Zein da adj?

Ibon Sarasolaren Zehazki nobela berriaren kritika zorrotza, liburua bera irakurri gabe noski.

ZEIN DA ADJ?
(irakurri gabeko kritika bat, alla maniera di J. Rojo)

Ibon Sarasola
Zehazki
Irun, Alberdania, 2005
939 orr.

Ibon Sarasolak nobela berezi samarra egin du izenburu paradoxikoko Zehazki honetan. Kontakizunak, interesgarria izanik ere, oso nahasia dirudi; atal bakoitza, gehienetan oso laburra, letra ilunagoz nabarmendutako izenburu batekin hasten da, episodio horien funtsa bereiztu gabe. Lehenengo irakurketa batean, badirudi komando edo soziedade gastronomiko edo txikitero koadrila baten gorabeherak kontatzen dituela, ametsekin eta burutazio bitxiekin zipriztinduak, baina oinarrizko kontakizun hori filologiazkoak diruditen aipamenez beterik dago, edo ingenieritzazkoez, ez zait oso argi geratu. Edonola ere, ezin da ukatu horrek irakurketa zailtzen duela. Honelako abangoardismoen garaiak aspaldian igaro zirela kontutan hartuta, bat nobelaren atzean zerbait iluna ezkutatzen dela pentsatzera behartuta dago noski. Hots, kontakizun honek zentzuren bat duela, alegoriaren bat alegia, edo sinekdoke bat. Interpretazioa galdera honekin has liteke: zein da hainbeste alditan agertzen den adj pertsonaia? Eta zein ZOOL? Zergatik aritzen da fam aritzen den bezala? Zeren narrazioan zehar agertzen eta desagertzen diren pertsonaia horiek paperen bat bete behar baitute kontakizunean. Eta hemen nik esango nuke ideologia dagoela, denok ezagutzen dugun ideologia hori, eta nobela honetan kontatzen dena bezain garrantzitsua dela isilpean gorde nahi dena.

Ahalegin interesgarria bada ere, asko falta zaio oraindik nobelagile berri honi literaturaren bidean.