Senperena maisua
Ez dakit oso ondo noiz ezagutu nuen Joserra Senperena. Bakarkako lanengatik ezagutzen nuen, baina batez ere beste hainbat pop eta rock musikari-talderekin eginiko lanengatik.
Gogoan dut elkarrekin joan ginela Tom Waits Donostian ikustera, inoiz ikusi dudan kontzerturik ederrenetakoa. Uztaileko emanaldi gogoangarri hartatik atera eta Giorgio Bassmatti-k egun hartan bertan emandako kontzertuaren ondoren jarraitzen zuen festara hurbildu ginen. Berrio ere agertu zen. Ez zetorren bakarrik. Lento zakurra zuen bidelagun.
Ostiralean Donostiako Victoria Eugenia Club aretoa beteta zegoen Senperenak etxean eskaini behar zuen diskoaren aurkezpen ekitaldian: 10 trio piano, biolin eta akordeoirako lana kaleratu zuen Loiolakoak udazkenean. Berarekin batera, estudioan lagun izan zituen bi musikariak: Xabier Gil biolin-jotzailea eta Naiara de la Puente akordeonista.
Bi zati nagusi izan zituen emanaldiak: lehenengoan Joserra bakarrik azaldu zen Cuentos para adultos laneko hainbat pieza jotzeko; bigarrenean, hirukoteak disko osoa jo zuen. Propina gisa Ipar haizearen kontra suite-a eskaini zuen trioak eta Joserrak berak bisa egin zuen.
Jon Eskisabelek idatzi du blogean erreseina bat. Aipatzen du ahaztuta zuela zenbat kostatzen den txalo jotzeko gogoari eutsi beharrak. Izan ere, Senperenak eskatu zigun diskoa amaitu arte ez egiteko txalo. Bitxia da bai, eskabide hori, baina kasu egin genion.
Oso gutxitan joaten naiz ganbera musikaren etiketapean sartzen diren kontzertu hauetara, baina esperientzia ederra izan zen ostiralekoa. Asko gozatu nuen entzunaldian.
Badakizue nork deitzen dion Senperenari maisu? Rafael Berriok. El maestro Senperena, zehazki.
Bideoa Juan González Andrésena da. Irakurri, bidez batez, Juanek Berriori eta Senperenari eginiko elkarrizketa. De común acorde.
Propina moduan hona hemen Thomas Canet-ek duela lau urte eginiko beste bideo bat Lieder proiekturako.
El maestro Senperena, este apunte en castellano.
Zubimusu(ak) Donostian
Astelehen iluntzean, Lander Garroren tuit bat ehizatu nuen non oreretarrak galdera bat egiten zuen euskaraz abesten duten/zuten Donostiako musika taldeei buruz. Hasiera batean, taldeak aise aterako zirela uste nuen, baina kosta egiten da azken hogei urteetan hiri honetan euskaraz aritzen diren musika taldeen zerrenda mardula osatzea: Surfin Kaos, Euripean Sua, Lau Behi, Jauko Barik, Asgarth...
Garroren tuitarekin gogoratu naiz Gorka Erostarbek gaur bere blogean publikatutako Murruak, zubiak, mamuak izeneko apuntea irakurtzerakoan. Erostarberen lerroak joan den astean Mursegok eta Berriok Ernest Lluch Kultur Etxean eskainitako Phantasma emanaldiaren ondoren idatziak dira eta duela urtebete Rafael Berriori eginiko elkarrizketa batetik abiatzen da: Gehiegizko ohorea egiten diogu musika eta kultura anglosaxoiari (bide batez, ederra argazki ehiztaria den Gari Garaialderen erretratua).
Euskaraz eta gaztelaniaz aritzen direnen arteko murruei buruz idazten du Erostarbek eta, ahaztu baino lehen, Gainsbourg gainbegiratuz diskoa aipatu nahi dut, Juancar Landa a.k.a. Jocanoren ekimenez 2006an eginiko diskoa (spotify-n duzue entzungai). Maisu frantsesaren omenez, Jocanok gaztelaniaz, batez ere, aritzen diren abeslariak elkartu zituen eta disko ederra osatu zuten euskaraz.
Murruak aipatzen ditu Erostarbek eta esan beharra daukat lehen aldiz Donostiako El Muro tabernan ikusi nuela 2005ean Rafa Berrio Harresilanda diskoa aurkezten. 1990. hamarkadan ere ikusia nuen behin Antzoki Zaharrean Amor a Traición taldearekin. Handik hilabete batzuetara Ernest Lluch Kultur Etxean jo zuen Rafak (2005eko ekainean, oker ez banago).
