beharko dute-eta.

Funtzionario-funtzionarioak eta artista-funtzionarioak

Gogoan dut Pako Aristiren pasadizo bat. Nonbaitera joan emanaldi bat eskaintzera eta funtzionarioak zera galdetu ziola ikusi bezain pronto: noiz amaituko duzue? Eta hori askotan gertatzen da. Grina ez dut esango, baina bai zure lana ondo egitea.

Artistei ere interesatzen al zaie beste artistek egiten dutena? Joaten al dira lankideen emanaldietara, kontzertuetara, erakusketetara? Edo bere baitan daude bilduak, zilborrari begira?

Anekdota bat. Kontzertu bat antolatu genuen. Teloneroa, auzokoa zen. Kontzertua eman, trasteak batu… eta etxera… bigarren taldearen saiora geratu gabe.

Zubiak

Juancar Landa musikariak grabatu ditu euskaraz Serge Gainsbourgen kanta batzuk. Euskaraz zein gazteleraz abesten duten kantariak egongo dira diskoan. Kasu egingo al dio euskal publikoak normalean gazteleraz abesten duten Diego Vasallo, Mikel Aguirre, Rafa Berrio… etabarrei euskaraz aritzerakoan? Edo hauen betiko publikoa joango da kontzertura?

Internet iritsi dela

Gu ta gutarrak taldearen adibidea jarri nuen. Internet ondo baino hobeto aprobetxatzen ari den taldea.

Politika instituzionalak direla eta, elkarrizketa mamitsuak eman zituen Santi Erasok 2006aren bukaeran Arteleku utzi behar zuela aprobetxatuz:

"Politika instituzionalak atzetik doaz eta kultur ikuspegitik eredu analogikora atxikita daude. Erabateko aldaketa hartu beharko litzateke kontutan kultur politikak egungo gizartearen dibertsitatera eta teknologia berrietara egoki daitezen".

"Herritarrak jada ez dira pasiboak… Nola komunikatzen dira gaur egun herritarrak? SMSak, blogak, komunikazio transbersalaren bidez. Ez da soilik ahozko komunikazioa, edukien produkzioa ere badakar (testuak, bideoak, audioak). Guk gobernatu ditugun erakundeak oso bertikalak izan dira, paternalistak neurri batean. Kultur ekitaldiak proposatu eta jendea bertaratzen zen. Kultur politikak horizontalagoak izan beharko lirateke. Honela, jendea bakarrik erakundetara joan beharrean, hauek ere jendea bizi eta komunikatzen den etxetara, auzotara, benetako gunetara eta saretara joan beharko lukete. Egiteke dagoen kultura da".

En castellano

Azaroaren 5ean idatzitakoa berrirakurri egin dut. Oso denbora gutxi pasa bada ere, gauza asko aldatu dira. Adibidez, Diario Vascok orduan eskainitako tartea, laguntza, kendu egin dio. Gogorrena Badiolari eskainitako editoriala izan zen.

Hala eta guztiz ere, urtarrilaren 3ko juntara joandako akziodunen % 70etik gorako onespena jaso zuen donostiarrak. Ni ez nengoen Donostian egun hartan eta lagun bati pasa nizkion nire bost akzioak. Nahi zuena egiteko esan nion, zalantza asko nituela gehituz.

Hogei egun nahikoak izan dira bakar-bakarrik dagoen gizon hau zer egiteko gai den ikusteko. Pako Aiestaran fitxatu zuen kirol aholkulari gisa eta hori zen hautagaitza hau errespetuz begiratzeko arrazoietako bat. Baina Pakok kitto esan du gaur goizean. “Nik jartzen dut dirua” esan omen dio behin eta berriro azken egunetan Badiolak. Oliva entrenatzailea, Aiestaranek aukeratutakoa, izendatu nahi ez zuela-eta, agur esan du beasaindarrak. Ondo egin du, barregarri utziko baitzuen bestela presidenteak.

Egina omen zuen Zigic handiaren fitxajea. Aulkirako B plana prest omen zeukan Colemanek alde eginez gero: Jabo Irureta. Fran Merida gaztea eta Pep Martí beteranoa ekarri ditu eta hori ez da gutxi, baina ez da nahikoa. Gezurti profesionala baita gure Iñaki.

