Bidasoa 2018-2023
Bidasoa 2018-2023, este apunte en castellano.
Baina horretaz hitz egin aurretik, burutik ezin kendu Israel Gazan egiten ari den sarraskia, AEBen eta EBren babesarekin, azken hau gehiago matizatu behar bada ere. Urriaren 7an hitzik gabe utzi ninduen Hamasen erasoak, baina Israelena orain arteko marka guztiak puskatzen ari da.
Donostian manifestazioa egon zen larunbatean eta irudiek 2003ko otsailean Entzutegi Nazionalak Euskaldunon Egunkaria itxi zigun garaira eraman ninduten. Europako hainbat hiritan ere manifestazio erraldoiak ikusi ditugu asteburuan.
Eta hau esan ondoren, goazen lerro hauek idaztera eraman nauten filmaren kontu batzuk aipatzera.
Donostiako Zinemaldian estreinatu zuten irailaren bukaeran «Bidasoa 2018-2023» dokumentala, presaka eta larritasunez egindakoa «Black is Beltza: Ainhoa» animaziozko filmaren promozio-lanak utzitako tarteetan.
Urriaren 20an estreinatu zen zinema komertzialetan eta egun horretan bertan Irungo Amaia antzokian. 500 lagunek lepo bete genuen udalaren aretoa.
Ylenia Benito aurkezlearen eta Jone Unanua ekoizlearen ondoren agertu zen eszenatokian Muguruza. Hizketarako gogoz, Mexikotik etorri berri. 25 bat minutuz aritu zen euskaraz eta gaztelaniaz (jende asko dagoela hemen euskara ikasten, baina oraindik ez duela maila nahikorik eta horregatik arituko zela ele bietan zehaztu zuen).
Irailean ez nengoen etxean eta ez dakit zer agertu zen prentsan Donostiako Zinemaldiaren bueltan, baina bai ikusi nuela kafetegi batean urriko Irunero aldizkariaren azalean ageri dela Fermin filmari buruzko elkarrizketa luzean.
Berak aipatu zuen, eta egia da, paisaiak, dronez hartutako Endarlatsako irudiak adibidez, oso dotoreak direla. Hori da berak erabilitako baliabide bat.
Gari Garaialde fotokazetaria aritu da urte hauetan guztietan beste aldera pasa diren milaka lagun hauen argazkiak, erretratuak egiten. Bera ere ageri da pelikulan bere lanaren berri ematen.
Haria Amets San Millánen hitzek eta bizikletak daramate. Eta Anaitze Agirre (Irungo Harrera Sarean) zein Aintzane Lasarte (Bidasoa Etorkinekin) bikoteak jartzen diote elkarteei ahotsa, Agirre maila akademikoan giza eskubide gaietan aditua dela ahaztu gabe.
18 urte izango ditu Pilar "Janela" ginearrak, dantza du maite eta Pasaian bizi da. Ama etorri zen lehenik eta bera ondoren. Azkenik beste ahizpa.
Irunen geratu da, berriz, Essoh Roméo, alde bietako poliziekin nazkatuta eta nekatuta. Bertako neska batekin ezkondu eta ume bat dute.
A! Soinu banda, musika, Bidasoako hainbat musikarik eta taldek jartzen du.
Eta denen gainetik animazioak kontatzen digu, labur bada ere, bederatzi pertsona hil direla ibaia pasatu nahian. Elkar gurutzatutako bizitzak dokumentua kaleratu zuen SOS Arrakeriak urte hasieran eta bertan ageri dira. Heriotza datak eta adinak dokumentaletik hartu ditut.
Zuzendariak aurkezpenean esan bezala, gizarte multietnikoan bizi gara: ez gara etorkizunaz ari, jada bizi baikara halako jendartean.
Askok azpimarratu bezala elkarte hauek guztiek harro sentiarazten zaituzte. Horrelako zerbait idatzi nuen hemen bertan 2021eko abuztuan: Irungo Harrera Sarea, harrotzeko moduko proiektua.
Norbaitek kontatu behar zuen eta Fermin Muguruzak kontatu du. Eskerrak berari, Joneri eta hau posible egi(te)n duen jende guztiari.
Orain zinema aretoetan eta kultur guneetan izango duzue ikusgai. Segi eta ikusi.
In memoriam
Tessfit Temzide, 21 urte, Eritrea. 2021eko apirilaren 8an urkatu zuen bere burua Irungo Azken Portun, Frantziako poliziak handik hona pasatu ostean.
Yaya Karamoko, 28 urte, Boli Kosta. 2021eko maiatzaren 21ean hil zen muga igerian gurutzatu nahian.
Abdoulaye Koulibaly, 18 urte, Ginea. 2021eko abuztuaren 8an hil zen muga igerian gurutzatu nahian.
Mohamed Kemal, 21 urte, Aljeria. 2021eko urriaren 12an hil zen Ziburuko trenbidetik gertu.
Fayçal Hamadouche, 23 urte, Aljeria. 2021eko urriaren 12an hil zen Ziburuko trenbidetik gertu.
Ahmed Belhiredj, 37 urte, Aljeria. 2021eko urriaren 12an hil zen Ziburuko trenbidetik gertu.
Sohaibo Billa, 40 urte, Boli Kosta. 2021ko azaroaren 20an hil zen, Bidasoa ibaian itota.
Ibrahim Diallo, 24 urte, Senegal. 2022ko martxoaren 12an hil zen, muga igerian pasa nahian Bidasoa ibaian itota.
Abderraman Bah, 25 urte, Ginea. 2022ko ekainaren 18an hil zen, muga igerian pasa nahian Bidasoa ibaian itota.