Kostatu zitzaion hurrengo diskoa plazaratzea eta horixe izan zen 1971 album aipatu eta goraipatua. Joserra Senperena izan zuen adiskide produkzioan eta moldaketa lanak egiteko orduan.
Lan egiteko modu berdintsua erabili du oraingoan ere Berriok eta horren emaitza da Diarios (adi: laster kenduko baitute bandcamp horretatik, baina hori gertatuko da spotify-n agertuko delako). Laupabost aldiz entzun ondoren, esan dezaket izugarria dela lana (Beñat Sarasolarekin ados nago eta Santos mártires yonquis maisu-lana da).
Lehen bideoa ere plazaratu du (La alegría de vivir), Jean Condé lehengusuak eginikoa.
Bideoa Madrilen grabatua dago eta badu anekdota txiki bat. Astebete pasa nuen urte hasieran Madrilen eta Rafak berak esanda Trueba familiak duen La Buena Vida liburudendatik pasa nintzen. Rafari aipatu nion liburu batzuk erosi nituela, tartean Pio Barojaren La Busca. Ba liburu hori, ale hori, bideo honetan agertzen zela esan zidan. Eta hala da.
Phantasmari buruz informazio gehiago nahi izanez gero, irakurri goian esandako Gorka Erostarbek idatzitakoa, baita Love of 74 jauna eta Juan González Andrés-en apunteak. Juanenean, gainera, bideoak eta argazkiak daude.
Bi gomendio:
Madrilen urtarrilaren 29an lagunik baduzue, esaiezue La Buena Vida liburudendara joateko iluntzean. Hantxe aurkeztuko baitu Berriok Diarios.
Bilbon otsailaren 7an egongo bazarete, segi Kafe Antzokiara Phantasma ikustera.
De puentes y muros aquí en San Sebastián, este apunte en castellano.
Tortura hizpide SER katean
Udako oporretatik bueltan, irailaren hasieran, Javier del Pinok aurkeztutako A vivir que son dos días irratsaioko lehen programa entzundakoan, kontutan hartzeko irratsaioa izango zela iruditu zitzaidan. Josep Fontana elkarrizketatu zuen del Pinok José Martí Gómez kazetari beteranoaren laguntzaz.
Hilabete hauetan behin baino gehiagotan entzun dut irratsaioa eta asteburuan dagoen onena iruditzen dut (batez ere, 10:00ak arteko tartea).
Bilboko manifestazio erraldoiaren ondoren, atzo, igandea, torturari ia ordubeteko tartea eskaini zion del Pinok. Bertan izan ziren Manuela Carmena (epaile ohia eta Jaurlaritzaren aholkularia biktima politikoetarako gaietan), Jesús Núñez Villaverde (nazioarte gaietan aditua), Carlos Jiménez Villarejo (fiskal ohia) eta José Martí Gómez (kazetaria). Hasieran, Espainiatik kanpoko torturari buruz hitz egin zuten eta, 9:00etako albistegiaren ondoren, Espainiakoaz. Hor bi ahots gehiago gehitu ziren solasaldira: Jon Landa (Jaurlaritzako Giza Eskubideen alorreko zuzendari ohia) eta Martxelo Otamendi (Berriako zuzendaria). Martxelok 2003an Guardia Zibilaren esku izandako torturak kontatu zituen.
Hona hemen solasaldiaren bi zatiak (Martxelorena bigarrenean dago):
Material honen bila ari nintzela irratiaren webgunean, Radio 3 irratitik kanporatutako Javier Gallego kazetariak Carne Cruda 2.0 irratsaioa SERen zabaldu berri duela ikusi nuen.
Azaroaren 14ko greba egunean atxilotutako Alfonso Fernández gaztearen auziari ordubete eskaini zion urtarrilaren 10ean.
Irratsaioaren berri emateko montaje bat egin du Carne Crudak Madrilgo langabezi bulego batean. Une honetan, 950.000 bisitatik gora ditu bideoak youtuben.
SER katea aldatzen ari da? Espainia aldatzen ari da? Biak aldatu dira? Ez da ezer aldatu?
Martxelo Otamendi hablando en la SER de las torturas sufridas en el 2003, este apunte en castellano.
