Kalamuatik Txargainera

Udazkena etorri zaigu ofizialki aste honetan, nahiz eta pasa den asteko eguraldiak ekarri. Batzuk oraindik oporretan daude, eta besteok oporretako souvenir-ak botatzen/gordetzen gabiltza. Urrun ikusten dugu duela gutxi, beste mundu batean, beste sasoi batean bizi izandakoa.

Garbiketa egiten, hoteleko paperak aurkitu ditut, propagandak, argazkiak. Baita afarietako kontu bat ere. Burua joan zait udako plazer horietara, deskantsua eta “dolce far niente” ohitura zirenen sasoietara.

Edarien faktura ikustean afariekin gogoratu naiz, hainbeste janari hartzeak sortzen zidan harriduraz, nire inguruan zeudenen jarreraz, baita itxura bereziaz ere.

Egun santu osoan hamakan botata egon ondoren , kresalak ilea laztuta, krema, izerdi eta ur gazi nahastea larru-azalean itsatsita, batzuei afaltzeko orduan dotore eta guapo-guapo jartzeko gogoa pizten zitzaien.

Gogoak afarirako ilarara narama. Ingurukoei eder egoteren gaixotasunak gogor eraso die. Usainetan igartzen da gehien: perfume, gomina, after-shave eta afer-sun usainak nahasten dira, ia proportzio berean.

Haluzinatuta nago. Azal gorritu horiek maletan zeramaten jantzirik dotoreenek estaltzen dituzte. Dotoreak omen direnak. Niri neuri ez zait otu horrelakorik sartzea nirean; beraz, ezin jantzi. Agian, ez dut horrelakorik sartu ez dudalako halako piezarik armairuan. Izan ere, Marbella look-a nagusitu da emakumezkoen artean: nikian, tirantedunak, eskote handiarekin, bizkarra libre eta sabela bistan; minigona edo miniprakak bernak ederki erakusteko eguneko lan latza (beltzarantzea); aurpegia oso-oso makillatuta, ezpainak arrosa distiratsuz, begiak urdinez; ilea harro eta luze; denak dir-dir eta belztuta; eta takoiak, ahalik eta altuenak.

Gizonezkoak, ostera, anitzagoak. Praka piratak, eta kamiseta, baita praka luzeak eta alkandora manga laburra ere. Bat edo beste Greziako jaiko mozorratuta: zuri jantzita, zapatetatik, samaraino, jangela osoan gora eta behera paseatuz bere ustezko edertasuna.

Afaltiar haien artean gutxi batzuk ni bezala, udako praka freskoenekin eta kamiseta garbia.Hurrengorako ikasi dugu eta badakigu film ingelesetan bezala afaltzeko “jantzi” egin behar dela, etiketa bat dagoela.

Dena den, ustezko dotoretasun hark asko zuen hipermerkatuko beherapenetik, merkadilloko gangatik. Distirantegia zen dena, faltsuegia. Turista izateak duen faltsutasun guztiak bezala: lurrin larregi eta usain gozo gutxi.

Askok kursia dela iritziko diote, ñoñoa beharbada. Sarri jasotzen ditut postan txisteak, txantxak, tontakeriak, deiadiak, aldarrikapen politiko eta sozialak, power-point sensibleroak, gauza onak eta txarrak zentzu guztietan. Azken aurrekoa hauxe "Besarkadak" izenekoa. tira, zuzen esateko "los abrazos" zen. Hartu, zabaldu eta itzuli egin nuen, asko guztatu zitzaidalako, esaten duena askorendako tontakeria den arren, nire ustetan ederra eta egia delako. Eta denok besarkaden premian gaudelako, ezta? Sekula ez dago maitasun eta kariñotik gehiegi. Inoiz ez da nahikoa.

Ikus ezazue inongo aurreiritzirik barik, laga lotsa tentelak albo batera. Begien hondoan burmuina izan beharrean kokatu bihotza, sentimendua. Beste era batera begitauko diozue-eta power-pointari.

 Hortaz, badakizue, besarkadarik beroena zuendako guztiondako. eta EHUren goiburua aplikatu zeuen buruei: Eman ta zabal zazue!

Originala ikusi nahi izanez gero Zer erantzi-n klikatuta ikus zenezake erantzun eta guzti.

Urte batzuk dauzkagunok praka-barrenen moda asko ikusi eta sufritu ditugu. Alde batetik, hor dugu orain artekoa, kanpai-praka edo elefante hankadun prakena (kanpanoloak eguneroko hizkeran). Praka hauen barrenak luze-luzeak lagatzen ziren/dira zapata osorik tapatzeko, eta zenbat eta luzeago, hobe; tatarrez eroan eta barrenak txikitu arte.