Realari buruz eskainitako beste harrikada batean nioen Osasunari erreparatu behar geniola, Iruñean ondo egiten dituzten gauzen berri izateko. Orain, berriz, Gasteizera begiratu beharko dugu, Pitermanek Alavésen zer egin zuen ikusteko. Presta gaitezen.

Marka da gero Astiazaran, Fuentes, De la Peña... onak egingo dituen presidentea izatea.

En castellano

Berriatik jaso nuen deia urte amaieran eta, azkenean, iritsi da eguna: asteazkenean, 19:00etatik aurrera, Andoaingo Martin Ugalde Foroan egongo naiz “Kontsumitzen al da euskarazko kultur produkzioa?” gaiari buruz egingo den mahainguruan. Moderatzaile lanetan Martxelo Otamendi arituko da eta beste mahaikideak ondorengo hauek izango dira:

Olatz Osa

Kike Amonarriz

Eneko Olasagasti

Iñaki Gómez

Ea pulamentuzko zerbait esateko moduan nagoen.

Aurreko mezuan aipatu bezala Xabi Strubell egon zen Ernest Lluch Kultur Etxean pasa den ostegunean. Hondarribiarra proposamen berri batekin etorri zen, “Uneguneak”. Bera bakarrik eszenatokian, irudiarekin eta soinuarekin lagun batzuk aldamenean. Gitarrarekin bossa-nova doinuak entzun nituen nobedade gisa, baina gehiago ere egon zen. Poema edo testu gehienak euskaraz, baten bat portugesez, katalaneraz, ingeleraz. Erakusleihoa programaren xedea ez da gauza finduak eskaintzea; aldiz, bide berriak jorratzea baino. Xabiren proiektua horrelakoxea izanen dela uste dut. Baditu borobildu beharreko kontuak, baina emaitza azken produktutik gertu dauka.

Besteak beste, García Lorca poeta andaluziarraren Canción de jinete poeman oinarritutako “Kordoba” kanta abestu zuen euskaraz. Letra hori Zura taldearekin egindako diskoan argitaratu zuten. Lauaxetak euskaratutakoa, urrun eta bakar dagoen Kordobari abesten dio Lorcaren zaldizkoak.

Rafa Berrio musikari hondarribiarraren zalea da eta aretoan zegoen bera ere. Laster emanaldi bat du Kordoban eta Xabiri agindu zion Zuraren kantaren bertsio bat egingo zuela "etxetik hain urrun". Euskaraz. Asko gustatu zitzaidan Rafaren detailea.

Hau guztiau, Anoeta Estadioaren inguruan gertatu zen eta gehienok dakigun bezala bertan jokatzen du Realak, aste honetan agur esan duen entrenatzaileak aitortu duen bezala zirko izateko merituak egiten ari den kluba. Eta asteburuan Kordoba izango du aurkari talde txuri-urdinak. Ea irabazteko gai diren giputzak.

Kordoba/Urrun eta bakar.

Behor beltz, ilargi haundi/Olibak ditut zorroan/Bideak ezagutu arren/Ez naiz sartuko Kordoban.

Zelaietan zehar, haizean zehar/Behor beltz, ilargi gorri/Herio so daukat adi/Kordobako dorreetatik.

Hau da bidearen luzea!/Ai nere bihor zintzoa!/Hau da hau baina, hil beharra/Heldu baino lehen Kordobara!

Kordoba./Urrun eta bakar.

En castellano

Artistaren argazkia jarri eta komunikabidetara bidalitako prentsa-oharra jartzera mugatuko naiz soilik.

Ernest Lluch Kultur Etxeak jakinarazi nahi dizue urtarrilaren 17an Xabi Strubellek emanaldi berezia eskainiko duela gurean. Ekitaldia arratsaldeko 19:30etan hasiko da areto nagusian (Anoeta Estadioko 8. atearen aldamenean) eta sarrera doakoa izango da.

Xabi Strubell gitarra jole hondarribiarra Dut, Anari eta Zura talde zein bakarlariekin ibili da. Esperientzia horietatik urrunduz, formatu txikiko ikuskizuna moldatu du. Gitarraren sonoridadeen inguruan giroak eraikiz, ikuskizuna poesia emanaldia da, Xabik berak sortutako poemen inguruan. Poesia garaikidea, gaietan berritzailea, oparoa. Izan ere, poesia libururik argitaratu ez duen arren, zenbait poema bilduma sortuak ditu eta eskarmentua pilatu du abestien hitzak egiten.