Bekaduna eta kazetaria
2010eko uztailean, kazetari batek deitu zidan kultur-gizon baten telefonoa eskatzeko. "Zuen bekadun berriarekin du harreman handia" erantzun nion. "Bekaduna? Zein?" berak harrituta. "Gaur goizean prentsaurreko batean egon da eta uste dut zuen komunikabidean arituko dela uda honetan". Astelehenean, bekaduna eta kazetaria biak izan ziren protagonista Zuzenean izeneko erakusketan.
Dock of the Bay musika dokumentalen jaialdiko ekitaldi osagarri gisa zabaldu du Juan González Andrés (@foteropanico)-k mostra Egia Kultur Etxean. Hauxe kazetaria.
Jan-edanean eten txiki bat egin eta sei kantu eskaini zituen Lou Topet &The 31st Crew laukoteak. Lou abeslaria da bekaduna.
Bekadunak testu hau eskaini dio kazetariari: Musikariak izozten dituen nire laguna.
Ez ziren horiek dozenaka lagunen artean bildutako kazetari bakarrak. Bertan baitzeuden aste honetatik aurrera Juanen lankide ohi izango diren 16 lagun. Izan ere, egun horretan bertan jakinarazi zuen Noticias de Gipuzkoak zeintzuk izango ziren kanporatuak.
Emozioa, pena, poza... dena batu zen astelehen iluntzean Egiako erakusketa gunean. Zerbaiten amaiera izan daitekeena, baina baita zerbaiten hasiera ere.
Juanek milaka argazki ditu etxean eta soilik 40 eskegi ditu erakusketan. Horietako kontzertu batzuetan egona naiz eta bereziak dira erretratu horiek niretzat. Dena den, inaugurazio egunak ez dira oso onak izaten erakusketekin behar den bezala gozatzeko. Beste egunen batean egin beharko da buelta.
Bekadunaren bandak, berriz, bigarren kontzertua zuen astelehenekoa. Kontutan hartzeko banda iruditu zitzaidan. Hona hemen bi kanta.
El becario y el periodista, este apunte en castellano.
Kaleratzeak aurreikusi dituzte Noticias Taldeko egunkarietan
Garai batean, komunikabideetan abenduaren 28an publikatzen zituzten inozentadak. Esnatu eta gosaltzen genuen bitartean, irratiak eta prentsa idatziak sartutako ziriak identifikatu nahian ibiltzen ginen. Egun, inozentadak bata bestearen atzetik ari gara irensten. Egunero.
Garaiak aldatzen ari dira eta paperak ez du jada halako presentziarik gure egunerokoan. Nik, adibidez, asteburuetan erosten ditut egunkariak eta ez beti, gainera.
Horregatik, baina ez horregatik bakarrik, atzoko egunez irakurritako "inozentada" gordina ohikoa bihurtzen ari da: 21 langile kaleratzeko asmoa du Noticias de Gipuzkoak (apuntea, egunkari horretako enpresa komiteak sortu duen blogean irakurri nuen). Noticias de Alava egunkarian, berriz, 15 lagun kaleratu nahi dituzte.
Gipuzkoako komiteak uste du ia plantillaren erdia kaleratuta, enpresak ez duela etorkizunera begira inolako planik, nahiz jabeek esan proiektuaren biziraupena dagoela neurri horien atzean. Gutxi balitz, "kaleratu behar dituzten langileen kalte ordainak Mariano Rajoyren lan erreformak baimentzen duenetik oso gertu daude; hau da, bere langileak kalean uzteko, Noticias Taldeak erabili nahi du albiste eta editorialetan hainbeste kritikatu duen lege berbera".
"(...) Hori dela eta, langileon asanbladak gehiengo osoz erabaki zuen greba egitea urtarrilaren 4, 7, 8 eta 9an. Helburua da negoziazioa desblokeatzea eta EREaren eraginak gutxituko dituen akordio baten alde lanean jarraitzea. Horregatik, hain beharrezkoa den zuen babesa eskatzen dugu, kalean, kioskoetan eta sare sozialetan. Adi egon blog honetara eta Twitter eta Facebook-en bidez deituko ditugun mobilizazioetara. Mezuak eta iradokizunak comitenotgipuzkoa a bildua gmail.com helbidera bidaltzea badaukazue".
Kazetaritzak idatzi du Zuzeun: Jendeak ez nau argazki zaharretan ere ezagutzen. Gogor idatzi du, gainera: "politikagatik dirua galtzeko prest zegoen magnate baten poltsikoko zulo izaten jaio zen hedabide gipuzkoarra eta halaxe hilko da. Halaxe hil, azken urteetan, berau zuzentzen zutenen interes bakarra etekin politikoa ateratzea izan baita. Nigan segundo erdiz ere ez dute eta pentsatu. Erantzukizuna haiena da, eta kaltetuak kazetariak. Ahantzi ez nautenak".
