Ingelesen hilerria

Zarauzko Putzuzulo gaztetxean antolatutako gauza batera joan nintzen joan den larunbatean. Imanol Epelde 27zapatak deitu zuen, eta Gorka Julio Teketenek jarri zuen edukiaren muina: sare sozialen aurrean (edo barruan, edo gainean), tresna eta estrategia beregainak izatearen garrantziaz. BlogSoviet esperientzia azaldu zuen neurri batean Teketenek, Zarautzen halakorik sortzea edo piztea zen akaso Epelderen nahia, baina ez zen aborigen asko hurbildu, lastima. Han zeuden ostera Bacalhau konspirazioko batzuk (Teketen repe dago beste ekimen horretan ere), eta haien zerako zera hobeto ulertu nuen. Azkenean, sovietak, sare sozialak, bacalhau esperientzia eta beste hainbat osagarrirekin, goizeko saioaz gain, bazkaria eta gauera arteko tertulia ere bai lagun artean, mundua konpontzen (gainera, susmatzen dudanez, ni Donostiarantz despatxatu ondoren, jarraitu egin zuten).

Gogoa eman zidan mundua konpontzen jarraitzeko, lagun horiekin, eta beste batzuekin ere, eta proposatu diet batzuei beste mundu-konponketa saio bat non izan daitekeen, eta zertaz: Igeldon, jaien inguruan (Sanpedroak, ekain amaieran), gai hauen inguruan hausnartzeko: independentzia, lurraldetasuna.

Deialdiak ez du beste zehaztasunik oraingoz. Ez toki jakin bat, ez egunik, ez asistentzia baieztaturik, ez edukirik (nik hitz egingo nuke akaso, neure astakeriak botatzeko, baina neuk bakarrik jarduteak ez du zentzurik).

Beraz, deskonferentzia hau (des)antolatzen jarraitzeko, proposatzera nator erabiltzeko aurreko mundu-konponketa saioan Teketenek eta Asier Artsuagak azaldu ziguten tresna: StatusNet. Twitterren bertsio lokal bitxi bat, librea, informazio-truke beregainak izateko balio dezakeena, eta era berean, Twitter zabalagoarekin lotzeko aukera ematen duena. BlogSoviet komunitatean jarri dute StatusNet instantzia bat, eta bertan eman dut izena. Eta bertan sortu dut, halaber, Mundu Konponketarako taldea, Mundukon,

Orduan, ekain amaieran Igeldon independentziaz jarduten mundua konpondu nahi baduzu, proposatzen dizut:

• Eman izena Blogsoviet-eko Status-ean (Twitterreko erabiltzaile-izen bera jartzea, lagungarri), eta lotu ezazu kontu hori konfigurazio edo settings-etan zure Twitter kontuarekin.
• Ondoren, eman alta Mundu-Konponketa taldean.
• Idatzi mezuak Status-net, !mundukon konbentzioa erabiliz, eta han pilatuko dira.

Aurreko guztia oso konplikatua iruditzen bazaizu (oso posiblea), edo oztoporen bat topatuko bazenu Blogsovieteko tresna horretan (doiketa lanetan dihardute, spam arazo batzuk tarteko) eta hala ere, interesa baduzu, utzi erantzuna hemen bertan, edo egin aipua @luistxo-ri edo #mundukon gakoa erabili Twitterren.

Etzi, ostirala, ekainak 3, Bilboko Visio 2011 biltzarrean. Erdaraz hitz egingo dut, Umap eta adimen kolektiboa; tira, neurri batean Josu Azpillaga lankideak IEB biltzarrean azaldu zuenaren erdaratze bat da, euskaraz egindako teknologia beste audientzia bati helarazteko aukera bat.

Datorren asteartean, ekainak 7, Donostiako KFE topaketan egongo naiz. Kontu honetan sartu naiz Ainhoa Ezeizak zirikatuta, eta ez dakit nik asko laguntzen ari natzaion, ze hezkuntzaren mundu pedagokiko hori apur bat urrun geratzen zait...

