Paperik ezean liburua
Con libro, pero sin papeles, este texto en castellano
2023ko abenduaren 23ko eguneratzea: Ibrahimaren paperak.
Berandu nator liburu honi buruz hitz egitera, baino ez beranduegi.
Urte amaieran idatzi zuen, adibidez, Joxe Aranzabal farozainak bere blogean: Miñan.
Uste nuen Ander Izagirreren zutabe batean izan nuela mutil honen berri, baina ez, beste bati buruzkoa da buruan gordetako artikulua. Merezi duenez, hementxe ipini dut txioa eta DVn agerturiko testuaren irudia.
Qué bonito y qué duro esto de @anderiza en el @diariovasco: “En su lugar” pic.twitter.com/H1v68YmX06
— Pau Blasi (@PauBlasi) August 16, 2018
2019ko urrian aurkeztu zuten mano-mano bi egileek liburua Donostiako Pandora tabernan. Beraiekin batera Susa argitaletxeko editorea, Leire Lopez Ziluaga.
Leire Lopez Ziluaga, Amets Arzallus Antia eta Ibrahima Balde #Miñan liburua aurkezten Donostiako Pandora tabernan. https://t.co/I0hJCkJ0yi pic.twitter.com/6nAZSBmIc9
— Susa literatura (@armiarma) November 1, 2019
Izan ere, Ibrahima Baldek ahoz esandakoa idatziz jaso baitu Amets Arzallus Antiak. Bien arteko lingua franca frantsesa izan da. Ibrahimaren marrazkiak ere badaude Miñan-en.
Bertsolari eta kazetari lapurtarrak Irungo Harrera Sarearekin kolaboratzen du eta halako batean Ibrahima ezagutu zuen, 2018aren udazkenean edo. Kimika sortu zela dio oraindik indarrean duten harreman berezia esplikatzeko.
Abuztu amaiera arraro honetan hartu nuen esku artean liburua, jakinik ez zela edozer gauza. Hala ere, espektatibak gainditu ditu irakurketak. Meritua du ahozkoak, baina baita kontalariaren unibertsoa 150 orrialde horietan idatziz bildu duenak ere.
Nola buka dezake etxetik, Gineatik, Afrikatik, irten nahi ez duen mutil batek Irunen? Alhassane anaia txikiaren bila abiatu zelako. Gure protagonista baino bi urte gazteagoa, Libiatik hots egin zuen etxera, negarrez. Amak kontatu zion, Ibrahima une hartan etxetik kanpo ari baitzen kamioilari ofizioa ikasten. Aitarik ez eta anaia zaharrenak hartu zuen haren bila joateko ardura.
Trabesian hainbat herrialde pasa zituen Ibrahimak (Aljeria eta Libia, bereziki zailak), desertua (zer esanik ez!), mafiak eta itsasoa. Esku bat bota zion jendea ere bai. Behin baino gehiagotan egon zen heriotzatik gertu, baina nabari da ez dela puztutako kontakizuna.
Ander Izagirre aipatu dut lehen. Diarion idatzi zuen Ibrahimari buruz 2019aren amaieran.
Pocos columnistas mejores que @anderiza. Hoy sobre "Miñan", el libro a cuatro manos escrito entre su protagonista Ibrahima, un migrante de Mali que atravesó el desierto y las fronteras de la UE para buscar a su hermano, y Amets Arzallus. pic.twitter.com/xxcu4OsAO4
— · Hibai Arbide Aza · (@Hibai_) December 13, 2019
Baita El País-en ere 2020ko apirilean.
Qué honor poder publicar en cast y cat la historia de Ibrahima Baldé, este libro es y va a ser un referente importantísimo. MIÑÁN es inolvidable.
— Blackie Books (@BlackieBooks) April 13, 2020
Ayer salió este artículo en @elpaissemanal - https://t.co/2JfW5c9Tps pic.twitter.com/yy1LGoe1s4
Gaztelaniara itzuli du Anderrek liburua eta 2021ean kaleratuko du Blackie Books argitaletxeak. Oker ez banago, katalanez, ingelesez, frantsesez, alemanez eta italieraz ere aterako da datozen hilabeteetan.
Egile eskubide horietatik datozen sosak Ibrahimaren senideentzat dira: ama eta bi ahizpa (Fatumata Binta eta Rouguiatou).
Martxoan argitaratutako DAPAren bideo batekin ere egin dut topo sarean. Neguan Ametsek trena hartu eta Madrilera, Vallecasera, eginiko bisita jasotzen da bertan. 20 minutu pasatxo dira eta baduzue Ibrahima ikusi eta entzuteko aukera, kamioi mekanikari ikasketak egiten ari baitzen orduan Madrilen.
Bideo honek badu duela aste batzuk idatzitako komentario bat hona ekarri nahi dudana gaur. Raul Patatin Patatan-ek sinatua da: «No entiendo nada de euskera, pero este chico es mi compañero de trabajo, y decir que siempre está dispuesto a todo y que como persona es de lo mejor que hay ibrai eres un máquina».
Lerro hauek idatzi ondoren gaurko Berrian Maddi Ane Txoperena Iribarren kazetariak biei eginiko elkarrizketa irakurri dut: Mugimendu bat zuri-beltzean. Madrilen da oraindik eta ez du paperik. Aldiz, poltsan beti darama gertu Ametsekin batera eginiko liburua, nahiz eta ez duen inoiz zabaltzen.
Liburu gordina eta samurra da aldi berean eta berdintsu amaitu nahi dut hemen. Atzo, irailak 5, bete zen Iñigo Muguruzaren lehen hil urteurrena. Bizitza triste eta ederra.
