(Euskal) Estilo ariketak (III): Nazioarteko estilo cool-a (atxagaostekoa)

John F. Kennedy aireportuan nago Stefan Tormic idazle bielorrusiarrarekin, egun elurtsu batean, eta bion hegaldiak atzeratzen ari direnez, bere idatziez galdetu diot. Zer dagoen kaiera marroi horren orrialdeetan, Poesia Astea iraun bitartean behin baino gehiagotan ateratzen ikusi diodana. Zelangoa den idazle bielorrusiar baten egunerokotasuna. Eta jakin nahi dudala bertako baten ahotik nola bizi den jendea iparreko alde horretan, Bielorrusian.

Stefanek bere hurrengo eleberriaz mintzatu zait. Oso abiapuntu sinplea duela aitortu dit. Emakume bat bazkaltzen ari da bere alabarekin. Patxadaz ari dira. Amak bigarren mundu gerrako istorio bat kontatu dio alabari. Ume txikia zen garaiko istorio bat. Alaba, ordea, ospitalean dagoen anaia txikiarekin oroitzen ari da. Ia-ia gaindosiaz hil dena. Ez diote elkarri kasurik egiten, amets batean bezala daude. Bi esfinge dirudite. Halako batean, ustekabean, zerbitzaria azaldu da bigarren platerarekin, bataren pentsamenduen eta bestearen hizketaldiaren haria etenez. Jende-multzo handia ikusi dute orduan erakusleihoaren ondotik pasatzen: Bielorrusiako lehendakariaren aurkako manifestazio bat. Gero telebistari begiratu egiten dio amak, eta han ikusi duenak beldurrez bete du.

Horraino idatzita daukala esan dit Stefanek. Istorioa ederra iruditu zait, eta gogora ekarri dit Resurreccion Maria Azkuek Euskalerriaren Yakintzan dioena txantxangorriari buruz. Nola, negua amaitzera doanean, zulo zabal bat egiten duen elurretan, txantxangorri bakar batentzat baino askoz zabalagoa, eta nola, han pausaturik, nota bakar bateko txioa botatzen duen, luze. Eta nola, inguruan beste txantxangorririk suertatzen bada, nahiz eta kilometro askotara egon, txio berberaz erantzungo dion, eta, ondoren, lehenengo txantxangorriaren zuloraino egingo duen hegal. Zulo horretatik ikusiko dute, elkarrekin, neguaren amaiera. Hori dio behintzat Azkuek.

Horretan geundela, Stefanen hegaldiaren berri eman dute bozgorailuetatik. Stefan eta biok isilik geratu gara pantaila handiko hitzei eta zenbakiei begira. Halako batean esan dit: «Bielorrusieraz txoria, daratulua, elurra eta samina esateko hitz bera erabiltzen da. Gauza bera dira laurak. Denok dugu bihotzean gordeta samin bat, txori bat eta daratulu bat ditugun bezala, denik eta ñimiñoenak badira ere. Eta denoi egiten digu elurra bihotzean, inoiz».