Onar dezagun magnateak ez duela diru gehiagorik jarri nahi. Eta guk, herritarrok, prest gaude komunikabideak sostengatzeko? Galdera hori erantzutea behar-beharrezkoa da.
Adi egongo gara mobilizazioetara, beraz. Bitartean, jaso dezatela langile horiek blogari honen animoak eta besarkada beroa.
Se prevén despidos en el Grupo Noticias, versión en castellano del apunte.
Talka presents ELA against Bildu volume one
Donostiako udala, gabonetako paga eta fedea, Unai Oñederra
Testu hau abenduaren 2an publikatu zuen Unai Oñederrak bere blogean. Hementxe irakur dezakezue oso-osorik: Donostiako udala, gabonetako paga eta fedea.
"Jende askok sindikatuak ez ditu gogoko. Langile publikoek diru asko irabazten dutela pentsatzen dute eta, garai hauetan, langile hauek gabonetako paga gabe gelditzea normaltzat hartzen dute. Bildun badago halako jendea, gutxiengoa espero dut, normala da beraz jende horrek galdetzea “zer dabil ELA Donostiako udalean protestaka?” Testu hau ez da hauentzat".
"Badago jendea, ordea, sindikatua langileen instrumentu garrantzitsutzat duena. Badakiena langileak kolektiboki antolatzen ez badira nagusien menera daudela, eta behar hutsagatik boterearen esanetara makurtzea besterik ez dutela (...)".
"Barcinak gabonetako paga kendu eta gainera ziria sartu nahi izan zigunean aurre egin zitzaion, logikoa denez. Ez zen ezer arrarorik gertatu. Kontua, ordea, ozpindu egin da Barcinak egindakoa Donostiako Udalak egin duenean".
"(...) Donostiako kasuan Barcinaren erabaki bera hartu duena Bildu izan da. Erabaki honen aurrean LABek erabaki du ez protesta egitea. Gobernuarekin ulerkor azaldu da. Nik uste jarrera honen atzean dagoena dela Bilduren kontrako protestek koalizioa ahuldu dezakeenaren beldurra (...)".
"ELAk berriz, ez du aukera hori egin. ELA erabakiaren kontra dago eta protesta egiten du. Berdin zaio nor izan den erabakia hartu duena. Izan Barcina, edo izan Bildu. Boterean dagoenari beti izango zaio errazagoa langileen kontra joatea kapitalaren kontra baino (...)".
"ELAren protestek eta kritikek, kaleko mobilizazio sozial exigente batek, langileen intereserako Bildu hobe bat egingo du etorkizunean. Bilduren erabaki guztiak txalotu eta onartzen dituen langile klase esaneko batek, ordea, Bildu indar eraldatzaile potentziala izatetik urrundu egingo du, hori baita boterea hartzen dutenen bide naturala. Bildu salbuespena izan daiteke, baina hori sinisteko fedea behar da".
ELAren jarrera Donostian, ez da zilegi. Ander Suberbiola
Donostiako ezker abertzalearen izenean publikatutako artikulua da eta abenduaren 18an agertu zen Irutxuloko Hitzan. Testua ez dago, oraingoz, sarean, eta nik zati esanguratsu batzuk ekarriko ditut hona.
"Espainiako gobernuak urte amaierako ordainsaria langile publikoei ordaintzeko debekua ezarri izanak, ataka zailean utzi ditu Euskal Herriko instituzioak, eta batez ere, udaletxeak (...) Donostiako udalean, egoera hau kudeatzerako orduan hautu argia egin du hasieratik Bilduren gobernuak: murrizketek Donostiako udal langileei eragin ez diezaieten lan egitea (...)".
"Ibilbide horren baitan, egoerari aurre egin eta langileentzako formula onuragarriena bilatu asmoz, lanari elkar ekin zioten udal gobernuak eta sindikatuek (...)".
"ELA sindikatuak mantendu duen jarrerari erreparatuta, ordea, ezin dezakegu balorazio bera egin (...) bere zilborrari begira, bestelako interesak helburu hartuta, arduragabe aritu da ELA Donostiako udaletxean (...)".
