Garagoittiko Orakulua

361117 tagged map by user - Tagzania

361117: 4 merkante Baionatik urten.

• Illuntzixan, 4 merkantiak Baionatik urtetzen dabe.

361116 tagged map by user - Tagzania

361116: armak heltzen dira Bilbora.

• Artza-Mendi merkantia Bilbon sartzen da Hispania bouak eskoltatuta, Leningradotiko arma kargamentu haundi batekin. Mistral eta Euzkal-Erria bouak sartzen dira bebai, baiña 4 merkantiak barik.

361115 tagged map by user - Tagzania

361115: itsas batallia Pasai parian.

• Golpistak (Velasco destruktoria) Mistral eta Euzkal-Erria bouei eraso Pasaittik 40 millatara, Frantziatik 4 merkante ekartzera doiazela. Burrukan, Velasco jo eta erretiratu biharra dauka, eta Mistral metrallaz pizkat hondatu.

“Los Baroxa en Oyarzun”, Ramon Zulaika.

Imajinau daigun, Lekeittioko gazte heavy batek, Su Ta Gar eta EH Sukarra taldien zale amorratuak, Gorosabeltarrak eta Lekeitio lotzen dabezen loturak aztertzen hasten dala. Artxibuetan ibilli eta dokumentaziño asko bildu eta gero, bere aurkikuntzak liburu forman aztertzen dittu: pajina eta erdi Norton eta Aitorrek herrixan egin dittuezen kontzertuen erreferentziekin, eta... 60 pajina euren heren-gusu Oierren gainian: Oierrek lehelengotz buzoneatu zittuan propagandak; Oier Lekeittion erroldatu zaneko agiri orijinala; Oierrek izperringi baten argittaratutako artikulua; Oierrek ez-dakitt-nori bialdutako gutuna... eta halan dana, milla eta bat pajina-azpiko-oharrez lagunduta, berezittasun gramatikal guztiak eta ortografia akats txikixenak nabarmenduta gaiñera.

Gitxi gora behera hau da “Los Baroxa en Oyarzun” liburua, baiña Norton/Aitorren papelian Pio Baroja idazlia jarri, eta Oierrenian Rafael Baroxa idazlian birraittitta. Pio Barojak berak Oiartzun sekula zapaldu ez zebala kontuan hartuta, ba pixkat fortzaua da liburu honen justifikaziñua. Pajina larregi hain mamin gitxirako.

Baiña tira, Espainiako Fernando VIIgarrenan sasoian muga aldian egondako giruakin pixkat familiarizatzeko balixo izan jeskuk, eta gaitzerdi.

Markina-Xemeingo Zapola mendiko Igotz basarriko lurretan, ametralladora abixa hau dago. 1936ko neguan eraiki zeben errepublikazaliak. 1937ko Apirillan 26xan Lea-Artibai ebakuatzeko agindua jaso zeben. Zapola eta Ituiñomendin Otxandiano batalloia egon zan erretiradia kubritzen, eta Apirillan 27ko arratsaldian abandonatu zeben posiziño hau.

BIDEA HELBURU taldiak bosgarren urtez antolatu dittu Indarkeria-eza Aktibuari buruzko jardunaldixak. Jardunaldixen bidez eta www.bideahelburu.org web gunea erabillitta, Indarkeria-eza Aktibuan ikuspuntutik gure gizartean gauzatu leikiazen balixo teoriko eta praktikuen gaineko hausnarketia bultzatu nahi dabe.

Ondarruko arrantzale-etxe bat, 1920-1925 aldian.

Ondarruko Lore Jokuetan izperringi bat etara dabe, eskoletako umiak kazetari biharretan. emaitza politta da, asko gustau jata. Batetik, momorro txikixak zeozer konstruktibotan jarri dittuez (ez da gitxi) eta bestetik euren ume-ikuspegixan atentziñua deitzen detzen gauzak zeintzuk dirazen ikustia.