KFE izeneko gauza hau hausnarketa kolektibo moduko bat da, eta hainbat hiritan egiten da, egin izan da aurretik ere beste hiru aldiz (datorren astekoa da #Kfe04). Donostian, estreinakoz, euskaraz izango da. Info apur bat Sustatun eta Ainhoaren webgunean. Hiri hezitzaileak da gaia, baina tira, nik sormenak heziketan duen tokiaz zeozer kontatzen saiatuko naiz, ez dakit hiriarekin zerikusia duen ala ez, baina aurkezpentxo bat eroango dut, heterodoxiaren eta probokazioaren artean. Zita izango da Astoria 7 hotelean, 18.00etatik 20.00etara. Animatu, oraindik badago tokirik.

Hurrengo astean, gainera, beste gauza batean ere egongo naiz: Aporta konferentzia, Madrilen izango dena, ekainaren 9an. Datu publikoen berrerabilerari buruzko mahainguru batean izango naiz han.

Amorrua eman dit Donostiako Turismo Bulegoak martxan jarritako azken kanpainak. Donosti, smiling city. :-D

Ze kalitate kontrol (komunikazio enpresarena edo enkargatzaile publikoarena) gainditu du gure hiriaren izena gaizki idatzita dakarren lema horrek?

Ez da irudia bakarrik... Kamisetak ere inprimatu dira. Auskalo zenbat, gure hiriaren izen okerra zabaltzen lagunduko dutena. Berandu da. Baina, kalitate deskontrola non egon den jakitea ondo legoke, hurrengoan ez dadin berriro gertatu.

 

Munduko Snooker

txapelketa hasten da gaur. Hau da nire heroia, Ronnie O'sullivan, munduko makarrarik pertsonalki desatseginena, eta billaristarik onena. Alkondara berria estreinatu du denboraldi honetan, mauketan bordatuta, bi seme-alaben izenak, kamionero baten moduan. Eskumakoan, Lily. Gusto oneko makarra bat.

 

 

 

Ez dago argi baina zer egingo duen Ronniek. Denboraldia ondo hasi zuen, makarrada izugarria egin zuen hasierako torneoetako batean (ikusi lehen bideoa Sustatun), baina gero, lehiaketa batzuk albo batera uzten hasi zen, eta besteren batzuetan, lehen partidan, kaleratua (oso arraroa, bere kalitatearekin). Esan zuen duela egun batzuk ez zela aurkeztuko Munduko Txapelketara, hurrengo egunean baietz... Ikusiko dugu zer egiten duen. Bestalde, sentsazioa orain beste bat da, Judd Trump, 21 urteko gaztekoa, egindako azken torneo profesionaleko irabazlea (Txinako Opena), eta hain zuzen gaur hasten du partida oraingo txapeldun Neil Robertson-en kontra

. Txapelketa interesgarria izango da.

 

Ni Trump-ekin. Eta bestela, Ronnierekin. Ez nuen maiten-maiteena, baina mauka hori ikusi ondoren, irabazi nau, arrazoi aski zentzuzkoengatik.

Mad Men ikusteko gomendatu zidaten, eta lehen denboraldia bukatu dut. Telesail erakargarria da, badu faszinazio puntu bat. Zergatik? Emakumezko/gizonezko harremanak dira haria. Baina batez ere, neure ustez, gizonezkoen gailentasun flipante hori, eta emakumezkoen objetotasuna.

Historikoki, horrela izan dira gauzak "beti". Eta iraganeko edozein une historikotan kokatutako edozein fikziotan, emakumezkoak gizonezkoen mendean dauden egoera marraztu beharko du idazleak, behintzat fikzio errealista bada egiten duena.

Orduan, jakina den egoera batez ari gara, baina hala ere, beste eszenario batzuk baino gordinagoa da agian Mad Men-ekoa, eta suposatzen dut arrazoi batzuk hauek izan daitezkeela:

• Meatzariaren etxean gerta daitekeen ar/eme desoreka baino glamurosagoa da Manhattaneko mundutxo hori...
• Teknologikoki eta soziologikoki oso gertukoa egiten zaigu: New York hori oso geurea da. Ez dago ordenagailurik, baina idazteko makinak, eta autoak, eta bulegoko gorabeherak, komunikazioa eta publizitatea, eta moda, oro har, objektu sozial modernoak dira, 2011. urteko eszenario batekoa da atrezzo hori gehiena. Horrek are txokanteagoa egiten du emakumezkoaren posizioa bulego teknokratiko horietan.

