Emakume artzain baten egunerokoa

Diario de una pastora, este apunte en castellano

«Nire ibilbidean, nire erreferenteak beti izan dira amona eta ama: sardea hartzeko edo ardiekin egoteko orduan... eta haiek daude nigan, lehenago beste amona, ama, edo izeba batzuk egon zirelako».

«Abeltzaintzatik bazterrean geratu ginen emakumeok mekanizazio iraultza “zoragarri” harekin baina nik oso neure sentitzen dut eta amaren eta amonaren kasuan ere oso haiengan sentitzen nuen abeltzaintza».

«Gure etxeko hizkuntza galiziera zen. Ni egiten nauen mundu galegoa jaso nuen, baina ni Euskal Herrian bizi izan naiz beti. Migratzaileei eta haien ondorengoei gertatzen zaiena bizi dut: ez zara bata, ez bestea, hara joaten zara eta ez zara, eta hemen ere antzera...»

Josebe Blanco Estitxu Eizagirreren galderei erantzunez Argian duela aste batzuk.

Gonbidapena bidali zidan urriaren erdialdean, eta agendan ongi nabarmenduta nuen hitzordua.

Tokia ez nuen ezagutzen eta asko gustatu zitzaidan Arotzenia (euskaraz ez dut topatu ezer, baina bai frantsesez zein gaztelaniaz: bi urteko aldea dago bi testuen artean). Ez nintzen geratu ekitaldiaren ondoren egon zen afarira, baina, bueltatuko naiz bazkaltzera (neguan soilik bazkaritarako zabaltzen dute jatetxea).

Liburuaren hiru zutabe nagusiak 50 lagunen aurrean azaldu ziren: Josebe Blanco idazlea, Tere Irastortza irakaslea eta Eider Uribarrena ilustratzailea. Aukera bakarra biran hirurak batera ikusteko.

Ama eta amona aipatzen ditu Josebek goian jarritako elkarrizketa-zati horren hasieran. Amaren urtebetetze egunean abiatzen da liburua: (2021eko) azaroaren 30ean, eta hurrengo urteko azaroaren 30ean amaitu du.

Egilearen hitzetan, ertzeko begirada duen artzain baten lan kuadernoa plazaratu du Argiak: emakumezkoa, galiziarra (Euskal Herrian), ekologista, barazkijalea...

Ekitaldiaren ondoren sinatzeko zain nengoela, berarekin egon nintzen egun bateko idatziarekin egin dut topo. Irailaren 3koa da. Egun horretan lagun batekin hurbildu nintzen Boulevardera. Eta hunkigarria da lerro horiek orain irakurtzea aurtengo ekainaren 18an hil baitzen Pedro Berregui.

Donostian dagoenez, hiriari buruz ari da Josebe Atrezzo izenekoan.

«Azoka itxura galdu du Donostiako azoka ekologikoak. Gero eta nabarmenagoa da turistentzako atrezzo kutsua. Eta ez da Biolur elkarteak gauzak hala moduz egiten dituelako, inondik ere; juxtu kontrakoa, ahalegin guztia egiten du txoko goxoa prestatzen, guretzat eta gerturatzen diren herritarrentzat».

(...)

«Ez dakit zenbat turista talde pasatu diren gure aurretik, koloretako zapia lotuta duen aterkia eskuan, aurrera doan gidaren atzetik, alboetara begira, eta jatekoa ikusi orduko, martxa gelditu gabe, ahoratu eta segi».

(...)

«Neska gazte batek eman dit atentzioa, bertakoak. Telefonoz ari zen, pinpirin pasieran, topo egin du postuarekin, kontxo, gazta! Hitz egin bitartean, hartu eta segi, pinpirin. Ordurako nuen sumendia hasi da laba jaurtitzen. Egun on esan diot bizpahiru aldiz, gazta hartzen ari zela. Deseroso sentitu da, utzi egin du. Ez, nahi baduzu hartu, baina gutxienez begiratu, agurtu eta eskertu. Bai, eskerrik asko, eta alde egin du. Horrelako egoerak bata bestearen atzean».

Nik ikusi nuen nire begiekin horixe zela giroa.

Bukaeran eskerrak emateko orrialdean, gure lagun batzuk ageri dira:

«Para as pasaxes do libro que están en galego fosen lexíbeis contei coa vosa axuda, Celia e Xepe. De compartir un xantar pasamos a facer correccións ás pastoras da diáspora. Morrinha ou morriña? Unha pregunta tan simple levounos a Xico Paradelo. Grazas, Xico, por facer do Miño Minho o do viño albarinho».

Aste honetan lau aurkezpen egingo ditu Josebek: Arrasate, Lazkao, Azpeitia, Aniz... Durangoko Azokan ere egotekoa da abenduan. Gero gehiago kostatuko zaio, artaldeak eta Pikunietako gaztak bere beharra izango baitu.

Eskerrik asko, Josebe. Patxadaz irakurtzekoa da liburua eta hori da nire asmoa.