Eliades
90. hamarkadan Altsasun ikus-entzun nuen lehen aldiz Eliades Ochoa musikari kubatarra. Nafarroako Jaialdiak izeneko aterkipean Noche Santiagueña izenekoa antolatu zuten aipatutako herrian. Abuztua bazen ere, gau hotza tokatu zitzaigun. Gogoan dut Atxaga ikusleen artean.
Eszenatoki gainean azaltzen lehena Estudiantina Invasora izan zen, 1920. hamarkadan sortutako taldea. Zuzendari hiztuna baino hitzontzia zuen gidari. Abesti bat amaitu eta hurrengoa destripatzen zuen gure gizonak (noizkoa zen, zein estilotakoa, egilea, etab). Kontrabaxu jotzailea aurkezterakoan, 20. hamarkadan taldea sortu zutenetakoa zela esan zigun. Interneten begiratu dut eta bajistaren izena Roberto Nápoles ei da (ez dakit oraindik bizi ote den).
Hain zen hiztuna lehenengoa, ezen oholtza gainean Eliades Ochoa (Cuarteto Patriarekin oker ez banago) azaldu zenean, horrela agurtu gintuela: "Nosotros ná más que buenas noches... y a tocar".
2000. urtean hamabost egun pasa nituen Kuban. Bertako musikari asko turistentzat jotzen ohituegiak zeudela pentsatu nuen orduan. Atzo, Eliadesen kontzertuan sentsazio berdintsua izan nuen; hots, turistentzako saioa eman zuela Santiagokoak. Pieza klasiko asko eta berri gutxi. Gehiago espero nuela, alegia.
Halako batean, jendearen artean ahots indartsu bat entzun zen antzokian. "Eliades... Soy de tu barrio... El hijo de Vicenta.... Toca algo nuevo". Eta guajiroak: "Cómo me haces esto... Ya saben aquello de con estos amigos..." Dena den, tipoa, eta berarekin zeuden beste batzuk, dantzan gelditu gabe aritu zen bakanetakoa izan zen.
Agian arazoa nik neukan atzokoan eta musikariak harrapatu ez nuen onda batean zebiltzan. Zaratari, adibidez, gustatu zitzaion emanaldia. Nirekin joan zen lagunari ere gatz gutxikoa iruditu zitzaion saioa.
Aldiz, arratsaldean, Zazpi etxe Frantzian zabaldu omen zuen estreinakoz lagunak eta gustura irakurri zituela lehenengo berrogeita hamar orrialdeak. Apuntatu nuen datua.