Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Eibarko periferiatik

Mikel Larreategiren bloga

PSE-EE - EAJ udal itunaz

Mikel Larreategi 2024/10/18 08:00

Asteazken arratsaldean eta kittoren interneteko atarian irakurritako albistearekin izan nuen lehenengo sorpresa: "PSEk eta EAJk gobernu akordioa lortu dute Eibarko Udalerako". "Zer? " eta eta "Nola?" erako galderak irten zitzaizkidan bat batean.

Azken urte hauetako udal batzarraren ia edozein saio ikusi baduzue (erraza da, udal webgunean daude saioen bideoak), oso nabarmena da PSE-EE eta EAJren zinegotzien arteko ezin-ikusia edo behintzat kanpora begira ematen duten itxura. Horregatik nire harridura. Atzo ostegunez akordioaren berri eman zuten eta kargu-banaketa nola egingo duten azaldu zuten.

Seguraski ni izango naiz horrelakoak espero ez dituen bakarra. Errebaleko iñorentzea gertatu zenean, nire botoa Aralarrera joan zen. Orduan egindako oposizio lana oso ona iruditu eta garai hartako udalbatzan gai horri dagokionez gauzak era garbian egin zituen bakarra iruditu zitzaidalako.

Beranduago EH Bildura joan zen nire botoa. Udalean benetako aldaketa lortzeko modu bakarra zela uste izan nuelako.

Azkenengo honetan EAJra joan zen nire botoa. EH Bilduk PSE-EErekin trenbidearen gaineko pasealekuaren estaltzea zela-eta izan zuen iritzi aldaketagatik batetik, eta udalbatzarraren bileretan oposizio gogorra EAJk egiten zuela iritzita.

Orain berriz, eta alderdietako bozeramaleen arteko hitz-potoloen elkar-trukea gertatu zen azken udalbatzarretik hamabost egun eskasera, bai kontizu, adiskidetu eta elkarrekin gobernatzeko akordioa. Hamaika ikusteko jaio gara ba!

Gutxi ulertzen nuen politikaz, eta orain gutxiago ulertzen dut. Agian ez dut gertatu dena sinistu nahi. Goiko bulegoetatik etorritako aginduaren fruitua dirudi akordioak. Eta udala, berriz ere, oposizio gabe gelditu da. Elkarrekin-Podemosek ordezkatzen duen Armorika da erromatarrei eusten dien galiar herrixka bakarra, EH Bilduk ere azkenaldian akordio zabalak lortu baititu PSE-EErekin, azkena orain dela hamabost eguneko udalbatzarrean azaleratu zen Txonta zela-eta.

Ez dakit oraingoan gurutze hau eramateko Arrateko Amari pazientzia eskatzeak ezertarako balioko ote duen.

 

Elgoibartik Aizkorrira 3 egunetan, edo zeharkaldi bat Euskal Herriko mendietan

Mikel Larreategi 2023/09/17 20:35
Ekaina edo uztailean zehar prestatutako proposamena, edo kafe orduko ideia zoroa: bulegotik hasi eta Aizkorriraino joan beharko ginateke 3 etapatan-edo, inor animatuko litzateke?

Azkar bota zuen amua Ionek eta batzuk segituan egin genuen kosk. Data ere jarri genuen, irailaren 15, 16 eta 17ko asteburua. Helburua bakarra: bulegoan hasi eta Aizkorriraino oinez joatea, motxila hartuta eta bidean lo eginez.

Azken astea eguraldi iragarpenei begira aritu ostean, eta azken orduko gaixotasuna dela eta Unairen bajarekin, han abiatu ginen Ion eta biok ostiral arratsaldez. Badira aste batzuk erronkaren hasiera moldatzea erabaki genuela: bulegoan beharrean Elgoibarren hasi genuen ibilaldia. Arrazoi nagusia egunaren iraupena zen, eguna gero eta motzagoa da eta Eibartik irtenda gutxienez ordubete gehiago beharko genukeen.

1. etapa: Elgoibar - Karakate - Irukurutzeta - Gorla - Trekutz

Motxila handia lepoan hartu eta han abiatu ginen Elgoibarko tren geltokitik ostiraleko 14:15ean. Hasiera gogorra genuen aurretik: elgoibartarren mendiak neurtzeko erabiltzen duten neurria: Karakatea. GR-285aren marka zuri-gorriei jarraituz ordu eta berrogeita bost minutu behar izan genituen tontorrera. Egunaren zati aldapatsuena eginda genuen. Markei jarraitu besterik ez genuen egin behar Irukurutzetaraino eta 17:15ean iritsi ginen bertara.

Handik Dolmenen Ibilbidearen marka zuri-horiak izan genituen bidelagun, lehenengo Elosuko atsedenlekura eta ondoren Gorlako kantinara. 17 kilometro eginda helmuga hurbil genuen eta ezagun batekin topo egin ostean, garagardo bat edan genuen bertan. Ederra!

Aizkorri mendizerra Gaztelu Gain elkartetik
Aizkorri mendizerra Gaztelu Gain elkartetik

Handik hiru kilometro t'erdi genuen aurretik Antzuolako Trekutzeraino, bertako Gaztelu Gain elkartearen babesean baikenuen lo egiteko asmoa.

Afari-legea egin, toldoa jarri, hurruneko ekaitza etorriko ez zela pentsatu eta oheratu egin ginen. Gauerdian, baina, haizean toldoa mugitu zigun eta handik gutxira euria hasi eta elkartearen teilatupean jarri genuen lo-zakua.

Trekutzeko Gaztelu Gain Elkartea
Trekutzeko Gaztelu Gain Elkartea

Laburpena: 21 kilometro, 1100 metroko goraka metatutako desnibela eta 480 metroko beheraka metatutako desnibela, iraupena (geldialdiak barne) 5 ordu eta 34 minutu.

2. etapa: Trekutz - Deskarga - Arrola - Gorostiaga - Udana - Biozkornako lepoa - Urbia

Proiektuko etapa luzeena eta taldekide bion memorian iraganean Biozkornako lepora igotzeko malda izugarria dantzan. Baina mingaina dantza eta arin hasi genuen ibilaldia goizeko 8retan Deskargara bidean. Lehenengo aldaz-behera.

Bezperako ibilbidearen ikuspegia: ezkerrean Karakateko antena, eskuinean Trekutz
Bezperako ibilbidearen ikuspegia: ezkerrean Karakateko antena, eskuinean Trekutz

Errepidea gurutzatu eta malda ederra izan genuen aurrean Arrolaraino. Han egin genuen topo Oñatiko VIII. Mendi martxako partaideekin. Haientzat 22. kilometroa zen eta goizeko 11tan hara iristean 4 ordu oinez zeramatenekin egin genuen topo. Norbaitek hala esan arren, kosta egin zitzaigun ibilbide guztia oinez egin zutela sinistea. Abiadura ederrean zihoazen ba!

Handik aurrera, Arranoaitz, Oregi eta Jentiletxeraino mendi-martxako partaideen kontrako zentzuan joan ginen, eguneko ibilbide-zati animatuenean. Gorostiagako gurutze ondoko aterpean mokadutxoa egin genuen 12:00ak inguruan Udanaraino jaitsiera hasi aurretik. Lainoa ondo sartuta zegoen Aizkorri inguruan, baina gure helmuga zen Biozkornako lepoa garbi zegoen.

