Kasualitatea ote? Hauteskunde kanpaina honetan entzun eta irakurritako hainbat gauzak kezka handia sortu didate. Banekien Espainian pentsamendu Karpetobetonikoa (kontsultatu 2. adiera) existitzen zela, baina ez nuen uste hain agerian lagako zutenik, batez ere, politikoki oso zuzena ez delako, eta horrelako sasoietan "ondo geratzea" eta gauza ederrak agintzea araua izaten baita.

Harritu ez nauena da beti alderdi berak egin dituela. Izan ere, oraingoan PPk hanka sarritxo sartu du, batzuetan gustu txarrera eta irainera ailegatu arte. Aurrerakoiak ez zirela banekien, baina horrelako adierazpena eta jarrerak izatea hauteskunde aurretik, ez nuen imajinatzen. Oso seguru daude irabaziko dutela, antza.

Argazki batek eman zidan (zigun/zuen) atentzioa. Portada batek, hain zuzen ere:

Ekintzaile eredugarriak Raxoirekin eta bosten artean emakume bakarra, eta gainera gozogintza arlokoa. Argazkiak berak ere pentsaera horren isla da, oso ondo erakusten du zer nahi duen adierazi.

Oraingoan, hauteskunde kanpaina bete-betean, eta Rubalcabarekin izan zuen debatean adierazi zuen Raxoik bere ekipoan kolaboratzaile emakume asko zituela, eta denak "euren etxeetako andreak zirela" (señoras de sus casas). Gizon kolaboratzaileak ez dira, itxura batean, "euren etxekoak". Pentsaeraren isla, atzera ere.

Baina benetan oilo ipurdia sortu zidana Valentzian ama batzuek kantatu zioten kanta izan zen, "Somos madres"(amak gara) izenekoa:

Ufff!!!! Ikaragarria! Nire eskolako mojak modernoagoak ziren. Zelako letra atzerakoia, zelako sinplifikazioa, zelao eredua ama horiek euren umeei ematen dietena! Batez ere, euren alabei! Txantxa ustean, azalkeria eta atzerakoikeria nahastu zituzten! Franco bizirik zegoen sasoira eroan ninduten, mundu zaharrunora.

Egun honetan bertan, Facebooken bideo hau ikusi nuen, eta goiko abestia eta bideo hau sasoi berekoa zirela begitandu zitzaidan:

Emakumeendako garai ilun, triste eta itogarri horiek berriro ere bueltan ote datozkigun pasatu zitzaidan burutik, aurrera pixka bat eginda geundenean.

Gehiago ezin zela bota pentsatzen nuenean, Cullerako alkateak (PPkoak) jarri zuen erramua, esan zuenean azaroaren 20an garaipena xanpainez eta emakumeekin ospatuko zutela!

Zalantza gutxi dut PPk irabaziko duela. Duda bakarra dut gehiengo absolutuarekin. Nahiko nuke ezetz, gauza askorengatik. Bata gizarte eredua da, emakumeoi ikaragarri eragiten diguna. Aurreko adibide jarraitzen badie, beltza datorkigu (bestela ere…). Beldurra eragiten dit, handia, gainera.

Beste motibo bat gehiago Espainiatik ospa egiteko! Goazen! Lehenbailehen! Ospa! Hanka! Alde!

Nik bai. Jai egin dut. Tira, jai izan dut, desberdina da eta. Joan nintekeen lanera, baina ezin izango nuen errekuperatu. Horretarako etxean hobeto! Lau egun jai izan ditugu, gainera.

Urriaren 12tik urtero errepikatzen dena: jai espainolik ez! Ados nago. Baina jai katolikoei bai? Bizitza guztian hartu ditugun aitzakiaz, horien kontra ez du inork ezer esaten. Hala ere, ez dira bizitza guztikoak, hauek ere aldatu dituztelako; izan ere, hainbat kendu digute, Korpusa, esate baterako. Ez dugula ezer ospatzeko ere badiote. Egia esateko, ospatu, nik ez dut ia bat bera ere ospatzen. Ez naiz lanera joaten eta kitto! Igandeak jendeak ospatu egiten ditu, ala? Edo Aste Santua? tira, tira.

Jai katolikoek gure bizitza gobernatzeari ez deritzot ondo. Gabonak dauzkagu, gero Aste Santua. Gabonak beti egun bertsuetan dira, baina Aste Santua? Ilargiaren araberako jaia da! Iaz oso berandu izan zen eta bigarren hiruhilekoa amaiezina egin zitzaigun; eta hirugarrena, ostera, bat-batean pasatu.