Beste sasoi batzuetan prakak peskan erabili izan ditugu; hau da, orkatilaraino justu-justuan, galtzetinak ondo erakusteko, inoiz ez zuriak, jakina! Ni joera honetakoa naiz, ez dakit zergatik, baina normalean barrenak hartzen dizkidatenean luze baino labur uzten dizkidate; izan ere, hazi ez naiz hazi joan deneko 25 urtean.....

Erosleentzat, dena den, erosoena, dudarik barik, barren arremangauak dira. Zer?? hori bada, prakei ezer egin gabe, praka-hanka jaso arremangau, (3000 hiztegiak garbaldu eskaini dit), eta aurrera. Ez da erosoa? Gainera, hazi, gizendu edota txarto garbaldu arren ez dago arazorik: hurrengoan ere nahi den neurrian jar liteke. Orain ez dago modan, baina lasai, etorriko da. Hombrerak (euskaltermek: sorbaldakoak/ besaburuko betegarri!!!) ere itzultzekotan dira!!!

Badirudi Frantzian neska gazteen artean barrenak beste era batera hartzen hasi direla, batez ere takoiak erabiltzen direnean. Barren-barrenean azpildura josi beharrean, libre lagatzen da, eta jostura orkatila baino gorago egiten da. Hortaz, barrenak prakaren benetako barrena izaten dute, argazki ebakin honetan ikus litekeen moduan:

Argazkiak.org | Frakaren barrena (gertutik) © cc-by-sa: goioarana

Zelan jakin dudan hori? Ségolène Royali esker. bai, bai, Sarkozyren kontra lehiatu zen PSFko burua. Madame Royal Poitou-Charentes erregioko lehendakaria da, eta ni bezala Royan-en egon da. Bera oporretan, ni frantsesa ikasten. Goiko argazki ebakina Paris Match-eko portada batetik atera dugu: Ségolène horrelako praka-barren batzuekin! Eskandalua Royanen! Nola liteke horrelako emakume batek horrelako barren batzuk erabiltzea, ez da batere dotorea, batez ere nerabea izan ezean!

Argazkiak.org | Barrena (azal osoa) © cc-by-sa: goioarana />

Hau buruan nerabilela, Eibarren trenetik jaistean neska bati barren modu berri bat ikusi nion: praka pitilloak (hanka estu-estuak), barrenak luze-luzeak, takodun sandaliak....eta barren luuuuze horiek sandaliaren tiraren barrutik sartuta, botekin egiten den moduan!!!

Hamaika ikusteko jaio ginen, Ségolène!!

Duela denboratxo bat Luistxo Fernandez Sustatuko arduradunak komentatu zidan albistegirako zeukan proiektua. Orduan bertan kolaboratzea proposatu zidan. Ni erdi inkonszientea naizenez, eta ezetz esaten ez dakidanez onartu egin nuen. Egia esan, ilusioa egiten zidan. Ohorea ere badela esan dezaket, nigan pentsatzea horrelako gauza baterako, kontuan izanda zer den Sustatu eta zein kolaboratzaile taldek hartuko duen parte.

Proposamena moda eta jantzi arloan kolaboratzeko izan zen. Moda? Nik? Bai, bai. Ez nengoen oos konbentzituta, baina azkenean belarria jan zidan, eta onartu (esan dut, ez dakit ezetz esaten). Onena, baina, gero etorri zen, gertu-gertuko lagunei eta familiakoei moda-kolaboratzaile izan behar nintzela kontatu nienean etorri zen. Zelako aurpegiak! moda, zuk? Purrustada batzuk ere entzun nituen.

Badakit oso moderna ez naizena, baina halakorik ez nuen espero. Hain txarto janzten naiz? Hain gustu txarra daukat? Horrek kezkatu egin ninduen, baita momentutxoren baten mindu ere. Hain gualtrapas-a ote naiz? Beharbada bai, eta horregatik proposatu didate atal hau: Zer erantzi.

Dagoeneko bat agertu da, beste pare bat ere ginda eta gordeta daude argitaratzeko, eta ideiak zientoka. Hala ere, hainbeste jenderengana ailegatuko dela jakiteak ez dakit ez ote dion idazteko erari "puntx" pixka bat kendu... Denborak esango digu.

Nik, baina, txoko honekin jarraituko dut. Sustatukoa kolaborazioa baino ez da. Hortaz, trakil egon ninteke, jarrai nezake gura dudana egiten (baita txapuzak ere) nirean. "Kalamuatik Txargainera" ez dut abandonatuko, hau delako sorburu eta etxe.