Bi puntu horiek fantasiarako bide ematen dute... Morboa dauka kontuak. Gizonezkoa nagusi sentitzeko zera hori... Morbo horretan intentzio nolabait politikoa ikusten duenik ere badago. Gomendioa egin zidan lagunak ikuspegi post-feminista bat ikusten du telesailean. Eta azaldu izan dit:

"Postfeminismo" delakoa dexente erabili da azken hamarkadetako hainbat serie aztertzeko orduan. Ally McBeal, Sex and the city... horietan emakume modernoak, independienteak, profesionalak agertzen dira (iraultza feministaren onuradunak, azken finean), baina ez da inongo erreferentziarik egiten feminismoari, are burla ere egiten zaio batzuetan. Postfeminismoa hori baita azken finean: bai, feminismoa ondo egon zen, baina orain ez dugu gehiago behar dena lortu baigenuen, beraz, ez zaitezte kontu horrekin astunak izan.

Mad Men-en ere postfeminismoaren arrasto hori igarri daiteke, bi gauzatan, lagun honen iritziz:

• Garai hura (garai prefeminista) eta gure garaiaren arteko gehiegizko diferentziazioa eginez. Seriea publikoari zuzendutako zaplaztekoz beteta dago. Haurdun dauden emakumeak ardoa edaten eta zigarro bat bestearen atzetik erretzen, adibidez. Ginekologoa bere pazienteak urdangak bailiran tratatzen. Besteen umeak jotzeko eskubidea. Sailari buruzko foro batzuetan esaten ei da, garai hura bizi izan duen jendearen aldetik, hori guztia esajerazio hutsa dela. Baina baita, emakumeekiko mespretxua, lantokian pairatu behar duten sexual harassment hori... ematen du batzuetan seriak modu kondeszendientean jokatzen duela. Hau da: begira ze gaizki bizi ziren orduan, eskerrak iraultza hori egon zela, ezta? Orain bai ondo gaudela, ez dago diskriminaziorik, ez akosorik, denak gara berdinak...
• Aldi berean, eta kontradiktorioa baldin bada ere, garai horrekiko nostalgia bat. Garai ordenatua, argia, gatazkarik gabekoa: txuriak bulegariak eta beltzak aszensoristak, gizonak lantokian eta emakumeak suburbiako etxe politan. Comme il faut. Eta horretan, noski, zerikusi handia dauka seriearen produkzio glamourosoak. Eta Don Draper protagonistaren erakargarritasunak. Zer gertatu da gizon maskulino, dominante, poteretsu horrekin? Bueltan nahi ditugu! Metrosexualek ez digute ezertarako balio!

Ez dakit ni ote naizen ikuspegi post-feminista horrekin engainaturiko tipoetako bat. Baina onartzen dut, Mad Men-eko ar/eme desoreka horrek dominazioarekin fantaseatzeko bide ematen duela. Eta dominazioaren joko horretan, molatzen du Mad Men-eko giroak. Lentzeriak laguntzen duen moduan fantasian, New York-eko glamurra dugu hor haren parekoa; eta rol-jokoak ere zirraragarri direlako, nik uste dut espetxezulo mediebala baino erakargarriagoa dela hain gertukoa den eszenario hori, jefeak eta idazkariak, edo bulegariak eta etxekoandre txintxoak... Nire begirada maskulinoa da, baina suposatzen dut fantasia honek funtziona dezakeela ikuspegi femenino batetik ere, jokotzat hartuz gero.