Eta, hain zuzen be, azken hau da gehixen gustatu jatana. Ni Historiazale baiño gehixago naiz “mikrohistoriazale”, eta horretatik asko topatzen da izperringi honetan. Redakziño kaskarrian egindako idazkixetan hainbeste mikrohistoria eder agertzen dira, umien aittitta-amamak kontatuta seguru, aintziñako Ondarruko usain eta gustoz betetako flashak:

• Mutilak gehienetan futbolean ibiltzen ziren etxeen sarrerak porteriak bezala hartuta eta Kaleandiko neskak txintxirrikan, soka saltoan eta goman jolasten zuten. Lehen Kaleandiko ume guztiak ez ziren egun guztian etxean sartuta egoten eta jolastera irteten zutenean denek denekin jolasten zuten.
• Jendeak etxez etxe balkoi batetik bestera egiten zuen berba. Kaleandin hiru telefono inguru zeuden gutxi gora behera. Telefonoa zutenei deitzen zioten ez zutenen familiak eta gero, telefonoa zuenak besteari abisatzen zion eta bere telefonotik berbetan uzten zion.
• Gizonak itsasotik etortzen zirenean Kaleandiko emakumeak beraien gizonek ekarritako arraina bizilagunen artean banatzen zuten.
• Sutara bota behar ziren egurrak kalean ebakitzen zituzten emakumeak. Kalean emakumeak ikusten ziren aizkora hartuta egurrak ebakitzen.
• Lehen lanazko koltxoiak erabityzen ziren eta koltxoi horiek garbitu beharra izaten zuten. Urte bitik behin emakumeak koltxoi horiek Artalekura ateratzen zuten eta bertan makilekin astintzen zuten. Telebistarik ez zegoen eta ume guztiak kalean egoten ziren.
• Lehen sukaldeetan ez zegoen butanorik eta sua egurraz eta ikatzaz pizten zen.
• Jaietan, zezenak soka barik ibiltzen ziren. Jentea entradetan sartzen zenean zezenak ere entradetan sartzen ziren. Jendea eskaileretan gora joaten zenean zezenak ere eskaileretan gora igotzen ziren baina zezenak hiruzpalau eskailera igotzen zuten.
• Itsasotik txitxarroa edo berdela ekartzen zenean, Kalehandiko andre guztiak txitxarroa edo berdela erretzen zuten. Baina gero hainbeste kea ateratzen zutenez ataria ezin bilatuta ibiltzen ziren.
• Gizonak marinel janzten ziren eta andreak berriz amantal urdinarekin.

Historixa liburuetan ez dira halakorik topatzen, ez horixe. Izperringi politta, benetan.

Akats bakarra: batuaz eginda dagoala. Badirudi hau ondarrutarren aje endemikua dala...

Harrikua egittian, gaur egunian 75-80 urtetik goragoko emakumiak palangana bete urakin aklaratzen dittuez katxarruak. Zenbat eta gaztiagua izan, orduan eta gehixagotan jabonatzen dabe dana, eta gero txorropian aklaratu banan-banan.

Honen atzetik, ur korrientian erabilpenan sozializaziñua dagola esango neuke. 75-80 urteko emakumiak 10-12 urtekin hasten ziran etxeko lanak egitten, eta ikasi zeben denporan ez zan ur korrienterik egongo euren etxietan. Itturrittik ekarrittako pitxarkadia %150an aprobetxatu bihar.

¿Betetzen da teorema hau zuen etxietan, oi ene irakorle fidelak?

361030: Marina Auxiliar de Euzkadi eratzen da. Itxasontzi gehixenak Pasaikuak dira. 9 bou artillatu, 24 ontzi dragaminas moduan prestatu (D1-D24) eta 6 laguntzaille modura (L1-L6). Brankan ikurriñia eta txopan bandera errepublikanua dauke. Tripulaziñua arrantzale eta mariñel boluntarixuekin osatzen da.

361030 tagged map by user - Tagzania

361025: EAEko gobernuak milizia desbardiñak batu eta bere ejerzitua sortzen dau.

Eusko Jaurlaritzan egoitza izango dan Carlton Hotelian, Agirre lehendakarixak errepublikazalien indar guztiak Euzko Gudarostean biltzen dittu. Moltzo nagusi bi dagoz, 45.000 bat soldaduzko ejerzitua osatuz:

• Bolondresen miliziak: EAJ (12 batalloi), JSU (9 batalloi), UGT-PSOE (7 batalloi), CNT (6 batalloi), PCE (4 batalloi), ELA-STV (3 batalloi), ANV (batalloi 2), Bizkaiko Mendigoxale Batza (batalloi 2), Izquierda y Union Republicana (batalloi 2).
• Mobilizatutako gaztiak: 4 reemplazo deittuko dira (1932, 1933, 1934 eta 1935).

361025 tagged map by user - Tagzania