"Udala ea sindikatuak langileentzako formula onuragarrienak bilatzen hasi ahala heldu ziren Donostiara langileen babes eskasa eta Diario Vascoren patrozinioa zeramaten ELAren protesta guztiak. Zer pentsatua eman beharko lioke sindikatuari, udalak dituen 1.300 langileetatik, mobilizazioetan hamarnaka batzuk baino elkartu ez izanak. Ordubete iraun zuen kanpaldiaren moduko portzelanazko protestekin, langileen defentsaren aldeko borrokaren buru kokatu nahi izan du ELAk Donostian. Errealitatetik urrun, ordea".
"Udalbatzarrera sartu eta lapurra deitu zioten Donostiako alkateari (...) Hor zegoen ELAko liberatua, alboan PPko zinegotziak zituela, eta nori, eta Juan Karlos Izagirreri lapurra deitzen. Zuenak ez du izenik. "Lapurra". PPko zinegotziari txalo egiten zenioten bitartean (...)".
"(...) Zergatik kokatu nahi du Donostiako Udala bere ekimen sindikalaren jopuntuaren erdigunean? (...) Bi dira, gure ustez, ELAren jokabidea elikatu duten irizpide edo helburuak (...)".
"Batetik, Bildu beste alderdi politikoen pare kokatzeko premia du ELAk (...) Bestetik, bere burua langileen defendatzaile sutsuenaren pare agertu nahi du (...)".
"Finean, zurrunbilo antzu honetan barreiaturik, gai honen guztiaren baitan ageri zaigun eztabaidagai nagusiak eskuen artetik egin digu ihes. Alegia, zer egin behar dugu Euskal Herrian, guztiok elkarrekin, eremu guztietatik eraginez, Madriletik datozen inposizio hauei aurre egiteko? (...) Badugu guztiok zer hausnartu, zer aldatu, bide honetan aurrera egingo badugu (...) Elkarrekin ekiteko garaiak dira honakoak eta ELAko idazkari nagusi ohi Jose Elorrietak egunotan ongi esan duen moduan ´sindikalismoa, batez ere, ekintza kolektiboa da´ Egin dezagun bada".
@BalerdiBalerdi (#Bentzileidi) eta @g_bassmatti (#AldeAitera)
Balerdi Balerdi taldearen disko guztiak ditut etxean. 90. hamarkadan hiru atera zituzten: Balerdi Balerdi 10 hazbetekoa, Ez gara galdu eta Hobe behin gorri ezenez beti hori. Hamarkada hartan baino, ez nituen inoiz zuzenean ikusi, nahiz eta 1994an bigarren diskoaren aitzakiarekin telefono bidezko elkarrizketa egin nion Toño Murori.
Balerdi Erdi gisa elkartu omen ziren 2009an eta aurten, 2012an, Balerdi Balerdi izena berreskuratu eta diskoa grabatu dute, udazkenean publikatu dena Gor(dasolapean): Hegoko lautadaren ertzetik.
Esan bezala, ostiralean, 2012ko abenduaren 14an, ikusi nituen lehen aldiz taula gainean. Ez ginen jende asko bildu, baina lagunarteko giro aparta sortu genuen DOKAn.
Giorgio Bassmatti aritu zen aurretik. Inoiz baino hobeto ikusi nuen Giorgio, soka gainean beti, kantuak bere txistera horretatik ateratzeko duen abilezia edo dena delakoari jarraikiz. Oso memoria txarra dut kantak gogoratzeko, baina uste dut soilik bizpahiru errepikatu zituela: bere errepertorioan klasiko bihurtu den Bizitza Erdia, tartean. Igande goizean youtubatu zuen Nick Drake-ren Zeru iparrekoa ekarriko dut hona (kontzertu egunean DJ lanetan aritu zen Beñat Sarasolak euskaratua).
Nafarrek 22:15ak inguruan entxufatu zituzten trasteak eta emanaldi zinez ederra eskaini zuten. Hiru ordu laurdenez aritu ziren jotake power pop eta rock doinuak lau haizetara zabaltzen. 23:00etan baina, desentxufatzeko tenorea iritsi zen eta unplugged jarraitu zuten (zarata eta bizilagun kontuak).
Azken diskoa izan zuten oinarri, baina ez zituzten garai batekoak ahaztu. Hirukoteak beste hainbeste laguntzaile izan zituen: Martxel (Iruñean rokanrolik ez) eta Blanka Izkue (taldekide ohia pare bat abestietan), baita Beñardo Goietxe ere ("Blankak eszenatokira igotzeko erraten badit, nik ez dakit ezetz erraten").