Ikuskizuna loop-etan, hau da, hitza, musika eta irudi puska txikiekin sorturiko giroen eraikuntzan oinarrituta dago: errepikatzen diren patroiak, minimalismoa, konstruktibismoa, guztia errealitate sentsazioa airean zintzilikatuta uzten duen unegunea sortuz: unea, denborarena; gunea, espazioarena. Unegunea.

Ernest Lluch Kultur Etxeko Erakusleihoa programari begira bereziki prestaturiko ikuskizuna da. Beraz, arte esperimentu txiki honen barrenetan sartuz, aukera polita izango dugu euskal poesia garaikidearen oihartzunetan murgiltzeko.

Hurrengo Erakusleihoa

Otsailaren 21ean, Mikelazuko elkartearen inguruan mugitzen den artista multzo batek Ezeraiketak emanaldia eskainiko du.

En castellano

Igande goiza Hernanin pasa dugu, txotx denboraldia Gipuzkoan lagun bati zabaltzea tokatu zaiola aprobetxatuz. Gutxitan joaten naizen herrira joan naiz eta beste behin Udaletxeko plaza zein polita den ikusteko balio izan dit, besteak beste.

Ez dakit zergatik egiten zaidan arraroa, azken finean euskaldunen kirol nazionala baita, baina atentzioa deitzen du Astigarragan eta Hernanin bi txotx zabaltze egotea. Irakurri nuenez, aurten hernaniarrek aurrea hartu diete lehenengo aldiz bizilagunei. Astigarragako sagardogileek uste dut bihar dutela festa (eta bihar ez bada, datorren astean).

Hernanin aurten EAE (hau da, ANV) dago gobernuan. Eta alkatea Marian Betialarrangoitia irrati-esatari ohia da. Ez da harritzekoa heldu den astean deklaratzera joan behar izatea epaitegietara. Hori zabaltzen ari baitira, behintzat, hau bezalako komunikabideek. Zergatik?  Larunbat arratsaldean Iruñeko Anaitasuna pabiloian esandakoengatik.

Gure herriaren eskizofrenia puntuaren beste adibide bat: gogoan izango duzue garai batean Espainiako hedabide pozoi zabaltzaile finenek nolako kanpaina abiatu zuten Pirritx eta Porrotx pailazoen aurka. Memorian gordeta dut artikulu hau, adibidez. Kanpaina horrek ekarri zuen taldeak arazoak izatea Euskal Herriko zenbait udalerritan (erakundeek kontratatzeko orduan).

Abenduaren erdialdean Gehitu taldeak hamargarren urteurrena bete zuela ospatzeko, erakusketa bat antolatu zen Tabacaleran. Inaugurazio ekitaldian Gipuzkoako erakunde ezberdinetako sozialista goi kargudunak zeuden. Une batean, aurkezleek bi pailazoen lana eskertu zuten. Artxibatu egin nuen datua. Handik egun batzuetara, erakusketaren plazan aritu ziren (hona hemen bideoa).

Gainera, nonbaiten entzun edo irakurri dut Gehitu taldearen kalderero konpartsako errege-erreginak Pirritx eta Porrotx izango direla. Saiatu naiz sarean horren berri ematen duen loturaren bat aurkitzen, baina ezinezkoa izan da.

Horrela bada, ondo da historiaren orrialde beltza pasatzea eta eskertu beharko zaio lan hori ere Gehitu elkarteari.

Bukatzeko, bi ohar labur:

Baga: Julia Cristina artistaren erakusketaren inaugurazioan izan ginen ostegunean.

Biga: Ostiralean, berriz, Iñaki Diéguez trio eta lagun gonbidatuek gainezka zegoen Kontserbatorioaren areto nagusian aurkeztu zuten azken diskoa Irunen.

En castellano

Irutxuloko Hitzan 2008ko urtarrilaren 12an argitaratutakoa.

Oporretan egon naiz eta bueltan lagun zibernetikoek eman didate Eusko Jaurlaritzak kaleratu berri duen “Euskal Kultura. 2007ko abendua” lanaren (pdf lotura) berri. Lehendakaritza barruan dagoen Azterlan eta Lege Araubide Zuzendaritzako Prospekzio Soziologikoen Kabineteak egin (edo ordaindu) du.