Jaisten hasi eta berehala, Oñatiko Mendi Martxa Laburreko partaideekin egin genuen topo. Eurek 22 kilometro bakarrik zituzten aurretik eta berehala Oñatirako jaitsierari ekin behar zioten. Hala ere taldetxo horren atzetik, berehala zetozen Mendi Martxako "erratzak" marka guztiak jasotzen. Berriz bere bakarrik jarraitu genuen Udanaraino.

Udanako Foru Aldundiaren eraikineko xehetasuna
Udanako Foru Aldundiaren eraikineko xehetasuna
Udanan zerbait jan, iritsi berri zen Legazpiko txirrindulari bati argazkia atera eta berriketan egon ginen 14:00tan berriz ere gorako bideari ekin arte. Orduan zetorren txarrena, Biozkornako leporainoko igoera. Udanako 515 metroetatik (hori dio errepideko kartelak), Biozkorniaren ia 1.200 metroetaraino, guztira 5 kilometro inguru. Gure buruari 2 orduko epea eman genion hara heltzeko eta han ekin genion bideari.

Bion buruan, aurreragoko ibilaldi baten (bakoitzak bere kontura egindakoan), ikusitako iturria zegoen. Eta iturri horretara iristea zen helburua, azken aldapa hasten den tokiraino, han berriz ere mokadutxo bat han eta azken aldapari ekiteko. Generaman mapan, ordea, ez zegoen iturriaren berri, eta momentu baten bideari jarraitu genion lepora eramango gintuen GRetara goizegi hurbildu aurretik eta agian tartetxo horretan galdu genuen iturria. Hala ere bagenuen ura oraindik, beraz ekin egin genion gorakoari.

Arrabioa Udanatik gora
Arrabioa Udanatik gora

GRarekin berriz bat egin genuen tokian, atsedena hartu, urdaiazpiko sandwitxari kosk egin eta berriz ere gorako bidea. Kilometro eskas genuen aurretik eta 16:00tako epea egingarria zen oraindik. Maldan gora hasi eta nahiz eta bide nekeza izan 16:04 minutuan iritsi ginen lepora. Ondo egindako kalkulua! Hura poza gurea!

Bide batez, Biozkornako lepotik dagoen bista ederrarekin gozatu genuen, batetik Anboto eta Udalatx, Karakate edo Gorostiaga, Barrendiolako urtegia, eta Larrunarri eta Aralar ere bai. Ordurako Aizkorri garbi zegoen eta eguzki printzen batek ere berotu zuen gure aurpegia.

Ur trago bat eta Artzanburu inguratu genuen Arantzutik Durutik zehar datorren PR-3006aren marka zuri-horiekin bat egin arte. Bion irakasle izandako lagun batekin topo egin eta gure buruari Urbiako fondara 17:00etarako iristeko epea jarri genion eta hala izan zen. Beherakoan erritmoa bizitu genuen antza eta 17:00ak baino lehenxeago iritsi ginen Urbiara. Zain genuen bertan txorizo pintxo ederra!

Biozkorniako leporako azken malda
Biozkorniako leporako azken malda

Artzain batekin berriketan egin eta gure lankide biren zain egotea besterik ez genuen egin behar. Urbiako ermitaren alde baten dagoen aterpean lo egiteko asmoa genuen eta bertara joan ginen gure trasteak uztera.

19:00tan agertu ziren Maite eta Zaloa, eta elkarrizketa atseginean egin genuen afari-legea Urbiako fondan, bertako plater konbinatu bat aurrean genuela eta zaldi zein behien zarata artean hartu genuen lo, berriz ere oinaztargien beldurretan eta inguruko katu bat zelatan genuela hartu genuen lo.

Gure lo-lekua
Gure lo-lekua

Laburpena: 25 kilometro, 1375 metroko goraka metatutako desnibela eta 930 metroko beheraka metatutako desnibela, iraupena (geldialdiak barne) 8 ordu eta 3 minutu.

3. etapa: Urbia - Aketegi erpina - Aizkorriko gurutzea - Oltzako zelaia - Urbia - Arantzazu

Esnatu, gosari legea egin eta motxila handiak ermita ondoko elkartean utzita (eskerrik asko bertako kideei!), 9:00tan egin genion Urbiatik Aizkorriko gurutzera doan ohiko bideari.

Abiatu aurretik ermita ondoko elkarteeko lagunei esker, Urbiako ermita eta bertako historia ezagutzeko aukera izan genuen. Gaur egun, urtean behin bakarrik irekitzen da ermita, San Inazio egunean, baina barrutik ederra eta oso ondo zainduta dago. Eskerrik asko benetan aukera hau eskaintzeagatik!

 

Urbiako ermita barrutik
Urbiako ermita barrutik

Eguraldi ona zegoen oinez ibiltzeko, baina haizea zebilen, eta asko nabaritzen zen Arbelarko txaboletan gora hasi ginenean.

Urbiako zelaiak
Urbiako zelaiak

Gure lehenengo asmoa, Aketegira zuzen igotzea zen, baina parera iristean behelaino itxia zegoen eta ideia atzera bota genuen. Metro batzuk aurrerago, ordea, Aketegi erpinera igotzeko bidezidorra hasten den tokira iristean, lainoa desagertu egin zen eta berehala bertara igotzeari egin genion. Goiko aldean, baina, haize zakarra zebilen. 10:30tan egin genuen gailurra.

Aketegi, laino artean
Aketegi, laino artean

Tontorrera igo, argazkia egin, zerbait jan eta behera egin genuen, Zegama-Aizkorri maratoiaren puntuen aurkako norantzan Aizkorriko gurutzeraino. 11:10ean bertara iristean bakarrik geunden gailurrean. Eguraldia ona zen baina haizea zakarra.

Aterpean mokadu bat jan eta beherantz abiatu ginen, Oltzako zelairantz. Basoko bide zoragarrian zehar, gorantz zihoan hainbat lagun-talderekin topo egin genuen. Ia 12:30ak ziren Oltzako zelaian, eta aterpeko lagunekin 13:00ean genuen zita gure motxilak hartzeko.

Zegama-Aizkorri mendi-maratoiko puntuei segika hasi ginen berriz ere bide eder gora-beheratsu baten zehar eta 13:05ean iritsi ginen gure zitara. Motxilak hartu eta fondan ondo irabazitako pintxoa genuen zain.

Beherako bidea egitea besterik ez zitzaigun gelditzen, Urbiatik Arantzazura jaisten den bidea hartu eta ordubete inguruko ibilaldiaren ostean, 15:10ean Arantzazuko santutegiko atean geunden.

Laburpena: 15 kilometro, 515 metroko goraka metatutako desnibela eta 950 metroko beheraka metatutako desnibela, iraupena (geldialdiak barne) 6 ordu eta 8 minutu.

Ideia ederra izan zen benetan Ionek bota zuena, nahiz eta ibilbidea gogorra izan (61 kilometro eta 3000 metroko goraka metatutako desnibela), oso ondo pasatu genuen bidean, gure abenturatxoak ere bizi izan genituen eta bide berri batzuk ezagutzeko ere balio izan zigun.