Aurrekoaz gain, txarto ikusten dut jai guztiak udazkenean pilatuta agertzea (gutxienez EAEn): urriaren 12 eta 25 jai, azaroaren 1ean jai eta abenduaren 6 eta 8 jai. Ostean, Gabonak. Erritmoa hartu ezinda. Gabonak pasa eta gero, ez dago jairik Aste Santura arte. Gero maiatzaren 1a. Ondorik, udako oporrak. Nongo buruan sartzen da banaketa hau?

Hala eta guztiz ere, euskaldunak edo gureak jartzekotan ez nuke jakingo noiz eta zeintzuk jarri. Laiko eta euskaldun, zaila delako. Argi daukat maiatzaren 1a salbatuko nukeela, baina bestela… Solstizioak, beharbada, Sanjuan eta Gabonak, birbataiatutako jai zaharrak direlako? Agian! Baina bestela, zeintzuk?

Hau argitu bitartean, egutegia gorri dagoenean egingo dut jai, begiratu barik zer etiketa daroan. Bestela egin ezean ez dit-eta inork eskertuko; ezta neure buruak ere.

Gauza asko konta niezazkizkioke Anasagasti jaunari bere itxuraz, baina ez dut txiste errazean jausi nahi. Dena dela, esan nahiko nioke, beharbada, Riosek zeraman alkandora ez zela politena, edo egokiena, baina inoren begiko zamarra ikusi, eta norberarena ez, huts larria dela; eta seriotasuna ez diola ematen eginkizunari janzkerak, baizik eta eginkizun hori burutzeko erak eta moduak. Esango nuke Anasagastik eskaparatismoaz diharduela, itxurakeriaz; kanpokoak barrukoak baino gehiago balio duela bere pentsaeran, alegia: “nola jantzi, halakoa izan”. Eta hori aspaldi amaitu zen, zorionez.

Creative Commons Aitortu © cc-by: Paul Rios

Iruzkin horrekin ez du Riosen janzteko modua soilik kritikatzen; inplizituki gorbatarik janzten ez dutenena ere kritikatzen du, eta makinatxo bat dira! Har dezagun Martin Garitano. Sekula ez du gorbatarik janzten. Horregatik, bere jardunari seriotasuna kendu dio? Beharbada, Anasagastiren iritzirako bai. Orduan, Markel Olanok esan nahi du oposizioa ez dela hain serioa? Zeren, ez dakit konturatu zareten, baina Garitano ahaldun nagusi denetik, Olanok ez baitu janzten gorbatarik! (askoz hobeto dago, esan beharra dut). Gaztelaniaz den bideo honetan, Olano eta Garitanoz gain, Basagoiti ere agertzen da gorbata barik. Azken honek ere ez dio Eusko Lege Biltzarrari seriotasunik ematen, antza.

Baina goiko hirurez gain, hainbat aipa ditzakegu. Odon Elorza, esate baterako. Elorzak gorbata jantzi izan du, baina beste estilo bat ere badarabil, eta argazkiotan ikusten den moduan, zapi-moment nahiago izaten du. Honek ere Donostiako alkate izateari 20 urtean seriotasuna kendu ote dio?

Aitatutakoez gain, beste hainbat ere badaude: Pello Urizar, Juan Karlos Izagirre, Dani Maeztu, Mikel Arana... Ia beti gorbatarik gabe, baina gauzak serioski egin nahian. Gainera, emakumeok gorbatarik gabe janzten garenez, ez ote diegu merezi duen seriotasuna ematen gure aktibitateei?

Hauetaz gain, era berezi batean hiru politikari ekarri nahi nituzke hona euren dotoretasun gorbata gabekoagatik; izan ere, pertsona batzuek berezkoa den elegantzia badutela esango nuke, eta elegante izaten ikas litekeela, baina zaila da oso. Horregatik, hemen nire aukeraketa:

Batetik, Mikel Basabe aipatu nahiko nuke, nire ustez politikari goapoena, trajerik jantzi barik ere, normaltxo, egoki joaten dena. Tira, genetikak ere laguntzen dio, baita esateko moduak ere. Anasagasti jauna, ez da serioa Basabe parlamentaria?