Beste alderdi batetik ere erakargarria egiten zait Mad Men. Pribilejiatuen mundu bat marrazten zaigu, gizateriaren gailurrean bizi dira Manhattango kale horietan, baina ez da ingurune aristokratiko bat. Ez da, gaztetxotan ikusitako serie eder haiek bezala, Brideshead Revisited edo The jewel in the Crown, aristokrazia britainiarraren mundua... Lana egiten dute Mad Men horiek produktuak saltzen, eta lehengai bakarra dute, adimena. Etika amerikar hori neuri gustatzen zait. Espainian konexio politikoak eta pertsonalak dira dirua egiteko moduak. Estatu Batuetan, injineritzako buru azkarrenak dira aberatsenak, Bill Gates, Steve Jobs, Facebook-eko Zuckerberg...

Totel ala ez-totel, gu sekula ez gara izango Ingalaterrako errege edo queenmother (Oscarretan tamalez gailendu zen film klasista hori aipatzeagatik), baina Manhattanen...

Hortaz, neuk ere gomendatzen dut Mad Men. Eta bide batez, beste bi komedia, The IT Crowd eta Big Bang Theory.

Lagunengandik jaso ditudan beste gomendio batzuk dira The Wire eta Glee ikusteko. Baina oraindik Mad Men dexente geratzen zait.

Rage komiki parea egin dut. Azaldu nuen hemen zer diren. Bestela nabigatu Reddit-eko sekzio honetatik. Komikion motiboa, semea institutuan hasi dela, eta orain nota serioak ekartzen hasi dela.

Horra lehenengo hiruhilekoan gertatu zitzaiguna:

Hemen beheko argazkian aitarekin nago. Durangoko Ezkurdi plazan, 1997ko martxoan. 60 urte betetzera zihoazen Durangoko bonbardaketaren urteurrenekoak eta erreportaia sorta neukan esku artean, Euskaldunon Egunkarian egin beharreko lanetan. Josu Chueca historialariarekin idatzi nituen haiek, eta erreportaia bakoitzerako lekuko biziak aurkitu genituen. Adibidez, bizirik zen lehen Eusko Jaurlaritzako azken sailburua elkarrizketatu genuen, Gonzalo Nardiz (EAE-ANVkoa). Gero liburua argitaratu zen: Espainiako Gerra Zibila Euskal Herrian. Martxoko erreportaia tokatu zenean, Bizkaiko 1937ko ofentsiba kriminalarena, Durangoko bonbardaketaz berba egiteko lekuko errazarengana jo nuen: aitaren hitzak sartu nituen erreportaian, eta argazki hau ere bai, banidade apur batekin (ez dut damurik, dena den).

 

Horra aita eta biok, hegazkinak nondik iritsi ziren kontatzen. Une horretako eszena bizi-bizi zeukan eta dauka orain ere memorian aitak, 89 urterekin (gerran 15, argazki horretan 75). Baina ez genuen susmatzen, ez aitak eta ez neuk, eszena hori, une horixe bera, argazki batean ikusiko genuenik sekula.

 

Eta, hara!, aste honetan azaleratu da argazkia. Gerediaga elkarteak ekarri du Italiako artxibo batetik. Argazkia  puntu kardinalekin lerrokatu dugu Sustatun, eta neuk gero, Ezkurdi plaza markatu dut gorriz beste irudi honetan

. Hortxe bota zen lurrera aita, eta lehen bonba-pasadaren ostean, jaiki zen, zauri barik, hondakinez inguratuta. Irudiari begiratuta, txiripaz irten zen bizirik. Gaur bete da bonbardaketaren urteurrena; argazkia atzo komentatu genuen etxean.

Sustatun artikulua idatzi dugu irudi horren inguruan, eta beste bat Gerediagak azaleratutako beste lauzpabostekin. 100 inguru dira guztia. Pozten naiz publiko egiteko gogoz dabiltzalako Gerediagakoak. Ingelesez ere idatzi dut honetaz, eta espainolez ere bai

.