Ah, eta nola ez, Euskal Herrian bertan, etxe ondoan egin daitezkeen zeharkaldi erako ibilbide bat egin daitekeela erakusteko ere. Sarri urrutira joaten gara horrelakoak egitera, baina gertu ere badaude ibilbide hauek egiteko aukera eta baliabideak.

Ogiaren nire errezeta hobetua

Mikel Larreategi 2021/02/16 19:25
Orain dela ia bi urte etxean erabiltzen dudan ogiaren errezeta argitaratu nuen hemen. Azkenaldian moldaketa eta proba batzuk egiten aritu naiz eta oinarrizko errezeta berdina izan arren, prozesuan aldaketa batzuk egin ditut eta uste dut lehen baino ogi hobea lortu dudala oraingoan.

Hemen duzue orain dela bi urte argitaratu nuen errezeta erreferentzia gisa. Azken finean osagaiak eta kopuruak lehengoaren antzekoak edo berberak dira, baina oraingoan dokumentatuta ditut eta saiakera guztietan kopuru berak erabiltzen saiatzen naiz. Hona hemen:

Ore-ama freskatu

  • 1. eguna, 22:00: hozkailuko potetxoan dudan ore-amaren 10 gramo, 100 gramo irin eta 60 gramo ur epelekin nahasi, bola bat egin eta tuper txiki baten ondo itxita utzi. Jatorrizko nire ore-ama nahiko lehorra da eta nahasketa ere lehor xamarra gelditzen da, plastilina bola bat bailitzan. Tuperra ondo itxita interneteko routerraren gainean uzten dut. Truko ona da hau, epeltasun iraunkorra ematen baitio eta tenperatura oso garrantzitsua da ore-ama ondo garatzeko.
  • 2. eguna, 7:00: aurreko eguneko nahasketa ondo hazita egongo da, tuper horren edukia 165 gramo irin eta 100 ur epelekin nahasten dut eta beste tuper handiago baten uzten dut, berriz ere ondo itxita eta berriz ere interneteko routerraren gainean. Guztira 435 gramo ore-ama izango dugu (gutxi gora behera).
  • Nahasketa hau routerraren gainean 2 ordu inguruz utzita bere bolumena bikoiztu egiten da. Zenbat hazi den igartzeko nahasketa egitean rotulagailu batekin marka bat egin.

Osagaiak nahastu

  • 2. eguna, 9:00: aurreko nahasketatik 10 gramo hartu eta kristalezko ontzi txiki baten hozkailuan gorde hurrengo ogi ekinaldian nondik hasi edukitzeko. Bi bol handi hartu eta bakoitzean nahasketa hau egin:
    • 205 gramo ore-ama
    • 500 gramo irina
    • 340 gramo ur epela
    • 10 gramo gatza
  • Guztia nahastu irin guztia ondo hidratatuta gelditu arte. Ondoren bol hori bustitako trapu batekin estali eta mahai gainean utzi.
  • 2. eguna, 9:30ak: orea luzatu eta doblatu. Ikusi bideo honetan ariketa hau nola egin.
  • 2. eguna, 10:00ak: orea luzatu eta doblatu. Ikusi bideo honetan ariketa hau nola egin.
  • 2. eguna, 10:30ak: orea luzatu eta doblatu. Ikusi bideo honetan ariketa hau nola egin.
  • 2. eguna, 11:00ak: orea luzatu eta doblatu. Ikusi bideo honetan ariketa hau nola egin. Ariketa hau lau aldiz eginda orea ondo nahastuta egongo da.
  • 2. egna, 11:15: ore bakoitza tuper handi banatan sartu eta markatxo bat egin zenbat hazten den neurtzeko. Orain orea %25 inguru hazten utzi behar dugu hartzidura prozesua egiten. Prozesu hau tenperatura epelean egitea komeni da, horretarako zera egiten dut nik: labea desizozteko programan jartzen dut, 35 gradu inguru hartzen ditu horrek nire labean, eta tenperatura horretara iristean tuperrak barruan sartu eta itzali egiten dut. Horrela bi ordu edo bi ordu t'erdi inguru behar izaten du oreak esandako %25a hazteko.

Forma eman

  • Ogiari eman nahi diozun formaren arabera aurre forma bat edo bestea eman behar diozu, hemen bi adibide:
  • 2. eguna, 13:30ak: aurre-forma borobila eman. Ikusi bideo honetan ariketa hau nola egin.
  • 2. eguna, 13:30ak: aurre-forma luzekina eman. Ikusi bideo honetan ariketa hau nola egin.
  • Aurre-forma eman ostean, bol baten edo banneton erako edukiontzi baten utzi, plastiko baten batu eta hozkailuan sartu, gutxienez 12 orduz.

Labera

  • 3. eguna, 8:00ak: labea 270ºra berotu. Bai, ahalik eta gehien. Ogia hozkailutik atera, mozketa egin gainean, labean sartu eta labea itzali. Hauxe da azkenaldian ikasi dudan trukua. Nire labea txikia da, hau da, altuera txikikoa eta gainera ezin diot gaineko erresistentzia itzali eta hori dela eta gaineko erresistentziaren indarrak ez dio ogiari asko hazten uzten. Horregatik, labea bero-bero izanda 20 minutuz itzaltzen badut, ogia ondo haziko da eta berotasunarekin egiten hasiko da. Lehenengo 20 minutu horien ostean, berriz ere piztu 200ºan eta beste 20 minutuz egin.

Ikasitakoak

  • Labea itzaltzeak berebiziko onura ekarri dit. Lehen nire ogiak ez ziren ondo hazten eta truko batzuk erabiltzen nituen, hala nola, urez busti, zilarrezko paperarekin estali, ... Labea itzaltzea askoz eraginkorragoa eta sinpleagoa da, eta emaitza askoz hobea! Labea itzaltzea Iban Yarzak gomendatu zuen Robin Fooden programan.
  • Irina: edozein irin erabili. Supermerkatuko irin arruntarekin ogi oso ona irtengo da. Ez erabili "harina de reposteria", baina beste edozein irinek balioko du. Galirin osoa erabili nahi baduzu ere supermerkatukoarekin hasi, emaitza ona lortuko duzu.
  • Ore-ama freskatzeko arazoak badituzu, edo ez bada ondo hazten, galirin osoa erabili, honekin errazago hazten da-eta.
  • Ur epela erabili, txorrotekoa. Hartzidura gertatzeko tenperatura oso garrantzitsua da, urarekin nahasketaren tenperatura igotzen baduzu, askoz errazagoa izango da prozesua burutzea.
  • Orduak erreferentzia gisa erabili: gauean hasi beharrean goizean hasi zaitezke ore-ama freskatzen, horrela eguerdian beharrean, gauean amaituko duzu lehen saioa. Orduak beharrean pausoen arteko denbora-tarteak zaindu.
  • Ideietako batzuk Foodgeeken YouTubeko kanaletik hartu ditut. Merezi du tipo honen ogiaren errezetak eta esperimentuak ikusteak.

Hona hemen emaitza, ikusi nola gelditzen diren ogiak. Lastima ezin direla ikutu, baina gainera aurrekoak baino bigunagoak eta jateko atseginagoa gelditzen da.