Bestetik, Denis Itxaso, beste estilo bat zeharo desberdina. Ez dut gogoratzen gorbatarik jantzi duen. Hala ere, nik oso serio ikusten dut bere lanean. Eta ondo jantzita beti, oso ondo, Anasagasti senataria. Bera izango da ondoen janzten den politiko gizona.

Eta azkenik, Oskar Matute. Serioa gizona, irribarre gutxikoa, gorbata barik, alabaina. Beti txukun jantzita, fisikoak ere lagundu egiten dio. Nolanahi ere, Anasagasti, ez duzu uste serio ari denik?

Gorbatarena aitzakia da, argi dago. Bakoitza gusturen sentitzen den moduan jantzi behar da-eta. Ez litzateke barregarriagoa Paul Riosek gorbata jantzi janzteagatik egingo balu, jotzen ez dion alkandorarekin, edota ganorarik gabe? Ez ote daki senatari jeltzaleak askotan gorbata janzten dela barre eragiteko, Beranduegi saioko aurkezleek kasu?

Azken batean, Paul Rios gorbataduna edo kantinera jantzita joanda, garrantzitsuena egunotan egingo den lana eta emaitza izango dira. Eta espero dut hain positiboa izatea, non parranda itzel horren ostean gorbatak bekokian jantzita irtengo garen! Hala bedi!

Ostiralean taularatu zuten "Amantalen ahotsa" ikuskizuna. Ederra bezain hunkigarria; gure aurreko andreek gerra eta gerra-ondoa zelan bizi izan zuten dantzaz eta kantuz azaldu ziguten, euren testigantzaz lagunduta.

Niri neuri ikaragarri gustatu zitzaidan. Ikuskizun ona zela iritzi nion. Ondo josita egon zen testigantza, musika, deklamazioa (edo aurkezpena), dantza, kantua, bertsoak. Hainbeste andrazko taula gainean: ume zein gazte. Zaharrak, bideoz. Hori bai, nire belaunaldia falta zen, eta gure amarena, Amaia Zubiriak ordezkatu zuen.

Amaia Zubiria aitatuta esan behar, kantariak zoragarriak direla: Zubiria bera, Zaloa Urain, Ain-1, Maialen Lujanbio, eta onena, Aranne Unamuno! Umea bizkarrean zuela, oso polita eta adierazgarria. Dantzariek umeei amantala jartzea bezain esanguratsua. Dena xehetasun eta detailez betea. Txikitasunean, handitasuna.

Esandako moduan, hunkigarria. Nik ez nion negar egiteari laga ia saio osoan; izan ere, ikaragarri gogoratu nintzen gure amamez, aitaz ere bai. Emozioa hain zen handia, malkoei eutsi ezinda ibili nintzela, amama Maria Angelesi hamaikatxotan entzundakoa, beste emakume batzuen ahotik entzun nuelako. Amama Virginiaren bizipenak imajinatu nituelako, aitxaren lehengo ume denbora "ikusi" nuelako… Gogorra, baina ahaztu behar ez duguna.

Arlo guztiak ukituz zituzten, historiak, letra handiz idazten denak, inoiz jasotzen ez dituenak: egunerokotasuna, zelakoa zen egun bakoitza, nola egiten zuten jateko, eskolara joateko, jolasean egiteko,… niri hainbeste kostatzen zaidana imajinatzea. 

Hala ere gauza batzuk ez zitzaizkidan gustatu, hainbat arlotan, gainera. Lehendabizi sarreren salmentarena. Badakit antolakuntzakoen errua ez dela, baina esan beharrean nago, eta toki ona dela uste dut. Lehengo aldia zen kutxasarrerak.net-en bidez erosten nuela. Ai, ama! Alde batetik gaztelania da hobetsitako hizkuntza (norberak aldatu behar du euskarara). Bestetik, pantaila bakoitzaren informazioa eskasa da, eta gero ez du atzera egiten lagatzen. Hori dela eta, gura ez nuen moduan erosi behar izan nituen, eta sarrerak, kanpoan jaso: Irun, Donostian edota Tolosan. Hori da Gipuzkoa Kutxarentzat!!! Ikaragarria!!!

Bigarrena, ufalean sartu ginela Victoria Eugeniara! Kontzertu punki batera bezala! Euria ari zuela, atea zabaldu, eta raust denok trumilka! Gero gaztetxeez esango dute! Kukutzan lasaitasun handiagoz sartuko ziren kontzertuetara, seguru nago!