Gaur zazpi urte blogari hasi nintzela hemen, Ingelesen Hilerrian. Larunbatean izan ziren beste lau urte, tuiterlari estreinatu nintzela. Blog eleanitz gisa hasi zen, baina gero bere adar espainola independizatu egin zen, 2005eko azaroan. Mapamovil gisa bizi izan zen Mapamovil.net helbidean harik eta ugartu eta funtzionatzeari utzi zion. Orain, berpiztu egin dut, El Cementerio de los Ingleses deritzo berriro, baina kokapena ez du hemen izango Eibar.org-en, baizik eta Azpitituluak.com neure jabetzeko webgunea dela aprobetxatuz, ba hementxe: azpitituluak.com/cementerio

Ez dut uste jardun handirik izango denik bertan... Iruzkin sistema ere desaktibatua dut oraingoz. Ikusiko dugu. Bitartean, azalpeneko post labur bat eta ea bigarrena idazten dudan rage komiki honekin... Izan ere, euskarazko lehena sortu ondoren, animatu naiz gaztelaniazko bat egitera, Garoñako eta Fukushima ahizpa bikien kontuak irakurri eta gero.

Argazkiak.org | Rage komiki bat gaztelaniaz © cc-by-sa: Luistxo.F

Egia esan, ez dut gaztelaniazko rage komiki askorik topatu hortik. Talde bakarti bat Facebooken eta apenas erreferentzia gehiagorik.

Datorren astean bi mahaingurutan eta beste jardunaldi batean izango naiz hizlari. Mahainguruetan sareko hedabideen kontuez jardungo dut, enfoke desberdinekin.

Asteartean, hilak 22, Seguran izango naiz, Kultur Etxean 19.30etan. Iparra/Hegoa jardunaldi sortaren parte izango da hau, eta bertan hizlari egongo naiz, beste lagun hauekin: Mikel Etxeberria (RadioKultura), Pantxika Maitia (Kanaldude) eta Martxelo Otamendi (Berri). Goiburu hau jarri diote mahainguruari: "Zein etorkizun du paperezko prentsak. Sare sozialetan euskararen lekua".

Hurrengo egunean, Deustuko Unibertsitatearen Donostiako kanpusean (asteazkena 23, 16.30etan, Matteo Ricci eraikinean). Kazetaritza, Internet eta etorkizuna izango da goiburua eta neu Sustatu-ren izenean egongo naiz. Neurekin egongo dira Jon Ordoñez (Berriketan.info) eta Hasier Etxeberria (Zuzeu). Moderatzaile lanetan, berriz, Xan Harriague kazetaria izango da. Gizarte eta Giza Zientzien Komunikazio Sailak gonbidatuta izango naioz bertan.

Baina egun berean (asteazkena 23), hori baino lehenago beste formatu batean (neu bakarrik, aurkezpentxo batekin) egongo naiz hizketan, Eskoriatzako Huhezi fakultatean, Komunikaldiak 2011 jardunaldian. Jardunaldiaren gaia da egile eskubideak. Nik goizez jardungo dut honetaz: Eskubide digitalak: kultura eskubidea, sormen eskubidea, guraso eskubideak... Neure ondoren etorriko dira Ignacio Casado (Euskadiko SGAEko zuzendaria) eta David Bravo abokatu espainiar ezaguna (Jabetza Intelektualean eta Informatika zuzenbidean aditua). Arratsaldez mahainguru bat egongo da, baina ez dut geratzerik izango.

Duela hiru urte, martxoan, Japonian geunden. Ume japoniar bat ezagutu zuten geure umeek, Kotato Teshima Berriozabal. Bere aita Paulo Berriozabalek 20 urte egin zituen atzo oinez bulegotik etxera, garraiorik ez baitzegoen Tokyon. Paulo, Kotaro eta ama Lena ondo daude. Eskerrak. Baina gure bihotzak Japoniarekin gaude, hunkituta eta kezkatuta oraindik.

Gaur bi argazki ikaragarri aurkitu ditut, ume japoniarrekin. Lehena, Rikuzentada herrian, badirudi Hiroshima ondorengo irudia dela, 1945ekoa. Umea bizkarrean daraman emakumearen jantzi tradizionalek ere ukitu poetikoa ematen diote, Hayao Miyazakiren anime batean protagonista balira bezala.

Eta beste hau, Fukushima inguruan omen. Ospitale batera iritsi dira umeak, eta Geiger neurgailuekin kutsatuta ote dauden ikusten dute. Beldurgarria.