OGiak

 

Mizpirak ezagutzen dituzu?

Mikel Larreategi 2020/11/17 19:12
Orain dela pare bat aste, bulegoko kafe orduan, lankide batek ea mizpirak ezagutzen genituen esan zuen. Bere neska-lagunaren baserrian hartu omen zituzten eta jatera joan zenean ez jateko, usteldu arte itxaron behar dela esan omen zioten.

Mizpirak, mizpillak edo mixpillak. Sekula jan gabe nengoela eta horrela amaitu zen elkarrizketa, Wikipedia irakurri eta lanera itzuli ginen. Egun batzuk beranduago, ordea, Eibarko merkatu plazan baserritar bati ikusi nizkion mizpirak. Lanean komentatu eta joan zen ostiralean libra bat erosi nion Maria Pilarri.

Mizpirak
Mizpirak

Aurrez galdetu egin nion mizpiren inguruan, sekula jan gabe nengoela eta ea nolakoak ziren edo. Eman zizkidanak oraindik usteldu gabe zeudela esan zidan (gogor-gogorrak zeuden, intxaurrak bailiran) eta egun batzuetan mahai gainean uzteko. Otzaratik bat hartu eta eskuarekin zapaldu zuen zulo antzeko aldetik barruko fruitua ateratzeraino. Sagar egosi antzeko fuitua irten zen barrutik ez jateko ere antzeko zaporea, ez dakit nola azaldu. Hori bai, barruan 4 edo 5 hezur txiki. Tripetarako oso onak dira hazur hórrek esan zidan Maria Pilarrek.

Mizpirak zapalduta, barruko fruitua aterata
Mizpirak zapalduta, barruko fruitua aterata

Eta hemen ditut mahai gainean, lehengoan jan nituen batzuk eta bihar bulegora eramango ditut, guztion artean dastaketa egiteko.

Mizpiraren hezurtxoak
Mizpiraren hezurtxoak

Maria Pilarrek beste gauza bat ere esan zidan: oraingo gazteek ez dituzte ezagutzen mizpirak, eta hamen plazan ez baina San Andresetako ferixan asko saltzen dira.Ba bulegoko gaztenak eman zizkigun guri ezagutzera 😂 😂

Aprobetxatu oraintxe amaitzen ari dira-eta, agian datorren astean ez da mizpirarik geratuko.

Mizpira parea
Mizpira parea

San Blas opilen nire errezeta

Mikel Larreategi 2020/01/30 18:20
San Blasak otsailaren 3an ospatzen dira eta Eibar eta inguruetan ohikoa da anis ikutua duten opilak egitea. Nire etxean betidanik amamak egin ditu San Blasak eta azken aldian neuk egiten ditut, hona hemen erabiltzen dudan errezeta, amamarenetik abiatuta egindakoa.

San Blas opilek bi lan nagusi dituzte: opila bera eta gaineko zuria. Osagaiak zati bakoitzarentzat bereiziko ditut

Opilentzako osagaiak

  • Kg 1 irin. Nik "Harina de Repostería Gallo" erabiltzen dut, baina besteek ere balio dute.
  • 500 gramo azukre.
  • 4 arrautza oso eta 4 arrautza gorringo. Arrautzak ahalik eta handienak erabili, dendan tamaina ezberdinekoak egoten dira, XL tamainakoak dira egokienak.
  • 100 gramo bigundutako mantekilla.
  • Anis esentzia potetxo bat. Eibar eta inguruetan San Blas egunaren inguruan, eta batzuetan urte guztian zehar ere bai, supermerkatuko kaxan saltzen dituzte. Botiketan ere saltzen omen zuten lehen.
  • "Royal" erako legamia, bi goilerakada txiki.
  • Gatz apur bat.

Opilak egitea

Opilak egiteko lehenengo lan mahai gainean irinarekin sumendi bat osatu behar da. Ez erabili irin guztia, utzi 100 bat gramo erabili gabe. Sumendiaren erdira gainontzeko osagai guztiak bota eta dena ondo oratu guztia bateratu arte. Orea pixka bat umela igartzen baduzu, gehitu gutxinaka gutxinaka bota gabe utzi duzun irina. Horrela oreak behar duen beste irin hartuko du. Azkenean mahaian itsasten ez den ore bat osatu behar duzu. Orea prest dagoenean, ordu laurden inguruz mahai gainean trapu batekin estalita utzi.

Atsedenaren ostean 450 gramo inguruko lau zati egin (gutxi gora behera) eta arrabolarekin edo eskuarekin luzatu eta nahi duzun forma eman. Kontuan izan gero labean sartu beharko duzula, beraz labean duzun lekua ondoen aprobetxatzeko moduko forma eman. Ohikoa da opilek koska batzuk izatea kanpoaldean.

San Blasak laberako prest
San Blasak laberako prest

Labea 200 ºCtara berotu eta ondo berotuta dagoenean opilak bertara sartu. Ez dago labean edukitzeko denbora finkorik, orearen egoera eta labearen araberakoa baita, beraz kolore pixka bat hartzen hasi arte-edo eduki ditzakezu. Ondoren labetik atera eta gaineko zuria eman.

Gaineko zuria egiteko osagaiak

EGUNERAKETA 2023-01-30: zuria egiteko modua aldatu egin dut, emaitza askoz hobea lortzen dudalako horrela.

  • 2 arrautza zuringo
  • 250 gramo azukre glas. Glas azukrerik ez baduzu, azukre normala edalontzidun irabiagailu baten sartu eta birrindu hauts bihurtu arte.
Zuringoak barilak erabiliz edo bariladun irabiagailua erabiliz elur puntua izan arte irabiatu. Hori lortutakoan, irabiatzeari utzi gabe, azukrea gehitzen joan. Ez duzu azukre guztia bota beharko. Ez dago puntu zehatzik baina kolore zuri bizia izan behar du.

Opilak gaineko zuriarekin estali

Egiteko gelditzen den gauza bakarra labetik atera berri diren opilak gaineko zuriarekin margotu edo estaltzea da. Oso garrantzitsua da opilak labetik atera berri margotzea, horrela gaineko zuria berehala lehortuko delako.

Opilak denbora batez parrila baten gainean utzi hozten joan daitezen eta ondoren mahai gainean utzi. Parrila baten jarriz gero, azpitik ere ondo lehortuko dira. Normalean gauetik goizera gaineko zuria ondo lehortzen da.

San Blasak gaineko zuria eman ostean lehortzen
San Blasak gaineko zuria eman ostean lehortzen

Eta zuk, nola egiten dituzu zure San Blasak?

Ogiaren nire errezeta

Mikel Larreategi 2019/04/10 10:35
Azkenaldian ogia egiten dut etxean. Batzuetan moldekoa, beste batzuetan arrunta. Batari eta besteari ikusi, libururen baten irakurri eta interneten begiratu eta ikasitakoarekin egiten dut. Batek baino gehiagok nola egiten dudan galdetu didate, eta hona hemen erabiltzen dudan "errezeta".

