Nola leitu Borges eta nola ez
Berriki, Jon Iraola irakurleak zerrenda bat egiteko eskatzen zigun, bizpahiru inprobisatu genizkion, guztien, direnen eta ez direnen faltsutasunaren jakitun, baina kanonizatzeko tentaldiari ezin eutsirik. Manamendu zaleak gara tradizio judu-kristauaz. Baina nik, gizonaren semeak, amen amen dico vobis, bene-benetan esaten dizuet manamendu horiek guztiak bitan laburbiltzen direla: irakurri Borges idazle guztien gainetik (bera baita alfa eta batez ere omega literaturan) eta, bigarrenik, Borgesek berak gomendatuko lukeen gisara, ahantzi Borges, berandu baino lehen, aitzina eginen badugu.
Gutxi gorabehera horixe esaten du Augusto Monterrosok Movimiento perpetuo liburuan (bere ipuin ñimiño zenbait, hemen eta hemen). Gutxi gorabehera ez, aise hobeki. Irakurri nahi duenak irakurtzen jarrai dezala.
Borgesekiko enkontrua inoiz ez da ondoriorik gabekoa. Hona hemen gerta daitezkeen ondorioetarik batzuk, onuragarrien eta kaltegarrien artean bereizita.
1. Haren ondoan igaro konturatu gabe (kaltegarria).
2. Haren ondoan igaro, biratu eta tarte luze batez jarraitu zer egiten duen ikusteko (onuragarria).
3. Haren ondoan igaro, biratu eta betikoz jarraitu (kaltegarria).
4. Tonto zarela ohartu eta ordura arte ez zitzaizula gutxi-asko merezi zuen ideiarik bururatu (onuragarria).
5. Azkarra zarela ohartu, Borges gogoko duzulako (onuragarria).
6. Akiles eta Dortokaren alegiarekin liluratu eta sinetsi kontua hortik doala (kaltegarria).
7. Infinitua eta eternitatea aurkitu (onuragarria).
8. Infinitu eta eternitatearekin arduratu (onuragarria).
9. Infinitu eta eternitatean sinetsi (kaltegarria).
10. Idazteari utzi (onuragarria).