Helburuetan zera dio: “ikerketa honen helburua EAEko herritarrok euskal kulturaren zenbait adierazpeni buruz ditugun jarrerak eta iritziak ezagutzea da, hain zuzen ere, bertsolaritza, sukaldaritza eta gastronomia, musika, gabon ohiturak, euskararen aldeko jaiak eta herri eta hirietako jaien ingurukoak”. 2006an eta 2007an zehar eginiko hainbat ikerketatan aztertutako gaien bilduma dela dio txostenak.

Bertsozaletasuna ez dagoela oso zabaldua dio: soilik % 17a oso edo nahikoa zalea baita, baina % 66a noizbait egona da bertso saio batean. Gastronomiari dagokionez, gehiengo zabalak uste du gastronomiak garrantzi handia duela euskal kulturaren barruan. Euskal sukaldaririk ezagunenak Argiñano eta Arzak dira.

Harrigarria egin zait musikari buruzkoa. Biztanlegoaren erdiari asko gustatzen omen zaio musika eta % 28ari nahikoa, baina herritarren erdia ez da azken urtebetean kontzertu batera joan. %30a behin bakarrik joan da.

Euskararen aldeko jaiei buruz, entzunena Korrika da, Kilometroak, Korrika Txikia, Ibilaldia, Nafarroa Oinez, Araba Euskaraz eta Herri Urrats-en gainetik.

Dena den, emaitza txundigarrienak gabon jaietako ohiturei buruzkoak izan dira, irakurtzeko modukoak ondorioak. Lau multzotan banatu dute jendea:

Lehena, Olentzerotan opariak egiten dituztenak: besteak beste zera dio estudioak, euskal herritar sentitzen dira, EHAK edo Aralarren jarraitzaileak, intxaur saltsa jaten dute, Urtezahar edo Urte Berritan mendira igotzen dira.

Bigarrena, Olentzerotan oparirik egiten ez dutenak: etorkinak dira, ez dakite euskaraz, PP edo PSE-EEren jarraitzaileak dira, gabonetan mezatara joaten dira.

Hirugarrena, Olentzerotan, Erregetan edo bestetan opariak egiten dituztenak: errege kabalgatara edo Olentzeroren kalejirara joaten dira, errege erroskoa jaten dute.

Laugarrena, inolako oparirik egiten ez duen jendea: aza edo azalorea jaten dituzte. Bi azpitalde: bata, EHAKren jarraitzaileak; bigarrena, etorkinak eta euskaraz ez dakien jendea.

Emaitza hauek irakurri ondoren, berriro oporretara joateko gogoa sartzen zaizu, baina ezinezkoa da hori. Beraz, Eusko Jaurlaritzari eskatu beharko zaio diru publikoa beste zenbait kontutan gastatzea. Arren.

En castellano

Atzo arratsaldean inauguratu zen kultur etxean Teresa Iraola margolariaren erakusketa bat. Ekitaldi xumea, baina beroa. Ohikoa den bezala familiak eta lagunek lagunduta abiatu zen urtarrilaren 26ra arte ikusgai egongo den mostra.

Hauek dira ordutegiak: astelehenetik ostiralera ateak zabalik egongo dira 16:00etatik 20:30etara. Larunbatetan, berriz, 17:00etatik 21:00etara. Kontutan izan urtarrilaren 21ean jai-eguna dela Donostian eta erakusketa-aretoa Anoeta Estadioko 8. atearen aldamenean dagoela.

Hirurogeita hamar urteak beteak ditu jada Teresak. Amara auzoan bizi da. Berarekin bildu nintzenean detaile batekin gelditu nintzen: betiko ikastaroetaz nekatu samarra zegoela eta Artelekun saiatu zela, baina berehala konturatu zen azken zentro horretan aritzeko zaharregia zela. Beraz, ia tokirik gabe gelditu den artista da.

Esan bezala, makina bat ikastaro hartu ditu puntako irakasleekin: Gaspar Montes Iturriozekin, Julian Ugarterekin, Gilles Bacheletekin edo Javier Sagarzazurekin, besteak beste. Euskal Herriko Akuarelisten Elkarteko kide da 1989tik. Akuarelak albo batera utzi gabe, esmalteekin lanean aritu da azken bolada honetan eta horiek dira, batez ere, erakusgai dauden lanak.

En castellano