Hirugarren kritika anitza izango da, espektakuluaz jardungo dut eta. Nire ustez, oso ondo aukeratuta egon ziren testigantzak, baina bazterketa bat sumatu nuen: ia guztiak gipuzkeraz, gerra Gipuzkoaren zati baten baino bizi izan ez balute bezala. Jakin badakigu, Deba ibarrean grabazio ugari daudela, baita beste probintzia batzuetan ere! Ez dakit zein zen buruan zerabilten esparrua lana egiterakoan, baina Hego Euskal Herria izanda larria da, Gipuzkoa balitz, tristea!

Espektakuluan kontu bakarra ez zitzaidan batere gustatu, antzerkia, hain zuzen. Ez umorea sartzen ahalegin zirelako, ez. Ondo ikusten dut umorearena, giroa lasaitzeko eta negarra uzteko. Hala ere, modua ez zitzaidan ez egokia, ez benetakoa begitandu. Histrionikoegia, larjokatua, afanosokeriatik gehiago zeukan umoretik baino. Hainbeste imintzio, errealitatetik hain urrun. Gauza txar bakarra, nire iritziz.

Barre kontu honekin lotuta, jendearen barreak harritu ninduten. Haluzinatu egin nuen: oso pasarte latza kontatu, eta ikusle askok barre! Eta ni negarrez! Nola ezin zezakeen barre publikoak, eskolan maistrak euskaraz egitea debekatzen zienean kontatutakoan? Horrek sortzen zien inpotentzia eta sentimenduak adieraztean? Oso gogora egin zitzaidan! Beharbada, ohituta ez gaudelako hain hizkera espresiboa entzuten, baina barre… Denetarako gaude eta…

Hala ere, orokorrean zoragarria, beharrezkoak ditugu horrelako ikuskizunak, memoriaz gain, errealitatearen zati bat erakusten digutelako. Benetan merezi duena!

Domekan gertatu zan istrupua, ixa astebete. Zeozer idazteko gogua izan dot, baiña ezin. Atzo be, funeraletik etorritta asmua banekan, baiña nekatuegi neguan. Pasau neikian idatzi barik ezer, egixa da. Baiña estimatzen dittugun personak juaten diranian, barruak agintzen dau, sentimientuak diñue asaskatu bihar dogula, eta blogarixok ezagutzen doguna hauxe da: zeozer idaztia.

Ulazia ez zan nire lagun gertukuena, ezta gitxiagorik be. Eta, biharbada, batzuek, aste txarra pasau doadala esaten dodanian pentsauko dabe hori nabarmentziagaittik diñodala. Seguru, danetarako dago jentia-eta. Baiña askotan, lagun zirkulo zabal-zabal baten, hartu-emon handirik barik be, persona batzuk kuttunak dira. Juan Luis kasu. Asko estimatzen neban. Gehixago be esango neuke, famelixa haundi bateko kidiak garala: Eibarko Klub Deportibokuak, eta bertan ibili garanok, barruan, badakaugu zer dan hori. Horregaittik, neri bost holakorik pentsau leikenekin. Gure sentimientuak benetakuak diralako! Nik bera omendu baiño ez dot gura.

Ez dot gogoratzen zelan ezagutu neban. Baiña badakat bere imajiña bat deportiboko buleguan ertz baten jarritta, serixo. Badakitt, hasiera baten, bera ikusitta hain haundixa, bizar horrekin eta itxuraz serixo, inponidu egin ninduala; pixka bat ezagut arte, jakiña.

Irudi hori zihero aldatu zan denporia pasau ahala; izan be, Juan Luis beti zeuka irribarria ahuan, ez zan serixua, sinpatikua zan. Umore eta ironixa fiñekua. Lagun ona. Lagunak euskeraz dakazen esanahi guztiekin.

Mendixan ezagutzen da ondo jentia. Eta berakin gitxi ala asko ibili ezkero, segiduan igartzen zan eskuzabala zala, beti laguntzeko prest. Beti animuak emoten, forma fisiko eskasagua gekanori bidia errezagua egitten. 

Ezin dot ahaztu Euskal Jaixari emondako laguntzia, bihar ixilla eginda, lan "zikiña": berak, mendi taldeko beste lagun batzuekin batera, artisau eta basarrittarren ferixako postuak montatzen, asto-lana egitten. Baitta difrutatzen be! Guapo-guapo jantzitta, egunaz disfrutatzeko prest.