Giorgiok aurkeztu ninduen Toño eta agurtu egin nuen, baita Zara (Community Makarra) ere. Jende gutxi zegoela esan dut, baina ezagun asko gerturatu zen. Batzuk Beñat Sarasolak dotore lotutako kantekin jarraitu genuen dantzan (edo), baina hori beste kontu bat da eta gaueko kontuak gauean geratzen dira....
Dena den gaur egun jada ez da lehen bezala. Alde batetik, twitter dago. Eta, bestetik, bideoak youtubatzen duen jendea (soinua ez da oso ona, baina Non duzu zauria da).
Más vale una vez rojo que ciento amarillo, este apunte en castellano.
Eta Ruperrek? Zer dio Ruperrek?
Oso minduta idatzi zuen Berrian Jon Eskisabelek Gorroto duzun hori artikulua. "Euskaldunon Egunkariaren itxierarekin lotuta dagoen kantua" baita Zaindu maite duzun hori, Eskisabelek dioen bezala. Eta ez da ahaztu behar bertako langilea izan zela Jon. Arrazoi guztia dauka.
Aritz Galarragak Hori suertia zutabea sinatu zuen aipatu periodikuan. Come back, Natxo egin du oihu Oier Aranzabalek Zuzeun.
Parlamentari horietako batek, Xabier Isasik, Euskaldun izatea zein gogorra den apuntea argitaratu du bere blogean.
Niri, berriz, gustatuko litzaidake jakitea Ruper Ordorikaren iritzia, kantuaren egilearena, hain zuzen ere. Inon ez baitut irakurri zer dioen oñatiarrak.
Hona hemen polemika piztu duen bideoa.
DDT: pertsonen Internet #azoka47 #kabia
Gorka Juliok gonbidatu ninduen Kabi@-n parte hartzera. “Aukeratu gaia eta jarri titulu erakargarri bat”. DDT izenburua jarri nion, baina gero bete dut gainerakoa: DDT Donostia Durango Tabu da.
Tabu hori emana etorri zitzaidan, ezin baita euskara hitza erabili hitzaldian zehar. Euskaraz egin behar da, baina berba aipatu gabe.
Pertsonen Internet hitz joko bat da. Askotan erabiltzen baita Gauzen Internet kontzeptua. Nik hemen bildu nahi nituzke urte hauetan guztietan sareari esker ezagutu ditudan pertsona batzuk. Ez daude denak, baina daudenak esanguratsuak dira.
DDT, Internet de las personas, este apunte en castellano.
1.- eibar.org eta eibartarrak (argazkia Asier Sarasuarena da).
Interneten sartu aurretik ezagutzen nuen elkartea, baina 2000 urtean edo eman nuen izena eibartarrak posta zerrendan.
Interneti buruz dakizkidan gauza asko beraiei esker dakizkit: bai eibartarrak posta zerrenda, bai gure arteko afariak, bai blog komunitatea.
2004. urtean sortu zen blog komunitatea, Luistxo Fernandezen ekimenez.
P.S.: Juan Etxenike (Xare) irundarra ere ezin ahaztu. Bidasoa posta zerrendan ere ibili nintzen haren erruz. Gaur egun Grezian dabil Juan.
2.- javierortiz.net
Nire Internet ibilbideko beste pertsona eta gune ezinbesteko bat.
2000ko udan zabaldu zuen webgunea Ortizek, El Mundo egunkaritik atera berri zela (zutabegile gisa jarraitu zuen 2007ra arte eta orduan joan egin zen Público-ra).
2000ko udan sortu genuen Patera izeneko posta zerrenda: Javierren irakurlez osaturiko posta zerrenda. Hiru urte luzeko ibilbidea egin zuen, tartean 25.000 mezu trukatu genituen. 2004ko apirilean lotu genuen irla batera.
2006ko urte hasieran Javierren webgunea berritu egin zuen CodeSyntax enpresak eta orduan hasi nintzen gaztelaniaz Pedradas blogean.
2009ko apirilean hil egin zen Ortiz. Geroztik egunero igotzen dugu webgunean argitaratu gabeko zutabe bat. 2013an ikusiko dugu nondik jarraitu, baina bertan badago blog komunitate ttiki eta interesgarria. Horren materialak bizituko du gunea.
3.- pasaia blues
2002 urtean irakurri nuen Harkaitz Canoren eleberria eta Susa argitaletxeak garai hartan liburuak kapituluka igotzen zituela aprobetxatuta, lehen kapitulua itzultzen hasi nintzen.
Garai hartan Canorekin nuen harremana e-mail bidezkoa zen, gehien bat, 2003ko apirilean bidali nion lehen kapitulua. Urte horretan liburua osorik itzuli genuen, baina 2012ko udaberrian argitaratu zen gaztelaniazko itzulpena.