Ea zelan irteten digun esperientzia berri honek. Espero dut ondo joatea, batez ere beste blogariak kategoriakoak direlako et atalak benetan interesgarriak. Ea ba!

Bariku gauean, jausi eta ezkerreko belaunean bihurritu bat egin nuen, zaintiratua, esginzea, alegia. Era batere glamurosoan, dena esn beharra dago. Hori dela eta, herren nabil galtza moduko bat jarrita daukadalako; eta gainera, makulu bat ere badaramat.

Lanean jarraitzen dut, eta trenez joaten naiz, betiko moduan. Baina gaur gertatu zaidana tontakeria dirudien arren, kezkatuta laga nau. Nahiko kezkatuta.

Goizeko 8,13ko trena hartu dut eta gaur tren erosoa etorri da. Aleluia, Osana!! Tren horrek bagoi gutxiago dauzka, eta ia toki guztiak okupatuta joaten dira horrelako orduetan.

Erosoak bakarreko jarlekuak dauzka (ilara bat), baita binakakoak ere. Bai bauztk, bai besteak mugi litezke atzera eta aurrera launaka jartzeko edo alde batera edo bestera begiratzeko.

Bagoia sartu naizenean kojoka eta muletarekin bakarkako batean jartzeko asmoa neukan. Baina jesarrita zegoen gizon heldu batek poltsa eta txamarra jarri ditu, ni ez esertzeko. Ederto! Gora edukazioa! Beraz, lauko baten jarri naiz: aurrera begura, makulua ondoan, eta poltsak aurrez aurrekoan. Aberiatutako hanka altxatuta, pareko besoak jartzko leku horretan.

Zaldibarrera iritsi garenean, emakume heldu bi sartu, bat parean jarri eta tonotxo baten esan dit: ¿Te importa?. Sí esatekotan egon naiz, baina muleta begi bistan egon da eta egin dudan keinua eginda hanka jaisteko (ezin belauna tolestu) horrela esan diot: "No es tan fácil, tengo un esguince". Zer egin du? Zirkinik ere ez? Esan banio, bale, berdin-berdin.

Gauza da trenean jarleku gehigo zeudela libre: nire ondoan, atzean hiru bat. Baina ez zegoen lekurik biak elkarrekin joateko. Horretaz konturatu naizenean, burura begiratu diot eta begizkoa bota: Hankia apurtuko ahal don!

Gogorra? Bai, baina merezita. Niretzat oso gogorra izan da jesarleku biren artean horrela egotea, mugitu ezinda. Berari gertatuko balitzaio, ez luke horrela jokatuko, seguru nago.

Ez dakigu besteon lekuan jartzen, gizalegea ez da existitzen eta edukazioa...zer da hori? Konturatuko zineten behin eta berriro "heldu" adjetiboa erabili dudala. Izan ere, sarri esaten da gazteak direla horrelako gauzak errespetatzen ez dituztenak, edukaziorik gabekoak. Baina trenean joanda ikasi dut helduak direla sarri askotan txarrenak. Ez dute bagoitik irteten uzten, beraiek sartu nahian. Honen gainean ere esan daiteke hainbat gauza...

Hortaz, kojita bat ikusten baduzue, edo igeltsudun bat, edo muletadun bat ez zaitezte bordeak izan, eta konpreditu itzazue, gaitzazue. Hurrengoan, zuek izan zaitezkete-eta. Mila esker!

Edo alardeak, hobeto esan. Alarde tradizional baztertzaileaz ez dut ezer esango, ez dute-eta berba erdirik merezi. Gaur aterki beltzen atzean daudenen gainean hitz egin nahi dut, egiten duten erridikuluaz. Euren ustez, besteok ez dugu eskubiderik iritzirik emateko, festa ez dugulako sentitzen. Eta? Isildu egingo gaituzte? Ezta gutxiagorik ere! Falta zena!

Askok eta askok begiratzen diogu Hondarribiari irailaren zortzian, nahiz eta gure herrietan jai ondo ederrak izan (Arrateko zelaiko bai floridadea!). Baina zeri? Bada, zer tontakeria asmatuko duten alarde baztertzailearen aldeko ikusleek. Denetatik ikusi dugu: Disneyren karetak (Disney!), plastiko beltza, guardasol beltzak...Aurten, iaz bezala, euritako beltzak erabili dituzte, inguruetako bazar txinatarretakoak pozarren daude! Atzo, dena den, guardasolek gurutze zuri bat zeukaten, letra batzuekin: Alarde tradizionala. Behean bideotxo bat:

Jakingo balute zein barregarri geratzen diren urtero! Eurek uste dute duintasunez jokatzen dutela eta guri lotsa baino ez digute ematen! Euritakoen atzean, ezkutatuta, kiribilduta, bizkarra emanez, ostrukarena eginez: A, ikusten ez badugu ez da gertatu! Tontoaga izan liteke jarrera? Belarrietan, baina jartzen dute guardasolik? Nik kokteletan jartzen diren sonbrillatxoak jartzea gomendatuko nieke, entzun ez ditzaten txilibituan, total irrigarri geratzeko munduaren aurrean falta zaien bakarra. Eta badakigu euskaldunondako ez dagoela barregarri edo lotsagarri gelditzea baino gauza txarragorik. Erridikulua egitea bekaturik larriena delako.

Gainera, iraintzen eta txistuak jotzen jarraitzen dute. Baina ez dute konturatu nahi partida galduta dutela, gero eta jende gehiago dagoela alarde parekidearen alde, eta eurak zitzak jandako antzinako errelikiak baino ez direla izango. Segituko diete Eskopetera deitzen, munduko irainik handiena balitz bezala. Badakizue, horren barruan betiko puta dago, irain originalena emakume bati botatzeko. Betikoa, eurak bezalakoa! Tradizionala.

Badaezpada, Jaizkibel konpainiak jarraitu beharko du desfilatzen uda honetan gehien jo duen taldeak babestuta; Ertzainak, hain zuzen ere (barkatu txantxa). Badaezpada. Biolentoak edonon daude :-)

Zer esan hemendik? Eskopetera izatea ez dela txarra, hobe hori euritako baten atzean egotea baino. Horregatik, animo neskak eta animo babesten dituzten gizonezkoak. Laster lortuko duzue zuen heburua! Gu ere ikusten zaituztegunean eskopetera sentitzen gara-eta

Hemen gaude, berriro ere lanean eta abarketa jotzen! Amaitu dira oporrak, atseden egun luzeak eta eguzkitsuak. eguraldia ere petraldu zaigu, rentrée edo vuelta al cole honekin. 

Beharrera itzuli, eta milaka idazlan eta ariketa on line zuzentzeko! gehi betiko irakurketak! Begiak erre-erreta dauzkat, asko nekatzen zaizkit. Atzo inoiz baino denbora gehiago eman nuen zuzentzen ordenagailuz. Hori dela eta, atzo eta gaur begiak gaizki. Hori lentillarik jartzen ez dudala, jarriz gero akabo!

Ez dakit zer egin. Letra tamaina handitu egiten dut beti (ez da ikusmen arazoa, miopea naiz eta gertutik ondo ikusten dut),  ez dut segidan ariketa asko zuzentzen, mugitu egiten naiz...baina hala ere, txarto.

Klase normalekin hasten naizenean, uste dut hobetuko zaizkidala. Baina bitartean zer egin? Baja hartu? Oporretan joan? begiak atera? Ariketarik ez zuzendu? Papera itzuli?

Pentsatzen dut zuetako askok nik baino ordu gehiago emango dituzuela pantailaren aurrean. Inori gertatze zaio niri gertatzen zaidana? Badaukazue trukurik saihesteko?  Zer egiten duzue? Lagundu, mesedez. Bestela irail hau oso luzea egingo zait!

Entzunda neukan ondo berba egiten liburu honen gainean, eta liburutegin ikusi nuenean hartzea erabaki nuen. Ez ninduen defraudatu. Liburu desberdina da, kuriosoa; izan ere, protagonista Inglaterrako erregina da eta. Baina ez da historia liburua, ezta nobela beltza ere. Elisabethek, tronoan 50 urte inguru, bera 80en bueltan, liburuak deskubritu ditu, eta irakurle konpultsibo bihurtu.

Liburuekin ikusten dutenean ingurukoak harritu egiten dira eta arraro begiratzen diote. Irakurle bihurtze-prozesuan bere bizitzaren gainean hausnartzen du, baita irakutzaletasunaren gainean ere. Gertukoen inkonprentsioa jasango du, eta irakurleari ere, irakurtze prozesuei buruz pentsatzeko ere balio dio.

Nik oso ondo pasatu nuen liburua irakurtzen, asko disfrutatu. pena dut aipatzen dituen hainbat autore ingles ez ezagutzea, irribarre gehiago egingo nituen-eta. Liburu desberdina eta freskoa, literaturaz eta irakurtzeaz, gomendagarria oso, laburra eta atsegina delako. Bitxi-bitxia, benetan.