Hau guztiau, Mertxe andria onduan zeukala. Zelako bikotia! Enbidixia emoteko modukua! Gustau egin jata beti eurek emoten zeben sensaziñua. Ona, gustora egotekua.

Egixa esan, jente gitxi dago holakua, hain jatorra, hain ederra, hain gixti merezi dabena gertatu jakona. Eta bizirik jarraittuko dau estimatzen genduanon bihotzetan, Deportiboko jendian artian, bere famelixan. Gugan bego esan behar nuen, baina gugan badago.

Laztan haundi bat Mertxe, Ziortza eta Ehari. Besarkada bat Deporreko mendi taldekueri. Musu handi bat Juan Luis!

Atzoko espektakuluaz berba gutxi geratzen dira esateko. Goiko argazkiak laburbildu lezake Kukutzan gertatu zena. Eta ia zuzenean ikusi genuena teknologia berriei esker. Hala ere, esan nezake ez nauela harritu, izan ere, badakigu barne sailburuek nola bidaltzen duten polizia, eta hamaikatxotan ikusi ditugu horrelakoetan, biolentzia erabilita.

Gaur interneten badabil jira-bueltaka orain 20 urteko irudi batzuen bideoa: Bilboko beste gaztetxe bat eta Bilboko beste alkate bat, baina gauzak ez dira apenas aldatu, imajinaren kalitatea eta arropa besterik ez.

Ez da antzekoa? Hori, bada! Diskurtsoak ez dira aldatu!

Urte hauetan guztiauetan, gaztetxe eta etxe okupatuak hustutzen eta botatzen jardun dute. Ia beti eraikin abandonatuak ziren gazteak (edo ez hain gazteak) okupatu dituztenean, jabeen  utzikeriaz, ardurabakokeriaz bertan behar lagata, abandonatutako etxeak.

Horrek beti eman izan dit atentzioa. Antza denez, edifizo hauen ugazabek nahiago izan dute arratoiek eta tristeziak jatea euren ondasunak, berreskuratu eta erabili beharrean. Edo, beste kontu bat ere izan liteke: hainbeste gauzaren jabe dira, non konturatu ere ez diren egiten etxe hura eurena denik. Baliteke.

Kasualitatea izango da, baina, urteetan itxitako fabrika, frontoia, etxea, ... erdi jausita egon, gazteak sartu, margotu, apaindu, biziberritu, martxan jarri, aktibitatez bete,... eta orduan gogoratzen dira bazeukatela fabrika, frontoi, etxe bat leku horretan!

Eta anbizioa sortzen zaie, jabegoaren harra. Orduan, esnedunaren ipuinean bezala, alferrik galduta zuten eraikinarekin zenbat diru lortuko duten hasten dira kalkulatzen. Begiak

Tio Gilitori bezala dolarraren ikurrez $$$ betetzen zaizkie, edo euroarenak €€€, berdin dio, dirua beti baita ona (venga de donde venga). Segituan, birkalifikazioetan hasten dira pentsatzen, eraikuntza enpresetan eta espekulazioan. Une horretan hasten dira arazoak, diruak euren buruaren eta bihotzaren kontrola hartzen duenean. Izan ere, ordura arte, poz-pozik bizi ziren...

Hau guztiau positiboa litzateke gure herri eta auzoek kultura eta aisialdi aukerak balituzte. Baina ez da hala, makroaren gizartean baikaude, eta makroan eskaparatismoa da garrantzitsuena: dotorezia kanpotik, baina barrua hutsa.

Mikro asko behar ditugu, txikiendako eta txikiek eginak, izpiritu xumez, euren apalean eder. Horregatik behar dugu Kukutza, ..... Kukutzak! Kukutza moduko lekuak nonahi!

beti esan dut, eta beti esango dut eibar.org-ri esker naizela blogaria. Eibartarren zerrendari esker, eta jakina, bertako partaideengatik, akuilatu, bultzatu eta babestu izan ez banindute, nik ez nuke blogik edukiko. Beti esaten dut, eibar.org nire ziber-familia dela.

Harrokeria barik, baina bai harrotasunez, esan nezake ziber-mundura familia onean jaio nintzela, beti oso babestua sentitu izan naizela, eta jaio orduko nire publikotxoa neukalako. Edozeinek, komunitate bateko kide ez denak ezin lezake horrelakorik esan. Familia onean zentzu guztietan: maitasuna eta heziketa ona eman didatelako, eta gure ziber-mundutxo euskaldun honetan badelako eibar.org nor. Beharbada, lehenengoetakoa izan delako, edota partaide batzuk oso ezagunak direlako.