Ama orea freskatu

Ogia ore-ama edo ama-orearekin (eztabaida linguistikoa hemen) egiten dudanez, lehenengo hozkailuan dudan ore-ama freskatzen dut. Beraz:

  • 1. eguna 22:00etan: hozkailuko ore-ama 2 tuper txikitan banatzen dut eta gari-irin integrala (bi edo hiru koilarakada) eta txorrotako ur epela gehitzen diot. Ondo nahasi, itxi eta sukaldean bertan uzten dut.
  • 2. eguna 7:00retan: tuper txikien hondoan aireak sortutako burbuilatxoak ikusten dira. Ireki eta beste bi edo hiru koilarakada irin eta txorrotako ur epela gehitzen diot. Ondo nahasi, itxi eta sukaldean bertan uzten dut.

Orea nahasi eta forma eman

  • 2. eguna 18:00retan (gutxi gora-behera, beranduago ere izan daiteke, lasai hartu!). Tuperretako nahasketan burbuila asko ikusiko dira eta usain berezia izango du. Hurrengo baten erabiltzeko nahasketaren apur bat, pare bat koilarakada txiki, hartu eta gorde pote baten hozkailuan.
  • Koilara bat sartzen baduzu mousse baten itxura izan dezake. Ore ama prest dago. Beraz nahasketa egin ontzi handi baten:
    • Bi tuper horien edukia
    • Ogia egiteko kilo bat irin (gaztelaniaz "panificable" du izena, nik azkenaldian hemen erosten dut).
    • 570 gramo txorrotako ur epela (adi, gramotan neurtu). Hau, goraino betetako bi edalontzirekin neurtzen dut (nire edalontziak hauexek dira).
    • 20 gramo gatza.
  • Nahasketa egiterakoan aurreko osagai guztiak nahasi baina edalontzi erdi ur ez bota. Irinaren arabera eta ore amak daukan dentsitatearen arabera gerta daiteke oreak ur gehiegi behar ez izatea. Beraz osagai guztiak nahasi eta oraindik ere ontziaren hondoan irina gelditzen bada edo orea oso lehorra dagoela iruditzen bazaizu edalontzian gelditu den ura gehitu. 
  • Nahasketak itxura zatarra izango du eta agian pixka bat itsatsiko zaizu eskuetan. Lasai hartu ondo egin duzu-eta!
  • Orea ontzian utzi eta plastikozko filmarekin edo sukaldeko trapu batekin estali eta utzi egoten 15 minutuz.
  • 15 minutu pasatutakoan orea aldatu egin dela ikusiko duzu, leundu egin balitz bezala. Ontzian bertan, edo mahaira aterata, orea doblatu. Ikusi bideo honetan nola doblatu.
  • Errepikatu 15 minutuko atsedena eta orea doblatzea beste 2 edo 3 aldiz orea guztiz leundu arte. Denbora gutxirekin bazabiltza lasai hartu, lehenengo aldiz doblatu ondoren utzi egoten. Orea bere kabuz leunduko da denbora ematen badiozu. Denborak orea egiten laguntzen du.
  • 2. Eguna: 19:00retan (edo doblatzea amaitu duzunean) plastikozko filmarekin edo sukaldeko trapu batekin estali eta sukaldean utzi.  Orea hartzitu egingo da. Sukaldea epel badago hobeto. Tenperatura altua badago hobeto edo lehenago hartzituko da. Nere sukaldea 18º inguruan egon ohi da.
  • 2. Eguna: 23:00etan orea bitan zatitu eta forma eman. Nahi duzun forma eman diezaiokezu. Errazena bola bat egitea da. Ikusi bideo honetan nola egin.
  • Bola egindakoan entsalada-ontzi bat hartu, trapu bat jarri bertan, irineztatu eta bola bertan jarri ahuspez. Trapuak gure ogia ontzian itsastea ekidingo du.
  • 15 bat minutuan mahai gainean utzi eta ondoren plastikozko filmarekin estali eta hozkailuan sartu. Orea bigarren aldiz hartzituko da.

Labera!

  • 3. Eguna 19:00tan (edo beranduago zuk nahi duzunean) labea 250ºra berotu. Berotuta dagoenean labeko paperaren gainean hozkailuan dagoen orea irauli eta gainean mozketa batzuk egin. Ikusi bideo honetan nola egin.
  • Labera sartu baina ez bandeja baten, labearen lurrean baizik. Zure labeak behetik bakarrik berotu badezake horrela piztu. Nireak bezala goitik eta behetik bakarrik berotu badezake, goiko aldean erretilu bat jarri goiko erresistentziak ogia ez dezan erre. Erretilurik ezin baduzu jarri estali ogia aluminiozko paperarekin.
  • Labera sartzean ur pixka bat bota labaren hormetara. Ura spray eran botatzen duen tresna horietako bat erabili dezakezu adibidez.
  • 20 minutuz eduki labea 250ºtan. Ondoren 200ºra jaitsi eta ordubetez utzi.
  • Ogiari kolore gehiago eman nahi badiozu, 10 minutu falta direla aluminiozko papera edo gainean jarri duzun erretilua kendu.
  • Eginda dagoen jakiteko, ogia labetik atera eta ipurdian kolpe batzuk eman. Hutsaren zarata egiten badu ogia prest dago.

Hoztu arte itxaron eta ondoren jan edo xerratan moztu eta izoztu.

Eta gero kontatu nola atera zaizun!

"Aizkorri gainari" Eusebio Igarzabalek jarritako bertsoak

Mikel Larreategi 2018/10/22 15:56
Arantzazu edo Urbia ingurura joaten naizenean txikitako oroitzapen bat etortzen zait burura: igande goizean gosaltzen nengoela, Arrate Irratia jarrita, bertan jartzen zuten bertso-sorta bat

Bertso-sorta hori igandero-igandero jartzen zuten goizetan Arrate Irratian. Estrofa solteak nituen buruan baina bertso osoak ez. Pare bat aldiz irratia jarri dut igande goizetan baina ez dut bertso-sorta entzun... Beraz, asteburuko irteeraren ostean, Arrate Irratira idaztea erabaki nuen ea han pistarik ematen zidaten. Berehala erantzun didate Arratetik bertso-sortaren MP3arekin, hango Agurtzaneren hitzetan "Oker ez banabil, Eusebio Igarzabalen bertsoak dira, Aitzgorri gainari jarritakoak."

Hemen, Arrate Irratiaren eskutik, bertso horien letra eta MP3a.

Igande goiz bateko
nere mendi jira
bertsoz eman nahi nuke
Euskal Herrira.
Ohetik jeiki eta
juan naiz tranbira
bertan Zegamak duen
goiko geltokira.
Handik Aizkorrira
eguzki dirdira
jarri naiz begira
Andraiztik Urbira
oraindik gauz ederrak
ikusten dira!

Behelainoak joan dira
norabait igesi
eguzkian indarria
danean hasi.
Besteak beste gauz bat
nahi nuke bereizi:
behi ardi eta behor
nola diran bizi:
dana jaten hasi
han ditut ikusi
ta egin dit grazi
pentsatzen naiz hasi:
gizonak hori ezin
al du ikasi?