Denok gara irakasle, baina ez denok maistra. Maistrak emakumeak gara eta lehen hezkuntza edo oinarrizko hezkuntzako irakasleak, oro har. Irakasle ikasketak dauzkagu eginda (magisterio, denok ulertzeko moduan). Baina inork ez digu horrela deitzen, ezta guk geure buruari ere. Zer gertatu da? Egin dezagun historia pixka bat.

Sasoi batean euskaraz lehen hezkuntzako irakasleoi maistra edo maisu deitzen ziguten, sexuaren
arabera. Gero, baina, emakumeondako "andereño" berba zatarra erabiltzen hasi zen. Andereño? Gaztelaniako señorita hitzaren kalko hutsa. Nik andereño zein señorita berbak gorrotatzen ditut, irakasle emakumeok (hau da, maistrok) izendatzeko ezezik, beste eginkizun batzuetarako ere (señora, señor, señorita, jaun andre, andereño). Kontuan izan, ez dagoela jaunño edo horrelakorik gizon ezkongabeari deitzeko. Gaztelaniaz existitzen da señorito, baina beste konnotazio batzuk dauzka. Atera kontuak, andereño hitzak profesioaz desjabetzeaz gain, gizarteko mailaren konnotazioa ere ematen digu. Ez da horelakorik gertatzen maisu berbarekin, profesioa baino ez du-eta izendatzen.

Harrezkero, maisu eta andereñoak baino ez zeuden. Zer dela eta maistra hitza baztertu? Geletan eta bizitza publikotik zokoratu delako, adibide hauei begiratzea besterik ez dago: maisulanak daude, dantza-maisuak, orkestrak maisuki jotzen du sinfonia hori,....Eta maistrak, non gaude maistrak? Mari-maistran baino ez gara geratu! Sargento semana-ren estilora. Hemen ere sexismoa ageri-agerian!

Nik gogoko dut maistra berba, handikeriarik gabe. Hori naizelako, hori errebinditzen dut!

Liburu labur hau di-da baten irakurri nuen. Laburra eta umorez betea dagoelako. Irribarrea behin eta berriro etortzen zitzaidan ezpainetara. Bertan Pennac-ek bere esperientziak kontatzen ditu. Alde batetik, bera ikasle zeneko bizipenak; beste alde batetik, bera irakasle zenekoak. Lubakiaren alde bietan egon baita Pennac, gainera, ikasle kaskarra izan zen, porroterako bidean zihoana. Baina irakasle onei esker eta irakurketa egokiei esker, buelta eman zion egoera horri.

Liburua asko gustatu zait. Gure lanaren, irakasleon beharraren goraipamen ederra. Kantu bat bezalakoa. Irakasle eskola guztietan derrigor irakurri beharko litzatekeena. Baita hainbat urtetan lanean diharduten irakasleendako, etsituta eta desmotibatuta daudenendako ere, gogorarazteko zer den gure ofizioa, zergatik erabaki genuen maisu edo maistra bihurtzea.

Zerk erakartzen gintuen? Gauza askok. Horien artean bat idealismoa izan zitekeen. Hainbat herrialdetan maistra zein maisu izatea behartsu eta zapalduen ondoan egotea zekarren. Hori gure gaztetxo denborako imajinarioan oso garratzitsua zen, plus bat ematen zion gure hautuari. Ez ginen gehiago izango guri tokatutako irakasleen gisakoak. Ez, aldatu egingo genuen hori. Gainera, ikasketak egiten ari ginenean, pedagogiako klaseetan hainbaten esperientzia zoragarriak aurkezten zizkiguten: Summerhill, Freire, Montessori, Freinet......denek deskubritu zuten era bat hezteko, ikasleak konprenditzeko, dena zen zoragarria, harro egoteko moduan geunden.

Gero geletara pasatu eta egoera aldatu egin zen. Metodo zoragarriek ez zuten mundu errealean eta gure heziketa sisteman balio. Eta pedagogoak gorrotatzen hasi ginen. Egunerokotasunak askotan utzikeria ekartzen digu, ahaztu egiten ditugu gure helburuak, sarritan ilusioak eta bokazioak ere huts egiten digulako.

Horrelako liburuek, baina, bider bi pentsatzeko astia ematen dute. Bai, ni umeekin egin nahi nuen behar. Eta? Berdin dio, maistra naiz eta nire lanean hori egiten dut, zubi lana, ezagutzari eta jakintzari alde batetik bestera pasatzen laguntzen diet. Ezagutza horrekiko ilusioa, atentzioa eta maitasuna ematen ahalegintzen naiz. Hori da-eta gure lana.

Liburu honen bitartez honekin guztionekin konturatu naiz, era atseginean. Ez da gutxi, ezta? Ba, errebidika dezagun maistra berba. Biharko post-ean!