Interneti esker egindako itzulpena izan zen.
4.- medikuak esan dit... (argazkia Joxerena da)
Sustatu.com blogaren lehen mugarrietako izan zen 2002ko irailaren 15ean irakurtzea Joxe Aranzabalen Medikuak esan dit minbizia dudala....
Gehienok edo denok jakingo duzue nola kontatu zuen bere osatze-prozesua sustatu.com-en. Gero, liburu gisa agertu zena.
Berarekin batera, azken bolada honetan gutxitan aipatzen dugun Anjel Lertxundi idazlea.
Anduren meritu diren bi kontu aipatu nahi ditut hemen eta orain: Interneti (blogosferari) begirunez begiratu zion puntako lehen euskal idazleetako bat izatea eta Internet 8. probintzia izenarekin bataiatzea.
5.- oier potolitoa (argazkia Elena Lakarena da).
Sarearen beste erabilera terapeutiko bat: 2005eko maiatzean idatzi zuen Elena Laka blogariak eibartarrak posta zerrendan seme ttikienak retinoblastoma zuela begietako batean.
Orduan ere, elkartasun mezu piloa jaso zituen Elenak.
Testuak ere bere bidea egin zuen. Nik gaztelaniaz jarri nuen eta javierortiz.net-en apunte batean aipatu zuen Ortizek.
6.- eh 2.0
2006ko irailean Arteleku gunean eginiko jardunaldiak: lokalizazioa eta internazionalizazioa ziren gai nagusiak.
Vicent Partal etorri zen Kataluniatik Punt Cat egitasmoari buruz hitz egitera.
Orduan entzun nuen lehen aldiz Puntu Eus egitasmoaz hizketan norbait.
Eta orduan egin nuen harremana Maite Goñi eta Gorka Julio bezalako jendearekin.
Josu Landak ematen duen hitzaldi bakarrenetako batera joateko aukera ahaztu gabe.
7.- GPSa tabu (argazkia Leire Narbaizarena da).
2008ko egun batean laguntza eske etorri zen Gari Araolaza eibartarrak posta zerrendara: gure hizkuntzara ekarri nahi zuen GPS-a eta ea nor zegoen esku bat botatzeko prest.
Apirileko ostiral arratsalde batean grabatu genituen ahotsak.
Aurretik, irudian ikusi bezala, Amatiño, Iban Arantzabal, Leire Narbaiza eta laurok egon ginen aginduak gure hizkuntzara ekartzen.
Grabazioan egon zen laguntzaile lanetan Jatsu Argarate.
Eguna kontzertu batekin amaitu genuen Elgetako Espaloian.
8.- garabia (blogak) eta Botin zentroa (munstroak)
Argazki hau udan atera nuen Santanderren. Aldamenean Botin zentro berria dago, izugarrizko eraikina eta kulturgunea izango dena, #diotenez.
Kontatu zidatenaren arabera, garabia dagoen tokian egin nahi zuen bankariak zentroa, baina herriko hainbat jende mugitu eta planteatu zuten garabi hori Santanderko ondarea dela eta ezin dela han eraiki.
Garabia bere tokian zegoen udan eta aldamenean eraikitzen hasi behar izan zuen Botinek.
Oharra: blogak etxeak direla esaten ibili naiz behin baino gehiagotan, baina igual garabi direla ere esaten hasiko naiz hemendik aurrera.
9.- mariano ferrer (Argazki Press-ena da argazkia).
Harrikadak bloga zabaldu berri nuela hartu zuen erretiroa Mariano handiak. 2004ko ekainaren 30ean utzi zituen Herri Irratiko estudioak. Nire lehenengo apuntea hari eskainia dago.
2007ra arte edo jarraitu zuen prentsan idazten eta orain mantentzen duen kolaborazio bakarrenetakoa Radio Euskadiko ostiraletako solasaldia da.
Gustatuko litzaidake gizon hau Interneten ikustea, baina ez da erraza izango.
10.- beste mikel iturria(k) (argazkia Euskadi Fundazioarena da).
Bat baino gehiago gara izen-abizena konpartitzen dugunok: bata Lesaka inguruko dantzaria da, bestea kirol kazetari baten semea...
Eta bada ere txirrindulari bat Mikel Iturria dena. Espero dezagun kirol ibilbide oparoa izatea.
Kostatu zait haren argazki bat aurkitzea, baina azkenean aurkitu dut hau, Artium museoaren aurrealdean ateratakoa.