Mendiak edertasun
asko du beregan
hango pake giroa
zein ederra dan:
birigarroak kantuz
ta enarak hegan
halako bizi poz bat
ohi dute eman!
Ta abereak han
portatzeko eran
gutxi gora beheran
zer pentsatu dedan:
ez dakidala gu zer
abere geran

Gipuzkoako gain hau
ikusmiren jabe
aurrean Arabako
lautada berde
eskubira Bizkaiko
mendiak han daude
ezkerrera Nafarro
zu ere hor zaude
danak bertan gaude
ez da mila alde
ta egin dut galde:
zer hau baino hobe?
Ametsetan jardun naiz
lo hartu gabe

Ordu erdi bat pasa
bokadilo janez
begieri atsegin
ona emanez
zerua ederra da
esaten dutenez
hau baino ederrago
nere ustetan ez
eta zorionez
egin diot promes
edo behintzat ames
banaiz osasunez
berriro aurki arte
agur esanez

 

 

2017ko eta 2018ko Xakearen Legeak euskaraz

Mikel Larreategi 2017/11/11 08:40
Aurrekoan egin nuen bezala, 2017ko uztailaren 1ean indarrean sartu diren Xakearen Legeak euskaraz argitaratu ditut. Eta baita 2018ko urtarrilaren 1ean sartuko direnena ere.
Hemen duzue itzulpena, jatorrizko ingelesezko testuarekin parekatuta, OpenOffice eta PDF formatuentan. Bertsio honek 2017ko uztailaren 1etik 2017ko abenduaren 31ra arteko indarraldia du:
2014ko Legeen bertsioa ere kontsultatu dezakezue hemen:

 

Itzulpenaren inguruko komentarioak, hobekuntza-proposamenak edo akats-zuzenketak egiteko erabili erantzunen formularioa edo idatzi mezu bat larreategi a-bildua eibar.org helbidera.

Xakearen Legeak euskaraz

Mikel Larreategi 2015/05/06 08:45
ZAHARKITUTA DAGO

ADI. ARTIKULU HAU ZAHARTUTA DAGO. IKUSI ARTIKULU HAU 2017KO BERTSIO BERRIA IKUSTEKO.

 

Euskal Herriko Xake Federakuntzen egin beharreko lan bat hartu eta egin egin nuen iaz, azken errebisioa beranduagorako uzten eta uzten aritu naiz baina azkenean egin dut eta hemen argitaratzen ditut.

Xakearen Legeek xake partida eta txapelketa baten nondik-norakoak arautzen dituzte. Nazioarteko Xake Federakuntzak lau urtean behin aldatzen ditu (aldaketa txikiak izan ohi dira) eta Espainiako Xake Federakuntzak adibideraz gaztelerara itzultzen ditu. 

Euskaraz ordea ez dugu horrelako testurik eta Legeei iaz egin zitzaien eguneraketaren ostean, euskarara itzuli eta argitaratu egiten ditut orain.

Eskerrak eman lehendabizi lan hau egitera xaxatu ninduen Jon Alvarezi, eta bigarrenik Asier Ibaibarriaga eta Ion Esturori, 2002an prestatu zuten "Xake Zakurtzarrari" lanean xake-partida bat euskaraz idazteko gidalerroak (gaur egungo C eranskina) itzuli baitzuten, eta ia-ia bere horretan mantendu baitut.

Hemen beraz itzulpena, jatorrizko ingelesezko testuarekin parekatuta, OpenOffice eta PDF formatuentan. 

Itzulpenaren inguruko komentarioak, hobekuntza-proposamenak edo akats-zuzenketak egiteko erabili erantzunen formularioa edo idatzi mezu bat larreategi a-bildua eibar.org helbidera.

"Unsere Mütter, unsere Väter" eta "1864", gerraren inguruko bi telebista-serie

Mikel Larreategi 2015/01/08 23:38
Telebista serieak jarraitzen ditudan horietakoa naiz. Oraingoan gerra gaitzat darabilten bi serie labur baina ikusgarriri buruz hitz egitera nator. Eta berauek ikusteko gomendioa ematera ere bai. Ikusi egin behar dituzue.

Kontuz, bi serieren inguruko spoilerrak egon daitezke-eta jarraian.

2013ko azaro-abenduan, lagun batek "Unsere Mütter, unsere Väter"  (gaztelaniaz "Hijos del Tercer Reich" eta ingelesez "Generation War") mini-seriea ikusteko esan zidan: "ez zara damutuko".

Artean gaztelaniaz ez zegoen (edo ez nuen aurkitu) eta jatorrizko alemanierazkoa ikusi nuen ingelesezko azpitituluekin. Izugarria iruditu zitzaidan.

Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik Berlingo bost lagunen istorioa kontatzen du: bi anai, gazte judu bat eta bi emakume. Zin egiten dute guda bukatutakoan berriz elkar ikustea. Han banatzen dira euren bizitzak: bi anaiak armadan sartzen dira, emakumeetako batek bere abeslari karrera hasi nahi du, bestea gurutze gorrian sartzen da eta juduak Alemania utzi nahi du nazien beldurrez.

Ez du gerra-istorio bat bakarrik kontatzen. Historia nazien armada barrutik kontatzen du, hango momenturik latzenak kontatuz eta fronteko bizitza, ihesak, deserzioak edo erizaindegiak erakutsiz. Ileak zut jartzeko modukoak. Oso ona iruditu zitzaidan benetan, eta uste dut azken kapituluko azkenengo eszenetako baten malkoren batek ere ihes egin zidala.

J1864 seriearen kartelaoan zen astean, webguneren baten bidez Jot Down webguneko artikulu batera heldu nintzen, han 1864 izeneko seriea gomendatzen zuten. 1864an Danimarkak orduko Prusiaren zati bat bere egin nahi izan zuen eta han sortutako Schleswigeko Gerrako istorio bat kontatzen da bertan.

Asko gehiago irakurri gabe, lehenegoarekin alderatu nuen, kontua antzekoa zelakoan eta ikusten hasi nintzen. Oraingoan danieraz eta ingelesezko azpitituluekin.

Eta hau ere izugarria iruditu zait. Gerrara doazen bi anairen istorioa kontatzen du. Agian kontatzen duen istorioa ez da beste mundukoa, baina gudako irudiak, orduko gudako modua, eta batez ere, bestean bezala, gudaren aurreko momentuak, oso onak iruditu zaizkit, eta gudako eszenak, eta erizaindegietakoak.

Oraindik ez dut ikusten bukatu, baina agian hemen ere malkoren bat irtengo zait azkenengo kapituluetan.

Ahal baduzue, denbora baduzue, ikusi biak. Lehenengoa 3 kapitulutakoa da, eta jada gaztelaniaz ere badago, Canal + eta TVEk eman dute jada-eta. Kapitulu bakoitzak ordu eta erdiko iraupena du. Bigarrena 8 kapitulutakoa da eta bakoitzak ordu bete inguruko iraupena du.

Ea zuek ere ez zareten damutzen. Charlotte, Wilhelm, Greta, Viktor, Friedhelm, Peter, Laust eta Inge beti buruan geldituko zaizkidan pertsonaiak izango dira.

Hotzetatik etorritako txapelduna

Mikel Larreategi 2013/11/22 15:25
Sven Magnus Øen Carlsen, 1990eko azaroaren 30ean Tønsberg, Vestfold, Norvegian jaioa da Munduko Xake Txapeldun berria, Chennain (India) txapela irabazita.