Gure txikian, edo handian, zazpi urte daroaguz lanean, beharrean. Zazpi urte hauetan 10.000 post idatzi ditugu! 10.000! Ikaragarria da. Gainera, 10.000.a nirea ei da! Kasualitatea!  Esan genezake, ia denak euskaraz idatzi izan direla. Jo dezagun sarrera hauetatik erdia (oso goitik jota) bideoak, argazkiak eta erdarazko artikuluak direla. Horrela izanda ere, 5.000 artikulu lirateke euskara hutsean! 5.000! Ikaragarria da!

Lanean hasi nintzenean, testuak irakasleok asmatzen genituen, edo testu liburuetatik kopiatu. Argia baino ez zegoen! Euskaldunon egunkaria sortzeke, hura basamortua zen! Herri aldizkariak ere ez ziren existitzen apenas, eta ahal zen moduan ibiltzen ginen.

Orain, ikasleak kexatzen zaizkidanean gustukorik ez dutela topatzen euskaraz haserretu egiten naiz! Euskal blogosferak hutsak dauzka oraindik, baina ezin da ukatu egindako bidea eta sortutako guztia.

Eibar.org-ko komunitateak badauka zer ospatua, baita euskaraz bizi nahi dugunon komunitateak ere! Zorionak denoi!

Bakoitzak bere perbertsioak dauzka eta nireetako bat lantzean behin pastoral bat ikustea da! Bai, disfrutatu egiten dut. Arraroa naiz, bitxia, badakit, baina zer egingo diogu, bada? Bakoitza bere zoroak bizi du!

Egia esanez gero, ulertzen dut jendeari aspergarria suertatzea. Baina jakin behar da zelan joan eta norekin. noski, beti nire moduko lagunekin joaten naiz, disfrutatzen dutenekin, bestela besteen kexak entzuteko, ez. Beti erosten dut libretoa, eta beti jarraitzen dut, ostantzean, ezin liteke jakin zein den zein, eta zertan diharduten. Eta eroaten ditudan azkeneko gauzak: umorea eta barre egiteko gogoa. Osagai horiekin, seguru ondo pasatzen dudala.

Ekainean-edo jakin nuenean Bergarara ekarriko zutela, ez nuen zalantza egin: egun horretan bertan izango nintzen: "Monzon" izan ala "Napoleon" izan. Behin etxera ekarriko digute, eta joan ez?

Hala, osagai guztiak egoki nahastuta, Seminarioko patioko karpan eman genuen arratsalde osoa antzerkia ikusten. Pastoral berezia izan zen; izan ere, bost bat kantu Monzonenak ziren, jakina, eta ikusle guztiok genekizkien. Beraz, taulagainekoek ez ezik, karpapeko guztiok kantatu genituen. Eta denok dakigu zein edarra den hainbeste pertsonak batera kantatzea zein ederra den!

Beste alde batetik, atipikoa ere izan zen hainbat dantza berri edota berriztu sartu zituztelako. Hori ez zitzaidan hain beste gustatu, uf, koreografia berriek ia beti auzo-lotsa puntu bat ematen didate, eta lan honetan ere horrela izan da: "Gerla" izenekoa ez zitzaidan gustatu, Monzonen heriotzakoa, tira, dantzariak hobeto egongo ziren satan jantzita. Orain, satanak aipatu ditudala, ez zen satanen elkarrizketarik egon! Bitxia!

Esan behar dut, emakumeen presentzia pertsonaien artean ia hutsa dela. Oso maskulinoa da, eta hori igartzen dela Jean Bordaxar idazlea ahalegindu zela emakumeak ere sartzen. Baina, zoritxarrez, behartu samar geratzen dela. Bueltaka jardun genuen ea zein emakume ikusten genuen pastoralerako sujeta izateko, eta zoritxarrez, ez zitzaigun burura etorri. Lastima!

