Piztiak otzantzeko musika
Karlos Zurutuzak Ahmed Rashid kazetari eta idazleari udan eginiko elkarrizketa irakurri nuen atzo berriro.
Afganistani buruzko hainbat liburu eta zientoka artikulu idatzia da Rashid. 1948koan Pakistango Punjab-en jaioa, liburuen artean badu bat talibanei buruzkoa, 2000. urtean plazaratutakoa (Taliban: Militant Islam, Oil and Fundamentalism in Central Asia), eta 20tik gora itzulpen ofizial dituena, jada bi milioi ale saltzetik gertu egongo dena.
Obra horri buruzko informazio bila nenbilela sarean, jakin izan dut Penínsulak gaztelaniazko edizio eguneratua kaleratuko duela 2022ko otsailean: Los talibán.
Ahmed Rashid-ek kontatzen du liburu hasieran talibanen lehen gobernuaren une gogor eta desatsegin bat, berak bertatik bertara bizitutakoa 1997ko udaberrian.
Bi urte eta erdi zeramatzaten jada boterean talibanek Kandahar-en. Futbolean aritzeko debekua atzera bota berri zuten eta Nazio Batuen Erakundeko (NBE) kideek bonbardaketen ondorioz kaltetutako futbol zelaiko harmailak konpontzea erabaki zuten, afganiarrek bestelako dibertimenduren bat izan zezaten.
Baina NBEko inor ez zuten inauguraziora gonbidatu. Izan ere, gizon baten exekuzioa erabili baitzuten estadioa berriro publikoari zabaltzeko.
Iritsi berria zen Rashid Pakistandik, eta berarekin batera zelaira sartu nahian zebilen Gretchen Peters kazetaria ere. Sartu bai, baina berehala bota zuten bertatik emakumea. Ikuskizuna 10.000 gizonezkoentzat zen soilik, haurrak tarteko.
Abdulá Afghan, 20 urteko gaztea, exekutatzeko asmoa zuten. Kandahar-etik gertu bizilagun bat, Abdul Wali, hiltzeagatik heriotza zigorrera kondenatu zuten. Waliren senide batek hiru tiro bota zizkion bizkarretik, eta bizkarrean, futbol zelaiko ate batean. Lurrean jada, beste hiru bala sartu zizkion.
Hurrengo egunean, Kabul inguruan, jende-multzo handi batek emakume bat hil zuen, harrika, haren senide ez zen gizon batekin Afganistandik alde egin nahi zuenaren akusaziopean.
Twitter bidez esan dit Zurutuzak liburua irakurri beharrekoa dela (must bat) Afganistanen berri izateko. Hauxe datozen asteetako asmoa.
Mesedez, ez ditzagun Malalai Joya eta konpainia bakarrik utzi.
Urteko emakumea Italiako Left aldizkariarentzat.
— Mikel Iturria (@iturri) December 24, 2021
Gainera, @MalalaiMj-k profil berria du Twitter-en. 😘 https://t.co/qAm5XIxbbF
Ricardo Aldarondok eginiko gabonetako podcast berezi eta zoragarria entzuten nuen bitartean idatzi ditut lerro hauek.
Saioan estreinatu den kanta bat du, harribitxia. Harkaitz Canori eskatutako letra bati jarri dio musika Joserra Senperenak. Ahotsa Mikel Agirrerena da.
Ea musikak balio duen piztiak otzantzeko: Sendero a la cascada.
Música que amanse a las fieras, este apunte en castellano.