Magnus Carlsen Calviàko OlinpiadanJohn Le Carrék sortutako espia haren moduan, hotzetatik agertu zen Magnus Carlsen 2004ko apirilean Dubaiko xake irekian. 13 urte besterik ez zituela lortu zuen Maisu Handi bihurtzeko behar zuen bere hirugarren emaitza eta horrela eman zuen haren berri ChessBase webgune ezagunak, bere izenarekin hitz-jokoa eginez: "Magnificent Magnus".

Magnus Carlsen zerbait jaten Calviàko OlinpiadanSei hilabete geroago, Calviàn ezagutu nuen. 2004ko Xake Olinpiada jokatu zen bertan eta epaile lanetan aritu nintzen. Hoteletik jokalekura eramaten gintuen autobusean, lagun batek hitz egin zidan Magnusi buruz eta bere entrenatzaile Sigmen Agdestein entrenatzaileari buruz. Maisu Handi titulua lortu eta gutxira, 4 hilabete eskasera, liburua argitaratu baitzuen entrenatzaileak: "Wonderboy. How Magnus Carlsen became the youngest chess grandmaster in the world". Autobusetik jeitsi bezain laster joan nintzen argitaletxearen standera eta liburua erosi nuen.

Handik pare bat egunera, urriaren 28an, nire inguruan jokatu zuen Norvegiako taldeak eta Magnus han zegoen lehenengo jokalariari dagokion taulan jokatzen. Hantxe atera nizkion bi argazki horiek. Gerora txapelketa guztietan ikusi nuen laranja zukua dirudien hori duen botila aldamenean duela jokatzen. Arrakastaren arrazoia? Agian bai.

Liburuan azaltzen dituen partidak eta esperientziak ikusita jokalaria gero eta gehiago gustatzen hasi zitzaidan. Denetik jokatzen zuen eta partida eder askoak gainera. "13 urterekin, nola da posible!" nioen nerekiko.

Carlsenek niri sinatutako liburua2007an itsukako munduko kopa antolatu zuten Bilbon, han etorri zen Magnus eta bertan lortu nuen, antolakuntzaren laguntzaz, bere liburua sinatuta lortzea. "To Mikel" sinple baten ostean sinadura, besterik gabe. Tipo arrunta zirudien.

2008ko irailean munduko 6. jokalaria zela Bilbora etorri zen Magnus Grand Slameko Maisuaren Finalera eta klubeko guztiok zoratuta gelditu ginen bere partidekin. Txapelketa hartan sekulako gorakada egin zuen zerrendan, baina 2009ko urrian Nanjingo txapelketa era bikainean irabazi ostean 2010eko urtarrilean bihurtu zen Nazioarteko Federakuntzaren zerrendako buru 2810 puntu izugarrirekin, aurretik Kasparov handiak lortutako 2851tik gero eta gertuago.

Ez zen, baina, hor bukatu bere goraldia. Nazioarteko Federakuntzaren Grand Prix-ari uko egina zion 2008an eta ondoren jokatzen zituen txapelketa gehienak irabaztera dedikatu zen. Orduandik Wijk aan Zee, Bilbo, Nanjin, Errumania, Londres eta beste hainbat lekutan ibili da. Famatu egin zen G-Star arropa markaren modelo lanetan aritu zelako eta baita Garry Kasparov handia bere entrenatzaile izan zelako ere.

2013ko urtarrilean Garry Kasparoven marka hautsi eta 2861 puntura iritsi zen Nazioarteko Federazioaren elo zerrendan, otsailean bere marka hautsi eta sekula inork izan duen puntuaziorik altuenera iritsi zen 2872ra hain zuzen ere. Marka izugarria zalantzarik gabe eta guztion ahotan izan zen orduan ere Magnus, Euskadi Irratian esaterako.

Eta hori horrela iritsi zen 2013ko Munduko Txapelketarako Hautagaien Txapelketa. Aspaldiko partez munduko jokalari onenen artean jokatuz erabakiko zen nork zuen Viswanathan Anand Munduko Txapeldunarekin jokatzeko eskubidea. Xakearen mundua Londresera begira egon zen martxoaren 14tik apirilaren 2ra. Bertan, munduko 8 jokalari onenetakoak elkarren aurka itzuli bitan aritu ziren nor baino nor. Carlsen irten zen garaile infartozko azken txandaren ostean. Bezperakoa ere izugarria izan zen, Radjabovi partida sinestezin hura irabazi zionekoa.

Eta hori horrela, ia mundu guztiaren faborito joan zen Chennaira, bere aurkariaren etxera Munduko Txapelketako matxa jokatzera. Lehenengo bi txanda azkarren ostean, ia 6 orduko bi berdinketa etorri ziren. Joan zen asteburuan, ostiralean eta larunbatean, Carlsenek mahai-kolpea eman zuen eta, Radjaboven aurka Londresen egin bezala, bere abantaila apurra garaipen bihurtzea lortu zuen. Ananden aurpegia esanguratsua zen prentsaurrekoan: "ahal nuen guztia egin dut baina ezin irabazi" zioela zirudien, Leontxo Garciak ere horrelaxe deskribatu zuen El País egunkariko artikuluan "Ananden ezina".

Hurrengo bi partidak berdinketarekin bukatu ziren, Carlsenek laburbildu zuen prentsaurrekoan azken berdinketa: "Defentsa berlindarra jokatu dit, bariante solidoena jokatu diot, yada-yada-yada, eta goazen antidopina egitera". Horren ostean, gerta zitekeen modurik txarrenean galdu zuen Anandek atzo, huts handi bat eginda. Jokaldi batek ihes egin zion analisian, ez ordea Carlseni, ia makina baten gisa kalkulatzen duen jokalariari.

Eta gaur, ia 5 orduren osteko berdinketa burrukatu baten ostean sei puntu t'erdirekin Magnus Carlsenek Munduko Txapeldunaren titulua lortu du. 

Nigel Shortek 140 karaktere baino gutxiago behar izan zituen atzo Carlsenena laburbiltzeko:

End of an era... #AnandCarlsen

— Nigel Short (@nigelshortchess) November 21, 2013

 

Eta horrela izango dela dirudi. Atzetik ere ate-joka datoz gazteak. Fabiano Caruana (italiarra) eta Anish Giri (holandarra), Magnus baino 2 urte eta 4 urte gazteagoak hurrenez hurren, munduko 20 jokalari onenen zerrendan daude.

Aldatuko den beste gauza bat txapelketak jarraitzeko modua izango da. Kasparov eta Karpoven garaietan partidak herriko plazan jarritako taula mural handietan jarraitzetik, partidak internet bidez jarraitzera pasatu gara azken urteotan.