Libretoari begiratzen jarraitzen badugu, batzuek abertzalekeria deituko liokete atzokoari. Baina jakina da pastoralak beti direla manikeoak: onak oso onak dira, eta gaiztoak, turkak, oso gaiztoak. Kontuan izanda turken artean Franco, Mola eta falangistak zeudela, gaiztoak benetan zuren oso gaiztoak! Gainera, prespektiba historikoa oso laburra da, duela gutxi hil zen Monzon, ez duela 200 urte. Eta pertsonaia horrek hori eskatzen zuen. Jose Antonio Agirre pastorala ez nuen ikusi, baina izango zuen "abertzalekeria", ezta? Santu bati eskaini izan baliote, erlijioaz eta jainkoaz jardungo zuen, ezta? Larraineko herriak jakingo du zergatik aukeratu zuen pastoral hori...

Horrek harritzen nau: Horrelako herri baten, hegoaldekoon istorioetatik hain urrun egonda, hain pertsonaia markatuak aukeratzea. Ez dut inoiz ulertu. Baliteke, harridura hau izatea ezagutza eza, baina beti laga nau "deskolakatuta". Gustatuko litzaidake gehiago jakitea, eta euren pentsaera hobeto ezagutzea!

Galdera gehiago ere sortu zitzaizkigun: berrehun biztanleko herri batendako zer ote da pastorala muntatzea? Herria derrigor indartu behar du, itzelezko indarra eta trinkotzea. Gauza ederra izan behar da! Gogorra eta ederra!

Amaitzeko gaiztakeria bi: Bergaran taula gainean agertu ziren ardiak eta astoa bergarakoak edo ingurukoak izango ziren, ezta? Zeren, bestela, zelako bidaia, ardi koitaduak!

Bestea: nor geratu zen Larrainen herria zaintzen? Santa-Grazikoak? Nork ematen die jaten oilo, ardi, behi eta zaldiei? 

Dena dela, ederra da egin duten lana: eskerrik anitx!

Egunotan New Yorkeko irailaren 11ko informazioak zabaltzen ari dira lau haizetara. Izan ere, 10. urteurrena bete da, eta bertako tragedia telebistaz ikusi genuen, zuzenean. Nire kasuan, behintzat, hala izan zen: 2. abioia dorrearen kontra jo zuenean eta dorre biak lurrera jausi zirenean. Bertan banengo bezala.

Gertaera hauek ordu eta orri asko okupatu dituzte hamar urteotan. Hala ere, hainbat pertsonak ez diote azalpenik aurkitzen pasatu ziren gauza batzuei eta ez daude oso konforme ikerketa txostenek diotenarekin.

Nire begietara dokumental bi ailegatu dira. Bietan hainbat datu aztertzen dituzte, eta galdera batzuk plazaratu. Erantzunik ez dute ematen eta hori ez zait gustatu. Ez badute sinesten ikerketak egiletzaren gainean dioena, hipotesi bat edo batzuk plazaratu beharko lituzketela uste dut. Niri, biak ikusita, zalantzak handitu eta areagotu egin zaizkit. Hala ere merezi dutela uste dut.

Lehengoa, italiarra da eta hainbat elkarrizketa eta datu gehiago agertzen dira. Gainera, dinamikoagoa da. Bestea, ostera, aspergarriagoa izan arren, datu batzuk argitzen dituzte.

Konpiranoiko deituko didazue, baina aspaldi ikasi nuen bertsio ofizialak zalantzan jartzen. Dena dela, erreportajeetako hainbat kontuk ez naute konbentzitzen. Beste batzuk, berriz, bai. Momentu batzuetan sujeritzen da AEBtako gobernuak egin zituztela. Nik ez dut hori sinesten, baina, beharbada, gauza batzuk txarto egin zirela eta akatsok estali nahi izan dituztela, bai. Hori sinesgarriagoa egiten zait.

Honekin batera anti-konspiranoikoen artikulu bat ere iritsi zait gaurkoan, eta hemen irakur dezakezue. Honek ere ez nau guztiz konbentzitzen. 

Tira, dokumental biak jarriko ditut, eta zuek atera ondorioak. A! Gero esan!

 Hemen italiarra:

ZERO investigación sobre el 11S from 11sbarna on Vimeo.

AEBtako hemen:

911- Painful Deceptions from alvarezmeo on Vimeo.

Oso era ederrean kontatzen du neskatxo batek neba nolakoa den. Autismoa du baina ez da arraroa desberdina bazik. Gaixotasun gogor horretaz egindako irudi hunkigarria, ume txiki baten ahotik. Merezi du!.

Bideoa frantsesez da, baina gaztelaniaz azpititulatuta dago. Disfrutatu!