Naturgas txirrindulari taldea Euskaltel-en harrobikoa da eta museo honen eredua kolokan dago eta batek daki zer gertatuko den berarekin. Txirrindularien Euskadi Fundazioak ere aldaketa garaiak bizi ditu.
11.- bi argazki gehiago
Gorkak eskatu zidan hamar diapositiba, baina nik esan nion guk gauzak dozenaka kontatzen ditugula eta hamabi urte ere pasa direla Interneten hasi nintzenetik.
Lehenengo argazkia aurtengo udan Portugalen ateratakoa da. Ez dakit zer ikusten duzuen zuek, baina nik arkatzak ikusten ditut. Punta zorroztu gabeko arkatzak. Atera txorroskiloa eta zorroztu zuen blogak.
Zertarako? Hurrengo argazkian ikusten den bezala sarea josteko. Ondarruko saregileak dira.
«Besteen mina eskuarekin heltzen duzunean»
Lerro hauek idatzi aurretik Gervasio Sánchezek idatzitako "Chile en Sarajevo" apuntea irakurri dut. 25 bat urte daramatza Gervasiok munduko hainbat bazterretan gertatzen diren gerrak jarraitzen, kazetari eta argazkilari gisa. Bosniako gerran Txileko diktaduratik ihesi joandako andre baten eta haren lau semeen istorioa da apuntearen oinarria.
Egun hauetan Harkaitz Cano, Mikel Ayerbe eta Mari Jose Olaziregi Guadalajaran, Mexikon, izan dira indarkeria eta literatura harremanaz hizketan. Kanpotik begiratuta, badirudi ekarpen txikia egin dezakegula euskaldunok Mexiko bezalako herrialde batean, non milaka pertsona hiltzen diren urtean biolentzia ezberdinak tarteko.
Euskal gatazka ez dela kanpoan interesatzen entzun izan diot berriki beste idazle bati. Eta, seguruenik, horrela izango da. Baina hemen, orain, azken urte hauetan gertatu denaz fikzio ona egiteko gai den idazleen lana eskertuko nuke. Mari Jose Olaziregik Mexikon aipatutako literaturaren balio terapeutikoa gutxietsi gabe.
Mikel Antzaren “Atzerri” irakurri nuen azaroan. Hasiera oso potentea iruditu zitzaidan (preso batzuk protestan Frantziako kartzela batean, denak zigor ziegatan; Antza bera sasira pasa aurretik bere lagunekin egindako azken gaupasa kontatzen; klandestinitateko hainbat bizipen, ETAn sartu ez sartu erabakia hartzeko orduan izandako burutazioak). Erdialdean edo galdu egin nintzen, baina, tira, gomendatzen dut lan hau.
Duela egun batzuk Lander Garrok idatzitako zutabe batek zirrara berezia egin zidan. “Ez dut sekula geuk egindako mina horren gertu sentitu”. Gorka Landaburu kazetariari bostekoa eman ondoren bizitutakoa kontatzen du Landerrek. "Besteen mina eskuarekin heltzen duzunean".
Landaburu azaroaren 22an Bartzelonan egon zen. Bartzelonako Unibertsitateak ETAren hainbat biktima eta ezker abertzaleko Pernando Barrena elkartu zituen. Hantxe zeuden Ernest Lluch-en alaba bat, Robert Manrique, Verónica Portillo, etab.
Biktimek nahikoa lan dute bere buruarekin eta ni ez naiz nor inori esateko nola kudeatu bere sufrimendua, baina goian aipatutako hauen keinuak ez dakit behar adina baloratzen eta eskertzen ote ditugun. Entzun, adibide gisa, Eulalia Lluch Radio Euskadin.
Sufrimendu gehiago ere bada. Noski. Aste honetan bertan aurkeztu da Euskal Memoria Fundazioaren «Oso latza izan da. Tortura Euskal Herrian» lana. 4.500 tortura testigantza baino gehiago jaso omen dituzte. Datu ikaragarria.
Eta hau ez da gure lurraldean ematen soilik. Horren lekuko da “Ojos que no ven” dokumentala, duela urtebete pasatxo egindakoa, 1976tik 2011 bitartean talde ultraeskuindarrek Espainiako Estatuan egindako erasoen bildumatxo bat izan nahi duena. Pelikula ikusgai dago sarean, jaitsi daitekeela dirudi (euskarazko azpitituluak ere bai). Hona hemen youtube-n jarri dutena.
«Cuando tocas con la mano el dolor de los otros», este apunte en castellano.