Baina munduko txapelketa honek, YouTube eta Twitterren erabilpen izugarria izan du. Partidak, komentario eta guzti, internet bidez jarraitu ditugu (bide batez, zorionak Lawrence Trent eta Susan Polgarri egin duten lan bikainarengatik) eta baita zuzenean komentatu ere. Jokalari eta xake-zaletu asko bakarrik ez, eliteko jokalariak ere aritu dira Twitterren partidak komentatzen. Hor ikusi ditugu , Hikaru Nakamura, Fabiano Caruana, Ruslan Ponomariov, Anish Giri edo Garry Kasparov bera ere bai, batzuk aipatzearren zuzenean egunerako euren iritzi eta barianteak ematen. Akabo paperezko aldizkariak, eta hurrengo eguneko kronikak. Egunkarian kronikak irakurtzen ditugunerako komentario guztiak eginda daude jada interneten.

Eta aldi baten bukaera beste zentzu baten izatea ere espero dut: Carlsenek txapela irabaztea mendebaldearentzat ona izan behar da. Aspertuta gaude FIDEren txapelketa guztiak ustelkeriaren inguruan hazitako jauntxoen herrietan antolatzen. Xakea Khanty-Mansisk, Sotxi, Taxkent edo Elistatik irten eta New York, Los Angeles, Berlin, Londres edo Oslora joan behar da. Horrela bakarrik lortuko dugu jendeak ezagutzea "hori errusiarren kontua da" gehiago entzun beharrik gabe.

Magnus Carlsen Munduko Txapelduna
Magnus Carlsen, Munduko Txapeldun berria

Argazkia Chessdom webgunetik hartuta dago

Zalantzarik gabe, datorren astean San Andres egunez 23. urtebetetzea ospatzeko inoiz imagina zenezakeen oparirik onena jaso duzu.

Zorionak Magnus eta urte askotarako izan dadila!

2013ko Munduko xake txapelketa jokoan Chennain... eta Interneten

Mikel Larreategi 2013/11/15 08:13
Azken urteotako oihartzunik handiena izaten ari da 2013ko Munduko Xake Txapelduna erabakitzeko Chennain (India) jokatzen ari den matxak, jokalarietako baten jaioterrian.
2013ko Munduko xake txapelketa jokoan Chennain... eta Interneten

Matxaren hasiera (FIDEren argazkia(

Aurrez aurre egungo Txapelduna, Viswanathan Anand, indiarra baina Madrilen bizi dena; eta Magnus Carlsen, norvegiarra, 22 urtekoa eta Nazioarteko Federakuntzaren zerrendaburua, sekula jokalari batek lortu duen puntuazio altuena izan duena (2872 puntu 2013ko otsailean).

Partidak larunbatean hasi ziren eta interneten sekulako jarraipena izan zuten. Indiako 15:00tan hasten dira partidak, Euskal Herrian goizeko 10:30ak direnean, eta larunbatean sekulako ikusmina zegoen matxaren inguruan. Askoren iritziz, 1972an Islandian Bobby Fischer eta Boris Spasskyk jokatu zutenaren ostean garrantzitsu eta ikusgarria izango dena. Horrelako ikusminik behintzat ez da aspaldian sortu xakearen inguruan.

Indian bertan, Anand egungo txapelduna, heroi gisa tratatzen dute eta Indiako kirolari onenaren saria eman diote.

Norvegian, Carlsen ere antzeko zerbait da. Eliteko xakea nolabait normalizatu duen gazte bat da Carlsen. Sustatun bertan ere argitaratu zen bere berri 2004an Mallorcan jokatu zen xake olinpiadan egon baitzen. Ez da xakeagatik bakarrik famatu egin, G-Star erropa markaren modeloa izan zen 2010eko neguan eta orain dela gutxi iragarri dute aurten ere berriz izango dela marka berdinaren modeloa.

Txapelketa Norvegian bertan oihartzun izugarria izaten ari da. Bertako telebista partidak zuzenean eskaintzen ari da bertako jokalarien komentario eta guzti, VG egunkaria ere jarraipen handia egiten ari da eta joan zen astean Carlseni buruzko dokumental on bat eman zuen.

Asteburuan 700.000 ikusletik gora izan ditu Norvegiako telebistak txapelketa honi buruzkoak zuzenean eskaintzerakoan. Igandean %42ko share-a izan omen zuen partidak. VG egunkariaren audientziak ere gora egin du, eta asteburuan zehar 150.000 ikusletik gora egon dira egunkariaren webgunetik partidak jarraitzen. Horiexek dira ostiral goiz honetan, 5. partida hasteko ordu bi geratzen direnean Norvegiatik datozen albisteak.

GQ aldizkariak ere eman zuen honen berri eta tuit baten laburtu zuenez, bere webgunean agertutako xakeari buruzko albistea, Victoria Secreten modeloen 100 argazkiak baino ikusmin handiagoa sortu zuen

So this story about #chess is currently more popular on the site than our 100 shots of Victoria's Secret models... http://t.co/esJhxSrcQg

— British GQ (@BritishGQ) November 14, 2013


Baina partidak dirauten artean, xakelariak ere hor ibiltzen dira/gara partidak jarraitu nahian. Antolatzaileek webgune ofizialean eta YouTuberen bidez zuzeneko irudiak eta komentarioak ematen dituzte, horretarako lau gonbidatu dituzte: Lawrence Trent, Tania Sachdev, Susan Polgar eta Ramesh RBrekin. Guztiek Twitter erabiltzen dute ikusleen iritzi eta galderak erantzuteko, eta lehenengo egunean izan zen jada lehenengo polemika: antolakuntzak #FWCM2013 traola erabiltzea eskatzen zuten, ikusleok ordea #AnandCarlsen esanguratsuagoa erabili genuen. Gerra irabazi egin genuen ;)

Match hastag #AnandCarlsen vs. #FWCM2013 Organizers 0 - 1 Followers :)

— Europe-Echecs (@EuropeEchecs) November 10, 2013


Twitterren bertan, eta Norvegian, Munduko Txapelketaren matx hau TT izan da azken egunotan:

And check out which hashtags that just made it to the top Norway trends! #AnandCarlsen #nrksjakk pic.twitter.com/sZlF6lPs88

— Tarjei J. Svensen (@TarjeiJS) November 9, 2013


Zer gertatuko den? Nork irabaziko duen?

Ez dakit, jende askorentzat Carlsen faborito argia zen. Nik ez nuen garbi eta lehenengo 4 partiden ostean ez dut garbi oraindik:

Nork irabaziko duen? Ez dakit. Nik Carlsenek irabaztea nahi nuke, baina Anand oso gogorra da. Edozer gerta daiteke.

— Mikel Larreategi (@erralin) November 8, 2013

Baina lehenego bi partidetako berdinketen ostean jendeak matx hau aspergarria izango zela ere esan zuen, eta hirugarren eta laugarren partidekin lehenengo biak guztiz ahaztuarazi dizkigute. Borroka gogorra eta luzea izango da.

Txapelketaren inguruko informazio apur bat gehiago Euskarazko Wikipedian ere irakurri dezakezue.

Lehenengo lau partiden kronikak ere irakurri ditzakezue, adibidez The Week In Chess aldizkariarenak:

Sustatu.com-en argitaratutako artikulua.

Aurkezpena

Mikel Larreategi

Mikel Larreategi Arana

(Eibar, 1981). Informatikaria ikasketa eta ofizioz, CodeSyntaxen egiten dut lan Eibar.ORG bezalako webguneak egiten. Ikastolan nengoela xakean jokatzen hasi nintzen eta horretan jarraitzen dut.